1-3. 1) ¿Ti diˈibë Biiblyë tëyˈäjtën myaytyakypy? 2) ¿Ti mbäät nduˈunëm parë nbatëmë mëtnaymyaayëbë diˈib mbäät xytyuktuˈunëmë oyˈäjtën?

TUˈUGË jäˈäy pojënë nyinaxyëty wiˈix ja myëguˈuk jyaˈayˈaty. Mbäät nˈijxkijxyëm ko duˈun extëmë pixyny, ko nbëjtakëm mä arkol pojënë jyantsy tyuktëjkëtyaˈayëty. Nanduˈun jyaty mët ëtsäjtëm, kyaj nbëjkëmë kuentë ko duˈun tijaty nduˈunëm extëm ja mëtnaymyaayëbë o mëgugäjpn ets ko duˈun njäˈäyˈäjtëm extëm yëˈë.

² Pääty tëyˈäjtën extëm jyënaˈanyë Biiblyë: “Diˈibë tuˈukmujkp mëdë jäˈäyë wijypyë nanduˈun jyëmbitäˈäny wijy, per diˈibë tuˈukmujkp mëdë jäˈäy diˈib kyaj jyapëtyë jyot wyinmäˈäny axëëk jyatäˈäny” (Proverbios 13:20). Tyäˈädë tekstë yëˈë myaytyäˈägaambyë jäˈäy diˈib mëët xëmë nduˈukmujkëm, kyaj yëˈëjëty diˈib tëgokëjxm mëët naybyatëm. Ets ¿këdii duˈun tijaty ndunäˈänëm extëm ttuny ja jäˈäy diˈib ntsojkëm? Duˈunë duˈun, diˈib mëët xëmë nduˈukmujkëm xytyukninäjxëm ja jyaˈayˈäjtën ets ta duˈun tijaty nduˈunëm extëm yëˈë, mbäät xypyudëjkëm parë nduˈunëmë oybyë o axëëkpë.

³ Parë ntsojkëmë Dios xëmë, jëjpˈam ets nˈëxtäˈäyëmë mëtnaymyaayëbë diˈib mbäät xypyudëjkëm parë nduˈunëmë oyˈäjtën. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë nbatëmë duˈumbë mëtnaymyaayëbë? Ko ntsojkëmë jäˈäy diˈibë Jyobaa tsojkëp, ets ko naymyaˈayëm pënaty mëët nyaymyayëty, pesë tyäˈädë jäˈäyëty duˈun jyaˈayˈattë ets duˈun tijaty ttundë extëmë Jyobaa ttseky. Pääty yëˈë mas oybyë mëtnaymyaayëbë diˈib mbäät nmëdäjtëm. Min nˈokˈijxëm wiˈix jyaˈayˈattë pënatyë Jyobaa tsojkëp, ets nˈokmëdäjtëm winmäˈänyoty parë net  yajxon nwinˈijxëmë mëtnaymyaayëbë diˈib mbäät xytyuktuˈunëmë oyˈäjtën.

4. ¿Tiko Jyobaa tmëdatyë madakën ets yajxon twinˈixët pën mëët nyaymyayaˈanyëty, ets tiko Abrään ojts “yajtijy Diosë myëtnaymyaayëbë”?

⁴ Jyobaa kyaj oypyënëty mëët nyaymyayëty. Pes yëˈë diˈib Anaˈamp abëtsemy nyaxwinyëdë ets myëdäjtypyë madakën parë twinˈixët pën mëët nyaymyayaˈanyëty, ets nitii duˈun kyaˈoyëty extëm ko mëët naymyaˈayëm. Per ¿pënë Jyobaa wyinˈijxypy extëmë myëtnaymyaayëbë? Jyobaa yëˈë myëwingoompy pënaty amumduˈukjot mëbëjkëp. Extëmë Abrään diˈib mëjwiin kajaa ojts tmëdatyë mëbëjkën, ojts yaˈˈamdoyë yˈuˈunk parë dyakët extëmë wintsëˈkën. * ¿Këdii mëk tjawët tuˈugë uˈunk teety ko yaˈˈamdowëdë yˈuˈunk parë duˈun dyaˈixëdët ja myëbëjkën? Perë Abrään “dëˈën ttuuny mët ko tpawinmääy [o tmëbejky] yajxon ko Dios mbäät dyajjikypyeky ja Isää” (Ebreeʉsʉty 11:17-19). Ko Abrään ojts tmëmëdoyë Dios ets tmëbejky, ta ojts “yajtijy Diosë myëtnaymyaayëbë” (Isaías 41:8; Santya̱ˈa̱gʉ 2:21-23).

5. ¿Wiˈixë Jyobaa tˈixy pënaty xëmë mëmëdoojëp?

⁵ Jyobaa yajtsobatypyë jäˈäy diˈib xëmë mëmëdoojëp. Ets tsyejpy pënaty kyaj myastuˈutyëty oy ti amay jotmay tpäädët (2 Samuel 22:26). Extëm të nˈijxëm mä kapitulo  1, Jyobaa jantsy jotkujk nyayjawëty ko pën myëmëdoyëty mët ko tsyekyëty. Proverbios 3:32 jyënaˈany: “Jantsy oy mëët yˈittë pënaty jukyˈäjtp tëyˈäjtën myëët”, pënaty yajxon myëmëdoodëbë Diosë yˈanaˈamën. Tyäˈädë jäˈäyëty anmääyëdëbë Jyobaa ets tyëkët mä “wyitëjk”, o ja tuk peky njënäˈänëm, axäjëdëbë Jyobaa xondaˈakyˈää xondaˈakyjot parë tˈawdatët ets tmënuˈxtäˈägët näˈä ttimtsojkënyëˈattë (Salmo 15:1-5).

6. ¿Wiˈix mbäät nyaˈijxëm ko ntsojkëmë Jesus, ets wiˈixë Jyobaa nyayjawëty ko ntsojkëmë yˈUˈunk?

 ⁶ Jyobaa yëˈë tsyejpy pënaty tsyojktëbë Jesus diˈib yëˈë tukpäjk yˈUˈunkˈäjtpy. Jesus ojts jyënaˈany: “Diˈibëts xytsyojkp, pyadiimpy diˈibëts ëj ngajxypy; esë nDeetyëts tsokëdëp” (Fwank 14:23). ¿Wiˈix mbäät nyaˈijxëm ko ntsojkëmë Jesus? Ko nbaduˈunëm tukëˈëyë yˈanaˈamën, extëm ko ngäjxwäˈxëm ja oybyë ää ayuk parë jäˈäy tpanëjxtëdë Jesus (Matewʉ 28:19, 20; Fwank 14:15, 21). Nan nyaˈijxëmë naty ko ntsojkëmë Jesus, ko nbaduˈunëm tijaty yëˈë tyuun, pes të “xymyoˈoyëm tuˈugë ijxpajtën es nbaduˈunëm yëˈë”. Ets oy wäˈäts jäˈäy ngayajpatëm, mbäät njukyˈäjtëm ets ngäjx nmaytyakëm extëm yëˈë (1 Peedrʉ 2:21). Ko ntsojkëmë Jesus ta nduˈunëmë mëjää ets njukyˈäjtëm extëmë Dios mëduumbë, ets ko Jyobaa duˈun tˈixy ta jotkujk jyantsy nyayjawëty.

7. ¿Tiko yˈoyëty ets yëˈë mëët naymyaˈayëm pënatyë Jyobaa mëët nyaymyayëty?

⁷ Extëm të nˈijxëm, Jyobaa yëˈë mëët nyaymyayëty pënaty mëmëdoojëp, mëbëjkëp ets pënaty tsyojktëbë Jesus ets pyaduundëp extëm yëˈë ojts tnastunë. Pääty oy ko nayajtëˈëjëm: ¿Tyuundëp duˈun pënatyëts mëët naymyayëty? ¿Yëˈëjëts mëët naymyayëty pënatyë Jyobaa tsojkëp? Oy, pën yëˈë mëët naymyaˈayëmë jäˈäy diˈib jukyˈäjtp extëmë Dios ttseky ets diˈib jyotmoobyë Diosë tyuunk mä tˈëwaˈxy tkäjxwaˈxyë Diosë yˈAnaˈamën. Duˈumbë jäˈäy yëˈë diˈib mbäät xypyudëjkëm parë njukyˈäjtëm extëmë Dios ttukjotkëdäˈägët. (Ix mä pajina 29 mä tadë rekuäädrë diˈib jënäämp: “¿ Pënë duˈun yajtijp oybyë mëtnaymyaayëbë?”)

8. Oknigäjx ti diˈib mas mˈoyˈijxypy mä ojts nyaymyayëdë 1) Noemii mëdë Rut 2) Sadrak, Mesak etsë Abetnego, 3) Pääblë mëdë Timotee.

⁸ Biiblyë myaytyakypy niganäägë jäˈäy diˈib jantsy oy ojts nyaymyayëdë mët ko twinˈijxtë jäˈäy diˈib mbäät pyudëkëdë.  Extëm xytyukmëtmaytyakëm wiˈix ojts nyaymyënëjxëdë Noemii mëdë xyakxy diˈib xyëˈäjt Rut, o ja Sadrak, Mesak etsë Abetnego diˈib kyaj tmëdëgooytyë Jyobaa jam Babilonyë, o Pääblë mëdë Timotee (Rut 1:16; Daniel 3:17, 18; 1 Korintʉ 4:17; Filipʉs 2:20-22). Per min nˈokˈijxëm tuˈugë ijxpajtën mä wiˈix nyaymyaayëdë Dabit mëdë Jonatan.

9, 10. ¿Tidën ko Dabit etsë Jonatan mëk nyaymyaayëdë?

⁹ Biiblyë jyënaˈany ko Dabit dyaˈoˈkyë Goliat, ta Jonatan dyajtsondaktë tuˈugë oybyë naymyayë mëdë Dabit, “ta Jonatan ttsojkpejky mëkë Dabit duˈun extëm yëˈë këˈëm nyaytsyekyëty” (1 Samuel 18:1). Ja mä dyajtsondaktë tuˈugë naymyayë diˈib nipën ojts tkayajnaywyaˈxyëty, jaanëm jyëjpkejxy ko ja Jonatan yaˈoˈkë jäˈäy mä naty tsyiptundë. Duˈun nyaymyaayëdë oyë naty ja Jonatan kajaa myëjëty * (2 Samuel 1:26). ¿Tidën ko Dabit etsë Jonatan mëk nyaymyaayëdë?

¹⁰ Dabit mëdë Jonatan yëˈë ojts yajtuˈugyëdë ko nimajtsk ttsojktë Dios ets ko xëmë tmëmëdoodë. Tyuundëbë naty ti Dios tyukjotkëdakypy ets naytyukˈoyˈijxëdëbë naty wiˈix jyaˈayˈattë. Extëmë Jonatan yëˈë tyukˈoyˈijxë Dabit wiˈix tmëdaty ja jotmëkˈäjtën ets ja tsojkën parë dyajmëjpëtsëmäˈänyë Jyobaa xyëë. Etsë Dabit nanduˈun, yëˈë tyukˈoyˈijxë Jonatan ko xëmë tmëduunyë Jyobaa, ko tkupejky extëmë Jyobaa tijaty ttuknibëjtäägë ets ko tpëjtaky jëjpˈam ti ja myëtnaymyaayëbë tyukˈoyˈatëp. Pes mbäät nbëjkëmë kuentë ti tyuunë Jonatan ko natyë Dabit yajpääty amayoty jotmayoty ets kyeˈekyjëdity, mä naty pyajëdityëtyë rey Saˈul ja Jonatangë tyeety parë yaˈoogäˈänyëty. Jonatan mëjwiin kajaa dyaˈijxë nëˈënën ttsekyë Dabit, pes “ojts nyejxy [mä naty jamë] Dabit yajpääty [...] parë ojts tjotmëk wingäjxë ets nyaygyubëkëdët  mä Dios” (1 Samuel 23:16). Nˈokpawinmäˈäyëm wiˈixë Dabit nyayjäˈäjë ko nyimiinë ja myëtnaymyaayëbë diˈib mëk jyantsy tsyejpy parë jyotmëkmooyë. *

11. ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë Dabit mëdë Jonatan mä wiˈix nyaymyaayëdë?

 ¹¹ ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë tyäˈädë yˈijxpajtënë Dabit mëdë Jonatan? Yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko diˈib mas jëjpˈam mä jäˈäy nyaymyayëty yëˈë ko tijaty ttundë extëmë Dios ttukjotkëdäˈägët. Kajaa xypyudëjkëm ko mëët naymyëjoˈomëmë jäˈäy diˈib tuˈugyëp mëët ja mëbëjkën, diˈib naymyëdäjtëp wäˈäts ets diˈib ninäˈä tkamëdëgoyaˈanyë Dios. Duˈumbë jäˈäy tuˈugyëp mëët ja käjx maytyakën ets mbäät mëët naymyëjämoˈoyëm ets naybyudëjkëm nixim niyam (Romanʉs 1:11, 12). Ets mbäät nbatëmë duˈumbë mëtnaymyaayëbë mä nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm. ¿Yëˈëdënë tyäˈädë yˈandijpy ko niˈamukë diˈib mëët nˈëxpëjkëm mbäät yˈity oymyëtnaymyaayëbë? Kyaj, min nˈokˈijxëm tiko duˈun njënäˈänëm.

12, 13. 1) ¿Tiko jyëjpˈamëty ets yajxon nwinˈijxëmë mëtnaymyaayëbë oy mëët tuˈugyë njaˈëxpëjkëm? 2) ¿Ti jotmay myëdäjttë Dios mëduumbë ja tiempë mä apostëlëtëjk jyukyˈäjttë, ets wiˈixë Pääblë ojts tˈanëëemëdë ja myëguˈuktëjk?

¹² Tsojkëp ets yajxon nwinˈijxëm pën mëët naymyayäˈänëm, pes kyaj niˈamukë diˈib mëët nˈëxpëjkëm mbäät xypyudëjkëm parë nwinbajtëm mä Diosë tyuunk. ¿Mbäädë tyäˈädë tëgatsy nmëdoˈojëm? Kyaj, pes ta Dios mëduumbë diˈib oytyaˈagyë yajkëktëjkëbë myëbëjkën mä Dios. Duˈun extëm mä tuˈugë narankë kepy, tam diˈib jawyiinë tyëëmp tsäämp ets tam diˈib ok. Pääty mä tuˈuk tuˈugë naymyujkën wiˈixëmë jäˈäy wyimbattë mä Diosë tyuunk (Ebreeʉsʉty 5:12–6:3). Per mbäät nmëmaˈxtujkëm ets ntsojkëm pënaty jemy tëjkëdëp ëxpëjkpë ets nanduˈun pënaty kyaj mëk yajpäättë mä Diosë kyäjpn, duˈuntsoo nbudëjkëm parë kyëktëkëdë myëbëjkën (Romanʉs 14:1; 15:1).

¹³ Taaˈäjtp ja tuk peky tiko näˈäty mbäät mëk naygyuentˈäjtëm ets nˈijxëm pën mëët naymyaˈayëm. Pes ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib kyaj oy nyekytyundë ets ta diˈib të jyotmäˈäty etsë netë myëguˈuk tˈëbääty tkäjxpääty. Mä apostëlëtëjk jyukyˈäjttë duˈun jyajty, tamë naty diˈib kyaj oy nyekytyundë. Extëm jam Korintë tamë naty nääk diˈib të dyajtëgoytyë myëbëjkën, päätyë apostëlë Pääblë ojts tˈanëëmëdë ja myëguˈuktëjk: “Katë mnayakyëty myajwinˈëënët. [...] Yëˈë axëëkpë jamyëët yajmäˈtypy ja oyjyaˈayˈat” (1 Korintʉ 15:12, 33). Pääblë nan ojts tˈanëëmë Timotee ets nyaygyuentˈatëdët mëdë myëguˈuktëjk diˈibë naty kyaj oy nyekytyundë, ets nan ojts tˈanëëmë parë kyaj mëët tyuˈukmukët ets nyaymyayëdët (2 Timotee 2:20-22).

14. ¿Wiˈix mbäät nguytyuˈunëmë Pääblë kyäjxwijën?

¹⁴ ¿Wiˈix mbäät nguytyuˈunëmë tyäˈädë Pääblë kyäjxwijën? Ko kyaj nduˈukmujkëm mëdë jäˈäy diˈib mbäät xyajtëgoˈoyëm, oyxyëp mëët tuˈugyë njatimˈëxpëjkëmbë (2 Tesalónikʉ 3:6, 7, 14). Tsojkëp naygyuentˈäjtëm parë oy  nˈijtëm mëdë Jyobaa. Jamyats ko pojënë xynyinäjxëm wiˈix jyaˈayˈaty ja jäˈäy diˈib mëët xëmë nduˈukmujkëm o wiˈix tijaty ttuny. Duˈun extëm ko pixyny nbëjtakëm mä arkol kyaj yëˈë wäˈäts nëë tyuktëkëdët, nanduˈun ëtsäjtëm kyaj mbäät xynyinäjxëm ja oyˈäjtën pën yëˈë mëët naymyaˈayëmë jäˈäy diˈib mbäät xyajmäˈtëm (1 Korintʉ 5:6).

15. ¿Ti mbäät xytyuny parë xypyäädëdë mëtnaymyaayëbë diˈib nanduˈun tsyejpy etsë Dios tyukjotkëdäˈägëdët?

¹⁵ Mbäät nˈijtëm seguurë ko mbäät nbatëmë oybyë mëtnaymyaayëbë mä Diosë kyäjpn (Salmo 133:1). ¿Per ti mbäät xytyuny parë xypyäädëdë mëtnaymyaayëbë diˈib yajxon myëduumbyë Dios? Tsojkëp mjäˈäyˈatët ets xytyunët tijaty extëm ttundë Diosë myëtnaymyaayëbë, ko duˈun xytyunët ta nëjx mëwingonyëty pënaty nanduˈun tsyojktëp etsë Dios tyukjotkëdäˈägëdët. Ets oy ko nanduˈun jawyiin xyajtsondäˈägët ja kajxy maytyaˈaky parë xypyäädëdë mëtnaymyaayëbë. (Ixë rekuäädrë mä pajina 30 mä jyënaˈany: “ ¿Wiˈixëts ojts nbäättë oybyë mëtnaymyaayëbë?”) Oy ko yëˈë mëët mnaymyayëdët diˈib mˈoyˈijxypy wiˈix jyaˈayˈaty parë nanduˈun mjäˈäyˈatët. Nˈokkuytyuˈunëmë Biiblyë kyäjxwijën mä jyënaˈany: “Ja mtsojkën [...] nëwëneˈen xkaˈˈamäˈätˈättët”. Duˈunë duˈun, nmëdatäˈänëm nimayë mëtnaymyaayëbë oy wiink nax wiink käjpn tsyoony, oy wiink koloor yˈixëty ets oy tëgatsy ja kostumbrë tmëdaty (2 Corintios 6:13, ØXN; 1 Peedrʉ 2:17). Nan kyaj yëˈëyë mëët nduˈukmujkëm diˈib tuˈugyë mëët ja xëë jëmëjt nmëdäjtëm. Pes nˈokjamyajtsëm ko Jonatan kajaa naty myëjëty ets myutskëtyë Dabit. Mayë mëjjäˈäytyëjk mbäät mëjwiin kajaa xypyudëjkëm pes të jyukyˈattë ets nyijäˈädëp kajaa tijaty.

16, 17. Pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm axëëk xyajnayjäˈäjëm, ¿tiko kyaj yˈoyëty njotmäˈtëm ets kyaj nekyjoˈomëm mä naymyujkën?

¹⁶ Mbäät näˈätyë Dios mëduumbë tmëdattë jotmay, pes  kyaj tyuˈugyë jäˈäyˈäjtën ets wiˈixëm ja jyukyˈäjtën nyajnäjxëm. Pääty, mbäät näˈätyë nmëguˈukˈäjtëm axëëk xyajnayjäˈäjëm ko wiˈix xytyuˈunëm o xyˈanmäˈäyëm, o mbäät näˈäty ti nmëdoomäˈtëm o kyaj nayjaygyujkëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm (Proverbios 12:18). Ko duˈun jyatët, ¿ti net mbäät nduˈunëm? ¿Nëjxëp xyajtuˈudujkëmë tyäˈädë jotmay ets kyaj nekyjoˈomëm mä naymyujkën? Kyaj, pes ntsojkëmë Jyobaa ets nanduˈun pënaty yëˈë tsyejpy.

¹⁷ Jyobaa yëˈë të xyajkojëm ets xyajjukyˈäjtëm, pääty nitëjkëp ntsojkëm ets nmëduˈunëm amumduˈukjot (Diˈibʉ Jatanʉp 4:11). Ets jëjpˈam parë kyaj nmastutëmë kyäjpn, pes yëˈë yajtuumpy parë xytyuknijäˈäjëm ti yëˈë tsyejpy (Ebreeʉsʉty 13:17). Pääty pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm axëëk xyajnayjäˈäjëm, kyaj yˈoyëty njotmäˈtëm ets kyaj nekyjoˈomëm mä naymyujkën. Ninäˈä duˈun ngaˈˈadëtsëm pes ntsojkëmë Jyobaa ets yëˈë nitii poky tkamëdaty.  Pääty ninäˈä ngawinmäˈäyëm parë nmastutëmë Jyobaa ets ndukpëtsëˈëmdutëmë kyäjpn (Salmo 119:165).

18. 1) ¿Ti mbäät nduˈunëm parë nˈijtëm tuˈugyë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm? 2) ¿Wiˈix mbäät ndukˈoyˈäjtëm pën nmaˈxëm ja nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁸ Ko ntsojkëmë nmëguˈukˈäjtëm yëˈë mbäät xypyudëjkëm parë tuˈugyë nˈijtëm mä ja naymyujkën. Jyobaa kyaj tˈawixy ets nˈijtëm wäˈäts jäˈäy, pääty ëtsäjtëm nan kyaj mbäät nˈawijxëm etsë nmëguˈukˈäjtëm yˈitët wäˈäts jäˈäy. Nˈoktsojkëmë nmëguˈukˈäjtëm ets nˈokjamyajtsëm ko niˈamukë ndëgoˈoyëm, tyäˈädë yëˈë xypyudëjkëm parë kyaj nmëjpëjtakëmë nmëguˈukˈäjtëmë tyëgoˈoyën (Proverbios 17:9; 1 Peedrʉ 4:8). Ko nmëdäjtëmë tsojkën yëˈë diˈib xypyudëjkëm ets nguytyuˈunëmë tyäˈädë käjxwijën: “Naymyaˈxëdë pën ja pën nyaymyëdëgoyëty” (Kolosʉ 3:13). Per tsiptakp parë duˈun nguytyuˈunëm. Mbäät kyaj nbëjkëmë kuentë ko të njotˈambëjkëm, ets mbäät nwinmäˈäyëm ko pën ndukjotmäˈtëmë nmëguˈukˈäjtëm nëjxëp axëëk nyayjawëty. Per pënën niˈigyë nayˈaxëktuunëp yëˈë diˈib myëdäjtypyë akë. Pääty diˈib mas oybyëtsëëmp yëˈë ko nmaˈxëm ja nmëguˈukˈäjtëm pën jodëmbijtp (Lukʉs 17:3, 4). Ko duˈun nduˈunëm ta ndukˈoyˈäjtëm mëjwiin kajaa, pes xymyoˈoyëmë nikˈäjt xeemyˈäjtën mä jot korasoon, ets mbäät nˈijtëm tuˈugyë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm, per diˈib mas jëjpˈam yëˈë ko nëjxëp oy nˈijtëm mëdë Jyobaa (Matewʉ 6:14, 15; Romanʉs 14:19).

19. ¿Tiko näˈäty jyëjpˈamëty ets nyajjëpkëjxëmë naymyayë mëdë nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁹ Näˈäty jëjpˈam ets nyajjëpkëjxëmë naymyayë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë naty mëët tuˈugyë nˈëxpëjkëm. Extëm diˈib të tmëdëgoyë Diosë yˈanaˈamën ets të yaˈëxkexy mët ko kyaj jyodëmbity, nanduˈun nmëjagamgakëm diˈib myëdëjkëbë wiink ëxpëjkën, ets diˈib këˈëm të jyënanë ko kyaj nyekyˈitäˈäny Jyobaa tyestiigë. Diosë yˈAyuk yajxon  xyˈanmäˈäyëm: “Kyaj mëët mdaˈanmuk mwäˈkmukët” (1 Korintʉ 5:11-13; 2 Fwank 9-11). * Mbäät mëk yajjawë naymyastutëm mët tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të yaˈëxkexy, pes mbäät yëˈëjëty tuˈugë mëtnaymyaayëbë o jiiky mëguˈuk. ¿Per ti net nduˈunëm? Diˈib mas jëjpˈam yëˈë ko kyaj nmastutëmë Jyobaa ets nmëmëdoˈojëmë yˈanaˈamën. Nˈokjamyajtsëm ko yëˈë jantsy oy nyayjawëty ko kyaj nmastutëm ets ko xëmë nmëmëdoˈojëm.

20, 21. 1) ¿Tiko jyëjpˈamëty yaˈëxkaxët tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj jyodëmbity? 2) ¿Tiko jyëjpˈamëty ets nwinˈijxëm yajxon pën diˈib mëët nduˈukmujkëm?

²⁰ ¿Tiko jyëjpˈamëty yaˈëxkaxët tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj jyodëmbity? Tuk peky, yëˈko ja nyigëxeˈeky ko ntsojkëmë Dios, mët ko kyaj nyaˈˈaxëˈkëmë xyëë ets nguytyuˈunëmë yˈanaˈamën (1 Peedrʉ 1:15, 16). Myëmajtsk peky, yëˈko yajtsojkpë Diosë kyäjpn, pes duˈun yajkuentˈattë pënaty yajxon myëduundëbë Dios parë këdiibë yajmäˈädëdët pënaty kyaj jyodëmbittë. Duˈuntsoo mbäät tmëdundë agujk jotkujkë Jyobaa mä tyamë naxwinyëdë jäˈäy axëëk jyukyˈattë (1 Korintʉ 5:7; Ebreeʉsʉty 12:15, 16). Ets myëdëgëk peky, ja nyigëxeˈeky ko Jyobaa tsyejpyë tadë jäˈäy diˈib të tyuundëgoy, pes mbäädë tyäˈädë pokyjyaˈay tpekyë kuentë ets dyajˈyoˈoyëdë jyot wyinmäˈäny parë tnijëmbitëdë Jyobaa (Ebreeʉsʉty 12:11).

²¹ Extëm të nˈijxëm, tadë jäˈäy diˈib mëët xëmë nduˈukmujkëm mbäät pojënë xytyukninäjxëm wiˈix jyaˈayˈaty. Pääty jyëjpˈamëty ets yajxon nwinˈijxëm pën mëët naymyayäˈänëm. Pën yëˈë mëët naymyaˈayëm diˈibë Jyobaa mëët nyaymyayëty ets pën yëˈë ntsojkëm pënatyë Jyobaa tsojkëp, ta nëjx nmëdäjtëmë oybyë mëtnaymyaayëbë diˈib kyaj oymyääjëty yajpääty. Ets nëjxëp tijaty xytyukniˈˈijxëmë tyäˈädë jäˈäyëty diˈib mbäät xypyudëjkëm parë njukyˈäjtëm extëmë Jyobaa ttukjotkëdaˈaky.