1. Isaya wapolofwetele vika hali Yesu, cho mwafwa vika ovu vupolofweto vututhzembeleka?

VUPOLOFWETO vwa Isaya hali Mwene yetu Yesu Kilisitu, vukatuthzembeleka na kushuvulwitha vimbunge vyetu. Isaya wapolofwetele ngwendi Yesu, “kakathompo ha chifwa cha munu, nambe vya kuthziva lika embwe, akathompela tuhutu mwamuvwa.” (Isaya 11:3, 4) Mwafwa vika awa majwi atuthzembeleka? Mwafwa tuli mu kaye muje munashulu manene kangu ka miyati. Tuvavoshe twavandamena lyako wa kulumbunuka uje kakatuthompo ha sholwethi yetu ya hanja.

2. Yesu watushikile tulinge vika, cho tuthimutwiya vika muno mu chilongetha?

² Ha litangwa na litangwa, tukathompo vakwetu. Oloni kutwatha kuthompa vakwetu mu vuthunga ngwe Yesu, mwafwa kutwalumbunukile. Sholwethi ya munu ikeyo ikatungumuna. Yesu mwakele hano hathi wanangwile ngwendi: ‘Kethi muthompele chifwa cha hanja, oloni thompeni mu vuthunga.’ (Yowa 7:24) Oku kumwetha ngwavo Yesu watonda ngwendi tumutembwinine. Kutwapandele kuthompa vakwetu mu chifwa chavo cha hanja. Muno mu chilongetha tuthimutwiya ha vyuma evi vitatu vije vikalingitha vanu vathompe  vakwavo ha sholwethi yavo ya hanja: Muyati nambe vithemwa na vufuko na myaka yalinayo munu. Ha chuma na chuma, tuthimutwiya mutwatha kwononokela lishiko lya Yesu.

3, 4. (a) Vika vyatengulwile vithinganyeka vya kapositolo Petulu hali vaje kuvapwile Vayunda? (Kengeni chikupulo ha liputa 8.) (b) Yehova wakwathele Petulu kuthzivithitha ñanda muka ya vuthunga yaiha?

³ Achithinganyekeni mwakele na kulithzivilamo kapositolo Petulu muvamutumine ku Sesaliya ku njuvo ya Konelyasi, uje kapwile Kayunda. (Vili 10:17-29) Ngwe mwa vakwavo Vayunda, kushwa ku vwanike vwendi, Petulu wakulahelele ngwendi vanu vaje kuvapwile Vayunda vapwile va kujwala. Oloni kuli vyuma vimo vyatengulwile vithinganyeka vya Petulu. Chakumwenako, Petulu wamwene chimona cha kukathametha. (Vili 10:9-16) Petulu wamwene vika? Wamwene chuma cha kufwa ngwe nanga hali tuthitu va kujwala ili halutwe lwendi, cho wathzivile lijwi lyatundile mwilu ngwalyo: “Katuka, Petulu, thsiya ava tuthitu ulye.” Ha vithimbu vitatu, Petulu wavyanene. Mwakele na kuvyana, lijwi lya kutunda mwilu lyakele na kumuleka ngwalyo: “Vije vyanajeletha Njambi kethi uvitumbule ngwove vya mathzilo.” Mwanyangumukile, Petulu wakele mu chitanga ha vyuma vyathzivile. Mu thimbu yaindondo lika, vanu vatumine Konelyasi vetele. Omwo sipilitu ya kujela yamulekele vya kulinga, Petulu waile na vaje tutumwa ku njuvo ya Konelyasi.

⁴ Ngwe Petulu wathompele vaje vanu ha chifwa chavo cha hanja, ngwe kakovelele mu njuvo ya Konelyasi. Vayunda kuvakele na kukovela mu vinjuvo vya vaje kuvapwile Vayunda. Vika vyalingithile Petulu akovele mu njuvo okuni wayengwile vaje kuvapwile Vayunda? Chije chimona na sipilitu ya kujela vikevyo vyatengulwile vithinganyeka vya Petulu. Munima ya kutolilila vyakele na kumuleka Konelyasi, Petulu wendekele ngwendi: “Mwa vuthunga vene njinamono ngwange Njambi kethi na kangu. Oloni woshe amukomoka na kulinga vije vyavivwa vakamutambula kuli ikeye.” (Vili 10:34, 35) Petulu wavwahelelele manene kuthzivuka evi viñanda vyaviha. Eyi ñanda ya vuthunga ya kujeneka kukala na kangu inakundama vati vaka-Kilisitu voshe?

5. (a) Yehova watonda ngwendi vaka-Kilisitu voshe vathzivithithe vika? (b) Nameme tuthzivuka vuthunga, twatha kukala na vika?

⁵ Yehova wakwathele vaka-Kilisitu voshe kwitila muli Petulu, vathzivithithe ngwavo ikeye kakele na kangu. Kuli Njambi, muyati na vithemwa na lifuti na vindaka vya vanu, kethi vikevyo vya theho embwe. Oloni munalume nambe munakathzi uje amuthzivila lyova na kulinga vyuma vya vuthunga, vamutambula kuli ikeye. (Ngala 3:26-28; Kujo 7:9, 10) Neni muthzivuka ngocho. Vati cho nga munakolela mu lifuti nambe mu nanga muje mwakala manene kangu? Mwatha kulithziva ngweni kumwethi na kangu, oloni mu mbunge yeni mwatha kukala nako. Nameme Petulu ikeye wendekele ngwendi, Yehova kakele na kangu, oloni munima wamwethele kangu. (Ngala 2:11-14) Twatha kutembwinina vati Yesu na kujeneka kuthompa vakwetu mu chifwa chavo cha hanja?

6. (a) Vika vyatha kutukwatha tutundithe kangu mu vimbunge vyetu? (b) Muthzimbu wa ndolome umo uje ali na chipangi mu munga ya Njambi umwetha vika?

⁶ Tunapande kupangetha Lijwi lya Njambi mangana tulilule yetu vavenya, tumone indi tuli na kangu. (Myatho 119:105) Yetu vavenya hamo kutulimono ngwetu tuli na kangu, ngechi tunapande kwihula vakwetu vaje vatwakulahela mangana vatuleke, hamo  vanamono ngwavo tulinako. (Ngala 2:11, 14) Hamo kangu kanakolo manene mu mbunge yetu, mukemwo kutunanguka ngwetu tulinako. Chakumwenako, ndolome umo ali na chipangi mu munga, wathonekele muthzimbu umo hali vaka-kulyambata vaje vali na kupanga na ndthzili mu chipangi cha thimbu yoshe. Wa munalume watunda ku muyati umo uje uvamona ngwavo wapwa wa kwithi manene. Oloni uje ndolome kanangukile ngwendi wakele na kangu hali uje muyati. Uje ndolome wathonekele vyuma vyavivwa hali wa munalume, oloni wathonekele ngwendi: “Nameme [watunda ku muyati ou], oloni mana na vuyoye vwendi vili na kukwatha vanu vamone ngwavo [kutunda ku muyati ou] kukulumbununa kukala na mathzilo na kuthalela manene nambe ngwavo [evi] vikevyo vyapwa vifwa vyavo thimbu yoshe.” Tulilongethako vika? Nameme tuli na vipangi muka mu munga ya Yehova, tunapande kulilula yetu vavenya, cho tutolilileni nga vatunangula mangana tumone indi tuli na kangu mu mbunge yetu. Vikwavo vika lalo vitunapande kulinga?

7. Tumwetha vati ngwetu tuli na chithzemo?

⁷ Nga tukala na chithzemo, cho kutukala na kangu. (2 Koli 6:11-13) Kuma mwashaka kuthimutwiya lika na vanu va chithemwa na muyati na lifuti na ndaka yeni ndi? Nga mukemwo, cho kaleni na chithzemo ku vanu voshe. Lanyeni vaje kethi va ku muyati weni mangana mupange navo mu lihya nambe kulya navo ku njuvo yeni. (Vili 16:14, 15) Nga mulinga ngocho, cho mu mbunge yeni kumukala kangu mwafwa mukala manene chithzemo. Oloni kuli vyuma vikwavo lalo vije vikatulingitha tuthompe vakwetu mu chifwa chavo cha hanja. Tuchithimutwiyeni ha vufuko.

8. Mukanda wa Valevi 19:15, umwetha vati ngwawo kufuka nambe kuhutwa kwa munu kwatha kukundama kuthompa kwetu?

⁸ Vufuko nambe vuhutu vwa vanu vwatha kukundama mutukavamwenamo. Mukanda wa Valevi 19:15 ngwawo: “Kethi mukatetele kahutu omwo vuhutu vwendi, nambe kutewa muka-kufuka omwo kufuka kwendi embwe. Oloni mukathompe vakweni mu vuthunga.” Vufuko nambe vuhutu vwa munu vwatha kukundama vati mutumumwenamo?

9. Solomoni wathonekele vika, cho tulilongethako vika?

⁹ Sipilitu ya kujela yatwamenenene Solomoni kuthoneka majwi amwetha muvafwila vanu va kujeneka kulumbunuka. Mukanda wa Vithimo 14:20, ngwawo: ‘Nga ukahutu, cho na vanu vawatunga navo vakuthzinda, oloni nga u muka-kufuka, ukala na vavuthamba vavangi.’ Ou mukanda utulongetha vika? Nga kutunyanyama twatha kushaka lika kulikuta vuthamba na vandolome vaje vali na vufuko na kuyengula vandolome va vihutu. Mwafwa vika vunapu vushonde nga tukenga lika ha vufuko vwalinavwo munu?

10. Vukalu muka vwendekele Yakomba?

¹⁰ Nga tuthompa vanu mwafwa ya vufuko vwavo, cho twangununa chikungulukilo. Ndongethi Yakomba wanangwile ngwendi ovu vukalu vwangunwine chikungulukilo cha mu chita cha myaka cha kulivanga. (Tandeni Yakomba 2:1-4.) Kethi tutavethe evi vithinganyeka vikovele mu vikungulukilo vyetu. Twatha kuhyana vati ovu vukalu vwa kuthompa vakwetu ha sholwethi yavo ya hanja?

11. Kuma vyuma vyalinavyo munu vyatha kukundama vuthamba vwendi na Yehova ndi? Lumbununeni.

¹¹ Tunapande kumona vandolome vetu mwakavamwenamo Yehova. Yehova kethi kumona ngwendi munu wapwa wa theho mwafwa ya vufuko  nambe vuhutu vwendi embwe. Vuthamba vwetu na Yehova kuvwemanene ha vwingi vwa vyuma vya ku muvila vitulinavyo nambe vujene vwetu embwe. Yesu wendekele vuthunga ngwendi: “Chikapwa chachikalu kuli vaka-kufuka kukovela mu Vumwene vwa mwilu,” oloni kendekele ngwendi kuvakakovelamo. (Mateo 19:23) Yesu wendekele lalo ngwendi: “Mwavethzika yeni vaka-kuhutwa, omwo Vumwene vwa Njambi vunapu vweni.” (Luka 6:20) Oloni, oku kukulumbununa ngwavo vaka-kuhutwa voshe vavethzikile nambe ngwavo vatolililile kuli Yesu embwe. Vaka-kuhutwa vavangi kuvapwile vandongethi va Yesu. Ngechi, kethi tuthompe vuthamba vwa munu na Yehova mwafwa ya vyuma vyalinavyo.

12. Vithoneka vyendeka vika hali vaka-kufuka nambe vaka-kuhutwa?

¹² Twavwahelela kumona mukati ketu muli vandolome na vandothzi va kufuka na va kuhutwa vaje vathzema na kupangela Yehova na vimbunge vyavo vyoshe. Vithoneka vili na kunangula vaje vanafuku ngwavyo, “vake chinyangavili [lilavelelo] chavo, kethi mu vyuma vya chifwa cha vufuko, oloni muli Njambi.” (Tandeni 1 Timateo 6:17-19.) Lijwi lya Njambi lichinangula vangamba va Njambi voshe, vaka-kufuka na vaka-kuhutwa ngwalyo, kethi vathzeme vimbongo. (1 Tima 6:9, 10) Ngechi, nga tumona vandolome vetu mwakavamwenamo Yehova, cho kutuvathompo mwafwa ya vyuma vyavo nambe vujene vwavo. Oloni vati cho myaka yalinayo munu? Inapu ngila yaivwa ya kuthompa nayo vakwetu ndi? Tuchimoneni.

13. Vithoneka vyatulongetha vika ha kuthingimika tukulukathzi?

¹³ Vithoneka vyatuleka ngwavyo tunapande kuthingimika tukulukathzi. Mukanda wa Valevi 19:32 ngwawo: “Mukamwethe kathingimiko kuli tukulukathzi na kuvalemetha. Cho mukanjononoka na kunjithingimika.” Cho lalo mukanda wa Vithimo 16:31 utuleka ngwawo: “Vwele vunapu chilongo cha vumpau, chije vanathzala vanu vaje vanakala na kuyoya mu vuthunga.” Kutundoho lalo, Paulu wanangwile Timateo ngwendi kethi atenukile tukulukathzi, oloni amone ava vandolome va tukulukathzi ngwe vaishe. (1 Tima 5:1, 2) Nameme Timateo wakele na moko hali vaje vandolome va tukulukathzi, oloni wapandele kuvathzivila mema ku mbunge na kuvathingimika.

14. Vika vinapande kutulingitha twolole nambe tunangule mukulunu kuli yetu?

¹⁴ Vati cho nga kakulukathzi umo alinga vuvi vwa shakelo nambe akundwiya vyuma vyathzinda Njambi? Yehova kakathompo chifwa cha hanja nambe kwechelela muka-kulinga vuvi mwafwa napu kakulukathzi embwe. Chinangulo chili ku mukanda wa Isaya 65:20 ngwacho: ‘Muka-vuvi vakamuthinga nambe ali na myaka 100.’ Chinangulo cha kulifwa vanachimwetha na mu chimona cha Ezekiyele. (Ezeki 9:5-7) Ngechi, tunapande kwaka manene mana ku kuthingimika uje wakala ku Myaka Yoshe, Yehova Njambi. (Ndanye 7:9, 10, 13, 14) Nga tulinga ngocho, cho kututhzivi lyova kunangula munu nameme ali na myaka yaingi.—Ngala 6:1.

15. Tulilongetha vika kuli kapositolo Paulu ha kuthingimika vandolome va vanike?

¹⁵ Vati cho vandolome va vanike vaje vali mu chikungulukilo? Mukavamono vati? Paulu wathonekelele mukwenje Timateo ngwendi: “Kethi utave munu ashaule vukwenje vwove, oloni unapande kupwa chimwetho kuli vaka-kukulahela mu endekethi yove, mu futithi yove, mu chithzemo chove, mu kukulahela kwove na mu kujela kwove.” (1 Tima 4:12) Ha thimbu yathonekele Paulu awa majwi, Timateo hamo te ali na myaka ya mu ma 30.  Oloni Paulu wamwanene chipangi chakama. Tulilongethako vika? Kutwapandele kuthompa vandolome va vanike mwafwa ya myaka ivalinayo. Twanukeni ngwetu na Mwene yetu Yesu washangumukile chipangi chendi cha hano hathi te ali na myaka ya mu ma 30.

16, 17. (a) Vakulunu vatha kuthzivuka vati nga ndolome nete ha theteko ya kupwa muka-kupangela nambe mukulunu? (b) Vithemwa na viyongola vya vunu vyatha kulipyakana vati na Vithoneka?

¹⁶ Mu vithemwa vimo kuvethi kuthingimika vakwenje. Mukemwo vakulunu vamo vanatha kulithindiya kwangula vandolome va vanike vapwe vaka-kupangela nambe vakulunu. Vakulunu vanapande kwanuka ngwavo Vithoneka kuvimwetha myaka yanapande kukala nayo munu mangana apwe muka-kupangela nambe mukulunu mu chikungulukilo. (1 Tima 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Nga mukulunu aka matumbe mwafwa ya chithemwa chendi, cho kethi na kukavangeya Vithoneka. Vakulunu kuvapandele kuthompa vanike mwafwa ya chithemwa nambe chifwa chavo embwe, oloni vanapande kupangetha mashiko a mu Lijwi lya Njambi.—2 Tima 3:16, 17.

¹⁷ Tuchimoneni omwo kupangetha vithemwa vije kuvyemanene ha Vithoneka mukwatha kwonowethela vakulunu kwangula vandolome vaje vanete ha theteko. Mu lifuti limo, muka-kupangela umo wa ntwima vamwanene vipangi vyavingi mu chikungulukilo. Nameme vakulunu va mu chikungulukilo chendi vamwene ngwavo nete ha theteko ya mu Vithoneka ya kupwa mukulunu, oloni kuvamwangwile. Vakulunu mu chikungulukilo va tukulukathzi vamo, vendekele ngwavo achili mwanike katha kupwa mukulunu. Cha luvinda, uje ndolome kuvamwangwile mwafwa wakele na kumoneka vwanike. Nameme ou unapu mwanja umo lika, oloni mithzimbu ili na kumwetha ngwayo evi vyuma vili na kulingiwa mu kaye koshe. Kunapu kwa theho kukavangeya Vithoneka kethi vithemwa nambe viyongola vyetu embwe. Eyi ikeyo ngila itwatha kwononoka Yesu, mu kujeneka kuthompa vakwetu mu chifwa chavo cha hanja.

18, 19. Tunapande kulinga vika nga tushaka ngwetu tumone vanu mwakavamwenamo Yehova?

¹⁸ Nameme kutwalumbunukile, twatha kumona vakwetu ngwe mwakavamwena Yehova uje kakele na kangu. (Vili 10:34, 35) Oloni tunapande kulifwita na kulyanukitha thimbu yoshe kutundilila mu Lijwi lya Njambi. Nga tulyanukitha thimbu yoshe, cho tutwalelelaho kwononoka Yesu, uje washikile ngwendi, kethi tuthompe munu mu chifwa chendi cha hanja.—Yowa 7:24.

¹⁹ Ololo Mwene yetu, Yesu Kilisitu, akathompa vanu voshe mu vuthunga. Kakathompo ha chifwa cha munu cha hanja, nambe vya kuthziva lika embwe. (Isaya 11:3, 4) Tukavwahelela manene.