Kukwata mbunge kunambateselela kukala na cashu ca:

• kubandamena byuma bije bisholoka ngwe bishwala

• kwecela kulinga cuma cije ciushaka kulinga

• kupanga cipangi cije ciunapande kupanga nameme kuushaka kucipanga

• kwaka bakweni mu mutamba wa kulibanga

Banike baje bakakwata mbunge, bakabyana kulinga byuma byabibi nameme bisholoka ngwe byabibwa. Oloni banike baje kubesi kukwata mbunge:

• bakakala na lwozi

• bakazeye manene

• bakasipi na kunwa manene bwala na kupangesa bumbanda bwa kupendesa

• kubesi kwangula mwamubwa bya kulya

Baka-kutondesesa banawana ngwabo banike baje bakakwata mbunge kubesi kubabala mishongo imo, bakapangesa mwamubwa bimbongo, co kukabapwila kwakwasi kwononoka mashiko omwo bakola. Awa majwi alingisile Pulofesa Angela Duckworth uje wapangela ha Yunivesiti ya Pennsylvania endeke ngwendi: “Kukwata mbunge kukwabihile.”

Nga mwendeka ngweni embwe, co ipwe bene embwe.

CINANGULO CA MU MBIMBILIYA: “Kwendeka kweni kupwe ‘Eyo’ nambe ‘Embwe.’”—Mateo 5:37.

Banike bakeseka bisemi babo mu kulila-lila hakati ka mbunga mangana babalingile byuma bibatonda. Nga babalingilabyo mwafwa ya kulila, co banike bamona ngwabo kulila-lila ikeyo ngila ya kutengulwilamo biyongola bya bisemi babo.

Oloni, nga bisemi babyana kubalingila bibatonda, co banike balilongesaho cimo. Balilongesa ngwabo mu buyoye kutwasa kuwana byuma byoshe bitutonda. Ndotolo, David Walsh wasonekele ngwendi: “Banu baje bakakwata mbunge bapwa ba kubwahelela. Tukobelesa bana betu mu bukalu nga tubalongesa ngwetu basa kuwana byuma byoshe bibatonda mu kaye.” a

 Nga simbu imo mubyanena muneni, co mumukwasa alilongese kukwata mbunge. Cakumwenako mumukwasa akalikolese nga aliwana na ceseko ca kusipa makaya, kulinga bukwizi, nambe kulinga byuma bije byasa kunena bukalu.

Kwaseni bana beni bazibuke bikatundu mu kulinga byuma byabibwa nambe byabibi.

CINANGULO CA MU MBIMBILIYA: “Munu ateja bije byanakubile.”—Ngalatiya 6:7.

Kwaseni muneni azibuke ngwendi kuli bikatunda mu byuma byangula kulinga. Ngeci, nga kakwata mbunge asa kukobela mu bukalu. Cakumwenako, nga muneni kesi kwilwisa bwasi mbunge nga banamulubalesa, co bakwabo bamujenjuka. Oloni nga alilongesa kukwata mbunge nameme nga banamulubalesa, co banu basa kumushwenya muyehi. Kwaseni muneni azibuke ngwendi nga alizilisa kukwata mbunge, co buyoye bwendi bukala mwamubwa.

Longeseni muneni kuzibuka byuma bya seho.

CINANGULO CA MU MBIMBILIYA: ‘Anguleni byuma byabibwa.’—Filipu 1:10.

Kukwata mbunge keti lika kwecela kulinga byuma byabibi, oloni kunambateselela na kulinga byuma byabibwa nameme tuliziba ngwe kutwapandele kubilinga. Kwapwa kwa seho manene nga muneni alilongesa mwa kunonekela byuma byanapande kulinga na kukabangeya cinoneko cendi. Mukwaseni azibuke byuma bya seho byanapande kulinga ha kulibanga. Cakumwenako, napande kulinga tai cipangi cibanamwana ku sikola, asinoni aye na kweha.

Akeleni bana beni mwanja waubwa.

CINANGULO CA MU MBIMBILIYA: “Njinamimwesa cimweso ngeci neni mulinge ngwe munjinalingi yange kuli yeni.”—Yowano 13:15.

Muneni asa kumona bimulinga, nga kulingiwa cuma cimo cije casa kumilubalesa. Mweseni ngweni kuli bubwa bukatundu mu kukwata mbunge. Cakumwenako, nga muneni alinga byuma byabibi, mukazambwila kulubala indi mukakwata mbunge?