Vihula vya Vaka-Kutanda
Kapositolo Paulu wathonekele ngwendi Yehova “kakatava ngechi vamyetheke na vyetheko vya kutuvakana ndthzili yeni.” (1 Koli. 10:13) Kuma echi chilumbununa ngwavo Yehova akavwahethela chimweja vyuma vitwatha kuliwana navyo na kutwangwila vyetheko vitulifwita navyo ndi?
Achithinganyekeni vukalu vwa kukala na vithinganyeka vya ngachije. Ndolome umo uje wakele na munendi uje walithsiyile wehwile ngwendi: ‘Kuma Yehova natwangwila echi chetheko ha kumona ngwendi yange na munakathzi wange twatha kutakama mu vuthiwa ndi? Kuma Njambi natavetha echi chetheko kulingiwa ha kumona ngwendi twatha kuchikanyamena ndi?’ Kuma kuli vyuma vinapande kutulingitha tuthinganyeke ngwetu Yehova akatwangwila vyetheko vya kuliwana navyo mu ngila eyi ndi?
Nga tuthinganyekethetha mwamuvwa majwi a Paulu aje ali ku 1 Kolinte 10:13, tuwana chikumbululo chachivwa. Vithoneka, kuvimwetha ngwavo Yehova wavwahethela chimweja vyuma vitwatha kukanyamena na kutwangwila vyetheko vitunapande kulifwita navyo. Tuthimutwiyeni ha vyuma viwana vitwendeketha ngocho.
Cha kulivanga, Yehova wanene vanu ndthzili ya kulyangwila vya kulinga. Washaka tulyangwile yetu vavenya futithi itushaka. (Kwitu. 30:19, 20; Yosh. 24:15) Nga twangula kukala na futithi yaivwa, cho twatha kukulahela ngwetu Yehova atutwamenena. (Vithi. 16:9) Oloni nga twangula kukala na futithi yaivi, cho tuliwana na vukalu vukatundumo. (Ngala. 6:7) Ngwe Yehova ikeye akatwangwila vyetheko vya kulifwita navyo, ngwe theho muka yatwanenene ndthzili ya kulyangwila vya kulinga?
Cha mu chivali, Yehova kethi kututhzikinina ku vukalu vuje vwija mwafwa ya “luvinda.” (Kwambu. 9:11) Vukalu vumo vwakama vukatwithzila mwafwa ya kukala mu mwela wauvi ha thimbu yaivi. Yesu wendekele hali vanu 18 vaje vathsile mu monde ya kuvathiukila ku kaposhi ngwendi, kethi Njambi wavwahethele ngwendi vathse mungila ije. (Luka 13:1-5) Kuma kunapu kwakuvwa kuthinganyeka ngwetu Njambi akangwila chimweja vanu vanapande kuthsa na vaje vanapande kwovoka mu monde ndi?
Cha mu chitatu, ñanda ya kupwa va kulongwa inakundama kuli munu na munu. Anukeni ngweni Satana wavyanene ngwendi vaje vali na kupangela Yehova vapwa va kulongwa omwo wendekele ngwendi kuvatha kutwalelelaho kulongwa kuli Yehova nga valiwana na vyetheko. (Yombi 1:9-11; 2:4; Kujo. 12:10) Nga Yehova atuthzikinina ku vyetheko mu kuthinganyeka ngwendi kutuvyatha kuvikanyamena, kuma echi kuchatha kukundwiya makuli a Satana a kwendeka ngwendi tukapangela Njambi mwafwa ya kushaka kuwanaho chimo ndi?
Cha mu chiwana, Yehova kethi kuthzivukila chimweja vyuma vyoshe vikalingiwa kuli yetu. Kuthinganyeka ngwetu Njambi akangwila chimweja vyetheko vituliwana navyo, kumwetha ngwavo akathzivuka vyuma vyoshe vinatha kulingiwa mu kuyoya kwetu. Oloni Vithoneka kuvimwetha ngocho. Njambi atha kuthzivuka vyuma vikalingiwa kulutwe. (Isaya 46:10) Oloni Mbimbiliya imwetha ngwavo akangula vyuma vya katondo kuthzivukila chimweja. (Kusha. 18:20, 21; 22:12) Nameme wakala na ndthzili ya kuthzivukila chimweja vyuma, oloni akathingimika ndthzili yetu ya kulyangwila vya kulinga. Kuma omwo kethi mukemwo mwanapande kupwila Njambi uje washaka ngwendi tuthzituke na kumwetha kathingimiko kendi mu kulumbunuka ndi?—Kwitu. 32:4; 2 Koli. 3:17.
Cho Paulu walumbunwine vika omwo wendekele ngwendi: “Njambi . . . kakatava ngechi vamyetheke na vyetheko vya kutuvakana ndthzili yeni”? Aha Paulu walumbunwine vyakalingi Njambi ha thimbu ya chetheko, kethi thimbu kanda chikaleko. Majwi a Paulu amwetha ngwavo nameme tuliwana na vyetheko vyakama mu kuyoya, Yehova atukwatha nga tumukulahela. (Myatho 55:22) Majwi a kuthzembeleka a Paulu anemana ha vuthunga ovu vuvali.
Cha kulivanga, vyetheko vitukaliwana navyo vilifwa nevi vakaliwana navyo “vanu voshe.” Vyetheko vitukaliwana navyo, vikethzila na vakwetu veka. Evi vyetheko, tuvihyana nga tukulahela Njambi. (1 Petu. 5:8, 9) Thimbu kanda endeke majwi ali ku 1 Kolinte 10:13, Paulu wendekele ha vyetheko vivaliwanene navyo Vaisalele mu mambo. (1 Koli. 10:6-11). Vyetheko vivaliwanene navyo kuvyatuvakanene ndthzili ya vunu, cho Vaisalele va kulongwa vathele kuvihyana. Paulu wendekele luwana ngwendi “vamo vavo” kuvononokele. Cha luvinda, Vaisalele vamo vakavangeyeye mashungu avo, mwafwa kuvakulahelele Njambi.
Cha mu chivali, “wapwa Njambi wa kulongwa.” Viñanda vivanathoneka vije vimwetha mwapangelelemo Njambi na vanu vendi vimwetha ngwavo akamwetha chithzemo chendi chije kuchethi kutengulula kuli “vaje vamuthzema na kunyunga mashiko endi.” (Kwitu. 7:9) Evi viñanda vimwetha lalo ngwavo Njambi akashulithilila vikulahetho vyendi thimbu yoshe. (Yosh. 23:14) Evi viñanda vya kuthañulu vya kulongwa kwendi, vikwatha vanu vaje vamuthzema vamwononoke na kukulahela ngwavo akashulithilila evi vikulahetho vivali vya kukundama ku vyetheko vije vivanatha kuliwana navyo: (1) Kakatava ngwendi vyetheko vivaliwana navyo vipwe vyakama manene kutuvakana ndthzili yavo, cho (2) ‘akavasholwela ngila ngechi vathe kutundamo.’
Yehova akasholwela vati vanu vaje vamukulahela ngila ya kutunda mu vyetheko vivaliwana navyo? Nga nashaka, atha lika kuvitunditha. Oloni anukeni ngweni Paulu wathonekele ngwendi: “Ikeye [Yehova] amyana ndthzili ya kukoletha, cho amishokolwela ngila ngechi mwathe kutundamo.” Oloni mu vithimbu vyavingi, ‘akashokolola ngila ya kutunda’ mu vyetheko mu kutwana vyuma vitukwatha kutakamena vyetheko. Achithinganyekeni ha li evi vingila vyakapangetha Yehova mangana atutundithe mu vyetheko:
-
“Ikeye muka-kututhzembeleka mu” vyetheko. (2 Koli. 1:3, 4) Yehova atha kutukwatha kukala na vithinganyeka vyavivwa mu mbunge yetu kupangetha Lijwi lyendi na sipilitu ya kujela na vyakulya vya ku sipilitu vyakatwana ndungo wa kulongwa.—Mateo 24:45; Yowa. 14:16, Loma 15:4.
-
Njambi natha kututwamenena kupangetha sipilitu ya kujela. (Yowa. 14:26) Nga tuliwana na vyetheko, sipilitu yatha kutukwatha kwanuka viñanda vya mu Mbimbiliya na vinangulo vije vitukwatha kwangula mwamuvwa vya kulinga.
-
Atha kutuma tungelo mangana vatukwathe.—Heve. 1:14.
-
Atha kutukwatha kwitila mu vakwetu vaka-kukulahela vaje vatha ‘kutukwatha’ na majwi na vilinga vyavo.—Kolo. 4:11.
Cho twatha kwendeka ngwetu majwi a Paulu ali ku 1 Kolinte 10:13 alumbununa vika? Yehova kethi kutwangwila vyetheko vitunapande kulifwita navyo. Oloni omwo tuliwana na vyetheko mu kuyoya, twatha kukulahela ngwetu: Nga tukulahela Yehova mu kushula, cho kakatavetha vyetheko vituhyane, oloni thimbu yoshe atushokolwela ngila ya kutundamo nambe ngwetu kutakama. Eyi ñanda ithzembeleka.