CIHULA 6
Njatha Kuvyana Vati Vyuma Vivanjithindiya Vakwetu?
ULINGA VATI?
Achithinganyeke ha chakumwenako echi: Brian athziva mbunge hethzu omwo vakwavo vanike vavali vashwenya kuli ikeye. Mu chalumingo vene echi, vanamuthindiya luvali kuthipa makaya. Olu lupwa lwa mu chitatu kulinga ngocho.
Mwanike wa kulivanga endeka ngwendi:
“Uli lika lyove lalo? Vandamena njikuthzimbule kuli kavuthamba kange mukwavo.”
Cho akoveletha livoko lyendi mu mboloso na kushomona muthanga wa makaya na kwana Brian.
Brian amona muthanga mu livoko lya mukwavo mwanike. Brian athziva lalo mbunge hethzu.
Brian akumbulula ngwendi: “Njithambetheniko, njinamileke laja ngwange kunjethi . . .”
Cho mwanike wa mu chivali endeka ngwendi: “Kethi uthzive lyova.”
Brian endeka mu kuthimpa ngwendi: “Kunjethi na kuthziva lyova.”
Mwanike wa mu chivali akambeka livoko lyendi ha chithsili cha Brian na kwendeka mukuwa mbunge ngwendi. “Tambula lika mbai.”
Cho mwanike wa kulivanga ashwenyetha muthanga ku kanwa ka Brian na kumuyevetela ngwendi: “Naumo wai itulekako. Wai atha kuthzivuka.”
Ngwe yove Brian ngwe unalingi vati?
THINGANYEKAHO MWAMUVWA
Ava vavuthamba va Brian vathzivuka mwamuvwa vivali na kulinga ndi? Vanangula vwino vya kulinga ndi? Embwe. Vali na kukavangeya lika vyuma vivavaleka vakwavo. Vashaka valithzivathane na vakwavo, mukemwo vanavechelela vavaleke vya kulinga.
Nga uliwana mu vukalu vwa chifwa echi, wangula vati ngila yaivwa na kuvyana vyuma vivakuthindiya vakweni?
-
MWENA CHIMWEJA VUKALU
Mbimbiliya ngwayo: “Vaka-mana vamona vukalu vwija, cho vatewa, oloni muka-kujeneka mana ayako, cho akalikoveletha mu vukalu.”—Vithimo 22:3.
Watha kumwena chimweja vukalu vuli kulutwe. Chakumwenako, watha kumona chivunga cha vakweni vaka-sikola halutwe vali na kuthipa. Echi chikukwatha uwane mwakulingila.
-
THINGANYEKA
Mbimbiliya ngwayo: “Chitakutaku cheni chipwe cha kutungukwa.” —1 Petulu 3:16.
Lihule ngwove, ‘Njilithziva vati nga nange njilinga vyuma vivali na kulinga?’ Vavuthamba vove vakuthzema nga ukavangeya vivali na kulinga, oloni ulithziva vati hanima? Utava kulinga vyuma vyavivi mangana ushuvulwithe vakweni vaka-sikola ndi?—Kutuhuka 23:2.
-
LYANGWILE VYA KULINGA
Mbimbiliya ngwayo: “Vaka-mana vakalinyungu ku vukalu.”—Vithimo 14:16.
Vyuma vitwangula kulinga vyatha kutukoveletha mu vukalu, nambe kutuvethzikitha. Mbimbiliya yatuleka vya vanalume va kufwa ngwe, Yosefa, Yombi na Yesu vaje vangwile vyavivwa. Yatuleka lalo vya Kaini na Isau na Yundasa, vaje vangwile vyavivi. Yove ulinga vati?
Mbimbiliya ngwayo: “Ndanyele wayongwele mu mbunge yendi.” (Ndanyele 1:8) Nga nove unayongola ha vukalu vwatha kwija mu kwangula vyavivi, kupwa kwakwathi kuvyana vivakuleka vakweni, cho lalo uvethzika.
Kethi ushote mbunge ngwove kuvanga ulongethe vakweni vya kulinga. Valeke lika ngwove SHANGE. Nambe kwendeka lika ngwove:
-
“Yange njitunditheniko”
-
“Kunjethi kulinga vyuma vya chifwa ocho.”
-
“Yange shangeko”
Chuma chakama kupwa wa kuthimpa na kukumbulula oho vene. Nga ulinga ngocho, cho vakweni va kujenjuka.
VIUNAPANDE KULINGA NGA VA KUSHAULA
Nga ulinga vyuma vivakuthindiya vakweni, cho upwa ngwe u chipupe nambe chidoli chavo cha kwethetha
Ulinga vati nga vakweni va kutomba? Vati nga va kwendeka ngwavo, “Uli na kuthziva lyova ndi?” Thzivuka ngwove endekethi ya chifwa echi ithzivitha kuvihya. Oloni ulinga vati? Watha kwangula ha vingila evi vivali.
-
Watha kutava ngwove, “Eyo, njili na kuthziva lyova.” Cho uvaleka viunendekela ngocho.
-
Watha lalo kuvakumbulula mu kunyanyama. Valeke viunavyanena. Cho likomokele na kwendeka ngwove, “Yangeni ngwangwe vanu vaje kuvathzivuka chimo vakevo vanapande kuthipa makaya.”
Nga vavuthamba vove vatwalelelaho kukushaula, cho vathethze. Anuka ngwove nga wishwala navo, cho va kuthindiya kulinga vyavivi. Oloni nga uvathethza, cho umwetha ngwove kuwashakele vakweni vatengulule vifwa vyove.
Kwoshe kwoshe kuuya, vyetheko kuvili. Oloni unapande kulyangwila vya kulinga na kuvyana vivakuthindiya vakweni na kulinyungilila yove vavenya. Anuka ngwove uli na ndthzili ya kulyangwila viushaka.—Yoshwa 24:15.
