1, 2. Bika bimwazemena Yehova Njambi?

 MWAZEMA Njambi ndi? Mwamuzema manene mukemwo mwalikundika kuli ikeye. Co muli na kuliziba ngweni wapwa kabusamba keni wa ha mbunge. Oloni simbu kanda mumuzeme, ikeye walibangele kumizema. Mbimbiliya ngwayo: “Tuzema omwo Njambi watuzemene ha kulibanga.”​—1 Yowano 4:19.

² Acisinganyekeni ha bingila byoshe byanatumweselamo Yehova cizemo. Natwana lifuti-libu kupwa limbo lyetu lyalibwa na byuma bije bitukwasa tulikuwe buyoye. (Mateo 5:43-48; Kujombolola 4:11) Ashaka ngwendi tulikute nendi busamba bwabubwa, co lalo nalisholola mangana tumuzibuke. Omwo tutanda Mbimbiliya, kunapu ngwe tuli na kututolilila kuli Yehova. Omwo tulombela kuli ikeye, kunapu ngwe ali na kutolilila kuli yetu. (Myaso 65:2) Yehova akapangesa sipilitu yendi ya kujela mu kututwamenena na kutukanyamesa. (Luka 11:13) Watumine Munendi umo lika kwa kutupatula ku bubi na ku kutsa.​—Tandeni Yowano 3:16; Loma 5:8.

3. Twasa kunyungilila bati busamba bwetu na Yehova?

 ³ Acisinganyekeni hali kabusamba keni wa ha mbunge uje akakala neni simbu yoshe, ipwe mu bukalu nambe mu simbu ya kubwahelela. Munu napande kulifwita mangana ase kunyungilila busamba bwa cifwa eci. Mu ngila imo lika, netu tunapande kulifwita mangana tunyungilile busamba bwetu na Yehova. Busamba bwetu na Yehova bwasa kutwalelelaho ku myaka yoshe. Mukemwo Mbimbiliya yatuleka ngwayo: “Kaleni mu cizemo ca Njambi.” (Yunda 21) Twasa kukalamo bati? Mbimbiliya yakumbulula ngwayo: “Cizemo cetu kuli Njambi cilumbunuka ngeci twononoke mashiko endi. Co mashiko endi kesi amakalu kuli yetu embwe.”​—1 Yowano 5:3.

4, 5. Mwashangumukile bati kuzema Yehova?

⁴ Mbimbiliya ilumbununa bika ha kwendeka ngwayo “cizemo cetu kuli Njambi”? Mwanuka litangwa limwashangumukile kuzema Yehova ndi?

⁵ Anukeni mumwalizibilile omwo mwalilongesele ngweni Yehova ashaka ngwendi mukayoye myaka yoshe mu kaye kakaha. Mwazibukile byuma byabingi byanatulingila Yehova mangana tukayoye myaka yoshe. Co lalo mwanangukile bwana bwa seho bwanatwana Njambi, bwa kutuma Munendi umo lika kwija hano hasi. (Mateo 20:28; Yowano 8:29; Loma 5:12, 18) Omwo mwalilongesele ngweni Yehova wamizema manene, mwalizibile kubwaha, ngeci mwashangumukile kumuzema.​—Tandeni 1 Yowano 4:9, 10.

6. Tumwesa bati ngwetu tunazeme munu? Kuzema Njambi kwamishongangeyeye mulinge bika?

 ⁶ Kuzema Njambi kwapwile lika mashangumukilo a kumupangela. Cakumwenako, nga tunazeme munu, kutumuleke lika ha kanwa ngwetu twamuzema, embwe. Tumwesa ngwetu twamuzema nga tulinga byuma bije bimuzibisa kubwaha. Mu cifwa cimo lika, kuzema Yehova kwamilingisile muyoye mu ngila ije imuzibisa kubwaha. Omwo cizemo ceni cashangumukile kukola, mwalikundikile kuli Njambi na kumimbwitika. Litangwa limwalikundikile, mwakulahesele Yehova ngweni mutwalelelaho kumupangela. (Tandeni Loma 14:7, 8.) Mwasa kushulisilila bati cikumiyo ceni?

7. Nga twazema Yehova, co tulinga bika? Mashiko muka amo anatwana Njambi?

⁷ Twazema Yehova mukemwo ‘tukononoka mashiko endi.’ Yehova akatulongesa mutunapande kuyoya kwitila mu Mbimbiliya. Cakumwenako, natubindika kupenda, kwiba, kwendeka makuli, kulilala na munu uje kutwalyambatele nendi, kulemesa munu nambe cuma coshe coshe kutubakana kulemesa ikeye.​—1 Kolinte 5:11; 6:18; 10:14; Efeso 4:28; Kolose 3:9.

8, 9. Twasa kuzibuka bati byakulinga nga tuliwana mu bukalu buje kubwesi na lishiko mu Mbimbiliya lya kutuleka mwakulingila? Endekeni cakumwenako.

⁸ Nga tushaka ngwetu tuzibise Yehova kubwaha, co tunapande kulingako bimo, keti kukabangeya lika mashiko endi embwe. Yehova katwanene mashiko a kututwamenena mu byuma byoshe bitulinga mu kuyoya kwetu kwa litangwa na litangwa. Bisimbu bimo tunasa kuliwana mu bukalu buje kubwesi na lishiko litunapande  kukabangeya mu Mbimbiliya. Ngeci, twasa bati kwangula byuma byabibwa? (Efeso 5:17) Mu Mbimbiliya mwakala binangulo bya busunga bije bitukwasa tuzibuke mwamwenamo byuma Yehova. Omwo tutanda Mbimbiliya, tuzibuka cifwa ca Yehova. Tuzibuka lalo mwakasinganyekela na byuma byazema nebi byazinda.​—Tandeni Myaso 97:10; Visimo 6:16-19; taleni Biñanda bya Kushongo ha 1.

⁹ Cakumwenako, tukangula bati byuma bitushaka kutala ha TV, nambe ha Intaneti? Yehova kesi kutuleka byuma bitunapande kwangula. Oloni binangulo byanatwana bitukwasa twangule mwamubwa bitunapande kutala. Byuma byabingi bya senga ano matangwa binashulu lwozi na bupangala. Yehova watuleka mu Mbimbiliya ngwendi wazinda munu uje wazema lwozi, co lalo akasompa baka-bilinga bya bukwizi. (Myaso 11:5; Vahevelu 13:4) Ebi binangulo bitukwasa bati twangule mwamubwa byakulinga? Nga tunanguka ngwetu Yehova wazinda ebi byuma na kubimona kupwa byabibi, co netu tunapande kubibyana.

10, 11. Bika bitukononokela Yehova?

¹⁰ Bika bitukononokela Yehova? Kutwesi kwononoka Yehova mwafwa ngwetu batwana kashitiko, indi ngwetu tukobela mu bukalu buje bukatundu mu kwangula mwamubi byakulinga embwe. (Ngalatiya 6:7) Tukononoka Yehova mwafwa twamuzema. Tushaka kuzibisa kubwaha Tate yetu wa mwilu, ngwe omwo bana mubakazibisila cisemi cabo kubwaha. Tubwahelela nga tuzibuka ngwetu Yehova akazibi kubwaha ha byuma bitulinga.​—Myaso 5:12; Visimo 12:2; taleni Biñanda bya Kushongo ha 2.

 ¹¹ Kutwesi kwononoka lika Yehova nga byuma bili mwamubwa, indi ngwetu mwakulingila mwahi. Co lalo kutwesi kwangula mashiko atunapande kwononoka nawa kutwapandele kwononoka embwe. (Kwituluka mu Mashiko 12:32) Oloni tukamwononoka mu byuma byoshe ngwe mwalingile muka-kwimba myaso uje wendekele ngwendi: “Njili na kubwahelela ha mashiko obe aje anjazema.” (Myaso 119:47; Loma 6:17) Tushaka kupwa ngwe Nowa uje wazemene Yehova mu kulinga byoshe byamushikile. Mbimbiliya ngwayo Nowa “walingile byoshe” bibamulekele kulinga. (Kushangumuka 6:22) Neni mushaka Yehova amyendeke ngoco, indi bati?

12. Twasa bati kuzibisa Yehova kubwaha?

¹² Yehova akalizibi bati nga tumwononoka? Yehova akalizibi kubwaha. (Visimo 11:20; 27:11) Eyi simpi inapu yaibwa manene. Tukazibisa kubwaha Ishamatanga wa byuma byoshe. Oloni kesi kutusindiya embwe. Yehova natwana nzili ya kulyangwila byakulinga. Oku kulumbununa ngwabo twasa kulyangula byuma byabibwa nambe byabibi embwe. Yehova ashaka ngwendi tumuzeme na kwangula bwino byakulinga mangana tuyoye buyoye bwabubwa.​—Kwituluka mu Mashiko 30:15, 16, 19, 20; taleni Biñanda bya Kushongo ha 3.

13, 14. Tuzibuka bati ngwetu mashiko a Njambi kuwapwile amakalu kuwononoka? Endekeni cakumwenako.

¹³ Bati nga tusinganyeka ngwetu mashiko a Yehova amakalu manene kuwononoka, nambe ngwetu atwonowesa kulilingila byoshe bitushaka? Mbimbiliya ngwayo: “Mashiko endi kesi amakalu kuli yetu embwe.” (1 Yowano 5:3) Lijwi lya Cingiliki libanatengulula ngwabo  “amakalu,” lilumbununa “kulema.” Mu bisoneka bikwabo, eli lijwi banalipangesa mu kulumbununa mashiko aje akasininika banu, nambe banu baje bakendesa bakwabo na kubayandesa. (Mateo 23:4; Vilinga 20:29, 30) Mbimbiliya imo yatengulula eyi vesi ngwayo: “Mashiko endi kuwesi kutuzibisa kulema.” (New English Translation) Mashiko a Yehova ‘kuwalemene,’ nambe ngwetu kuwapwile amakalu kuwononoka embwe. Yehova akatuleke kulinga byuma bije bitwasa kulinga.

¹⁴ Tucitaleni cakumwenako cino. Acisinganyekeni ngweni muli na kukwasa kabusamba keni uje ajalukila ku mwela weka. Kabusamba keni ali na bitele byabingi bya kwambata. Bitele bimo byabyehu, bikwabo bilema kubanga kubijundula banu babali. Mwasinganyeka ngweni amileka mukakule citele ca kulema manene likalyeni ndi? Embwe, kasa kulinga ngoco. Mwafwa bika? Mwafwa kashaka ngwendi amibulumune. Mu cifwa cimo lika, Yehova kasa kutuleka tulinge byuma byabikalu manene. (Kwituluka mu Mashiko 30:11-14) Yehova azibuka mutwafwa. “Azibuka ngeci yetu twapwa likungu.”​—Myaso 103:14.

15. Bika bitwendekela ngwetu mashiko a Yehova apwa amabwa kuli yetu?

¹⁵ Mosesa walekele Baisalele ngwendi Yehova wabanene mashiko mangana ‘bakale mwamubwa matangwa oshe.’ Wabalekele lalo ngwendi nga bawononoka, co ‘abanyunga mu kuyoya kwabo.’ (Kwituluka mu Mashiko 5:28-33; 6:24) Mashiko a Yehova netu atukwasa ano matangwa. Byoshe byatuleka Yehova ngwendi tulinge bitukwasa tuyoye mwamubwa. (Tandeni Isaya 48:17.) Tate yetu Yehova, azibuka byuma byabibwa bije binatupande. (Loma 11:33) Mbimbiliya ngewayo:  “Njambi wapwa cizemo.” (1 Yowano 4:8) Oku kulumbununa ngwabo byoshe byakalingi Yehova na kwendeka akabilingi mu cizemo.

16. Tuzibuka bati ngwetu twasa kwononoka Njambi nameme kutwalumbunukile na kuyoya muno kaye kakabi?

¹⁶ Kwononoka mashiko a Njambi simbu yoshe kwapwa kwakukalu. Tuli mu kaye kakabi kabali na kuyula kuli Liyabolo. Ali na kungumuna banu balinge byuma byabibi. (1 Yowano 5:19) Tuli lalo na kulwa nzita na bisinganyeka byetu byabibi bije bitwonowesa kwononoka Njambi. (Loma 7:21-25) Oloni kuzema Yehova kutukwasa tulinge byuma byabibwa. Yehova akamono kulifwita kwetu omwo tumwononoka, co akatwana sipilitu yendi ya kujela itukwase. (1 Samwele 15:22, 23; Vilinga 5:32) Sipilitu ya kujela ikatukwasa tukale na bifwa bije bitulingisa twononoke Njambi.​—Ngalatiya 5:22, 23.

17, 18. (a) Bika bitulilongesa muno mu libulu? (b) Bika bitusimutwiya mu capita inatako?

¹⁷ Muno mu libulu, tulilongesa mutwasela kuyoya mu ngila ije izibisa Yehova kubwaha. Tulilongesa lalo mwakupangesela binangulo na mashiko aje endeka ha yoyesi ya kujela. Anukeni ngweni Yehova kesi kutusindiya ngwendi tumwononoke. Nga tulyangwila kumwononoka, co tuyoya mwamubwa mu simbu ino na kukayoya myaka yoshe kulutwe. Oloni cuma cakamani, tumwesa ngwetu twamuzema manene.​—Taleni Biñanda bya Kushongo ha 4.

¹⁸ Yehova natwana citakutaku mangana citukwase kwangulula byuma byabibwa ku byabibi. Nga tulongesa citakutaku cetu, co citukwasa “twononoke mashiko endi.” Citakutaku capwa cika, co twasa kucilongesa bati? Eyi ñanda tuisimutwiya mu capita inatako.