Bilinga 7:1-60

  • Majwi a Setefano mu nkuta ya Sanihedrini (1-53)

    • Simbu ya bibenzi (2-16)

    • Kutwamenena kwa Mosesa; Baisalele balemesa kamponya (17-43)

    • Njambi kesi kukala mu bitempele bya kupanga ku maboko a banu (44-50)

  • Setefano bamwasha mamanya (54-60)

7  Oloni kapilistu wahakamwa wendekele ngwendi: “Kuma ebi byuma mukemwo bene mubinafu ngoco ndi?”  Setefano wakumbulwile ngwendi: “Eni banalume, bandolome, neni batate, tolilileni. Njambi wa bumpau washolokele kuli kukulwila yetu Abrahamu mwakele mu Mesopotamia, simbu kanda atunge mu Halani.  Wamulekele ngwendi: ‘Tunda mu lifuti lyobe na ku babushoko bwobe, uye mu lifuti linjikumwesa.’  Ngeci watundile mu lifuti lya baka-Kaudiya, wakatungile mu Halani. Co ishe mwatokele, Njambi wamulekele ngwendi ajalukile muno mu lifuti mumunatungu yeni.  Nameme ngoco, kamwanenemo buswana, nambe bene mwela wa kulyata cilyato cendi kamwanenewo. Oloni wamukulahesele ngwendi akamwana lije lifuti mangana lipwe buswana bwendi na kulyana bana bendi baje bakaija munima yendi, nameme ha simbu ije te kanda acikale na mwana.*  Kutundaho, Njambi wamulekele ngwendi bana* bendi bakapwa baka-kwija mu lifuti lyambala, co banu bakabapwisa bindungo na kubayandesa ha myaka 400.  Njambi ngwendi, ‘Co njikasompa baka-mafuti baje babakapangela, co munima yebi byuma, bakatundamo, co bakanjipangela cipangi ca kujela muno mu lifuti.’  “Co lalo walingile nendi cikumiiyo ca kuya ku mukanda, co Abrahamu wakitile Isaki na kumutwala ku mukanda ha litangwa lya bu 8, co Isaki wakitile* Jakobu, co Jakobu wakitile mitwe ya binaanga* 12.  Co ei mitwe ya binaanga yazibilile Jozefu cipululu na kumulandesa mu Ijipiti. Oloni Njambi wakele nendi, 10  wamwobwele mu tuyando twendi twoshe na kumulingisa bamumone kubwaha na kumwana mana ku mesho a Falo, mwene wa Ijipiti. Co Falo wamwangwile ngwendi atwamenene Ijipiti na njibo yendi yoshe. 11  Oloni njala yakama yakobelele mu Ijipiti mwoshe na mu Kanana, kwakele kayando kakama, co bakukulwila betu kubasele kuwana byakulya. 12  Oloni Jakobu wazibile ngwendi ku Ijipiti kwakele byakulya,* co watumineko bakukulwila betu lwakulibanga. 13  Mubaileko lwamucibali, Jozefu walisholwele kuli bandolome bendi, co naanga ya Jozefu baizibukile kuli Falo. 14  Ngeci, Jozefu watumine muzimbu wa kusana ishe Jakobu na babushoko bwendi boshe ngwendi batunde kuje ku mwela, boshe* bapwile 75. 15  Ngeci, Jakobu waile ku Ijipiti, kukekwo kwakatsililile, co na bakukulwila betu kukekwo kubakatsililile. 16  Babatwalele ku Shekemu, co babakele mu mbumbo ya Abrahamu ije yalandele na bimbongo bya siuva mu Shekemu ku bana ba Hema. 17  “Simbu ya kushulisilila cikulaheso cendekele Njambi kuli Abrahamu muyakele na kushwena, banu betu bakele na kusemunwina na kutuma mu Ijipiti, 18  kweta noho hashangumukilile kuyula mwene weka mu Ijipiti uje kazibukile Jozefu. 19  Ou mwene wapangesele makuli ha muyati wetu, co wasindiiye bakukulwila betu bayengule bimbututu babo mangana aba bimbututu keti bayoye. 20  Ha simbu ije, Mosesa wasemukile. Wapwile wamubwa manene, co bamulelele bingonde bitatu mu njibo ya ishe. 21  Oloni mubamuyengwile,* muna Falo wa munakazi wamwambatele, co wamulelele ngwe munendi wa kulisemena. 22  Ngeci, Mosesa bamulongesele mana oshe a baka-Ijipiti, co wakele na nzili mu majwi endi na mu bilinga byendi. 23  “Mwakele na myaka 40, wayongwele* mu mbunge yendi bya kukamenekela* bandolome bendi, bana ba Isalele. 24  Mwamwene umo wabo bali na kumulinga mwamubi, wamwamenene, watsiile uje muka-Ijipiti na kulingilako shambandinga uje ibakele na kuyandesa. 25  Wasinganyekele ngwendi bandolome bendi bananguka ngwabo Njambi ali na kubobola kupangesa liboko lyendi, oloni kubanangukile ngoco. 26  Lyamukwabo, wezile kuli bakebo, wabawanene bali na kulipupa, co wesekele kubakanda mu kwoloka ngwendi: ‘Eni banalume, mu bandolome. Bika bimuli na kulipupila?’ 27  Oloni uje wakele na kupupa mukwabo wanakwile Mosesa na kumuleka ngwendi: ‘Iya nakwangula kupwa muka-kutuyula na muka-kutusompa? 28  Kuma nange ushaka unjitsiye ngwe muunatsiile uje muka-Ijipiti izau ndi?’ 29  Mosesa mwazibile ngoco, watewele, co wakapwile muka-kwija mu lifuti lya Midiani muje mwakakitilile bana babali ba banalume. 30  “Mukwetile myaka 40, kangelo washolokele kuli ikeye mu mambo ije yakele kuyehi na Munkinda wa Sinai mu milangi ya ciputa ca mingonga cije cakele na kushukuma. 31  Mosesa mwacimwene, wakasamene, oloni mwakele na kushwenako ngwendi amone bwino, wazibile lijwi lya Yehova ngwalyo: 32  ‘Yange Njambi ya bakukulwila bobe, Njambi ya Abrahamu na Isaki na Jakobu.’ Mosesa washangumukile kujaja, co kasele lalo kushwenako mangana amone mwamubwa. 33  Yehova wamulekele ngwendi: ‘Shulula masanda obe, mwafwa ha mwela haunemana hanapu ha mwela wa kujela. 34  Cili bene njinamono mubali na kuyandesela banu bange mu Ijipiti, co njinazibi kukemanga kwabo, ngeci njinaija na kubobola. Ija njikutume ku Ijipiti.’ 35  Uje bene Mosesa ibabyanene ngwabo: ‘Iya nakwangula kupwa muka-kutuyula na muka-kutusompa?’ ikeye bene yatumine Njambi kupwa muka-kubayula na muka-kubobola kwitila muli kangelo uje washolokele kuli ikeye mu ciputa ca mingonga. 36  Ou munalume wabatundisile mu Ijipiti oku alinga bikomokeso* na bizibukiso mu Ijipiti na ku Kalunga-ndonga wa Kubenga na mu mambo ha myaka 40. 37  “Ou ikeye Mosesa walekele bana ba Isalele ngwendi: ‘Njambi akamyangwila kapolofweto wa kulifwa nange mukati ka bandolome beni.’ 38  Ou ikeye wezile na kukala hamo na cikungulukilo mu mambo, ikeye wakele na kangelo uje wendekele nendi ha Munkinda wa Sinai, ikeye lalo wakele na bakukulwila betu, co watambwile majwi a kuyoya a kujela na kutwanawo. 39  Bakukulwila betu babyanene kumwononoka, bamulimbulwile, co mu bimbunge byabo belukile ku Ijipiti. 40  Balekele Aloni ngwabo: ‘Tupangele binjambi baje batutwamenena kulutwe lwetu. Mwafwa kutuzibuka binalingiwa kuli ou Mosesa natutundisa mu lifuti lya Ijipiti.’ 41  Ngeci mu matangwa aje, bapangele muna ngombe, co banenele mulambu kuli uje kamponya na kushangumuka kulizibisa kubwaha na bipangi bya maboko abo. 42  Ngeci, Njambi wabakengesele nima na kubecela bapangele byuma bya mwilu cipangi ca kujela, ngwe mubanasoneka mu libulu lya Bisoneka bya Tupolofweto ngwabo: ‘Eni bakunjibo ya Isalele, kuma yange imwanene bwana na milambu ya kwenyeka ha myaka 40 mu mambo ndi? 43  Oloni mwambatele tenti ya Moloki na ngongonosi ya njambi Lefani, tumponya baje bamwapangele mangana mubalemese. Mukemwo njikamishekela kulako kutubakana Babiloni.’ 44  “Bakukulwila betu bakele na tenti ya bukaleho mu mambo kwesekesa na mashiko anene Njambi, mwendekele kuli Mosesa ngwendi aipange kwesekesa nomu mwaimwenenene. 45  Bakukulwila betu baiswanene, co bakobelele nayo na Joshua mu lifuti lya baka-mafuti baje bashekele Njambi ku mesho a bakukulwila betu, co yakelemo kweta na mu matangwa a Devidi. 46  Devidi bamuzibilile kubwaha kuli Njambi, co walombele ngwendi bamwane lisesa lya kutungila Njambi ya Jakobu njibo ya kukala. 47  Oloni Solomoni ikeye watungilile Njambi njibo. 48  Nameme ngoco, Wahakamwa Manene kesi kukala mu binjibo bya kutunga na maboko a banu, ngwe muje mwendekele kapolofweto ngwendi: 49  ‘Lilu linapu litanda lyange, co lifuti-libu linapu citwamo ca kulyata mendi ange. Njibo ya muyati muka imunjitungila? ngwendi Yehova. Nambe mwela wange wa kuhwimina uli kuli? 50  Kuma keti liboko lyange lyatangele byuma byoshe ndi?’ 51  “Eni banu bakutindibala, munashoko bimbunge byeni na kuzika mu matwi eni,* simbu yoshe muli na kubyana sipilitu ya kujela. Muje bene mubalingile bakukulwila beni, neni bene mukemwo mumuli na kulinga. 52  Kapolofweto muka kubayandesele bakukulwila beni? Batsiile baje bendekelele cimweja bya kwija kwa munu wa kusungama uje imunende bungungu ololo na kumutsiya, 53  yeni mwatambwile Lishiko ngwe muje bene mubamyanenenelyo tungelo, oloni kumwalinyungile.” 54  Mubazibile ebi byuma, balubalele manene* mu bimbunge byabo, co bashangumukile kulishuma ku mayo. 55  Co Setefano washulile na sipilitu ya kujela, watalele mwilu, co wamwene bumpau bwa Njambi na bumpau bwa Yesu, nemana ku liboko lya Njambi lya cilyo, 56  co wendekele ngwendi: “Taleni! Njili na kumona mwilu munashokoloka na Muna munu nemana ku liboko lya Njambi lya cilyo.” 57  Mubazibile ngoco, batambekele manene na kuzika matwi abo na maboko, co boshe bamujemukilile. 58  Mubamumbilile hanja ya nganda, bashangumukile kumwasha mamanya. Bakaleho bakele bizalo byabo ku mendi a mukwenje wa lizina lya Saulu. 59  Mubakele na kwasha Setefano mamanya, walambelelele Yesu ngwendi: “Mwata Yesu, tambula sipilitu yange.” 60  Co watsikamene na kutambeka manene ngwendi: “Yehova, keti wane aba banu mulonga mwafwa yobu bubi.” Mwamanesele kwendeka ngoco, walalele tulo twa kutsa.

Majwi a kwinikila

Lijwi na lijwi “mbuto.”
Lijwi na lijwi “mbuto.”
Nambe hamo “walingile cuma ca kulifwa na kuli.”
Nambe “bibenzi.”
Nambe “binona.”
Nambe “myonyo yoshe.”
Nambe “mubamusezele ha shandangala.”
Nambe “walyangwilile.”
Nambe “kukamona mubali na kuyoyela.”
Nambe “bimweso.”
Nambe “kumwatwalele ku mukanda bimbunge byeni na matwi eni.”
Nambe “bazibile bo.”