Lukakateya Lutukwatha Tukale na Lilavelelo
VANU va Yehova vanapande kukala na likakateya mwafwa vilinga vyavivi vili na kulivwethzelela muno mu “matangwa a kukotoka.” (2 Tima 3:1-5) Tuli na kuyoya mukati ka vanu vaje valithzema vakevo vavenya na vaje kuvethi kulithzivathana na vakwavo na vaka-kujeneka kulinyunga. Vanu vavangi matangwa ano kuvethi na likakateya. Ngechi, muka-Kilisitu woshe napande kulihula ngwendi: ‘Njili na sipilitu ya vaka-kaye ya kujeneka kukala na likakateya ndi? Kukala na likakateya kulumbununa vika? Njatha kutwalelelaho vati kukala nechi chifwa cha vaka-Kilisitu?’
KUKALA NA LIKAKATEYA KULUMBUNUNA VIKA?
Mu Mbimbiliya, lijwi lya likakateya kulilumbununa lika kukolethela vukalu. Oloni munu uje akakateya mu vuthunga, akulahela ngwendi vyuma vikala mwamuvwa kulutwe. Kethi kuthinganyeka vyendi lika, oloni akaka mbunge ku vakwavo nameme vaje vanamulingi mwamuvi. Ngechi, muka-likakateya nga mukwavo namuluvaletha, kethi kuthzambwila kuthsiya vuthamba, oloni akakulahela ngwendi kulutwe vakalikwatathana lalo. Mukemwo mu Mbimbiliya, vanalivanga kutumbula ‘likakateya’ ha vifwa vije vinakundama ku chithzemo. * (1 Koli 13:4) Lijwi lyendi lyamwetha lalo ngwalyo ‘likakateya’ lyapwa ‘vushuka vwa ku sipilitu.’ (Ngala 5:22, 23) Tunapande kulinga vika mangana tukale na likakateya?
TWATHA KUKALA VATI NA LIKAKATEYA?
Nga tushaka kukala na likakateya, cho tunapande kulomba sipilitu ya Yehova ije yakana kuli vaje vanamukulahela. (Luka 11:13) Nameme sipilitu ya Njambi ili na ndthzili ya kutukwatha, oloni tunapande kulinga vyuma vije vilitombola na vyuma vitunalombo. (Myatho 86:10, 11) Oku kulumbununa ngwavo ha litangwa na litangwa tunapande kulifwita kukala na likakateya mangana likale mu vimbunge vyetu. Nameme ngocho, kuli vyuma vikwavo vitunapande kulinga mangana likakateya lipwe chifwa cha vunu vwetu. Vyuma muka vikwavo vyatha kutukwatha?
Twatha kukala na likakateya nga tutembwinina Yesu. Muvamuhwimininine, kapositolo Paulu wendekele ha likakateya kupwa chifwa cha “vunu vwavuha,” cho lalo watushongangeyeye ngwendi “kwoloka kwa Kilisitu kuswane mu vimbunge [vyetu].” (Kolo 3:10, 12, 15) Twatha kutavetha kwoloka “kuswane” mu vimbunge vyetu nga tutembwinina likulahelo lya Yesu mu kukulahela ngwetu Njambi akamanetha vukalu vwetu ha thimbu inapande. Nga tukavangeya mwanja wa Yesu, cho tutwalelelaho kukala na likakateya nameme kuli vyuma vimo vije vinatha kutuluvaletha.—Yowa 14:27; 16:33.
Nameme tunashungwiya kumona kaye kakaha ka Njambi, oloni nga tuthinganyekethetha ha likakateya lya Yehova kuli yetu, cho netu tukala na likakateya. Vithoneka ngwavyo: ‘Yehova kethi kwishwala kulinga chije chanakulahetha ngwe muvakayongwela vamo. Oloni wakala na likakateya hali yeni 2 Petu 3:9) Nga tuthinganyekethetha ha likakateya lya Yehova kuli yetu, cho netu kutushongangeya tukale na likakateya ku vakwetu. (Loma 2:4) Vika vitulingitha tukale na likakateya?
omwo kashaka umo akanyonge, oloni ashaka ngechi voshe vatenguluke na kutunda ku vivi vyavo.’ (MWAFWA VIKA TUNAPANDE KUKALA NA LIKAKATEYA?
Vyuma vikalingiwa ha litangwa na litangwa viketheka likakateya lyetu. Chakumwenako, nga kuli vyuma vimo vya theho vitushaka kwendeka, cho tunapande kukwata mbunge mangana kethi tutanganethe vakwetu. (Yako 1:19) Tunapande lalo kukwata mbunge nga tulikwatathana na vakwetu vaka-kukulahela vaje vali na vifwa vije vikatuthzivitha kuvihya ku mbunge. Kutwapandele kuluvala, oloni tunapande kuthinganyeka omwo Yehova na Yesu vakamwenamo vuthzeye vwetu. Kuvethi kwaka manene mana ha vuthzeye vwetu. Oloni vakaka mana ku vifwa vyetu vyavivwa, cho vakamono kulifwita kwetu mu kulinga vyuma vyavivwa.—1 Tima 1:16; 1 Petu 3:12.
Ngila ikwavo inatha kwetheka likakateya lyetu inapu kutuvangeya ngwavo tunalingi nambe tunendeka vyuma vyavivi. Twatha kuthzambwila kuluvala na kulyamena. Oloni Lijwi lya Njambi lituleka ngila itunapande kukavangeya. Lyendeka ngwalyo: “Likakateya lyapwa lyalivwa kutuvakana kulyaletha. Kethi uluvale vwathi embwe, omwo vukalu vwakala mu vimbunge vya vilema.” (Kwambu 7:8, 9) Nga vyuma vivanatwendeka vinapu vya makuli, cho tunapande kuthimpa mangana tukumbulule mwamuvwa. Mukemwo mwalingile Yesu omwo vanu vamuvangeyeye viñanda vya makuli.—Mateo 11:19.
Vithemi vanapande kukala na likakateya mangana vakwathe vana vavo nga vakala na futithi na mashungu amavi na kukulahela vyuma vyavivi. Tuchithimutwiyeni hali Mattias uje ali na kupangela ha Mbetele ya ku Scandinavia. Mattias mwapwile mwanike, wakele na kulikoletha omwo vakwavo vakele na kumujola thimbu yoshe mwafwa ya likulahelo lyendi. Ha kulivanga, vithemi vendi kuvathzivukile vukalu vwendi. Oloni kuje kumulwitha kwasholokele ku vithemi vendi mwafwa Mattias washangumukile kuthinganyeka ngwendi hamo vyuma vivamulongethele kuvyapwile vya vuthunga. Vaishe ya Mattias va Gillis vendekele ngwavo: “Njapandele kukala na likakateya.” Mattias wakele na kwihula ngwendi: “Njambi Ikeye Iya? Vati cho nga Mbimbiliya kethi Lijwi lya Njambi? Tuthzivuka vati ngwetu Njambi ikeye washaka ngwendi tulinge evi na vije?” Cho lalo wehwile vaishe ngwendi: “Vika vyanjithompela munu nga kunjikulahela vimwakulahela yeni?”
Gillis wendekele ngwendi: “Vithimbu vimo, munetu wakele na kwihula vije vihula oku na luvala, oloni kethi kuluvalela yange nambe vaina embwe, waluvalelele vuthunga, mwafwa wakele na kulithziva ngwendi vunamwaka mu kamenga.” Gillis wakwathele vati munendi? Wendekele ngwendi: “Nange na munange twatumbamene hathi na kuthimutwiya thimbu yailaha. Njakele na kumutolilila manene, cho njakele na kumwihula mangana njithzivithithe mwakele na kulithzivila nomwo mwakele na kumwenamo vyuma. Vithimbu vimo njakele na kumuleka vyuma vimo vyanapandele kukathinganyekethetha mangana twakuvithimutwiye lalo. Vithimbu vimo njakele na kumuleka ngwange njichikathinganyekethetha ha ñanda yanendeka.
Kuje kuthimutwiya thimbu yoshe kwalingithile Mattias ashangumuke kuthzivithitha vilongetha vya kufwa ngwe ndando ya kupatula na Chiyulo cha Njambi na chithzemo cha Yehova. Nange na munakathzi wange twavwahelela manene kumona vuvwa vunatundu mu likakateya lyetu lya kulifwita kukwatha munetu tai achili mwanike mwafwa vyuma vitwamulongethele vyamwetele ku mbunge.”Gillis na munakathzi wendi vakulahelele ndthzili ya Yehova ivakwathe kukala na likakateya ha kulongetha munavo. Gillis wendekele ngwendi: “Thimbu yoshe njakele na kuleka Mattias ngwange nange na vaina twamuthzemene manene mukemwo twalombele ngwetu Yehova amukwathe kuthzivithitha.” Vaje vithemi vanapu va kuvwahelela manene mwafwa ya kukala na likakateya.
Vaka-Kilisitu va vuthunga kuvapandele kukwatha lika vakwavo ku sipilitu, oloni vanapande lalo kukala na likakateya mu kukwatha vavushoko vwavo nambe vavuthamba vavo vaje vavinja mishongo ya kujeneka kwola. Tuchithimutwiyeni hali Ellen, * uje wakala ku Scandinavia.
Myaka 8 kunima, munalume wa Ellen wavinjile mushongo wa kalepa uje wanenele vukalu ku vwongo vwendi. Ngechi, katha kuthzivila munu mema ku mbunge nambe kuvwahelela nambe kuthziva vuthiwa. Ovu vunapu vukalu vwakama manene kuli Ellen. Wendekele ngwendi: “Njapandele kukala na likakateya na kulombela manene.” Wendekele lalo ngwendi: “Chithoneka chinanjithzembeleka manene chinapu cha Filipu 4:13 chije chendeka ngwacho: ‘Njatha kulinga vyuma vyoshe ha ndthzili ije yananjana Kilisitu.’” Ije ndthzili inakwatha Ellen akale na likakateya na kukulahela Yehova.—Myatho 62:5, 6.
TEMBWININENI LIKAKATEYA LYA YEHOVA
Yehova ikeye muka-kumwetha manene likakateya, cho tunapande kumutembwinina. (2 Petu 3:15) Lijwi lya Njambi, limwetha vithimbu vije Yehova wamwethele likakateya. (Nehe 9:30; Isaya 30:18) Chakumwenako, Yehova walingile vati omwo Avilahama wamwihwile ha viyongola vyakele navyo vya kunyongetha Sondoma? Ha kulivanga, Avilahama mwakele na kwendeka Yehova kamutanganethele. Oloni wathimpile mu kutolilila ku vihula vya Avilahama na vithinganyeka vyendi. Yehova wamwethele ngwendi watolililile mwamuvwa vyakele na kwendeka Avilahama omwo wakele na kwilukila majwi akele na kwendeka Avilahama, cho wamukulahethele ngwendi kakanyongetha ije nganda ya Sondoma mwafwa ya vanu 10 va kulongwa valimo. (Kusha 18:22-33) Ou unapu mwanja wauvwa uje umwetha ngwawo tunapande kukala na likakateya na kutolilila mwamuvwa na kujeneka kuluvala vwathi.
Likakateya lya vunjambi lyapwa vunu vwavuha vuje vuvanapande kuthzala vaka-Kilisitu voshe. Nga tulifwita kukala na likakateya, cho twana kathingimiko kuli Tate yetu wa mwilu uje wakala na likakateya, cho lalo vatutandela kuli ‘vaka-kukulahela na kuthimpa, cho tukatambula vije vyanatukulahetha Njambi.”—Heve 6:10-12.
^ par. 4 Twathimutwiyiye ha chithzemo mu ñanda ya kulivanga ha viñanda 9 vije vyendeka ha vushuka vwa sipilitu ya Njambi.
^ par. 15 Lithzina vanalitengulula.