1. Mwafwa vika vaka-Kilisitu vanapande kuvambwitika? (Kengeni chikupulo ha liputa 23.)

MWAKA na mwaka, vanu vavangi vaje vali na kulilongetha Mbimbiliya vali na kuvambwitika. Vwingi vwavo vakapu vanike. Vamo vithemi vavo vapwa vaka-kukulahela. Neni vamimbwitika laja ndi? Nga ngocho, cho munalingi mwamuvwa manene. Vaka-Kilisitu vanapande kuvambwitika mwafwa oku kuvalingitha vakovoke.—Mateo 28:19, 20; 1 Petu. 3:21.

2. Mwafwa vika kumwapandele kutewa kulikundika kuli Njambi?

² Nameme chimbwitiko chikanenela munu vivethzikitho, oloni kuli vipangi vyavingi vyalivungilamo. Mu ngila muka? Ha litangwa livamimbwitikile vamihwile ngwavo: “Kwitila mu kukulahela ñombelo ya Yesu Kilisitu, munatenguluka ku vuvi vyeni na kulikundika kuli Yehova mangana mulinge chithzango chendi ndi?” Cho mwakumbulwile ngweni eyo. Kumimbwitika kwamwethele ngwavo mwalikundika kuli Yehova. Echi chinapu chikulahetho chakama chimwamwethele mu kuthzema Yehova na kulinga chithzango chendi mu kuyoya kweni. Ocho chapwile chikulahetho chakama. Kuma  munapande kuliveya ha kulinga echi chikulahetho ndi? Embwe, kumwapandele kuliveya. Kulikundika kuli Yehova kukwavihile. Achithinganyekeni ha vukalu vwa kujeneka kulikundika kuli Yehova. Munu uje nalyangununa kuli Yehova, ali ku mutamba wa Satana. Ngechi, Liyavolo kashaka ngwendi mukovoke. Oloni ashaka ngwendi muvyane chiyulo cha Yehova na kulikwatathana nendi mangana kethi mukayoye myaka yoshe.

3. Vivethzikitho muka vimuwana nga mulikundika kuli Yehova?

³ Kethi mulikwatathane na Satana, oloni thinganyekeni ha vivethzikitho vimunawana ha kulikundika kuli Njambi na kupwa muka-Kilisitu wa kumbwitika. Nga mwalikundika kuli Yehova, mwatha kwendeka mu kuthimpa ngweni: “Shukulu Kalunga ali hamo nange, kunjithzivi lyova, munu atha kunjilinga vikajo?” (Myatho 118:6) Kunapu kuvethzika kwakama kupangela Yehova mu vuyoye vweni vwoshe na kuthzivuka ngweni muli na kumuthzivitha kuvwaha ku mbunge.

4, 5. (a) Vika twendekela ngwetu kulikundika kuli Njambi chinapu chipangi cheni? (b) Vyetheko muka vivakaliwana navyo vaka-Kilisitu voshe?

⁴ Ha kupwa muka-Kilisitu wa kumbwitika, kukwethi munu wa mu nanga yeni atha kumikanyamethela vuthamba vweni na Yehova. Nameme muchili na kuyoya na vithemi veni, yeni vavenya munapande kulifwita mangana mukovoke. Vika twendekela ngocho? Mwafwa kumwatha kuthzivuka vyetheko vyoshe vimukaliwana navyo kulutwe. Chakumwenako, hamo vamimbwitikile te muchili mu vanike, oloni omo muya na kukola, mashungu eni a kushaka kulilala na munu alivwethzelela. Mwanike umo wendekele ngwendi: “Mukaleho wa Yehova uje achili mwanike wamundondo atha kukolethela chetheko cha kulinga chilika cha kuthemuka. Oloni omwo aya na kukola kunatha kumukaluwila kukolethela mashungu endi a kushaka kulilala na munu, ngechi napande kuthzivithitha mwamuvwa mashiko a Njambi mangana amone ngwendi kupangela Yehova kukekwo kwakuvwa manene.”

⁵ Kethi vanike lika vaje vavambwitika oku vachili vavandondo vakaliwana na vyetheko. Oloni nambe vaje vavanambwitika mu vukulunu vakaliwana na vyetheko mu kukulahela kwavo. Vakaliwana na vyetheko vya mu malo na kuvinja na kujeneka kuwana vipangi. Vakulunu na vanike voshe vakaliwana na vyetheko mangana vamwethe ngwavo vapwa va kulongwa kuli Yehova.—Yako. 1:12-14.

6. (a) Kuthzivuka ngweni mwalikundika kuli Yehova kumikwatha vati? (b) Mukanda wa Filipu 4:11-13 umilongetha vika?

⁶ Kuthzivuka ngweni chikumiyo cheni cha kupangela Yehova chapwa cha theho, kumikwatha mupwe va kulongwa nambe vyuma vimikaluwila. Oku kulumbununa ngwavo munaleke Yehova ngweni mumupangela mu kuyoya kweni kwoshe nambe vavuthamba na vithemi veni valikela kumupangela. (Myatho 27:10) Yehova amikwatha mukolethele vukalu vwoshe vumuliwana navwo mangana muyoye mu kulitombola na kulikundika kweni.—Tandeni Filipu 4:11-13.

7. Munapande kulinga vika mangana mukakateye mu vipangi “na lyova na kujaja”?

⁷ Yehova ashaka ngwendi mupwe vavuthamba vendi. Oloni munapande kulifwita mangana mutakamethe vuthamba vweni na Njambi na kukakateya mu vipangi vyeni vyavivwa. Mukanda wa Filipu 2:12 ngwawo: “Kakateyeni mu vipangi na lyova na kujaja ngechi mumanethe kwovoka kweni.” Awa majwi amwetha vyuma vimunapande kulinga mangana mutakamethe vuthamba vweni na Yehova na kutwalelelaho kupwa va kulongwa kuli ikeye nameme muliwana na vyetheko. Kethi mulikulahele yeni vavenya. Nambe vangamba va Njambi vaje vanamupangela ha thimbu yailaha vamo vanatundu mu  vuthunga mwafwa ya kulikulahela vakevo vavenya. Cho, vika vimunapande kulinga mangana mukakateye mu vipangi vyeni na kukovoka?

8. Vika vimunapande kulinga ha chilongetha cheni cha ha kapandi, cho theho muka ili mu kulinga ngocho?

⁸ Kuli vyuma vivali vije vimikwatha mutakamethe vuthamba vweni na Yehova. Munapande kumutolilila na kuthimutwiya nendi. Kulilongetha Mbimbiliya ha kapandi kunapu kutolilila kuli Yehova. Oku kunambatethelela kutanda na kuthinganyekethetha ha vyuma vitutanda mu Lijwi lya Njambi na mavulu a kukundama ku Mbimbiliya. Kethi mutande Mbimbiliya ngwe muvakalingila vana va sikola. Kumwapandele kutanda Mbimbiliya ngwe vana sikola vaje vatandela lika kupasa. Oloni omwo mulilongetha Mbimbiliya, munapande kutondethetha mu vithoneka mangana muthzivuke mwamuvwa vifwa vya Yehova. Oku kumikwatha mushwenye kuyehi na Njambi, cho nendi lalo ashwenya kuyehi neni.—Yako. 4:8.

9. Vyuma muka vinamikwatha mu chilongetha cheni cha ha kapandi?

⁹ Munga ya Yehova inavwahetha vyuma vyavingi vije vimikwatha kulilongetha mwamuvwa vya Njambi. Chakumwenako, ha jw.org, ha mutwe wa “Bible Study Activities” uje uli ha mutamba wa “Teenagers” umikwatha muthzivuke viñanda vya vanu va mu Mbimbiliya. Ha jw.org, hali lalo mutwe wa study guides, haje hali lalo livulu lya “What Does the Bible Really Teach?” Vyuma viliho vimikwatha mutakamethe likulahelo lyeni kuli Njambi. Vilongetha vili ha mutwe wa study guides vimikwatha mulumbunwine mwamuvwa vakweni vyuma vimwakulahela. Muwana lalo vyuma vije vimikwatha kuthzivuka Njambi mu ñanda ya “Ba Banca ba Buza Kuli . . . Ni Kona ku Eza Cwañi Kuli ni Ikole ku Bala Bibele?” ije ili mu Mu Zuhe! ya July 2009. Kuthinganyekethetha vimulilongetha kwapwa kwa theho mwafwa kumilingitha mukakateye mu vipangi vyeni mangana mukovoke.—Tandeni Myatho 119:105.

10. Mwafwa vika lilombelo lyapwa lya theho kuli muka-Kilisitu wa kumbwitika?

¹⁰ Omwo tulilongetha Mbimbiliya ha kapandi, tutolilila kuli Yehova, cho omwo tulomba tuthimutwiya nendi. Muka-Kilisitu kapandele kwombwanetha lilombelo nambe kulomba nga ashaka lika kuvethzika. Oloni kulombela kunapu kuthimutwiya na Ishamatanga yetu. Yehova  ashaka ngwendi mumuleke vili mu mbunge yeni. (Tandeni Filipu 4:6.) Nga kuli vishoti vimo vimuli na kulipika navyo, Mbimbiliya ngwayo: “Kundika tuyando twove kuli Shukulu Kalunga.” (Myatho 55:22) Mukulahela ngweni kulinga ngocho kumikwatha ndi? Vandolome na vandokathzi vavangi vanalimwena vuvwa vuli mu kulombela. Ngechi, neni kulombela kumikwatha.

11. Mwafwa vika tunapande kukandelela kuli Yehova thimbu yoshe?

¹¹ Oloni omwo mulombela kuli Yehova, kumwapandele kulomba lika vukwathi. Mbimbiliya ngwayo: ‘Pweni vaka-kukandelela.’ (Kolo. 3:15) Thimbu imo nga vukalu vunatutumina manene, tunatha kwivala kukandelela ku vyuma vyavivwa vyanatulingila Njambi. Ngechi, mulinga mwamuvwa nga ha litangwa na litangwa mwanukako nambe vyuma vitatu vyanamilingila Njambi vije vimunapande kukandelela. Cho kandeleleni kuli Yehova ha vyuma vyanamilingila. Abigail uje ivambwitikile te ali na myaka 12 wendekele ngwendi: “Tunapande kukandelela manene kuli Yehova kutuvakana munu woshe woshe. Tunapande kumukandelela manene ha vyuma vyakatwana. Njikanuka majwi a kwendeka ngwavo: Tunapande kukandelela kuli Yehova ha litangwa na litangwa omwo twinduka. *

12, 13. Mwafwa vika kwapwa kwa theho kwanuka vyuma vyavivwa vyanamilingila Yehova ha kapandi?

¹² Mwene Ndaviti wa kuthañulu uje wakolethele mu vyetheko vyavingi, wembile ngwendi: “Kengeni mumone ngechi Shukulu Kalunga wapwa wamuvwa. Navethzika munu uje atewela kuli ikeye.” (Myatho 34:8) Eyi vesi imwetha vuvwa vwa kwanuka vyuma vitunaliwana navyo mu vuyoye. Nga mutanda Mbimbiliya na mavulu etu na kukunguluka, cho muthziva omwo Njambi nakwathelamo vangamba vendi mangana vapwe va kulongwa. Oloni omwo mukola ku sipilitu, mulimwena ngweni Yehova ali na kumikwatha mu vuyoye vweni. Namikwatha vati ha kapandi?

¹³ Kuli chuma chimo chinakwatha vaka-Kilisitu voshe kumona vuvwa vwa Yehova. Echi chuma chinapu kushwenya kuli Njambi na kuli Munendi. Yesu wendekele ngwendi: “Na umo wahi aija kuli yange kuvanga tate uje wanjitumine amunene kuli yange.” (Yowa. 6:44) Awa majwi anamikundama ndi? Mwanike umo natha kuthinganyeka ngwendi ‘Yehova nangula lika vithemi vange, kethi yange embwe.’ Oloni omwo walikundikile kuli Yehova na kumumbwitika, wamwethele ngwendi ashaka kupwa kavuthamba ka Njambi. Ngechi, Njambi namuthzivuka. Mbimbiliya ngwayo: “Oloni nga munu athzema Njambi nendi vanamuthzivuka kuli Njambi.” (1 Koli. 8:3) Thimbu yoshe, thzivukeni ngweni vipangi vimuli na kulinga mu munga ya Yehova vyapwa vya theho.

14, 15. Kwambulula kumikwatha vati mutakamethe likulahelo lyeni?

¹⁴ Mulimwena vuvwa vwa Yehova omwo amikwatha ha thimbu imuthimutwiya na vakweni vya likulahelo lyeni. Cho lalo, mumona vuvwa vwendi omwo mwambulula mu lihya nambe ku sikola. Kunatha kumikaluwila kwambulwila vavuthamba veni ku sikola. Hamo muthzivuka vyuma vikavalingitha ngocho. Hamo mukalishoshomwena muvambatelamo vyuma vimuvaleka. Kwapwa kwakwathi kuthimutwiya na munu umo lika imukakovela nendi sikola, oloni kunatha kumikaluwila kulinga ngocho ku vanu vavangi. Vika vyatha kumikwatha?

¹⁵ Chakulivanga, thinganyekeni vyuma vyamilingitha mukulahele kuli Njambi. Kuma viñanda vili ha jw.org ha mutamba wa study guides muvili mu ndaka yeni ndi? Nga kumwaviwanene, cho  waneniko thimbu ya kuvitondethetha. Evi vyuma vanavivwahethela kumikwatha muthzivuke vimunakulahelela Njambi na kumikwatha kuthimutwiya na vakweni vya likulahelo lyeni. Nga likulahelo lyeni linakanyama na kulivwahethela mwamuvwa, cho oku kumilingitha mwambulwile vakweni vya lithzina lya Yehova.—Njele. 20:8, 9.

16. Vika vimikwatha muthzituke kuleka vakweni vyuma vimwakulahela?

¹⁶ Nameme mwalivwahethela, oloni munatha kulishoshomwena kuthimutwiya na vakweni vya likulahelo lyeni. Ndokathzi wa myaka 18 uje ivambwitikile te ali na myaka 13 wendekele ngwendi: “Njithzivuka vyuma vinjakulahela, oloni vithimbu vimo kukanjikaluwila kuvileka vakwetu.” Vika vyamukwathele kutakamena ovu vukalu? Wendekele ngwendi: “Njikendeka na vakwetu mu kujolajola. Vakwetu vanjikakovela navo sikola vakashuvuluka kwendeka vyuma vivakalingi. Cho nange njinapande kushuvuluka kwendeka vya likulahelo lyange. Ngechi, njikendeka lika ngwange: ‘Ithzau njinakala na kulilongetha Mbimbiliya na vakwetu, cho vanendekele ngwavo . . .’ Kukapwa muje, njitwalelelaho kuthimutwiya navo. Nameme ku maputukilo kunjethi kwendeka navo vya Mbimbiliya, oloni vakavandamena kuthziva vyavingi vinjinalilongetha mu Mbimbiliya. Thimbu imo vakanjihula munjikalongethelamo Mbimbiliya. Kupangetha eyi ngila kukanjikwatha njithimutwiye na vakwetu vya Njambi. Cho Njikalithzivi kuvwahelela.”

17. Vika vimikwatha mwendeke na vakweni ha vyuma vimwakulahela?

¹⁷ Nga muthingimika vakweni na kuvaka mbunge, cho navo vatolilila ku vyuma vimuvaleka. Olivia wa myaka 17 uje ivambwitikile te achili mwanike wamundondo wendekele ngwendi: “Njikalishoshomwena kwendeka na vakwetu vya Mbimbiliya, mwafwa njikathinganyeka ngwange vanjimona ngwe muka-kulwitha.” Oloni mu kwita kwa thimbu, Olivia watengulwile vithinganyeka vyendi ha lyova lyakele nalyo. Cho wathinganyekele ngwendi: “Vwingi vwa vakwetu vanike kuvathzivuka muvafwila Vakaleho va Yehova. Vathzivukako lika yetu vavakamono. Ngechi, vilinga vyetu vinatha kulingitha vanu vatolilile ku vyuma vituvaleka nambe embwe. Vika vyatha kulingiwa nga tuthziva shwamwa na kwonowa kwendeka mu kushuvuluka ha vyuma vitwakulahela? Vakwetu vamona ngwavo kututhzivuka vyuma vitwakulahela. Vatha kuvyana kututolilila mwafwa ya kujeneka kwendeka mu kuthimpa. Oloni nga twendeka mu kuthimpa ha vyuma vitwakulahela, cho vatutolilila mwamuvwa na kututhingimika.”

18. Vika vyalivungila mu kukakateya mu vipangi vije vikamyovola?

¹⁸ Ngechi lika mutunathimutwiya, kukakateya mu vipangi vije vikamyovola, chinapu chipangi chakama manene. Vyuma vyalivungilamo, vinapu kutanda Lijwi lya Njambi na kuthinganyekethethaho na kulombela na kukandelela kuli Yehova ha vyuma vyanamilingila ha kapandi. Kupangetha mwamuvwa evi vyuma kumikwatha mupwe va kuthimpa na kukoletha vuthamba vweni na Yehova. Oku kumishongangeya mwendeke na ntwima ha vyuma vimwakulahela.—Tandeni Myatho 73:28.

19. Vuvwa muka vutunda mu kukakateya mu vipangi vyeni?

¹⁹ Yesu wendekele ngwendi: ‘Nga munu ashaka kunjikavangeya, napande kulivyana ikeye vavenya, ambate [chiti cha kuyandethela, NWT], cho anjikavangeye.’ (Mateo 16:24) Muka-Kilisitu woshe napande kulikundika na kumumbwitika mangana apwe ndongethi ya Yesu. Kulinga ngocho kumukwatha awane vivethzikitho vyavingi ha thimbu ino, cho kulutwe akayoye myaka yoshe mu kaye kakaha. Ngechi, kakateyeni mu vipangi vyeni mangana mukovoke.