Nga mwana nathemuka, munalume na munakathzi vakavwahelela, oloni vakakala lalo na vishoti. Ha kupwa mu vithemi vavaha, thimbu yeni na ndthzili yeni yayingi yoshe ihwila mu kulela mwana. Vulo vweni vwatha kushengenya omwo mwingama mathsiki oshe, oku muli na kuliluvaletha mukati keni. Munapande kutengululako vimo mu vuvali vweni mangana mulele vwino muneni na kunyungilila vulo vweni. Mbimbiliya yimikwatha vati kulipika na vukalu vwa chifwa echi?

VYUMA VIYENDEKA MBIMBILIYA: “Chithzemo chili na lukakateya na kutetela.” Chithzemo lalo “kuchethi kulitondela vyacho chikecho vavenya, kuchethi kuluvala.” (1 Kolinte 13:4, 5) Ha kupwa ina ya mwana wamuha, mwatha kwaka mana eni oshe kuli muneni. Oloni muka-njuvo yeni natha kulithziva ngwendi munamumbila kuti, ngechi kethi mwivale ngweni nendi munapande ku mwaka mbunge. Musholola ngweni mwamwaka mbunge nga mumutetela na kupangela hamo nendi mu kulela muneni.

‘Yeni vanalume . . . munapande kuvathzivithitha mwamuvwa.’ (1 Petulu 3:7) Thzivukeni ngweni thimbu ya munakathzi weni yaingi yihwila ku kulela mwana. Echi chipangi chachiha cha kulela mwana chinatha kumuthzeyetha, nambe kumuthzivaletha ku mbunge. Thimbu imo, natha kumiluvalela, oloni thimpeni, mwafwa “muka-kujeneka kuluvala-luvala wapwa wamuvwa manene kutuvakana muka-ndthzili.” (Vithimo 16:32) Thzivithitheni muka-njuvo yeni na kumukwatha.—Vithimo 14:29.

VYUMA VIMWATHA KULINGA:

• Ishe ya mwana: Kwatheni munakathzi weni mu kulela muneni, nambe vuthsiki. Kehetheni ku vyuma vimo vimukalingi mangana muwane thimbu yayingi ya kukala na munakathzi weni na muneni

• Ina ya mwana: Nga munalume weni ashaka kumikwatha kulela mbututu, kethi mumuvindike. Nga kavilingile vwino, kethi mumuchokotethe, oloni mumwetheni mwakuvilingilamo

VYUMA VIYENDEKA MBIMBILIYA: “Vakapwa muvila umo lika.” (Kushangumuka 2:24) Nameme muli na mwana mu nanga yeni, oloni anukeni ngweni yeni na muka-njuvo yeni anga muchili “muvila umo lika.” Pangeni na ndthzili mangana mukanyamethe vulo vweni.

Vanakathzi, kandeleleni vukwathi vwa kutunda kuli vanalume veni. Majwi eni a kukandelela atha ‘kuvahwimisa mbunge.’ (Vithimo 12:18) Eni vanalume lalo, lekeni muka-njuvo yeni ngweni mwamuthzema manene, cho wapwa wa theho kuli yeni. Mushangathzaleni ha kunyunga vwino nanga.—Vithimo 31:10, 28.

“Na umo wahi napande kulishakethzekela vuvwa vwendi ikeye vavenya, oloni napande kuyongola vuvwa vwa vakwavo.” (1 Kolinte 10:24) Lingeni vyuma vije vithzivitha kuvwaha muka-njuvo yeni thimbu yoshe. Waneniko thimbu ya kuthimutwiya hamo lika na muka-njuvo yeni, na kulishangathzala, na kulitolilila. Kethi mukale na linyanyamena mu ñanda ya kulilala kwa munalume na munakathzi. Aneni muka-njuvo yeni vije vinamupande. Mbimbiliya ngwayo: “Kethi mulikanangane umo na mukwavo, kuvanga ha kulivanga mulithzivathane hakati keni.” (1 Kolinte 7:3-5) Ngechi thimutwiyeni vwino ñanda eyi mu vuvali vweni. Kuthimpa mbunge na kuthzivithitha mukweni, kumikwatha kukanyametha vulo vweni.

VYUMA VIMWATHA KULINGA:

• Waneniko thimbu ya kuthikama hamo lika muvavali

• Lingeniko tuvyuma tumo twakufwa ngwe kwana muka-njuvo yeni kavwana, nambe kumuthonekelako ka muthzimbu kaje kamwetha ngwavo mwamuthzema

VYUMA VIYENDEKA MBIMBILIYA: “Tunde ku vwanike vwove, unathzivuka vithoneka vyakujela, vije vyatha kukwana mana mu ku kutwamenena ku kwovoka.” (2 Timateo 3:15) Thimutwiyeni vyuma vimunapande kulinga mangana mulongethe muneni. Ali na chashu cha kukomoketha cha kulilongetha vyuma, nambe thimbu kanda athemuke. Thimbu mwana achili mwimo, natha kuthzivuka lijwi lyeni, na kulininganga nga kumwamuthzivithile kuvwaha. Mutandeleni mikanda thimbu achili mbututu. Nambe nga katha kuthzivithitha vimuli na kumutandela, oloni kulinga ngocho kumukwatha kuthzema kutanda nga nakolo.

Kethi muthinganyeke ngweni muneni achili mwanike manene, cho katha kuthziva kumulongetha vya Njambi. Napande kumithziva muli na kulombela kuli Yehova. (Kwituluka mu Mashiko 11:19) Nambe ha thimbu imuli na kweha nendi, mulekeni vyuma vyanalingi Njambi. (Myatho 78:3, 4) Omwo muneni aya na kukola, amona ngwendi mwathzema Yehova, cho nendi alilongetha kumuthzema.

VYUMA VIMWATHA KULINGA:

• Lombeni mangana a kulongetha muneni

• Ilukileni kwendeka majwi na vithimpi vije vimushaka ngweni muneni avithzivuke