Yeni ku mithzimbu

Yeni ku mitwe ya viñanda

“Anukeni Kutambula Vangendthzi Mwamuvwa”

“Anukeni Kutambula Vangendthzi Mwamuvwa”

Anukeni kutambula vangendthzi mwamuvwa.”—HEVE. 13:2.

MYATHO: 124, 79

1, 2. (a) Vukalu muka vuvakaliwana navwo vangendthzi vavangi matangwa ano? (Kengeni chikupulo ha liputa 8) (b) Kapositolo Paulu wanene chinangulo muka, cho tuthimutwiya ha vihula muka?

MYAKA ya kutuvakana 30 kunima, Osei [1] watundile ku Ghana kuya ku Europe tayi kanda apwe Mukaleho. Nendeka ngwendi: “Vanu vavangi kuje ku lifuti kuvanjakele mbunge. Cho lalo kuje ku lifuti kwapwile kwa kutonola manene. Omwo njatundile kuvikatulila vifulai, njathzivile manene lithika lwakulivanga mu kuyoya kwange, cho njalilile.” Osei watumbamene mwaka kujeneka kuwana chipangi chachivwa mwafwa kathzivukile ndaka ya kuje ku lifuti. Kukala kulako na vavushoko vwendi kwamulingithile alithzive vuli na kuthzeya.

2 Thinganyekeni mu mushaka ngweni vanu vamilinge nga muya ku mwela weka. Kumushaka ngweni vakweni vamitambule mwamuvwa ku Njuvo ya Vumwene kujeneka kutala kumwatunda na chikanda cheni ndi? Mbimbiliya yashongangeya vaka-Kilisitu va vuthunga ‘vanuke kutambula vangendthzi mwamuvwa.’ (Heve. 13:2.) Ngechi tuchithimutwiyeni ha vihula evi: Yehova wamona vati vangendthzi? Mwafwa vika tunapande kukala na vithinganyeka vyavivwa ha vangendthzi? Cho twatha kukwatha vati vangendthzi vaija mu chikungulukilo chetu valithzive kushuvuluka?

YEHOVA WAMONA VATI VANGENDTHZI?

3, 4. Kwetheketha na mukanda wa Kutuhuka 23:9, Njambi washakele ngwendi vanu vendi vayoye vati na vaka-kwija, cho mwafwa vika?

3 Yehova mwapatwile vanu vendi mu Ingito, wavanene mashiko aje amwethele ngwavo wakelele mana kuli vanu veka vaje valikwatathanene na vaIsalele. (Kutu. 12:38, 49; 22:21) Kakangi vaka-kwija kuvakele na kuvalinga mwamuvwa, mukemwo Yehova wanene vingila vyakuvakwathelamo. Ngila imo yapwile ya kuvatavetha kupupulula vyakulya.—Levi. 19:9, 10.

4 Yehova kashikile vaIsalele vathingimike vaka-kwija, oloni wavalekele ngwendi vavamwethe ngothzi. (Tandeni Kutuhuka 23:9.) Vathzivukile “vati muka-kwija akalithzivi mu mbunge yendi.” Nameme ha thimbu ije vaHevelu kuvaile mu vundthzinda, vaka-Ingito vavayengwile mwafwa ya kulyalethela muyati wavo na kangu ka mu vulombelo. (Kusha. 43:32; 46:34; Kutu. 1:11-14) VaIsalele vavayandethele ha kupwa vaka-kwija, oloni Yehova washakele ngwendi vakale na vaka-kwija ngwe ‘muvakele na kukala na vakwavo vaIsalele.’—Levi. 19:33, 34.

5. Vika-vitukwatha tutembwinine Yehova hali vanu vaka-kwija?

5 Na matangwa ano twakulahela ngwetu Yehova akakela mana kuli vanu veka vaje vakaija na kukunguluka netu. (Kwitu. 10:17-19; Mala. 3:5, 6) Nga tuthinganyeka ha vukalu vuvakaliwana navwo vwa kufwa ngwe kuvayengula na kujeneka kuthzivuka muyati, cho tutonda vingila vyakuvamwethelamo ngothzi na chithzemo.—1 Petu. 3:8.

MWAFWA VIKA TUNAPANDE KUKALA NA VITHINGANYEKA VYAVIVWA HA VANGENDTHZI?

6, 7. Vika vimwetha ngwavo vaka-Kilisitu va mu chita cha myaka cha kulivanga vashakele kumanetha kangu?

6 Vaka-Kilisitu va mu chita cha myaka cha kulivanga vathele kujenjuka kangu kaje kalithalele mukati ka vaYunda. Ha Pentekosita ya 33 C.E., vaje vakele mu Yelusalema vatambwile mwamuvwa vaka-Kilisitu vavaha vaje vatundile mu mafuti a kulithethzathethza. (Vili. 2:5, 44-47) Kutambula mwamuvwa vaka-kukulahela vaje vatundile ku mafuti eka kwamwethele ngwavo vaYunda vathzivithithile mwamuvwa vikulumbununa ‘kutambula mwamuvwa vangendthzi.’

7 Oloni omwo chikungulukilo cha vaka-Kilisitu va kulivanga chakolele, vanu vashangumukile kukala na kangu. VaYunda vaje vendekele ndaka ya chiNgiliki valingile vimata na vaYunda vaje vendekele ndaka ya chiHevelu ngwavo vifwile vavo kuvakele na kuvalinga mwamuvwa. (Vili. 6:1) Tupositolo vangwile vanalume 7 vatwamenene, mangana kethi kukale umo alinyenyeta. Ava vanalume voshe vakele na mathzina a chiNgiliki, mu kumwetha ngwavo tupositolo vashakele kumanetha vithemwa vije vyakele mukati ka vaka-Kilisitu va kulivanga.—Vili. 6:2-6.

8, 9. (a) Vika vyatha kumwetha ngwavo tuli na kangu, cho twapwa vaka-kulyalethela chikanda chetu? (b) Vika vitunapande kutunditha mu mbunge yetu? (1 Petu. 1:22)

8 Tuvavoshe tukalingi vyuma kwetheketha na vithemwa vyetu. (Loma 12:2) Cho lalo, mpamo tukathzivi vanu vatwatunga navo nava vatukapanga navo nava vatukakovela navo sikola vendeka vyuma vyavivi hali vanu vaka-kwija nambe vaje vakendeka ndaka yeka nambe vaka-chikanda cheka. Tukalithzivi vati ha vyendeka vya chifwa echi? Cho tukalingi vati nga munu umo alenya lifuti lyetu na kwendeka vyuma vya makuli ha chithemwa chetu?

9 Ha kulivanga, kapositolo Petulu nendi wakele na kuyengula vaje kuvapwile vaYunda, oloni mu kwita kwa thimbu watundithile evi vithinganyeka vyavivi mu mbunge yendi. (Vili. 10:28, 34, 35; Ngala. 2:11-14) Netu nga twakala na kangu mu mbunge mwafwa ya chikanda chetu, cho tunapande kwetheka mutwathela mwoshe mangana tukamanethe. (Tandeni 1 Petulu 1:22.) Tunapande kwanuka ngwetu naumo wai napandele kukovoka, mwafwa tuvavoshe kutwathungamene, tupwe va kuvenga nambe va kuthzivala. (Loma. 3:9, 10, 21-24) Cho vikoni tulyalethela kuli vakwetu? (1 Koli. 4:7) Tunapande kukala na vithinganyeka vya kapositolo Paulu uje walekele vaka-Kilisitu vakwavo va kuvwavetha vaje kuvapwile vaYunda ngwendi, ‘kuvapwile lalo vangendthzi nambe vaka-kwija, . . . vanapu nanga ya Njambi.’ (Efeso 2:19) Kulifwita kutunditha kangu mu mbunge yetu hali vaka-kwija, kutukwatha tuthzale vunu vwavuha.—Kolo. 3:10, 11.

MWAKUTAMBWILA MWAMUVWA VANGENDTHZI

10, 11. Vyalingile Mbowasi kuli Lute wa kaMowavi vimwetha vati omwo Yehova akamwenamo vangendthzi?

10 Vyalingile Mbowasi kuli Lute wa kaMowavi vimwetha omwo Yehova akamwenamo vangendthzi. Mbowasi mwaile na kukenga ku mahya endi ha thimbu ya kuteja, wamwene mumbanda uje wakele na kupanga na ndthzili munima ya vaka-kuteja. Mbowasi mwathzivile ngwendi Lute walombele apupulule okuni wakele na moko ya kulinga ngocho, wamutavethele ashomone na ha mikuta ivanalundika laja.—Tandeni Lute 2:5-7, 15, 16.

11 Vyuma vivathimutwiyiye vimwetha ngwavo Mbowasi wakele mbunge kuli Lute na vukalu vwakele navwo ha kupwa mungendthzi. Chakulivanga, wamulekele apange hamo na vakwavo vambanda mangana vakwenje vaje vakele na kupanga mu lihya kethi vamuyandethe. Wavwahethele lalo ngwendi Lute nendi anwe mema na kulya vyakulya ngwe vaje vakele na kuteja. Cho lalo, Mbowasi kalenyene ou munakathzi muka-kwija, oloni wendekele majwi a kumuthimpitha.—Lute 2:8-10, 13, 14.

12. Kumwetha ngothzi kuli vaka-kwija kuvakwatha vati?

12 Mbowasi kathzemene Lute mwafwa lika ya kumona chithzemo chendi cha vuthunga chamwethele kuli inamweno Naomi, oloni ha thimbu oyo, nendi tayi napu muka-kulemetha Yehova. Ngothzi ya Mbowasi yamwethele chithzemo cha Yehova chije kuchethi kutenguluka chakele nacho hali munakathzi uje ‘wethzile na kumunyunga kuli Shukulu Kalunga Njambi ya Isalele.’ (Lute 2:12, 20; Vithi. 19:17) Na matangwa ano, nga tutambula mwamuvwa vangendthzi, cho twatha kukwatha “vanu voshe” vathzivuke vuthunga na kumona mwavathzemenamo Yehova.—1 Tima. 2:3, 4.

Tukakandelela vangendthzi na ndthzandthzu vaje vaija ku Njuvo ya Vumwene ndi? (Kengeni palangilafu 13 na 14)

13, 14. (a) Mwafwa vika tunapande kwetheka mutwathela mwoshe kukandelela vangendthzi ku Njuvo ya Vumwene? (b) Twatha kutunditha vati shwamwa ya kuthimutwiya na vanu vaka-vithemwa vyeka?

13 Twatha kumwetha ngothzi ku vangendthzi ha kuvakandelela na ndthzandthzu nga vaija ku Njuvo ya Vumwene. Hamo munananguka ngweni thimbu imo, vangendthzi vakashaka kutumbama likalyavo mwafwa ya kuthziva shwamwa. Kwetheketha noku kuvanakolela, vanatha kulithziva ngwavo kuvethi na theho kuli vanu va chikanda cheka nambe va ku lifuti lyeka. Cho tunapande kwetheka mutwathela mwoshe kuvamwetha chithzemo. Nga JW Language app muyakala mu ndaka yeni, cho yatha kumikwatha mulilongethe kumeneka vangendthzi mu ndaka yavo.—Tandeni Filipu 2:3, 4.

14 Thimbu imo munatha kuthziva shwamwa kukandelela vanu va vithemwa vyeka. Mwatha kushangumuka kulithzimbula kuli vakevo mangana mutundithe shwamwa. Mamanethelelo munanguka ngweni mwalifwa mu vyuma vyavingi kutuvakana mumunathinganyekelele. Cho lalo munanguka ngweni vanu na vanu vakala na vuvwa na vuthzeye vwavo.

KWATHENI VOSHE VALITHZIVE KUSHUVULUKA

15. Vika vyatha kutukwatha tuthzivithithe chifwa cha vanu vaje valilongetha vuyoye vwa mu lifuti lyetu?

15 Nga mushaka kukwatha vangendthzi vaje vaija na kukunguluka valithzive kushuvuluka, cho lihuleni ngweni: ‘Ngwe yange njiya ku lifuti lyeka, ngwe njishaka ngwange vanu vanjitambule vati?’ (Mateo. 7:12) Pweni na mbunge ya kulova hali vanu vaje valilongetha vuyoye vwa mu lifuti lyeni. Ha kulivanga, kutwatha kuthzivithitha vithinganyeka vyavo nomwo muvakalingilamo vyuma. Chachivwa kuthzivithitha muvafwila kutuvakana kuvandamena ngwetu valinge vyuma vyoshe mwaya chithemwa chetu.—Tandeni Loma 15:7.

16, 17. (a) Vika vitwatha kulinga mangana tulithzilile na vanu va vithemwa vyeka? (b) Twatha kukwatha vati vangendthzi mu chikungulukilo chetu?

16 Nga tuthzivuka ku lifuti kuvatunda vangendthzi vetu na chithemwa chavo, cho tuthzivuka mwakwendekela navo. Ha thimbu ya kulemetha kwetu kwa nanga, twatha kutondethetha vya vanu vaje kututhzivuka mwamuvwa mu chikungulukilo chetu nambe mu chitingitingi chetu. Ngila ikwavo itwatha kulithzilila na vanu vaka-kwija, inapu kuvalanya ku njuvo yetu kwakulya navo vyakulya. Nga Yehova ‘nashokolola ngila kuli vaje kethi vaYunda ngechi vakulahele,’ cho yetu vika vitwonowetha kushokolola ngila ya kuthimutwiya na vangendthzi vaje “vanakundama ku nanga yetu mu kukulahela”?—Vili. 14:27; Ngala. 6:10; Yombi 31:32.

Tukamwetha ngothzi mu kutambula mwamuvwa vangendthzi vaje vatunda ku mafuti eka ndi? (Kengeni palangilafu 16 na 17)

17 Kuwana thimbu ya kuthikama na vangendthzi, kutulingitha tunanguke kulifwita kwavo mu kulilongetha chithemwa chetu. Oloni tunatha kunanguka lalo ngwetu tunapande kuvakwatha valilongethe ndaka yetu. Twatha lalo kuvamwetha kuje kuvakakoveletha vipangi mu chitingitingi chetu, nameme kuje kuvatha kuwana njuvo. Kulinga ngocho kwatha kukwatha mukwetu muka-kukulahela mu kuyoya kwendi.—Vithi. 3:27.

18. Mwanja muka uvanapande kutembwinina vangendthzi matangwa ano mu kumwetha kathingimiko na kukandelela?

18 Vaka-kwija vaketheka muvathela mwoshe kulilongetha chithemwa cha ku lifuti kuvali. Lute wamwethele mwanja wauvwa mu kulinga ngocho. Chakulivanga, wamwethele kathingimiko ku vithemwa vya ku lifuti kwaile ha kulomba lithetha lya kupupulula. (Lute 2:7) Kalikovelelele mu mahya ambala na kushangumuka kupupulula ngwe ngwavo vali na mukuli wendi. Chamuchivali, wamwethele kukandelela ku ngothzi ivamumwethele. (Lute 2:13) Nga vaka-kwija vakala na vifwa evi, cho vanu va kuje ku lifuti na vakwavo vaka-kukulahela vavathingimika.

19. Mwafwa vika tunapande kutambula mwamuvwa vangendthzi?

19 Twavwahelela mwafwa Yehova mu ngothzi yendi yakama natavetha vanu va vithemwa vya kulithethzathethza mangana vathzive muthzimbu wauvwa. Vamo hamo kuvawanene thimbu ya kulilongetha Mbimbiliya nambe kulikwatathana na vanu va Yehova mu kushuvuluka mu lifuti lyavo. Cho omwo vanawana ngila ya kulikwatathana netu, kuma kutwapandele kuvakwatha mangana valithzive kushuvuluka ndi? Nameme kutwethi na vyuma vyavingi vyakuvana, oloni ngothzi yetu imwetha ngwavo Yehova wavathzema. Ngechi omwo ‘tunalifu na Njambi,’ tunapande kwetheka mutwathela mwoshe kutambula mwamuvwa vangendthzi.—Efeso. 5:1, 2.

^ [1] (palangilafu 1) Lithzina vanalitengulula.