Yeni ku mithzimbu

Yeni ku mitwe ya viñanda

Sipilitu Yeni ya Kulyana Ishangathzale Yehova

Sipilitu Yeni ya Kulyana Ishangathzale Yehova

“Shangathzaleni Shukulu Kalunga . . . omwo vanu valyanene na chithzango vakevo vavenya!”—MAAKO 5:2.

MYATHO: 84, 75

1, 2. (a) Elifaze na Mbilendande vendekele vika ha vipangi vyetu kuli Njambi? (b) Yehova walingile vika kuli vaje vavuthamba va Yombi?

“KUMA munu atha kupwa wa theho kuli Njambi ndi? Munu uje ali na mana na theho ku mesho endi vavenya? Kuma vilinga vyove vya vuthunga vili na theho kuli Njambi? Nambe vuvwa vwove kuma vukamukwatha ndi?” (Yombi 22:1-3) Neni mwalihulaho laja vihula vya chifwa echi ndi? Omwo Elifaze, Katemane wehwile Yombi evi vihula, wathinganyekele ngwendi amukumbulula ngwendi embwe. Kavuthamba kendi Mbilendande, Kashule ikeye wamwethele ngwendi vanu kuvatha kupwa vaka-vuthunga ku mesho a Njambi.—Tandeni Yombi 25:4.

2 Ava vaka-kuthzembeleka va makuli vamwethele ngwavo kulifwita kwetu mu kupangela Yehova mu kulongwa kunapu kwa ngocho, cho Njambi akatumono lika ngwe vimendthzi nambe mayinyo nambe nguna. (Yombi 4:19; 25:6) Netu hamo tunatha kuthinganyeka ngwetu Elifaze na Mbilendande vapwile va kulikehetha. (Yombi 22:29) Chakumwenako, nga tuli ha munkinda nambe nga tuli mu fulayi na kukenga hathi, tunatha kumona muvundondo lika vyuma vivanalingi vanu. Kuma omwo mukemwo mwakamwena Yehova ha vipangi vya Vumwene vitukalingi hano hathi ndi? Embwe. Yehova waluvalele manene na kutenukila Elifaze na Mbilendande na Zofale omwo vendekele vyuma vya makuli, oloni watumbwile Yombi ngwendi “ngamba yange” mwafwa wamuthzivithile kuvwaha. (Yombi 42:7, 8) Ngechi, munu atha “kupwa wa theho kuli Njambi.”

“VIKA UKAMWANA?”

3. Elihu wendekele vika ha kufwitangana kwetu mu kupangela Yehova, cho walumbunwine vika?

3 Yehova katenukilile Elihu omwo wehwile Yombi ngwendi: “Nga u muka-vuthunga vika ukamwana [Njambi]? Chuma na chimo chahi chashaka Njambi kuli yove.” (Yombi 35:7) Kuma Elihu wamwethele ngwendi vipangi vyetu kuli Njambi vyapwa vyangocho ndi? Embwe. Walumbunwine ngwendi nambe tulikela kulemetha Yehova, yetu tuyandelamo. Wapwa muka-ndthzili yoshe. Kutwatha kumufukitha nambe kumukanyametha. Oloni vuvwa vwoshe vu tuli navwo na chashu na ndthzili, vyoshe vyatunda kuli Njambi, cho akamono mutukavipangethelamo.

4. Nga tukala na ngothzi ku vakwetu, cho tunalingi vika kuli Yehova?

4 Yehova akamono vilinga vyavivwa vije vivakalingi vanu ku vangamba vendi, ngwe vanavilingi kuli ikeye. Ku Vithimo 19:17 ngwavo “Uje akala na ngothzi na tuhutu ali na kukumwitha Shukulu Kalunga, cho Shukulu Kalunga akamwana chikandelela a vije vyanalingi.” Kuma echi Chithoneka chimwetha ngwavo Yehova akamono vyuma vyoshe vyavivwa vivakalingi vanu ku tuhutu ndi? Twatha kwendeka ngwetu Ishamatanga wa mwilu na hathi ali na likongo ku vanu vaje vamwetha ngothzi ku vakwavo, cho nendi akavathzivila ngothzi na kuvavethzikitha ndi? Mukemwo vene. Mwafwa na Muna Njambi mukemwo mwendekele.—Tandeni Luka 14:13, 14.

5. Tuthimutwiya ha vihula muka?

5 Yehova watumine kapolofweto Isaya akamwendekeleko mu kumwetha ngwendi akavwahelela kumona vanu va kulongwa vakundwiya viyongola vyendi. (Isaya 6:8-10) Isaya watambwile chipangi chivamwanene. Na matangwa ano, vanu vavangi vali na kumwetha sipilitu ya kulyana, ngwe ije yakele nayo Isaya omwo vali na kwendeka ngwavo, “Yange unoye njitumeni” mu kupanga vipangi vyavikalu mu chipangi cha Yehova. Oloni munu natha kulihula ngwendi: ‘Vyuma vinjikalingi vyapwa vya theho vene ndi? Nga Yehova nanjitavetha kumupangela, kuma katha kunjana vya kupangetha mangana njishulithilile Lijwi lyendi, omwo njipanga vipangi vyoshe vyoshe vinjangula kulinga mu chipangi chendi ndi?’ Tuchithimutwiyeni ha vyuma vyalingiwile mu thimbu ya Ndembola na Mbalake mangana tuwane vikumbululo.

VATHZIVILE LYOVA, OLONI NJAMBI WAVATAKAMETHELE

6. Vaisalele na mashwalale va Njavine valithethzele vati?

6 Mwene wa Vakanana Njavine, “washwanene vanu Vaisalele na muka na vukalu” ha myaka 20. Vanu vakele na lyova, cho kuvakele na kusholoka ku mbunga. Vathzeyele mwafwa kuvakele na vitwa vya ndthzili na mashwalale va kupwamo, oloni vitothzi vavo vakele na matemba a vikuvo a kupwa 900.—Maako 4:1-3, 13; 5:6-8. *

7, 8. (a) Mashiko muka a kulivanga aje Yehova wanene kuli Mbalake? (b) Vaisalele vahyanene vati mashwalale va Njavine? (Kengeni chikupulo ha liputa 28.)

7 Nameme ngocho, Yehova wendekele kuli Mbalake kwitila muli kapolofweto wa munakathzi Ndembola ngwendi: “Twala vanu va kupwa 10,000 va ku muyati wa Nafetali na Zembuloni, vatwamenene ku Munkinda wa Tavole. Cho yange njikakokweya Sisela, muka-kushika wa ndthzita ya Njavine kwa kulwa nove ku Ndonga ya Kishone. Cho ikeye akaija na matemba endi na mashwalale vendi, oloni njikamukundika ku mavoko ove.”—Maako 4:4-7.

8 Vanu vavangi vathzivile majwi. Cho vaka-kulyana valikungulwile ku Munkinda wa Tavole. Mbalake wakavangeyeye vwathi vwathi mashiko a Yehova. (Tandeni Maako 4:14-16.) Omwo vakele na kulwa ndthzita mu Tanake, kwanyokele nyondthzi yakama manene ije yanenethele ngwavo kukale lindova lyalingi. Mbalake washekele mashwalale va Sisela kweta na mu Haloshete, nunda ya kupwa vimailu 15 (24 km). Sisela wathethzele lije litemba lyendi lya kutewetha omwo wathzivile lyova, cho waile ku Zananime kuyehi na Kendeshe. Watewelele ku mbalaka ya Njaele, munakathzi wa Hevele, Kakeni, cho vamutambwile mwamuvwa kuli Njaele. Omwo watundile ku ndthzita, Sisela wajukile manene, cho walalele tulo twakama. Echi chanenethele ngwavo Njaele awane ngila ya kuthsiyilamo Sisela. (Maako 4:17-21) Uje chitothzi cha Vaisalele wamuthsiyile. *

KUKALA NA VITHINGANYEKA VYA KULITHETHZA HA CHIPANGI CHA KULISHAKELA

9. Ñanda muka ituwana ku Maako 5:20, 21 ije imwetha muvalwithilile Sisela?

9 Tunapande kuthzivithitha mwamuvwa kapetulu 4 na 5 mu livulu lya Maako mwafwa muli viñanda vya kulithethza. Chakumwenako, Maako 5:20, 21 yatuleka ngwavo: “Cho vingongothi vyalwile mwilu, vyalwile omwo vyakele na kwenda mwilu, cho vyalwithile Sisela. Cho livathzi lya mu Kishone lyavakupwile.” Kuma awa majwi amwetha ngwavo tungelo vakevo vanyokethele ije nyondthzi indi yalinyokelele lika? Kuvalumbunwinine mu Mbimbiliya. Vyuma muka vikwavo vyanenethele ngwavo kunyoke oyo nyondthzi ya mamanya ha mwela uje na thimbu inapande na kukupula matemba a ndthzita a kupwa 900? Ku Maako 4:14, 15, vanamwetha lutatu ngwavo Yehova ikeye wanenethelele vanu vendi vahyane. Vaisalele va kupwa 10,000 kuvalishashele ngwavo vahyanene omwo ya ndthzili yavo.

10, 11. “Meloze” yapwile ika, cho vaithingilile vika?

10 Omwo mbunga yembile mwatho wa kushangathzala Yehova hakati ka Ndembola na Mbalake mwafwa ya kuhyana mu kukomoketha, “Cho kangelo ka Shukulu Kalunga wendekele ngwendi, ‘Thinga Meloze chithingo, chithingo hali vaje vali na kuyoya muje. Vakevo kuvethzile mukukwatha Shukulu Kalunga embwe, kuvethzile ngwe mashwalale mukumulwilako.’”—Maako 5:23.

11 Nganda ya Meloze vaithingile. Echi chapwile chithingo chakama. Kuma vaithingile mwafwa vanu vamwo vajenekele kulyana ndi? Indi hamo vaithingile mwafwa yakwechelela Sisela omwo wetile mu nganda kujeneka kumukwata okuni vakele na ndthzili ya kulinga ngocho? Kuma kuvathzivile mutambi wa Yehova wa kushakethzeka vaka-kulyana ndi? Vanu va kupwa 10, 000 vakevo valyanene. Achithinganyekeni ngweni vanu va mu Meloze vamwene uje chitothzi ayita mu membo oku nathzeye. Eyi yapandele kupwa thimbu yaivwa ya kwimanena viyongola vya Yehova mangana avavethzikithe. Vakevo vakengele lika uje chitothzi, kuvamukwatele. Oloni chuma chalingile Njaele mu kuthimpa chije chivanendeka mu mavesi anatakanako chalithethzelele kulako na vije vivalingile vaka-Meloze.—Maako 5:24-27.

12. Kulithethza muka kutunamono mukati kavithinganyeka vya vanu vavanendeka ku Maako 5:9, 10, cho echi chinakundama vati kuli yetu matangwa ano?

12 Ku Maako 5:9, 10, tuwanako lalo kulithethza kwa vithinganyeka vya vanu vaje valikwatathanene na Mbalake na vaje vajenekele kulikwatathana nendi. Ndembola na Mbalake vashangalele “vana va vimyene va mu Isalele, vaje valyanene vakevo vavenya na chithzango hakati ka vanu.” Ava vanu valithethzele na vaje ‘valondele ha vimulu va kutoka,’ vaje valishashele manene na vaje ‘vatumbamene ha visileyi,’ vaje vathzemene kuyoya mwamuvwa. Vaje vaile na Mbalake valyanene kukalwila ku minkinda ya mamanya a Tavole na ku ndonga ya Kishone, cho valithethzele na vaje “vaka-kwenda na mendi.” Vaje vathzemene thenga vavashongangeyeye ‘kwambulula’ nambe ngwetu kuthinganyeka. Vapandele kuthinganyekethetha ha chuma chivajenekele kulinga, cha kukundwiya chipangi cha Yehova. Echi chinatha kulingiwa na kuli vanu vaje vakwata kwata ku mathinde mu kupangela Njambi mu kushula.

13. Miyati ya Luvena na Ngande na Ashela yalithethzele vati na miyati ya Zembuloni na Nafetali?

13 Vaje valyanene, valimwenenene omwo Yehova akamwethelamo ndthzili yendi. Vendekele vyuma vivalimwenenene, maneneni “ha kuhyana kwa Shukulu Kalunga.” (Maako 5:11) Miyati ya Luvena na Ngande na Ashele vanavendeka ku Maako 5:15-17 ngwavo vakelele mbunge ku vufuko vwavo, vakele na matanga amangi a vimanga na vimbopolo noku kwa kuvitutikila, kutuvakana kwakela mana ku chipangi chashakele Yehova ngwendi vachilinge. Oloni vanu va Zembuloni na Nafetali “valambwile myonyo yavo ku ndthzita” mu kukwatha Ndembola na Mbalake. (Maako 5:18) Netu tulilongethaho chimo ha kulithethza kwa vithinganyeka vivamwethele vanu kutaletha ku kulyana vakevo vavenya na chithzango.

“SHANGATHZALENI SHUKULU KALUNGA”

14. Tuli na kukundwiya vati chiyulo cha Yehova ano matangwa?

14 Ano matangwa, yetu kutwethi na kulwa ndthzita ya vitwa ngwe ije ivalwile vakwetu kunima. Oloni tunapande kumwetha kuthimpa mu chipangi chetu cha kwambulula. Munga ya Yehova ichitonda vanu vavangi valyane vakevo vavenya na chithzango. Vandolome na vandokathzi na vanike vavangi vali na kulyana vakevo vavenya mu vipangi vya kulithethzathethza vya thimbu yoshe vya kufwa ngwe kupwa vapayiniya na kupangela ha Mbetele na kutunga Vinjuvo vya Vumwene na kukwatha ha viwano vya chitingitingi nevi vya mutambela. Achithinganyekeni ha vakulunu vaje vali mu Komiti ya Kulithzivathana na Chipatela na kuvwahetha viwano vya mutambela. Anukeni ngweni Yehova ali na kumona kufwitangana kweni, cho kakevala sipilitu yeni ya kulyana.—Heve. 6:10.

Munapande kuthinganyeka tahi ha vyuma vinatha kulingiwa ku nanga yeni na ku chikungulukilo thimbu kanda mwangule vya kulinga (Kengeni palangilafu 15)

15. Twatha kuthzivuka vati ngwetu kutwakele mbunge ku chipangi cha Yehova?

15 Umo na umo wetu napande kulihula ngwendi: ‘Njikechelela vakwetu vafwitangane vipangi likalyavo ndi? Njinechelela sipilitu ya kushaka kufuka itanganethe sipilitu yange ya kushaka kulyana mu vipangi ndi? Njili na kutembwinina Mbalake na Ndembola na Njaele na vaje valyanene na chithzango chavo va kupwa 10,000, mu kupangetha vyoshe vyananjana Yehova mu kunyunga mashiko endi ndi? Njikathinganyeka ha vyuma vije vinatha kulingiwa ku nanga yange na ku chikungulukilo nga njijalukila ku nganda nambe ku lifuti lyeka mangana njikashakethzeke vufuko ndi?’ *

16. Chuma muka chitwana Yehova chije chanajeneka?

16 Yehova natuthingimika omwo natwana chipangi cha kukundwiya chiyulo chendi. Nga twimanena Yehova, cho tumwetha ngwetu Satana Liyavolo wendekele makuli ngwendi katha kuyula vanu. Likulahelo lyeni na kulongwa kweni kuje kukanenetha ngwavo mukale na sipilitu ya kulyana vikathzivitha Yehova kuvwaha. (Vithi. 23:15, 16) Nga mumwimanena, cho akumbulula Satana uje ali na kumupaya. (Vithi. 27:11) Ngechi nga mwononoka, cho kunafu lika ngwe muli na kwana Yehova chuma chimo cha theho chije chimuthzivitha kuvwaha ku mbunge.

17. Maako 5:31 inendeka vika ha vyuma vikalingiwa kulutwe?

17 Ololo kaye kashula na vanu vaje vashaka manene chiyulo cha Yehova. Tunavandamena lije litangwa livikalishulithilila evi vyuma. Tukaimba ngwe muvembilile va Ndembola na Mbalake ngwavo: “Ngechi vene, Shukulu Kalunga vitothzi vove voshe vakathsa ngachije vene, oloni vaje vakuthzema vakavyathzima ngwe misha ya kutuhuka kwa litangwa.” (Maako 5:31) Awa majwi akalishulithilila omwo Yehova akanyongetha kano kaye kakavi ka Satana. Ha thimbu ya ndthzita ya Alamangindone, kukukakala vaka-kulyana vaje vakalwa na vitothzi. Oloni ha thimbu oyo, ‘tukavandamena na kumona Shukulu Kalunga mwakatuhyanethela ku vitothzi vetu.’ (2 Mithzi. 20:17) Ha thimbu ino, kuli vingila vyavingi vya kukundwiya chipangi cha Yehova mu kuthimpa na ntwima.

18. Nga mukala na sipilitu ya kulyana, cho vanu valinga vika?

18 Ndembola na Mbalake vashangumukile kwimba mwatho wa kushangathzala Yehova wa Hakamwa ya Vyoshe omwo vahyanene, ngwavo “Shangathzaleni Shukulu Kalunga. . . . Omwo vanu valyanene na chithzango vakevo vavenya.” (Maako 5:1, 2) Na matangwa ano sipilitu yeni ya kulyana na chithzango inapande kushongangeya vanu voshe ‘vashangathzale Shukulu Kalunga.’

^ par. 6 Awa matemba a vikuvo atewethele manene. Akele na vyuma vimo vya kuvambuka na kushongomoka vya kufwa ngwe vimoko. Iya atha kushwenya ku litemba lya chifwa ocho?

^ par. 8 Viñanda vikwavo muviwana mu Kaposhi ka Kukengela ka Silozi ka August 1, 2015, lipu 12-15.

^ par. 15 Kengeni ñanda ya “Vishoti vya Kujeneka Vimbongo” mu Kaposhi ka Kukengela ka Silozi ka July 1, 2015