Yeni ku mithzimbu

Yeni ku mitwe ya viñanda

“Lizemeni Umo na Mukwabo”

“Lizemeni Umo na Mukwabo”

“Lizemeni Umo na Mukwabo”

“Njimyana lishiko lyaliha ngwange, lizemeni umo na mukwabo. Ngwe yange munjinamizeme, ngeci bene, munapande kulizema umo na mukwabo. Nga mulizema umo na mukwabo, asinoni boshe bakazibuka ngeci mu bandongesi bange.”—YOWANO 13:34, 35.

Awa Majwi Alumbununa Bika? Kilistu walekele bandongesi bendi ngwendi balizeme umo na mukwabo ngwe mwabazemenene. Wabazemene bati? Yesu wazemene banu boshe nameme bwingi bwa banu bayoyele nabo bakele na kaangu ka miyati, co lalo kubamwene banakazi kupwa ba seho. (Yowano 4:7-10) Cizemo cikeco camulingisile apangese simbu yendi, nzili yendi na byuma bikwabo mu kukwasa bakwabo. (Mako 6:30-34) Kutundaho, Kilistu wamwesele ngwendi wazemene bandongesi bendi mu ngila yakama. Wendekele ngwendi: “Yange kanyungi wamubwa, kanyungi wamubwa ali na cizango ca kutsila bimanga.”—Yowano 10:11.

Baka-Kilistu ba Kulibanga Bamwesele Bati Ngwabo Balizemene Umo na Mukwabo? aka-Kilistu ba kulibanga bakele na kulisana ngwabo “ndolome” nambe “ndokazi.” (Filimoni 1, 2) Banu ba miyati ya kuliseza-seza babatambwile mu cikungulukilo. Bakulahelele ngwabo “kukwesi kwangula hakati ka Bayunda na baje kesi Bayunda, Njambi napu umo, Shukulu Kalunga wa boshe.” (Loma 10:11, 12) Munima ya Pentekosita ya 33 C.E., bandongesi baje bakele mu Yelusalema “balandesele byuma byabo na bufuko bwabo, co balipangelele bimbongo hakati kabo, ku munu na munu ngwe ku kujeneka kwendi.” Bika bibalingilile ngoco? Balingile ngoco mu kushaka kukwasa baje babambwitikile ololo mangana batwaleleleho kukala mu Yelusalema na kutwalelelaho ‘kukakateya ku bilongesa bya tupositolo.’ (Vilinga 2:41-45) Bika byabashongangeyeye balinge ngoco? Munima ya myaka ya kujeneka kweta ku 200 munima ya kutsa kwa tupositolo, Tertullian wapangesele majwi abendekele bakwabo hali baka-Kilistu. Wendekele ngwendi: “Balizema umo na mukwabo . . . co basa kulitsila umo na mukwabo.”

Beya Bali na Kukabangeya Mwanja Wabo Ano Matangwa? Libulu lya The History of the Decline and Fall of the Roman Empire (1837) lyamwesele ngwalyo ha myaka yaingi ineti, baje banalishasha ngwabo baka-Kilistu “banalilingi manene mwamubi mukati kabo kutubakana nomu mubanabalingila baje kubapwile baka-Kilistu.” Baka-kutondesesa bamo mu United States banawana ngwabo bwingi bwa baje bakendeka ngwabo bali na kulemesa Njambi maneneni baje bali na kulishasha ngwabo baka-Kilistu, bakebo bali na kukundwiya kaangu ka miyati. Baka-ceci imo mu lifuti limo kakangi kubesi kulikwatasana na bakwabo baka-ceci ya kulifwa ba mu lifuti lyeka, co kubesi kulikwasa umo na mukwabo nga kwasholoka bukalu.

Mu 2004 mukwakele tunkumba twakama tuwana mu bingonde bibali lika ku Florida mu U.S.A, muka-citwamo wa Komiti Ikatala bya Bukalu bwa Cishutikila mu Florida washakele kumona indi byuma bibanene banu bakele na kubipangesa mwamubwa. Wendekele ngwendi kukwakele cibunga cije calikwatasanene na kupanga mwamubwa ngwe mubalingilile Bakaleho ba Yehova, co walyanene kukwasa Bakaleho mu byuma bibatondele. Mu 1997, cibunga cimo ca Bakaleho ba Yehova cambatele byemba, byakulya na bizalo na kuya nabyo ku Democratic Republic of Congo mangana bakakwase bakwabo Bakaleho na banu beka baje batondele bukwasi. Kutundaho, Bakaleho bakwabo mu Europe banene bukwasi bwa byuma bya kweta ku madola 1 milyoni (a mu U.S.).