Yeni ku mithzimbu

Yeni ku mitwe ya viñanda

Yehova Wathzema Vaje ‘Vakakateya Kwima Vushuka’

Yehova Wathzema Vaje ‘Vakakateya Kwima Vushuka’

“Vimbuto vije vyawililile ku livu lya vwilo vimanena vaje . . vakakateya noho vaima vushuka.”—LUKA 8:15.

MYATHO: 68, 72

1, 2. (a) Myanja ya vandolome na vandokathzi vaje vanatwalelelaho kwambulwila mu vitingitingi muje vanu vavangi kuvethi kutambula muthzimbu wauvwa ikatutakametha vati? (Kengeni chikupulo ha liputa 12) (b) Yesu wendekele vika ha kwambulwila “mu lifuti lyendi”? (Kengeni majwi a kwinikila.)

SERGIO na munakathzi wendi Olinda va ku United States vaje vali na myaka ya mu ma 80 vapwa vapainiya. Vavinja mendi, ngechi kukavakaluwila kwenda. Nameme ngocho, vakai na kwambulwila mu mbaka mutondo na mutondo, cho vanalingi ngocho ha myaka yaingi. Vakambulwila ha chitishini na kwana vanu mavulu aje anakundama ku Mbimbiliya. Vanu vavangi kuvethi kuvakela mbunge, oloni vakevo vakatwalelela na chipangi chavo oku vamwethwila vanu vaje vavakenga. Vakeluka kwimbo mutanya. Cho lyamukwavo mutondo, vakai lalo haje havakambulwila. Ou ndolome na munakathzi wendi vanathzethzama mu chipangi cha kwambulula vya Vumwene, cho mu chalumingo na chalumingo vakapanga matangwa 6, ha mwaka wa mutunu.

2 Ngechi lika mwa Sergio na munakathzi wendi Olinda, vandolome na vandokathzi vavangi mu kaye vali na kwambululwila mu mitambela muje vanu vavangi kuvethi kutambula muthzimbu wauvwa. Neni nga mukambulwila mu mitambela ije vanu vavangi kuvethi kutolilila ku muthzimbu wauvwa, tumishangathzala ha chipangi chimuli na kulinga. * Kukakateya kweni mu chipangi cha Yehova, kuli na kukanyametha vandolome na vandokathzi veni. Kuli mithzimbu imo ivendekele vantwama vamo va kuthzenguluka ya kukundama kuli vandolome na vandokathzi vaje vali na kupanga na ndthzili. Wa kulivanga ngwendi: “Njikakanyama munjikapanga na vandolome na vandokathzi vaje vanatwalelelaho kupangela Yehova.” Wa mu chivali wendekele ngwendi: “Kulongwa kwavo kukanjikwatha njipwe wa kuthimpa na kutwalelelaho mu chipangi cha kwambulula.” Wa mu chitatu ngwendi: “Myanja yavo ya kukakateya mu chipangi cha Njambi ikanjitakametha manene.”

3. Tuthimutwiya ha vihula muka vitatu?

3 Tuchithimutwiyeni ha vihula evi vitatu: Mwafwa vika vithimbu vimo tukalithzivi kuthzeya? Twatha kwima vati vushuka? Vika vitukwatha kutwalelelaho kwima vushuka? Kuwana vikumbululo ku vihula evi, kutukwatha tukanyame na kupanga chipangi chatuthethzelele Yesu.

MWAFWA VIKA VITHIMBU VIMO TUKALITHZIVI KUTHZEYA?

4. (a) Paulu walithzivile vati omwo Vayunda vavyanene kutambula muthzimbu wauvwa? (b) Mwafwa vika Paulu walithzivile kuvavala ku mbunge?

4 Nga mukalithzivi kuthzeya omwo mwambulwila ku vanu vaje kuvethi kutambula muthzimbu wauvwa, cho mwanja wa kapositolo Paulu umikwatha manene. Ha myaka 30 yapangele chipangi cha kwambulula, wakwathele vanu vavangi kupwa vandongethi va Kilisitu. (Vili. 14:21; 2 Koli. 3:2, 3) Oloni kathele kutengulula Vayunda voshe vapwe vandongethi va Yesu. Vayunda vavangi vavyanene vilongetha vya Paulu, vakwavo vakele na kumuyandetha. (Vili. 14:19; 17:1, 4, 5, 13) Paulu walithzivile vati muvamuyandethele? Wendekele ngwendi: “Njili na kwendeka vuthunga muli Kilisitu, . . . oloni njendeka ngwange njili na vuthiwa vwakama manene, na kuvinja kuje kukwethi kuhwa mu mbunge yange.” (Loma 9:1-3) Paulu wakele mbunge ku chipangi cha kwambulula. Wakele na kwambulula vya Njambi ku Vayunda mwafwa wavakele mbunge. Vika vyamulingithile alithzive kuvavala ku mbunge? Walithzivile kuvavala ku mbunge mwafwa Vayunda vavyanene muthzimbu wa Njambi.

5. (a) Vika vikatulingitha twambulwile vakwetu? (b) Mwafwa vika vithimbu vimo tukalithzivi kuthzeya?

5 Ngwe mwa Paulu, netu tukambulwila vanu mwafwa twavathzema. (Mateo 22:39; 1 Koli. 11:1) Twatanekeya ngwetu Yehova akavethzikitha voshe vaje valyangwila kumupangela. Vithimbu vimo mutukanuka vanu vaje vali mu chitingitingi chetu, tukendeka ngwetu: ‘Tushaka kuvakwatha vamone vyuma vije vituli na kulikuwa.’ Ngechi tutwaleleniho kuvashongangeya na kuvalongetha vya Yehova na viyongola vyendi. Mutukavatwalela muthzimbu, kunapu lika ngwe tuvaleka ngwetu: ‘Tunaminenela vwana vwa kulitila. Tambuleni mwane.’ Cho nga vanu vavyana kutambula vwana vutunavatwalela tukalithzivi ‘kuvavala ku mbunge.’ Kulithziva kuvavala ku mbunge kukulumbununa ngwavo kutwethi na likulahelo, oloni twathzema manene chipangi cha kwambulula. Ngechi, tutwalelelaho na chipangi cha kwambulula nameme vithimbu vimo tulithziva kuthzeya. Elena uje napanga chipangi cha vupainiya ha myaka ya kutuvakana 25, wendekele vyuma vije vinatukundama tuvavoshe ngwendi: “Chipangi cha kwambulula chikanjikaluwila. Oloni kukwethi chipangi cha theho kutuvakana echi.”

TWATHA KWIMA VATI VUSHUKA?

6. Tukumbulula ha chihula muka, cho vika vitukwatha tukumbulule echi chihula?

6 Mwafwa vika tukulahela ngwetu twatha kuwana vanu vatambula muthzimbu wauvwa kwoshe kutwambulwila? Tuchithimutwiyeni ha vithimo vivali vya Yesu vije vimwetha theho ili mu ‘kwima vushuka’ mangana tuwane chikumbululo ku chihula echi cha theho. (Mateo 13:23) Chithimo cha kulivanga chinapu cha mukolovothzi wa vushuka vwa vinyu.

7. (a) Veya vemanena “ndimi” na ‘mukolovothzi wa vushuka vwa vinyu’ na “munango”? (b) Tukukumbulula chihula muka?

7 Tandeni Yowano 15:1-5, 8. Anukeni ngweni Yesu walekele tupositolo vendi ngwendi: “Vumpau vwa Tate vusholoka nga mwima vushuka vwavungi, cho mu ngila eyi vene mupwa vandongethi vange.” Yesu wethekethele Yehova ku “ndimi,” ikeye cho walyethekethele ku “mukolovothzi wa vuthunga wa vushuka vwa vinyu.” Vandongethi vendi cho wavethekethele ku “munango.” * Vushuka muka vuvapandele kwima vaka-kukavangeya Kilisitu? Yesu katumbwile mpundu vivwimanena vushuka vwa mu chithimo, oloni wendekele vyuma vije vitukwatha kuthzivuka chikumbululo.

8. (a) Mwafwa vika kwima vushuka kukulumbununa kupwitha vanu kupwa vandongethi? (b) Yehova akatwana vipangi muka?

8 Yesu wendekele hali Ishe ngwendi: “Ikeye ateta munango woshe uli muli yange uje kuwimi vushuka.” Tunatha kwendeka lalo ngwetu, Yehova atumona ngwendi tuvangamba vendi nga twima vushuka. (Mateo 13:23; 21:43) Ngechi, vushuka vuvanendeka omu mu chithimo, vuvanapande kwima vaka-Kilisitu, kuvwimanena vanu vatukalongetha. (Mateo 28:19) Vakaleho vaje vonowa kupwitha vanu kupwa vandongethi mwafwa ya kupangela mu chitingitingi muje vanu kuvethi na kutambula vuthunga, vanatha kupwa ngwe minango ya mu chithimo cha Yesu ije kuyethi na kwima vushuka. Oloni kwima vushuka kukulumbununa kupwitha vanu kupwa vandongethi. Mwafwa vika? Mwafwa kutwatha kuthindiya vanu vapwe vandongethi. Yehova kashakele ngwendi tuthinganyeke ngwetu vangamba vendi vanonowa chipangi nga vanu shavo kutambula muthzimbu wauvwa. Yehova kethi kutwana vipangi vije kutwatha kulinga.—Kwitu. 30:11-14.

9. (a) Tukemi vushuka nga tupanga chipangi muka? (b) Tuthimutwiya ha chithimo muka, cho mwafwa vika?

9 Cho vushuka muka vutunapande kwima? Vushuka vwimanena vipangi vije vyanatha kulinga umo na umo wetu. Njambi nana vanu vendi vipangi muka? Navana chipangi cha kwambulula muthzimbu wauvwa wa Vumwene vwa Njambi. * (Mateo 24:14) Chithimo chendekele Yesu cha muka-kukuva chitukwatha kuthzivithitha chipangi chetu. Tuchithimutwiyeni hali echi chithimo cha mu chivali.

10. (a) Omu mu chithimo, nona na livu vilumbununa vika? (b) Chisheshe cha tiliku chikemi vika?

10 Tandeni Luka 8:5-8, 11-15. Mu chithimo cha muka-kukuva, mbuto inapu “lijwi lya Njambi” nambe ngwetu muthzimbu wa Vumwene. Livu lilumbununa vimbunge vya vanu. Vimbuto vije vyawililile mu livu lya vwilo vyakolele na kupwa visheshe vya tiliku. Cho “vyemine vushuka vwa kupwa 100.” Oloni ku visheshe vya tiliku kukemi vushuka muka? Kukemi visheshe vikwavo ndi? Embwe, kukemi vimbuto vije vinatha kuthoka na kupwa lalo visheshe. Nona imo ya tiliku ya mu chithimo cha Yesu, yakolele na kwima vinona vya kupwa 100. Echi chithimo chitulongetha vika ha chipangi cha kwambulula?

Twatha ‘kukakateya [vati] noho twima vushuka’? (Kengeni palangilafu 11)

11. (a) Chithimo cha muka-kukuva chitulongetha vika ha chipangi cha kwambulula? (b) Tukemi vati vimbuto vya Vumwene?

11 Chakumwenako, twendekeni ngwetu vithemi vetu vaka-Kilisitu nambe Vakaleho veka vatwambulwilile vya vumwene vwa Njambi. Vavwahelelele mutwatambwile muthzimbu wauvwa uje uvanetheketha ku mbuto. Ngwe mwa mbuto ya mu chithimo cha Yesu ije yawililile mu livu lyalivwa, netu twatambwile muthzimbu wauvwa. Cho twatwaleleleho kukola ku Sipilitu ngwe muchikakolela chisheshe cha tiliku na kwima vushuka. Chisheshe cha tiliku chikemi vushuka kethi visheshe embwe, netu tukemi vushuka nambe ngwetu mbuto ya Vumwene, kethi kupwitha vanu kupwa vandongethi. * Tukemi vati vimbuto vya Vumwene? Mutukai na kwambulula muthzimbu wa Vumwene, kunafu lika ngwe tukai na kukuva vimbuto vije vivakunine mu vimbunge vyetu. (Luka 6:45; 8:1) Ngechi, echi chithimo chinatulongetha tutwaleleleho kwambulula vya Vumwene, cho ‘tukakateya noho twima vushuka.’

12. (a) Vika vitulilongetha ku chithimo cha Yesu cha mukolovothzi wa vushuka vwa vinyu na muka-kukuva? (b) Echi chilongetha chimikwatha vati?

12 Vika vitulilongetha ku chithimo cha Yesu cha mikolovothzi ya vushuka vwa vinyu na muka-kukuva? Tulilongetha ngwetu, kwima vushuka kwetu kukwemanene ha nambala ya vanu vatambula muthzimbu utwambulula mu chitingitingi chetu. Oloni kwemana ha kulongwa kwetu. Paulu nendi wamwethele vuthunga vwawa majwi omwo wendekele ngwendi: “Njambi akana chikandelela ku munu na munu ngwe ku vipangi vyendi vyanalingi.” (1 Koli. 3:8) Vakatwana chikandelela mwafwa ya chipangi chitunalingi kethi mwafwa ya vyuma vinatundu mu chipangi chetu. Matilda uje napu painiya ha myaka 20 wendekele ngwendi: “Kuthzivuka ngwange Yehova akatwana chikandelela mwafwa ya kulifwita kwetu kukanjithzivitha kuvwaha.”

TWATHA KUKAKATEYA VATI MU KWIMA VUSHUKA?

13, 14. Kwetheketha na mukanda wa Loma 10:1, 2, vika vyalingithile Paulu atwaleleho kwambulula muthzimbu wa Vumwene kuli Vayunda vaje vauvyanene?

13 Vika vitukwatha tutwaleleleho kwima vushuka? Ngwe mutunathimutwiya, Paulu wathzeyele, Vayunda mu vavyanene kutambula muthzimbu wa Vumwene. Nameme ngocho, kalikelele kuvambulwila. Mu mukanda wathonekelele vaka-Kilisitu va ku Loma, walekele Vayunda mwakele na kulithzivila ngwendi: “Njishaka manene na mbunge yange yoshe ngechi vanu vovoke. Njili na kuvalombelela manene kuli Njambi. Omwo njimukaleho wavo ngechi vakevo vanalyana manene kuli Njambi, oloni kulyana kwavo kethi kwa mana a vuthunga.” (Loma 10:1, 2) Paulu wendekele ngwendi vika vyamulingithile atwaleleleho kwambulula?

14 Paulu wendekele vyuma vyamulingithile ambulwile Vayunda. Cha kulivanga, ‘washakele manene na mbunge yendi yoshe’ kwambulula. Washakele ngwendi Vayunda vovoke. (Loma 11:13, 14) Cha mu chivali, Paulu wendekele ngwendi: “Njili na kuvalombelela manene kuli Njambi.” Walombele kuli Njambi mangana akwathe Vayunda vatambule muthzimbu wa Vumwene. Cha mu chitatu, Paulu wendekele ngwendi: “Vanalyana manene kuli Njambi.” Wanangukile ngwendi vaje Vayunda vatha kulinga vyavivwa. Paulu wathzivukile ngwendi nga vanu vakala na ntwima ije inemana ha mana a vuthunga vanatha kutengulula futithi yavo na kupwa vandongethi va Kilisitu.

15. Twatha kutembwinina vati Paulu? Endekeni vyakumwenako.

15 Twatha kutembwinina vati Paulu? Cha kulivanga, tunapande kukala na lishungu lya kutundilila kwithi ya mbunge lya kushaka kuwana vanu ‘vavanangwila ku mwonyo wa myaka yoshe.’ Cha mu chivali tulombe kuli Yehova mangana ashokolole vimbunge vya vanu vaje vashaka kuthzivuka vuthunga. (Vili. 13:48; 16:14) Silvana uje napu painiya ha myaka ya kweta ku 30 wendekele ngwendi: “Thimbu kanda njichete ha njuvo injitonda kwambulwila, njikalombo kuli Yehova mangana anjikwathe kukala na vithinganyeka vyavivwa.” Tukalombela ngwetu atume tungelo vendi mangana vatukwathe kuwana vanu va vimbunge vyavivwa. (Mateo 10:11-13; Kujo. 14:6) Robert uje napu painiya ha myaka ya kutuvakana 30 wendekele ngwendi: “Kupanga na tungelo vaje vathzivuka vili mu mbunge ya vavenya njuvo na vyuma vili na kulingiwa mu vuyoye vwendi kukanjithzivitha kuvwaha.” Cha mu chitatu tuketheka mutwathela mwoshe kumona vuvwa ku vanu. Mukulunu umo wa lithzina lya Carl uje ali na myaka ya kutuvakana 50 kutunda havamumbwitikilile wendekele ngwendi: “Njiketheka munjathela mwoshe kulinga vyuma vije vinjikwatha kuthzivuka munu uje ashaka kulilongetha vuthunga. Hamo kumumwethwila na kumukenga mu chithzemo nambe kumwihula chihula.” Netu twatha kutwalelelaho kwima vushuka ngwe mwalingile Paulu.

‘TWALELELENIHO KUPANGA’

16, 17. (a) Vika vitulilongetha ku mukanda wa Muka-kwambulula 11:6? (b) Endekeni chakumwenako chije chimwetha ngwavo chipangi chetu cha kwambulula chikakwatha vaje vakatumono.

16 Nga vanu kuvethi na kutambula muthzimbu wa Vumwene utukavambulwila, kutwapandele kuthinganyeka ngwetu chipangi chituli na kupanga chinapu cha ngocho embwe. (Tandeni Muka-kwambulula 11:6.) Nameme vanu vavangi kuvethi kututolilila, oloni vakatumono. Vakamono thzalethi yetu yaivwa na futithi yetu yaivwa na kuvwahelela kwetu. Mu kwita kwa thimbu, futithi yetu yaivwa inatha kulingitha vanu vakale na vithinganyeka vyavivwa hali yetu. Sergio na Olinda vaje vatunendeka ku maputukilo, vamwene vuthunga vweyi ñanda.

17 Sergio wendekele ngwendi: “Thimbu imo twalikelele kamandondo kuya na kwambulwila mu mbaka mwafwa ya kuvinja. Litangwa litwaile mu mbaka na kwambulula, vaka-kwita mu ngila vatwihwile ngwavo: ‘Mwaile kuli? Kutwakele na kumimona.’” Olinda wendekele lalo ngwendi: “Vaka-kwendetha minyau vakele na kutumeneka, cho vamo vakele na kutuleka ngwavo: ‘Muli na kupanga chipangi chachivwa.’ Vakwavo vatulombele mangazini.” Cho chuma chimo chakathamethele ou ndolome na munakathzi wendi echi: Munalume umo wavanenelele mutumbo wa vinemo, cho wavathzumbangeyeye ha chipangi chivakele na kupanga.

18. Mwafwa vika mwalyangwila ‘kukakateya noho mwima vushuka’?

18 Nga ‘tutwalelelaho kupanga’ chipangi cha kukuna mbuto ya Vumwene, cho twana vukaleho ku “miyati yoshe.” (Mateo 24:14) Cho lalo tupwa va kuvwahelela ha kuthzivuka ngwetu vyuma vituli na kulinga vithzivitha Yehova kuvwaha ku mbunge, mwafwa washaka vanu vaje “vakakateya noho vaima vushuka.”

^ par. 2 Yesu nendi wendekele ngwendi kwambulwila mu “lifuti lyendi” kwamukaluwilile. Cho vikevyo vivendekele na vaka-kuthoneka viñanda vyavivwa vawana.—Mateo 13:57; Mako 6:4; Luka 4:24; Yowa. 4:44.

^ par. 7 Nameme minango yendekele Yesu mu chithimo imanena vaje vali na lilavelo lya kukayoya mwilu, oloni omu mu chithimo muli chilongetha chakama chije chatha kukwatha vangamba va Njambi voshe.

^ par. 9 ‘Kwima vushuka’ kuvanendeka aha kunatha lalo kulumbununa kwima “vushuka” vwa sipilitu. Oloni muno mu chilongetha na mu chilongetha chinatako, tuthimutwiya manene ha “ñombelo ya tunwa twetu,” kulumbununa chipangi cha kwambulula vya Vumwene.—Ngala. 5:22, 23; Heve. 13:15.

^ par. 11 Thimbu imo Yesu wethekethele chipangi cha kukuna na kuteja ku chipangi cha kupwitha vanu kupwa vandongethi.—Mateo 9:37; Yowa. 4:35-38.