CAPITA 1
Njambi Ikeye Iya?
1, 2. Bika tukehwila bihula?
BANIKE bakehula bihula byabingi. Nga mubalumbunwina byuma bimo, basa kumihula ngwabo, ‘Mwafwa bika?’ Nameme mubakumbulula bwino, oloni anga lika bamihula ngwabo: ‘Mwafwa bika?’
2 Tubaboshe banike na bakulunu tukehula bihula. Tunasa kulihula ha byuma bitunapande kulya, nambe kuzala, nambe kulanda. Tunasa lalo kwihula bihula bya kukundama ku buyoye bwetu na byuma bikasholoka kulutwe. Simbu imo tunasa kuzeya nga kutwawanene bikumbululo bije bitweta ku mbunge.
3. Banu babangi bakasinganyekela bika ngwabo kubasa kuwana bikumbululo ku bihula byabo?
3 Kuma Mbimbiliya inakumbulula bihula bya seho bitukehula ndi? Bamo banasa kutaba ngwabo eyo, oloni basa kusinganyeka lalo ngwabo Mbimbiliya yaikalu kuizibisisa. Hamo basinganyeka ngwabo balongesi nambe tupilisitu bakebo lika basa kukumbulula bihula byabo. Beka bakazibi shwamwa kutaba ngwabo kubasa kukumbulula ebi bihula. Yeni mwasinganyeka bati?
4, 5. Bihula muka bya seho bimuli nabyo? Bika bimunapande kuwanena bikumbululo ku bihula byeni?
4 Hamo neni mushaka kuzibuka mubanakumbulwila bihula bya kufwa ngwe: Bika binjili na kuyoyela? Bika bikalingiwa kuli yange nga njitsa? Njambi wafwa bati? Mulongesi wa kutsimana Yesu wendekele ngwendi: “Lombeni, co mukatambula, seteleni, co mukawana, toteni, co bakamishokolwela.” (Mateo 7:7) Keti muzeye, waneni mubanakumbulwila ebi bihula.
5 Nga ‘musetela,’ co muwana bikumbululo mu Mbimbiliya. (Visimo 2:1-5) Bikumbululo byaco byapwa byabyasi kubizibisisa. Byuma bimulilongesa bimikwasa mupwe ba kubwahelela na kukala na lilabelelo lya kukayoya mwamubwa kulutwe. Tusimutwiyeni ha cihula cije cinatanganesa banu babangi.
NJAMBI WATWAKA MBUNGE INDI WAPWA CIKENYA?
6. Mwafwa bika banu bamo bibali na kusinganyeka ngwabo Njambi nabecelela bayande?
6 Banu babangi bali na kusinganyeka ngwabo Njambi katwakele mbunge. Bali na kusinganyeka ngwabo ngwe Njambi watwaka mbunge, ngwe kaye kukafwile ngacije. Mu kaye munashulu binzita, bizindo na tuyando. Banu bali na kubinja, kuyanda na kutsa. Mukemwo bamo bali na kwihula ngwabo: ‘Nga Njambi watwaka mbunge, bika byanajenekela kumanesa tuyando twoshe?’
7. (a) Balongesi ba bulombelo banalingisa bati banu basinganyeke ngwabo Njambi wapwa cikenya? (b) Bika kutwapandele kwana Njambi mulonga ha byuma byabibi bije bili na kulingiwa?
7 Balongesi ba bulombelo bali na kulingisa banu basinganyeke ngwabo Njambi wapwa cikenya. Nga kunasholoka bukalu, bali na kwendeka ngwabo cinapu cizango ca Njambi. Ikeye nanenesa obu bukalu. Aba banu bali na kwana Njambi mulonga ha kwendeka ngoco. Oloni Mbimbiliya ili na kutulongesa ngwayo Njambi keti ikeye ali na kunena bubi. Mukanda wa Yakomba 1:13 umwesa ngwawo Njambi kesi kweseka munu na bubi. Unendeka ngwawo: “Nga munu bamweseka na byeseko byangacije, co kapandele kwendeka ngwendi, ‘Byeseko ebi bili na kutunda kuli Njambi.’ Omo Njambi kucitaba kumweseka na bubi, co ikeye babenya kesi kweseka munu na umo wahi.” Oku kulumbununa ngwabo Njambi ali na kwecelela lika bubi bukaleko. Oloni keti ikeye ali na kubunena. (Tandeni Yombi 34:10-12.) Tusimutwiyeni ha cakumwenako eci.
8, 9. Bika kutwapandele kwana Njambi mulonga ha bukalu butuli na kuliwana nabwo? Endekeni cakumwenako.
8 Acisinganyekeni mukwenje uje wakala na bisemi bendi hembo. Ishe wamuzema manene, co namulongesa kwangula mwamubwa byakulinga. Oloni ou mukwenje atengulukila ishe na kutunda hembo. Kuje kwanai akalinga byuma byabibi na kukobela mu bukalu. Mwasa kwana ishe mulonga ngweni ikeye namunenela bukalu mwafwa kamubindikile kutunda hembo ndi? Embwe. (Luka 15:11-13) Ngeci mwou cisemi, Njambi kabyanesele banu omwo bangwile kumutengulukila na kulinga bubi. Nga kunasholoka bukalu bumo, tunapande kwanuka ngwetu keti Njambi nabunene. Tubiisa nga twana Njambi mulonga.
9 Kuli bimo binalingisa Njambi ecelele byuma byabibi bilingiwe. Mu Capita 11, mukalilongesa biinendeka Mbimbiliya ha ñanda eyi. Oloni zibukeni ngweni Njambi watuzema. Co lalo keti ikeye ali na kunena bukalu butuli na kuliwana nabwo. Njambi ikeye lika asa kubumanesa.—Isaya 33:2.
10. Bika bitulingisa tukulahele ngwetu Njambi akabwahesa byuma byoshe bibanabiisa banu bababi?
10 Njambi wapwa wa kujela. (Isaya 6:3) Byoshe byakalingi byapwa bya kujela, co lalo byabibwa. Ngeci twasa kumukulahela. Banu kubafwile ngoco, mwafwa bisimbu bimo bakalingi byuma byabibi. Nameme muka-kuyula wamubwa manene kesi na nzili ya kubwahesa byuma byoshe bibanabiisa banu bababi. Kukwesi munu ali na nzili ngwe Njambi. Akabwahesa byuma byoshe bibanabiisa banu bababi mwafwa asa kulinga ngoco. Akatundisako bubi bwoshe, co kubukakalako lalo.—Tandeni Myaso 37:9-11.
NJAMBI AKALIZIBI BATI NGA BANU BAYANDA?
11. Njambi akalizibi bati kumimona muli na kuyanda?
11 Njambi akalizibi bati ha kumona byuma bili na kulingiwa mu kaye na bukalu bumuli na kwitamo? Mbimbiliya ngwayo Njambi “wazema bije byabibwa.” (Myaso 37:28) Ngeci ali na kumona byuma byabibwa nebi byabibi. Akazibi kubihya kumona banu bali na kuyanda. Mbimbiliya ngwayo omwo Njambi wamwene bubi bunashulu manene mu kaye, “camuzeyesele manene ku mbunge.” (Kushangumuka 6:5, 6) Njambi katengulukile. (Malakiya 3:6) Mbimbiliya ngwayo Njambi wamyaka mbunge.—Tandeni 1 Petulu 5:7.
Mbimbiliya ngwayo Yehova wapwa Ishamatanga uje watangele byuma byoshe
12, 13. (a) Bika bitwazemena bakwetu na kubaka mbunge? Tukalizibi bati kumona tuyando tuli mu kaye? (b) Bika bitukulahelela ngwetu Njambi akatundisako tuyando na bilinga byoshe bya kuhenga?
12 Mbimbiliya inendeka lalo ngwayo Njambi watutangele mu cifwa cendi. (Kushangumuka 1:26) Oku kulumbununa ngwabo Njambi watutangele na bifwa byabibwa ngwe bije byakala nabyo. Nga mukazibi kubihya kumona banu ba kujeneka mulonga bayanda, co Njambi akazibi manene kubihya. Tuzibuka bati ngoco?
13 Mbimbiliya ngwayo “Njambi wapwa cizemo.” (1 Yowano 4:8) Cizemo cikeco cikashongangeya Njambi kulinga byuma. Twazema bakwetu mwafwa Njambi watuzema. Acisinganyekeni ha cihula eci: Ngwe muli na nzili ya kutundisako tuyando na bilinga byabibi bili muno mu kaye, ngwe munalingimo ndi? Eyo, mwafwa mwazema banu. Batico Njambi? Njambi wakala na nzili, co akatundisako tuyando na bilinga byoshe byabibi mwafwa watuzema. Zibukeni ngweni byuma byanatukulahesa Njambi bije bibanendeka ku mashangumukilo eli libulu byoshe bikalishulisilila. Oloni munapande tahi kulilongesa byabingi hali Njambi asina mukulahele ebi byuma.
NJAMBI ASHAKA NGWENDI MUMUZIBUKE
Nga mushaka kulikuta busamba na munu, mumuleka lizina lyeni. Njambi natuleka lizina lyendi mu Mbimbiliya
14. Njambi lizina lyendi iya? Tuzibuka bati ngwetu tunapande kupangesa lizina lyendi?
14 Nga mushaka kulikuta busamba na munu, mulibanga kumuleka bika? Mumuleka lizina lyeni. Njambi wakala na lizina ndi? Mu bulombelo bwabungi, bakendeka ngwabo ikeye Njambi nambe Shukulu. Oloni awa kuwapwile mazina embwe. Apwa lika majwi a kufwa ngwe “mwene” nambe “ntwama wa lifuti.” Njambi natuleka ngwendi lizina lyendi ikeye Yehova. Mukanda wa Myaso 83:18, NWT ngwawo: “Banu bazibuke ngwabo, yobe wa lizina Yehova, yobe lika wapwa Wahakamwa Manene hasi hoshe.” Baka-kusoneka Mbimbiliya bapangesele manene lizina lya Njambi. Yehova ashaka ngwendi muzibuke lizina lyendi na kulipangesa. Namileka lizina lyendi mangana mupwe kabusamba kendi.
15. Eli lizina lya Yehova lilumbununa bika?
15 Lizina lya Njambi, Yehova, lyakala na bulumbunwiso bwakama. Lilumbununa ngwalyo Njambi asa kushulisilila byuma byanakulahesa na kulinga byoshe byanayongola. Naumo wahi amwonowesa. Yehova lika ikeye ali neli lizina. *
16, 17. Endekeni biwalumbununa awa majwi: (a) “Muka-nzili Yoshe.” (b) “Mwene wa myaka na myaka.” (c) “Ishamatanga.”
16 Ou mukanda wa Myaso 83:18 unendeka hali Yehova ngwawo: “Yobe lika wapwa Wahakamwa Manene.” Co lalo ku Kujombolola 15:3, NWT ngwabo: “Obe Yehova Njambi Muka-nzili Yoshe, bilinga byobe binapu byakama, bya kukomokesa. Obe Mwene wa myaka na myaka, bingila byobe byapwa byabibwa, bya busunga.” Lijwi lya “Muka-nzili Yoshe” lilumbununa bika? Lilumbununa ngwalyo Yehova wakala na nzili kutubakana boshe mwilu na hasi. Lijwi lya “Mwene wa myaka na myaka” lilumbununa ngwalyo Njambi kwakala myaka yoshe. Ku Myaso 90:2 ngwabo napu Njambi ku myaka yoshe. Eyi simpi inapu ya kukomokesa indi bati?
17 Yehova ikeye lika Ishamatanga. Ku Kujombolola 4:11 ngwabo: “Mwene yetu na Njambi yetu. Yobe wafwila kutambula bumpau na kasingimiko na nzili. Omwo yobe watangele byuma byoshe, co ku cizango cobe babyanene kuyoya na mwonyo.” Yehova ikeye watangele byuma bya kufwa ngwe tungelo, bingongonosi, bushuka, bisi na byeka bimwasa kusinganyeka.
MWASA KUPWA KABUSAMBA KA YEHOVA NDI?
18. Banu bamo bakasinganyekela bika ngwabo kubasa kupwa babusamba ba Njambi? Mbimbiliya inendeka bika ha ñanda eyi?
18 Banu bamo bakazibi lyoba omwo bananguka bifwa bya Yehova bya kukomokesa. Bakazibi lyoba na kwendeka ngwabo: ‘Njambi kasa kunjaka mbunge mwafwa wakala na nzili manene, munu wa bulemu, co wakala kulako.’ Kuma mukemwo mwashaka Njambi ngwendi tusinganyeke ndi? Embwe. Yehova ashaka kulikuta busamba netu. Mbimbiliya ngwayo Njambi ‘kakele kulako netu.’ (Vilinga 17:27) Njambi ashaka ngwendi mulikute busamba nendi. Nakulahesa ngwendi ‘ashwenya kuyehi neni.’—Yakomba 4:8.
19. (a) Mwasa kupwa bati kabusamba ka Njambi? (b) Bifwa muka bya Njambi bimunashake manene?
19 Mwasa kupwa bati kabusamba ka Njambi? Yesu wendekele ngwendi: “Co mwonyo wa myaka yoshe ukewo ou, ngeci bakuzibuke yobe Njambi umolika wa busunga, co na kuzibuka Yesu Kilistu, uje iwatumine.” (Yowano 17:3) Twaleleleniho kulilongesa mangana muzibuke Yehova na Yesu. Nga mulinga ngoco, co mukayoya myaka yoshe. Cakumwenako, tunalilongesa laja ngwetu “Njambi wapwa cizemo.” (1 Yowano 4:16) Oloni wakala lalo na bifwa bikwabo byabibwa. Mbimbiliya ngwayo Yehova “washula na kutetela na mema ku mbunge, uje kesi kulubala bwasi, muka-kulongwa na muka-kumwesa cizemo cije kucesi kutenguluka.” (Kutuuka 34:6) Yehova ‘wapwa wamubwa kuli yetu, muka-kusambesa.’ (Myaso 86:5) Njambi wakala na mbunge ya kubandamena, co lalo wa kulongwa. (2 Petulu 3:9; 2 Samwele 22:26) Omwo mutanda bya Njambi mu Mbimbiliya, mulilongesa byabingi ha bifwa byendi byabibwa.
20-22. (a) Twasa bati kulikuta busamba na Njambi uje kutwasa kumona? (b) Mulinga bika nga bakweni bamishongangeya ngwabo mulikele kulilongesa Mbimbiliya?
20 Mwasa kulikuta bati busamba na Njambi uje kumwasa kumona? (Yowano 1:18; 4:24; 1 Timateo 1:17) Omwo mutanda bya Yehova mu Mbimbiliya, munanguka ngweni nendi wapwa ngwe munu. (Myaso 27:4; Loma 1:20) Omwo mulilongesa manene bya Yehova, mumuzema manene na kwasa kulikuta busamba nendi.
Yehova watuzema manene kutubakana nomwo mwazemena cisemi bana bendi
21 Munanguka ngweni Yehova wapwa Tate yetu. (Mateo 6:9) Ikeye natwana mwonyo, co ashaka ngwendi tuyoye mwamubwa. Omu mukemwo mwashakela cisemi wa cizemo kuli bana bendi. (Myaso 36:9) Mbimbiliya ngwayo mwasa kupwa kabusamba ka Yehova. (Yakomba 2:23) Acisinganyekeni kupwa kabusamba ka Njambi. Yehova, Ishamatanga wa byuma byoshe, ashaka ngwendi mupwe kabusamba kendi.
22 Banu bamo banasa kumishongangeya mulikele kulilongesa Mbimbiliya. Basinganyeka ngwabo hamo museza bulombelo bweni. Oloni keti mutabese munu amyonowesa kupwa kabusamba ka Yehova. Njambi asa kupwa kabusamba keni wamubwa kutubakana boshe.
23, 24. (a) Bika bimunapande kwihwila bihula? (b) Bika bitusimutwiya mu capita inatako?
23 Omwo mulilongesa Mbimbiliya, byuma bimo kumubizibisisa. Keti muzibe shwamwa kwihula nambe kulomba bukwasi. Yesu wendekele ngwendi tunapande kulikehesa ngwe banike babandondo. (Mateo 18:2-4) Banike bakehula bihula byabingi. Njambi ashaka ngwendi muwane bikumbululo ku bihula byeni. Ngeci, lilongeseni bwino Mbimbiliya na kumona indi bimulilongesa binapu bya busunga.—Tandeni Vilinga 17:11.
24 Twasa kuzibuka bya Yehova nga tulilongesa Mbimbiliya. Mu capita inatako tusimutwiya muinalisezela Mbimbiliya na mabulu eka oshe.
^ par. 15 Nga mu Mbimbiliya yeni kumwesi eli lizina lya Yehova, nambe nga mushaka kuzibuka bililumbununa eli lizina, nomwo mwakulitumbwila, co taleni Biñanda bya Kushongo ha 1.
Hamo Mushaka Lalo Ebi
BYETU BAKALEHO BA YEHOVA
Bika Bimunapande Kulilongesela Mbimbiliya?
Mbimbiliya ili na kukumbulula bihula bibakalihula banu babangi kuzenguluka kaye koshe. Kuma neni mushaka kuwana muyasa kukumbulwila bihula bimuli nabyo ndi?
