VANU vashaka kupwa va kujolela mu kuyoya kwavo. Oloni muno mu matangwa a kukotoka, vanu vakaliwana na vyetheko vya “kukaluwa.” (2 Tima. 3:1) Vilinga vyakuhenga na mishongo na kujeneka kuwana vipangi na vuthiwa na vyuma vikwavo vije vikanene vishoti, vinatha kulingitha vanu vajeneke kupwa va kujolela. Na vangamba va Njambi navo vanatha kuthzeya na kujeneka kupwa va kujolela. Nga neni mwaliwana mu chifwa echi, mwatha kupwa vati va kujolela?

Tunapande kuthzivithitha vikulumbununa kujolela kwa vuthunga nomwo vakwetu vanatwalelelaho kupwa va kujolela nameme vanaliwana na vyetheko, mangana tukumbulule echi chihula. Cho tulilongetha mutwatha kulingila mangana tutwaleleleho na kuvwethzelela ku kujolela kwetu.

Kujolela kwa vuthunga kunalithethze na kujolela kwa helu lika. Chakumwenako, nga munu napende vwala natha kujolajola manene na kusholoka ngwe wapwa wa kuvwahelela. Oloni nga vwala vunamuhu mu mesho, hanga achitwalelelaho kukala na vishoti. Ngechi, kuje kujolela kwendi kunapwile lika kwa kathimbu kakandondo.—Vithi. 14:13.

Oloni kujolela kwa vuthunga kunapande kutundilila kwithi ya mbunge yetu. Mukemwo vanalumbununa kujolela ngwavo chapwa chifwa “mwakalithzivilamo munu nga nawana nambe kuvandamena chuma chimo chachivwa.” Kujolela kwa vuthunga kukatwalelelaho nameme vyuma vyenda mwamuvwa nameme kuvyethi na kwenda mwamuvwa. (1 Tesa. 1:6) Munu muka-kujolela mu vuthunga, akatwalelelaho kupwa wa kujolela nameme vanamulingi mwamuvi. Chakumwenako, tupositolo vavapupangele mwafwa ya kwambulula vya Kilisitu. Oloni “vatundile ku mesho a vaka-Sunandeline na kujolela mwafwa chapandele kuvashaula omwo ya lithzina lyendi.” (Vili. 5:41, NWT) Kuvavwahelelele mwafwa ya kuvapupanga. Oloni ha kupwa vangamba va Njambi, vavwahelelele mwafwa ya kuthzivuka ngwavo vanatwalelelaho kupwa va kulongwa kuli Njambi.

Kujolela kwa vuthunga kuchapwile chifwa cha kuthemuka nacho nambe cha kulithzila ngocho. Mwafwa vika? Mwafwa kujolela kwa vuthunga kwapwa vushuka vwa sipilitu ya Njambi ya kujela. Sipilitu ya Njambi itukwatha tuthzale “vunu vwavuha” vuje vunambatethelela na kujolela. (Efeso 4:24; Ngala. 5:22) Cho lalo, kupwa va kujolela kutukwatha tulifwite na vishoti vya mu kuyoya.

Yehova wayongwele ngwendi hano hathi hoshe hakale vyuma vyavivwa, kethi vyuma vyavivi vituli na kumona ano matangwa, embwe. Oloni vilinga vyavivi vya vanu, kuvyonowethele Yehova kupwa wa kuvwahelela. Lijwi lya Njambi ngwalyo: “Ndthzili yendi na vuvwa [kujolela] vwendi vili mu njuvo yendi ya kujela.” (1 Mithzi. 16:27) Kutundoho, vyuma vyavivwa vivali na kulinga vangamba va Njambi vili na kuthzivitha Yehova ‘kuvwaha’ ku mbunge.—Vithi. 27:11.

Twatha kutembwinina Yehova nga tutwalelelaho kupwa va kuvwahelela nameme vyuma kuvyethi na kwenda ngwe mutunathinganyekelele. Kutwapandele kwombwa, oloni tunapande  kuthinganyekethetha ha vyuma vyavivwa vituli navyo na kukala na lukakateya mu kuvandamena vyuma vyavivwa vili kulutwe. *

Mu Mbimbiliya, muli myanja ya vanu vaje vatwaleleleho kupwa va kuvwahelela nameme valiwanene na vyetheko vyavingi. Avilahama nendi walikolethele nameme waliwanene na vyetheko vyavingi mu vuyoye vwendi. (Kusha. 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Avilahama watwaleleleho kupwa wa kujolela nameme waliwanene na vyetheko vya chifwa echi. Vika vyamukwathele mangana alinge ngocho? Wakele na lilavelelo lya kukayoya mu lifuti lyaliha lije livakayula kuli Mesiya. (Kusha. 22:15-18; Heve. 11:10) Yesu wendekele ngwendi: “Ishweni Avilahama wajolelele ngechi amone litangwa lya kwija kwange.” (Yowa. 8:56) Twatha kutembwinina Avilahama nga tuthinganyekethetha ha vyuma vyavivwa vitunavandamena kulutwe.—Loma 8:21.

Ngechi lika mwa Avilahama, kapositolo Paulu na kavuthamba kendi Silasi vakele vimbunge vyavo ku vikulahetho vya Njambi. Vakele na likulahelo lya kukanyama, cho vapwile va kuvwahelela nameme valiwanene na mapaketho. Chakumwenako, munima ya kuvapupanga na kuvaka mu kamenga, “mukati ka vuthsiki Paulu na Silasi vakele na kwimba myatho na kulombela kuli Njambi.” (Vili. 16:23-25) Paulu na Silasi vavwahelelele mwafwa ya lilavelelo livakele nalyo na kuthzivuka ngwavo vali na kuyandela lithzina lya Kilisitu. Twatha kutembwinina Paulu na Silasi nga tuthinganyekethetha ha vuvwa vutunda mu kupangela Njambi mu kulongwa.—Fili. 1:12-14.

Na ano matangwa, kuli vandolome na vandokathzi vaje vali na kutwakela myanja yaivwa ije itukwatha tupwe va kujolela nga tuli mu vyetheko. Chakumwenako mu November 2013, kwetile kankumba wakama ku Philippines, uje wapujwothzwele vinjuvo vyavingi vya Vakaleho va kutuvakana 1,000. Muyapujukile njuvo yendi, George wa mu nganda ya Tacloban, wendekele ngwendi: “Nameme kankumba kanaviyitha vinjuvo vyetu, oloni vandolome na vandokathzi hanga vanachivwahelela. Tuvavoshe tunapu va kuvwahelela.” Nameme tuliwana mu vukalu, twatha kutwalelelaho kupwa va kuvwahelela nga tuthinganyekethetha ha vyuma vyanatulingila Yehova. Vyuma muka vyanatuvwahethela Yehova vije vikatulingitha tupwe va kuvwahelela?

Kulikuta vuthamba na Njambi kukekwo kwatha kutulingitha tupwe va kuvwahelela manene. Twavethzika kuthzivuka ngwetu Njambi ikeye Mwene wa Mwilu na Hathi, cho wapwa Tate yetu na Kavuthamba ketu.—Myatho 71:17, 18.

Kutundoho, tukathingimika kuyoya na kuthzivuka mutunapande kuyoyela. (Kwambu. 3:12, 13) Ha kupwa vanu vaje vanangula Yehova, twathzivuka vya chithzango chendi kuli yetu. (Kolo. 1:9, 10) Ngechi, twathzivuka vituli na kuyoyela na mashiko atunapande kukavangeya. Oloni vanu vavangi kuvathzivuka vivali na kuyoyela. Paulu wendekele ha vanu va chifwa echi ngwendi: “‘Vije naumo wahi wavimwene nambe kuvithziva, vije naumo wahi waviyongwele ngechi vikalingiwa, vikevyo vyuma vije vyavwahethelele vaje vamuthzema.’ Oloni Njambi natusholwela vya kushweketha hali mundthzindthzime wendi.” (1 Koli. 2:9, 10) Kunapu kuvethzika kwakama kuthzivuka chithzango cha Yehova na viyongola vyendi.

Tuchithimutwiyeni ha vyuma vikwavo vije vyanatulingila Yehova. Twavwahelela kuthzivuka ngwetu akathambetha vuvi vwetu. (1 Yowa. 2:12) Tuli na lilavelelo lya kukayoya mu kaye kakaha mwafwa ya ngothzi ya Njambi. (Loma 12:12) Yehova natwana vakwetu vaka-kumulemetha, vaje vakatukwatha kulinga vyavivwa. (Myatho 133:1) Lijwi lya Njambi lyatukulahetha lalo ngwalyo, Yehova akanyungilila vanu vendi kuli Satana na vandemone vendi. (Myatho 91:11) Omwo tuthinganyekethetha ha vivethzikitho vyoshe vya kutunda kuli Njambi, cho tupwa va kuvwahelela manene.—Fili. 4:4.

Kuma muka-Kilisitu uje wapwa wa kuvwahelela atha kuvwethzelela ku kuvwahelela kwendi ndi? Yesu wendekele ngwendi: “Njamileka vyuma evi ngechi kuvwahelela kwange kukale muli yeni, cho kuvwahelela kweni kupwe kwa mutunu.” (Yowa. 15:11) Kuma echi chimwetha ngwavo twatha kuvwethzelela ku kuvwahelela kwetu ndi? Kuvwethzelela ku kujolela kunapu ngwe kushambeya tuhya. Munapande kushambeya tuje tuhya mangana tushukume manene. Mu ngila imo lika, munapande kwaka mana ku vyuma vya ku sipilitu mangana muvwethzelele ku kujolela kweni. Anukeni ngweni sipilitu ya Njambi ikeyo ikatukwatha tupwe va kuvwahelela. Ngechi, nga thimbu yoshe mulomba sipilitu ya Yehova na kuthinganyekethetha ha vyuma vimunatanda mu Lijwi lyendi lya kuhwiminina, cho mupwa va kujolela.—Myatho 1:1, 2; Luka 11:13.

Kupanga vipangi vije vithzivitha Yehova kuvwaha ku mbunge kutukwatha tuvwethzelele ku kujolela kwetu. (Myatho 35:27; 112:1) Mwafwa vika? Mwafwa vatutangelele ‘kuthingimika Njambi na kwononoka mashiko endi omwo evi vyoshe vikevyo vivatangelele munu.’ (Kwambu. 12:13) Njambi watutangele ngwendi tulinge chithzango chendi. Ngechi, kupangela Yehova kukekwo kutunenela kuvwahelela kwa vuthunga. *

Nga tupwa va kujolela mu vuthunga, cho tulimwena vuvwa vwavwingi vukatundumo. Chakumwenako, tuthzivitha Tate yetu wa mwilu kuvwaha ku mbunge omwo tumupangela mu kujolela nameme tuliwana na vukalu vwoshe vwoshe. (Kwitu. 16:15; 1 Tesa. 5:16-18) Cho lalo nga tupwa va kujolela mu vuthunga, cho kututhzeme manene vufuko, oloni tukala na sipilitu ya kulyana ije itulingitha tushakethzeke tahi vya Vumwene vwa Njambi. Omwo tumona vuvwa vutunda mu kulyana kwetu, cho tupwa va kuvwahelela manene na kulithziva mwamuvwa na kuthzivitha vakwetu kuvwaha ku vimbunge.—Vili. 20:35; Fili. 1:3-5.

Munalume umo muka-kutondethetha vya kulikangula kwa vanu wa ha Yunivesiti ya Nebraska mu United States, wathonekele ngwendi: “Nga munu apwa wa kuvwahelela na kushuvuluka, cho akapwa wa kulikangula kulutwe.” Evi vikevyo viyendeka na Mbimbiliya ngwayo: “Mbunge ya kuvwahelela ikangwitha muvila.” (Vithi. 17:22) Nga muvwethzelela ku kujolela kweni, cho mupwa va kulikangula.

Ngechi, nameme tuli na kuyoya mu vithimbu vyavikalu, twatha kupwa va kuvwahelela mu vuthunga nga tulomba sipilitu ya Yehova na kulilongetha Lijwi lyendi na kuthinganyekethetha ha vyuma vitunatanda. Kuthinganyekethetha ha vyuma vyanatulingila Njambi na kutembwinina likulahelo lya vakwetu na kulinga chithzango cha Njambi chitukwatha kuvwethzelela ku kujolela kwetu. Kulinga ngocho kutukwatha tumone vuthunga vwa majwi ali ku Myatho 64:10, akwendeka ngwavo: “Vanu voshe vaka-vuthunga vakajolela omwo vije vyanalingi Shukulu Kalunga, cho muli ikeye vakawana kwoloka.”