LUZIA WATENGUKA LINDI LYA CIMOSHWE. Mwapwile mwanike, wabinjile mushongo wa polyo, co ou mushongo ukazeyesa bilyo bya mubila co ukashambukila bwasi banu. Mwakele na myaka 16, Luzia wakele na kupanga kuli munakazi umo uje wamulekele ngwendi: “Njambi nakwana kashitiko ka mushongo wa polyo mwafwa kuwakele na kwononoka na kusingimika banoko.” Nameme kuneti myaka yaingi, Luzia acanuka mwazibilile kubabala ku mbunge.

DAMARIS MWABINJILE KANSA YA KU BWONGO, baishe bamwihwile ngwabo: “Bika biunalingi mangana ubinje ou mushongo? Hamo kuli byuma byabibi biunalingi, mukemwo Njambi nakwana kashitiko.” Damaris wazeyele manene mubamulekele awa majwi.

Kushwa kunima, banu bakasinganyeka ngwabo mishongo yapwa kashitiko kakutunda kuli Njambi. Libulu limo ngwalyo banu ba mu simbu ya Kilisitu bakulahelele ngwabo, “banu babinjile mwafwa ya bubi bwabo nambe bubi bwa babushoko bwabo, co babanene kashitiko mwafwa yobwo bubi.” (Manners and Customs of Bible Lands) Libulu likwabo ngwalyo munima ya ciyulo ca Baloma, “banu bamo basinganyekele ngwabo Njambi nabanenela mishongo mu kubana kashitiko mwafwa ya bubi bwabo.” (Medieval Medicine and the Plague) Kuma banu babangi mu Europe mubatsile ku mushongo wa kulitambwisa mu cita ca myaka ca bu 14, kwamwesele ngwabo Njambi wanene kashitiko banu bababi ndi? Indi hamo kwakele tulongolo bamo banenele uje mushongo, ngwe mubakendekela baka-kutondesesa ndi? Bamo banasa kulihula ngwabo, kuma Njambi akanene mishongo ku banu mangana abayandese mwafwa ya bubi bwabo ndi? *

ACISINGANYEKENI HA ÑANDA EYI: Mwafwa bika Yesu wakangwile baka-kubinja, nga mishongo na tuyando byapwile kashitiko ka kutunda kuli Njambi? Kuma kulinga ngoco kesi kwombwanesa kusompa mu busunga kwa Njambi na nzili yendi ndi? (Mateo 4:23, 24) Yesu kasa kulwisa cizango ca Njambi. Mukemwo wendekele ngwendi: ‘Simbu yoshe njikalingi bije bimuzibisa kubwaha’ na “kulinga ngwe mwanjishikile.”—Yowano 8:29; 14:31.

Mbimbiliya inendeka hali Yehova Njambi ngwayo: “Akalingi mwamubwa na kusungama.” (Kwituluka mu Mashiko 32:4) Cakumwenako, Njambi kasa kulingisa fulai iwe na kutsiya banu babangi baje kubesi na mulonga mwafwa ya kushaka lika kwana kashitiko kuli munu umo uje nalondomo. Abilahama, ngamba ya Njambi wa kulongwa wendekele ngwendi Njambi kasa “kunyongesa baka-busunga hamo na baka-bubi.” Wendekele lalo ngwendi, “kucitaba” kulinga ngoco. (Kushangumuka 18:23, 25) Mbimbiliya inendeka lalo ngwayo: “Njambi kesi kulinga bubi embwe.”—Yombi 34:10-12.

Nga tuli mu tuyando kukulumbununa ngwabo Njambi natwana kashitiko mwafwa ya bubi butunalingi. Yesu nendi wendekele ha ñanda eyi bene, omwo ikeye na bandongesi bendi bamwene munalume uje wasemukile na bupuputwa bwendi. “Bandongesi bendi bamwihwile ngwabo: ‘Mulongesi, iya walingile bubi ngeci asemuka kapuputwa? Ikeye indi bisemi bendi?’ Yesu wakumbulwile ngwendi: ‘Kesi ikeye walingile bubi nameme bisemi bendi kubalingile bubi embwe. Oloni napu kapuputwa ngeci nzili ya Njambi isholoke muli ikeye.’”—Yowano 9:1-3.

Bandongesi bakasamene manene ha cikumbululo ca Yesu omwo wabalekele ngwendi uje munalume na bisemi bendi kubalingile bubi buje bwamupwisile kapuputwa ngwe mubakele na kusinganyekela banu.  Yesu mwakangwisile uje kapuputwa, wakwasele banu batengulule bisinganyeka bibakele nabyo bya kuhenga bije byamwesele ngwabyo tuyando twatunda kuli Njambi. (Yowano 9:6, 7) Nga baka-kubinja mishongo yakama, bazibuka ngwabo Njambi kesi ikeye nabanenela uje mushongo, co kubazembeleka manene.

Bisoneka bituzembeleka ngwabyo

• “Njambi kucitaba kumweseka na bubi, co ikeye babenya kesi kweseka munu na umo wahi.” (YAKOMBA 1:13) Byuma ‘byabibi’ bije binayandesa banu ha myaka yaingi bya kufwa ngwe mishongo na kukemanga na kutsa, ololo Njambi abimanesa.

• Yesu Kilisitu “wakangwisile boshe baje babinjile.” (MATEO 8:16) Yesu mwakangwisile baje baka-kubinja, wamwesele bibukalinga Bumwene bwa Njambi mu kaye koshe.

• “[Njambi] akasikumuna misozi yoshe ku mesho abo. Co kukukakala kutsa nambe busiwa nambe kulila nambe kukemanga. Omwo byuma bya laja bineti.”—KUJOMBOLOLA 21:4.

Bika bibali na kuyandela manene banu na kukemanga? Banu banalifwiti neci cihula ha myaka yaingi. Nga kesi Njambi, co iya itunapande kwana mulonga ha tuyando twetu? Cilongesa cinatako cikumbulula eci cihula.