Mu 1949, batate bajalukile kutunda ku Australia baile ku Germany. Baile na kutonda bipangi ku kampani ya baka-kwinda mamanya na ku bwahesa malaiti, co bakakele ku mwela umo wa makolokolo. Kukekwo kubakalyambatelele na banana, co njasemukile mu 1953.

Munima ya myaka yaindondo, banana bashangumukille kulilongesa Mbimbiliya na Bakaleho ba Yehova, ngeci njicanuka bibakele na kulilongesa banana mu Mbimbiliya te njicili mwanike. Oloni batate kubashakele bulombelo bwoshe-bwoshe. Bashangumukile kijujwisa banana mangana belukile munima. Nameme ngoco, banana batwaleleleleho kulilongesa Mbimbiliya mu kushwekesa, co ba zemene bibakele na kulilongesa. Batate mubakele na kuya ku bipangi, banana bakele na kulekako nange na shongo yange wa mumbanda bibakele na kulilongesa. Batulekele ngwabo kaye kakapwa paradaisi, co bendekele lalo ngwabo twasa kupwa ba kubwahelela nga tupangesa binangulo bya mu Mbimbiliya.—Myaso 37:10, 29; Isaya 48:17.

Munjakele na myaka 18, njashakele kutunda ha njibo mwafwa ya lwozi lwa batete. Njakulahelele bibanjilongesele banana, oloni ku njabyakele mbunge. Ngeci njonowele kukabangeya binangulo bya mu Mbimbiliya. Njashangumukile kupanga cipangi ca kubwahesa malaiti ku kampani ya kwinda mamanya. Njambatele munjakele na myaka 20. Munetu wakulibanga wa mumbanda wasemukile munima ya myaka itatu, co njasinganyekesesele ha byuma binapande kupwa bya seho mu kuyoya kwange. Njazibukile ngwange Mbimbiliya yasa kukwasa naanga yange ipwe ya kubwahelela, ngeci njashangumukile kulilongesa Mbimbiliya na Bakaleho ba Yehova. Calubinda, munakazi wange wazindile manene Bakaleho. Munjaile ku biwano, wanjilekele ngwendi njanguleho cimu cimo—kulikela kulilongesa Mbimbiliya nambe kulitepa. Kunjanabyo nabyo ngo, ngeci njalingile byashakele na kulikela kulikwatasana na Bakaleho. Mu kwita kwa simbu, njalibeyele manene mwafwa njonowele kulinga byuma binapande.

Litangwa limo, banu banjakele na kupanga nabo banjimwesele bikupulo bya bukwizi. Munjakengele bije bikupulo njalizibile kubwaha na kuliziba kubihya ha simbu imolika, co njalizibile manene kukala na mulonga. Kwanuka byuma binjalilongesele mu Mbimbiliya, kwanjilingisile njilizibe ngwange Njambi anjana kashitiko. Oloni munjatwaleleleho kukenga bikupulo bya bukwizi, kunjalizibile kukala na mulonga lalo. Mukwita kwa simbu, kunjasele kukala kwakujeneka kukenga bikupulo bya bukwizi.

Ha myaka 20 yateleko, njongumukile manene na kutunda ku bilongesa bibesekele kunjilongesa banana. Bilinga byange byasholwele lika byuma binjakele na kukenga. Endekesi na bisinganyeka byange byapwile byabibi manene. Njashangumukile kukala na mashungu a kulilala a kutubakanesa. Nameme njacikele na munakazi wange, oloni njakele na kulinga bupangala. Litangwa limo njalikengele mu ciponi na kulyendekesa ngwange, ‘kunjikushaka.’ Njashangumukile kulizinda kutubakana kulizema.

Bulo bwetu bwatsile, co buyoye bwangwe bwakaluwile manene. Ngeci, njalombelele kuli Yehova kutundilila kwisi ya mbunge. Njashangumukile lalo kulilongesa Mbimbiliya nameme kwetile myaka 20 kutunda ha njalilongelele. Ha simbu ije batate te banatsi laja, co banana te banabambwitika na kupwa umo wa Bakaleho ba Yehova.

Futisi yange yalisezelelele kulako na binangulo bya mu Mbimbiliya. Oloni ha simbu ije njashakele manene kukala mu kwoloka mu bisinganyeka cije ciinendeka Mbimbiliya. Njalifwitile mangana njecele kulubala-lubala bwasi na ku tengulula endekesi yange. Njayongwele lalo kwecela bilinga byange byabibi na kwecela kweha bweho bwa linyanyamena na kulikela kunwa manene bwala na kwecela kwibila mukulunu wange wa bipangi.

Babusamba bange banjakele na kupanga nabo kubazibisisile byanjilingisile njitengulule futisi yange. Ha myaka itatu batwaleleleho ku njishongangeya kwilukila futisi yange ya laja. Munjakele na kusebuka mu kwendeke na kupangesa majwi amabi nambe kulubala bwasi, babusamba bange bakele na kubwehelela manene na kwendeka ngwabo: “Ewa! Ouni ikeye Joe ituzibuka.” Awa majwi akele na kunjizibisa manene kubabala ku mbunge! Njakele na kuliziba ngwange kunahu oni kunjasa kutengulula futisi yange.

Bikupulo bya bukwizi byalisalele manene ku bipangi, ipwe bya ha makina nambe bya mu mabulu. Bakwetu banjakele na kupanga nabo bakele na kulyana matangwa a kulitumina bikupulo bya bukwizi ha makompyuta abo ngwe munjakele na kulingila kunima. Njapangele na nzili mangana njecele futisi yange, oloni babusamba bange bashakazekele bingila bya kujonowesa. Njalombele bukwasi kuli ndolome uje wakele na kunjilongesa Mbimbiliya. Watolililile mwamubwa munjakele na kumulekele bukalu bwange. Wanjimwesele bisoneka bije byasa kunjikwasa njihyane bukalu bunjakele na kuliwana nabwo, co lalo wanjishongangeyeye ngwendi simbu yoshe njilombe bukwasi kuli Yehova.—Myaso 119:37.

Litangwa limo njakungulwile bakwetu banjakele na kupanga nabo. Hakati kabo hakele banalume babali baje bakele na kulifwita kwecela bwala, co njabalekele ngwange bane baje banalume bwala mangana banwe. Banu banjakele na kupanga nabo batambekele ngwabo: “Bika ulingila ngoco! Aba banalume bali nakulifwita kwecela bwala!” Co njabalekele ngwange: “Nange bene njili na kulifwita kutengulula futisi yange.” Kutunda bene haje becelele kunjilwisa mwafwa bazibukile ngwabo njakele na kulifwita kulikela kukenga bikupulo bya bukwizi.

Mu kwita kwa simbu, Yehova wanjikwasele njihyane kalingo-lingo kange ka kukenga bikupulo bya bukwizi. Ba njimbwitikile mu 1999 na kupwa umo wa Bakaleho ba Yehova. Njakandelela manene kuli Yehova uje nanjikwasa kutengulula futisi yange na kupwa wa kubwahelela mu kuyoya.

Hanoni njinazibisisa byuma byalingisa Yehova a zinde byuma binjazemene ha simbu yailaha. Hakupwa Tate yetu uje wa tuzema, ashaka kutunyungilila ku bukalu bukaija mwafwa ya kukenga bikupulo bya bukwizi. Njanalimwene busunga bwa majwi ali ku Visimo 3:5, 6! Ou mukanda ngwawo: “Kulahela kuli Shukulu Kalunga na mbunge yobe yoshe. Kesi ujendamene ku mana obe babenya. Simbu yoshe taba Shukulu Kalunga ngeci akutwamenene, co akakumwesa bingila bya busunga.” Binangulo bya mu Mbimbiliya bikatunyungilila simbu yoshe, co lalo bikatukwasa tupwe bakubwahelela.—Myaso 1:1-3.

Kunima, njakele na kuliziba ngwange kunjapwile wa seho, oloni hano njinapu wa kubwahelela. Njili na citakutaku ca kujela mwafwa Yehova na njikonekela, co lalo njili na kulimwena mwali na kunjikwasela. Mu 2000, twalyambatele na ndokazi Karolin uja wazema Yehova ngeci mwange. Tuli mu kwoloka mu bulo bwetu. Tukalizibi manene kubezika kukala mu munga ya Yehova muje muli ba ndolome na ba ndokazi baje balizema umo na mukwabo mu kaye koshe.