Nëjkx parë xyʼixët diʼib tmëminy

Nëjkx mä myiny tukëʼëyë titulo

KAPITULO 23

Ojts yajtukniˈˈixë tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën

Ojts yajtukniˈˈixë tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën

1. ¿Näˈä Pedro jantsy axëëk nyayjäˈäwë?

PEDRO ninäˈä tkajäˈäytyëgooy extëmë Jesus wyinˈijxpajtë ja koots mä nety të jyënaˈany ko kyaj tˈixyˈaty. ¿Ojtsëdaa tˈixy mä Jesusë wyiin jyëjp ko axëëk nyayjäˈäwë? Kyaj yajnijawë, pesë Biiblyë jeˈeyë jyënaˈany ko “Jesus kyooˈawdijty es twinˈijxy ja Peedrë” (Luk. 22:61). Mët yëˈëyë ko Jesus wyinˈijxpajtë, ta tjaygyujkë ko kajaa të pyokytyuny. Duˈunë nety të jyaty extëmë Jesus të yˈanëˈëmxëty, oy jyajënany ko ninäˈä duˈun kyajatët: të nety jyënaˈany ko kyaj tˈixyˈaty ja Wyintsën. Pedro ninäˈänëmë nety duˈun axëëk kyanayjawëty extëm nyayjäˈäwë mä tadë koots. Pes oˈktëy jyajty kyëbejty.

2. ¿Ti diˈibë netyë Pedro tsojkëp yajtukniˈˈixët, ets wiˈix mbäät xypyudëjkëmë yˈijxpajtën?

2 ¿Mbäädëdaa netyë Pedro ti tˈaktuny? Mbäät. Myëdäjtypyë netyë mëbëjkën, ets mbäädë nety dyaˈoyë tijaty kyaj oy të ttuny. Ets diˈib mas jëjpˈam yëˈë ko ojtsë Jesusë tyukniˈˈixëty tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën. Ëtsäjtëm nan jëjpˈam ets njaygyujkëm, pääty min nˈokˈijxëm wiˈix mbäät xypyudëjkëmë Pedro yˈijxpajtën.

Pedro kajaanëmë nety tjatäˈäny tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën

3, 4. 1) ¿Ti Pedro yajtëëwë Jesus, ets wiˈixëdaa nety wyinmay? 2) ¿Wiˈixë Jesus ttukˈijxyë Pedro ko të nety nyinaxyëty extëm wyinmaytyë jäˈäy?

3 Mientrësë nety yajpäättë Capernaum, ja tëdujk poˈo nety yˈaktëgoyˈaty mä Jesus yajmatsanë, ko Pedro dyajtëëy: “Wintsën, ¿axtë nääk okëts nmaˈxët ja pyojpë yëˈë nmëguˈugëts kots ëj xymyëduundëgoy xymyëgäjxtëgoy? ¿Axtë jëxtujk okë?”. Waˈan wyinmääy ko jantsy kanäkˈokë myëguˈuk tmaˈkxäˈäny, pes ja wintsëndëjk diˈib mä relijyonk tyukniˈˈijxëdë ko jeˈeyë mbäät yajpokymyeˈkxy tuˈugë jäˈäy axtë tëgëkˈok. Pääty, waˈanë Pedro duˈunyë ojts wyëˈëmë ko Jesus yˈatsoowë: “Kyajts njënäˈäny ko axtë jëxtujkˈok, jaˈa dëˈën axtë jëxtujkˈok tëgëˈpx mäjkpë” (Mat. 18:21, 22).

4 ¿Yëˈë netyë Jesus myaytyäˈägaampy ko tsojkëp yajmaytsyowët näkˈokë nmëguˈukˈäjtëm nbokymyaˈkxëm? Kyaj. Pes ko dyajjëmbijtyë jëxtujkˈokpë 70, yëˈë nety myaytyäˈägaampy ko diˈib myëdäjtypyë tsojkën kyaj tmaytsyoy näkˈok pyokymyeˈkxy (1 Kor. 13:4, 5). Jesus yëˈë nety tyukˈixaambyë Pedro ko nan të nety nyinaxyëty extëm wyinmaytyë ja jäˈäy, diˈib kyaj tpokymyaˈkxtë ja myëguˈuk ets pyëjkëˈktëbë akë, diˈib myaytsyoodëp näkˈok pyokymyaˈkxtë, extëmxyëp tmëdattë kujayë mä tuˈugë kuädernë. Per pënaty jyantsy pyanëjkxëdëbë Diosë yˈijxpajtën pyokymyaˈkxaampy ja myëguˈuk oy kanäkˈok myëdëgoyëdët (käjpxë 1 Fwank 1:7-9).

5. ¿Näˈä nbëjkëmë kuentë ko jëjpˈam ets nbokymyaˈkxëm?

5 Pedro kyaj tnekyˈatsooyë Jesus, per ¿waˈandaa ojts yajwinmayëty? Näˈäty jaanëm njaygyujkëm nuˈunën jyëjpˈamëty nbokymyaˈkxëm ko ntsojkëm ets pën xypyokymyaˈkxëm. Duˈunë Pedro tjaygyujkë mä netyë Jesus yˈooganë, ojts kanäkˈok dyajtëgoyˈaty etsë Jesus pyokymyaˈkxëdët.

Jesus jantsy kanäkˈok ojts tpokymyeˈkxyë Pedro

6. ¿Ti Pedro tyuun ko Jesus ttukniˈˈijxë ja yˈapostëlëty ets yˈittët yujy tudaˈaky, perë wiˈixë Jesus pyudëjkë?

6 Ja ux mä netyë Jesus kyayajmatsynyëm, jaayë nety yˈakˈyajpäädäˈäny mët ja yˈapostëlëty. Ets kajaanëmë nety diˈib tyukniˈˈixëyaampy. Tim jawyiin, ojts ttukniˈˈixë ets yˈittët yujy tudaˈaky. ¿Wiˈix? Ko ojts dyajtekypyujtë, tyäˈädë tuunk, yëˈë ijty tyuumpy ja mëduumbë diˈib mas oˈktëyë tyuunk. ¿Per ti Pedro tyuun? Tim jawyiin kyaj tˈoyˈijxy ti Jesus tyuun. Ta net kyaj tkupëkany etsë Jesus yajtekypyujëdët, ets ok, ta yˈatsooy ets nanduˈun yajpujët ja kyëˈë etsë kyëbäjk. Perë Jesus kyaj dyajtëgooyë maˈkxtujkën, niˈigyë ojts ttukmëtmaytyaˈaky yuunk naxypy ja yˈapostëlëty wiˈix nyikejy ets tiko jyëjpˈamëty diˈibë nety të ttuny (Fwank 13:1-17).

7, 8. 1) ¿Wiˈixë Jesus janäämëty tmëmaˈkxtujkyë Pedro? 2) ¿Wiˈixë Jesus yˈoyjyaˈaytyaky ets dyaˈijxë ko jyaygyujkëp wiˈix yajpäättë ja yˈëxpëjkpëty?

7 Ko waanë yˈijty, ta jatëgokë Jesus tmëmaˈkxtujkyë Pedro. Ja apostëlëtëjk yëˈë nety yajtsiptaktëp pën mas mëj ijtp, ets seguurë ko Pedro nan ojts jam dyaˈixyëtyë mëjˈat këjxmˈat. Perë Jesus ta jyëjwijtsëmbijtëdë yuunk naxypy ets yˈanmääyëdë ko jotkujk nyayjawëty ko kyaj të myastuˈudëdë. Per ko mä tadë ux myastuˈudäˈänëdë. Pedro ta yˈatsooy ko ninäˈä tkamastuˈudäˈäny ja Wyintsën ets ko axtë kyëyakaambyë jyukyˈäjtënë mët yëˈëgyëjxm. Per ta Jesus yˈanmääyë ko kyaj duˈun jyatäˈäny, ko mä tadë ux jyënäˈänäˈäny tëgëkˈok ko kyaj yˈixyˈatyëty mä kyajnëmë tëgaak o nëˈääw yääxëˈëky majtskˈok. Pedro ta jyënany ko kyaj duˈun jyatäˈäny, ets axtë dyajmëdoowë ko ninäˈä tkamastuˈudäˈänyë Jesus oy niˈamukë myastutäˈäyëdët (Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luk. 22:24-28; Fwank 13:36-38).

8 Oyë netyë Jesus jotmay myëët nyayjawëty ko tyukminyëty ja ayoˈon, xëmë tˈijxˈadëtsy ja oybyë jäˈäyˈäjtën diˈib myëdäjttëp ja yˈapostëlëty. Xëmë tmëmaˈkxtujkyë Pedro. Nyijäˈäwëbë nety ko tëgoyäämp, per ta tˈanmääy: “Ëj tëts nmënuˈxtaˈaky ja Dios këdiibë mmëbëjkën tyëgoyˈatët. Es ko mij mjodëmbitët, xypyudëkët ja mmëguˈugëty” (Luk. 22:32). ¡Mëjwiin kajaajë Jesus yˈoyjyaˈaytyaky ets dyaˈijxë ko jyaygyujkëp wiˈix yajpäättë ja yˈëxpëjkpëty! Ijt seguurë ko Pedro jodëmbitäämbë nety ets jatëgok tmëduunˈadëˈëtsäˈänyë Dios.

9, 10. 1) ¿Tiko Pedro yajjëjwijtsëmbijty jam Getsemaní? 2) ¿Ti xytyukˈijxëm extëmë Pedro jyajty?

9 Ok, ko nety yajpäättë jam Getsemaní, ta Pedro kanäkˈok yajjëjwijtsëmbijty. Jesus jantsy jotmaymyëëdë nety nyayjawëty ets tsyejpyë nety ets ja myëtnaymyaayëbëty pyudëkëdët, ta tˈanmääyë Pedro, Santiago etsë Juan ets wijy yˈittët mientrës yëˈë nyijkxy nuˈkxtakpë. Per tëgok tëgok ja Jesus jyëmbijty, ta tpaty jyantsy myäˈädë. Jesus ojts pyokymyaˈkxëdë, ojts pyaˈˈayowëdë ets yuunk naxypy yˈanmääyëdë ko jot korasoon jajënäämp parë ttunäˈänyë oybyë, “per kyaj yëˈë niniˈx tkupëkäˈäny” (Mar. 14:32-41).

10 Ko waanë yˈijty, ta ja mayjyaˈay jyäjttë mëdë tsyiinjëën, yˈespäädë etsë kyepy. Tsojkëbë nety nyaygyuentˈatëdët ets yajxon twinmaytyët ti mbäät ttundë. Perë Pedro kyaj duˈun ttuuny, pojën tjuˈty ja yˈespäädë ets ttatsktsujktutyë Malco, ja tyuumbë saserdotë wintsën. Jesus ta maˈkxtujkën myëët tjëjwijtsëmbijtyë Pedro ets dyaˈˈagëdaky ja Malco. Ta net tˈanmääy ja yˈëxpëjkpëty ko kyaj mbäät tmëbëdëˈëktë tujn pujxn, diˈib axtë tyambäät niˈamukë Dios mëduumbë myëmëdoodëp (Mat. 26:47-55; Luk. 22:47-51; Fwank 18:10, 11). ¡Jantsy kanäkˈokë Jesus ojts tpokymyeˈkxyë Pedro! Extëm jyajty, yëˈë xytyukˈijxëm ko niˈamukë janääm jatsojk ndëgoˈoyëm (käjpxë Santya̱ˈa̱gʉ 3:2). ¿Jadaa pën diˈib kyaj tyëgoyˈäjtxëty ets Dios tˈamdowët jabom jabomë pokymyaˈkxën? Mä tadë koots, Pedro tëgoyäämpnëmë nety mëjwiin kajaa. Min nˈokˈijxëm ti tuun jäjttë.

Pedro mëjwiin kajaa tyëgooy

11, 12. 1) ¿Tiko njënäˈänëm ko Pedro yaˈijxë jotmëkˈäjtën ko netyë Jesus të yajmäjtsnë? 2) ¿Tiko njënäˈänëm ko kyaj tkuytyuuny extëmë nety të jyënaˈany?

11 Jesus ta tˈanmääy ja mayjyaˈay: “Pën ëjts miits xyˈëxtääytyëp, naˈixtë, waˈan tnëjxtë tyäˈädë njäˈäyëts”. Ko Pedro tˈijxy ko kyaj mbäät tnekypyudëkë ja Wyintsën, ta kyeˈky mët ja myëguˈuktëjk.

12 Ok, ta Pedro mëdë Juan ojts wyäˈkwëˈëmëdë, waˈan naa wingon mä ja Anásë tyëjk diˈibë nety të yˈoktuumbë saserdotë wintsën, mä Jesus tim jawyiin jyustisyëpaty. Ko Jesus ojts yajmënëjkxy wiink lugäär, ta Pedro mëdë Juan ojts pyanëjkxëdë “ëxˈaam [...] jëgamdëgëˈë” (Mat. 26:58, Nuevo Testamento de Mazatlán; Fwank 18:12, 13). Pedro kyaj tsyëˈkë. Pes tsojkëbë netyë jotmëkˈäjtën parë tpanëjkxët ja mayjyaˈay diˈib myëdäjttëp ja tyujn pyujxn, ets nan të nety tˈokˈyajtsayujtpë niduˈuk. Per ¿jantsy kyaj tmastutyë Jesus extëm nety të nyaymyëjkugäjpxëty? ¡Të nety tˈanëëmë ko axtë kyuˈoogëyaampy! (Mar. 14:31.)

13. ¿Wiˈix mbäät yajxon nbanëjkxëmë Kristë?

13 Tyam, nanduˈun mayë jäˈäy tpanëjkxtë Kristë “jëgamdëgëˈë” mët ko kyaj pën ttuknijawëyäˈändë. Perë Pedro yajwëˈëm ok jääybyety wiˈix mbäät yajxon nbanëjkxëmë Kristë: ko wingon nnayaˈijtëm mët yëˈë. Tsojkëp xëmë nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën ets kyaj ntsëˈkëm wiˈix wyimbëtsëmäˈäny (käjpxë 1 Peedrʉ 2:21).

14. ¿Mä Pedro tsyunäjxy mientrës netyë Jesus yajpayoˈoy?

14 Pedro ta ayuˈutsyë tpajäjtyë Jesus mä tuˈugë mëj tëjk jam Jerusalén, mä tsyëënë Caifás diˈib mëkjäˈäy ets tyuny saserdotë wintsën. Mä duˈumbë tëjk, myëdäjtypyë tyëjäˈäw ets tuˈugë tyëjkˈää jantsy mëj. Ko Pedro jyajty mä ja tëjkˈää, kyaj ojts yajtëkëyaˈanyëty ja toxytyëjk diˈibë nety jam kyuentˈäjtypy. Perë Juan të nety nyatëjkënë mët ko tˈixyˈaty ja saserdotë wintsën, ta jyëmbijty parë tˈanmääy ja toxytyëjk ets dyajtëkëdë Pedro. Ets ko Pedro tyëjkë, kyaj ojts tpanëjkxy ja Juan ets nan kyaj jap tyëjkë tëgoty mä nety yajpääty ja Wyintsën. Jamyë ojts wyeˈemy tëjkwiiny mä nety niganääk ja tuumbë mosë të dyajmëjëdë jëën ets xyamdë, mientrës tyëkëdë ets pyëtsëmdë ja jäˈäyëty diˈib nyiwäämbajttëbë Jesus (Mar. 14:54-57; Fwank 18:15, 16, 18).

15, 16. ¿Wiˈix yˈadëëy diˈibë netyë Jesus të tnigajpxy ttunäˈänyë Pedro?

15 Mä jamë Pedro xyamy, ta ja kiixy diˈib yajtëjkë yˈëxkäjpë ets yˈanmääyë: “Mij nandëˈën të mjëdity mëdë Jesus, Galileeë jäˈäy”. Pedro kyaj tnijäˈäwë wiˈix yˈatsowët. Pääty jyënaˈany ko kyaj tˈixyˈatyë Jesus axtë jyënany ko kyaj nnijawë ti ja kiixy myaytyakypy. Ta ojts nyijkxy tëjkˈagëˈëy extëm kyaj pën yˈëxkapëdët. Jam jatuˈugë kiixy yˈijxë, ets jyënany: “Tyäˈädë jäˈäy nandëˈën të jyëdity mëdë Jesus nasarenë”, ta Pedro jyënany: “Kyajts nˈixyˈatyë tadë yetyëjk” (Mat. 26:69-72; Mar. 14:66-68). Ta majtskˈokë Pedro jyënany ko kyaj tˈixyˈatyë Jesus. Waˈan mä myëmajtskˈokpë tmëdooy yääxëˈëky tuˈugë tëgaak, ets kyaj tjamyejtsy extëmë nety Jesus të yˈanëˈëmxëty.

16 Pedro ta tjaˈëxtääyë winmäˈäny wiˈix mbäät kyaj yaˈëxkapy, per ta tuk grupë jäˈäy myëwingoonë. Ets niduˈuk yëˈë myëguˈugë Malco, diˈibë netyë Pedro të ttatsktsujktuˈuty. Ta yˈanmääyë: “¿Ti kyajts mij nˈijxy jap nëëgamoty mët yëˈë?”. Ta Pedro mëktaˈaky jyënany ko kyaj tyëyˈäjtënëty, ets ta twandaky Dioskëjxm ko kyaj tˈixyˈaty, ets axtë nyaygyäjpxpojkë. Ta ojts kyaˈpxy tëgëkˈok mä jyënaˈany ko kyaj tˈixyˈaty ja Wyintsën. Ets ko duˈun jyënäändääy, ta Pedro tmëdooy myëmajtskˈok yääxëˈëky ja tëgaak (Fwank 18:26, 27; Mar. 14:71, 72).

“Es ja Jesus kyooˈawdijty es twinˈijxy ja Peedrë”

17, 18. 1) ¿Wiˈixë Pedro nyayjäˈäwë ko tpëkyë kuentë ko kajaa nety të pyokytyuny? 2) ¿Tidaa Pedro wyinmääy?

17 Ta Jesus wyäˈkpëtsëëmy tëjkwiiny mä ja tëjkë tuknikëˈëybyë, ets ta twinˈijxpejty ja myëtnaymyaayëbë extëm të yajnimaytyaktsooy mä tyäˈädë kapitulo. Ta Pedro tpëjkyë kuentë ko kajaa të pyokytyuny. ¡Të nety tmëdëgoy ja Wyintsën! Mëk tjantsy jäˈäwë, ta tsyoˈony ets ojts nyijkxy tuktuˈu mä meerë ja poˈo yˈany. Kyaj nety yajxon tˈokˈijxnë ja tyuˈu mët ko të jyantsy wyinëëjukoˈomëtyaˈay. Ta kyaj tnekymyëmadäˈägany, ets jyantsy tyëjkë jëëy yaxpë kuwopy kukäˈätsypyëm (Mar. 14:72; Luk. 22:61, 62).

18 Mbäät nwinmäˈäyëm ko extëmë Pedro pyokytyuuny kyaj nyitëkëty ets yajpokymyaˈkxët. Seguurë ko Pedro duˈun nyayjäˈäwë. ¿Waˈandaa netyë Jesus pyokymyaˈkxäˈänyëty?

¿Kyadaa nety mbäädë Pedro nyekyyajpokymyeˈkxy?

19. ¿Wiˈixëdaa Pedro nyayjäˈäwë ko tyëgooy, ets wiˈix nnijäˈäwëm ko kyaj yëˈëyë ojts tmëmoon tmëdujknë?

19 Mbäät nwinmäˈäyëm wiˈixë Pedro jantsy axëëk nyayjäˈäwë ko ojts xyëënyënë ets duˈun tyim xënäjxy. ¡Ets waˈan niˈigyë tpokyjäˈäwë ko tˈijxy ja Jesus jyantsy yˈayooy ets ta ojts yˈoˈknë! ¡Waˈanë Pedro kyaj nyekyyajjotkujkˈäjtë ko twinmääy wiˈixë netyë Jesus të dyajnayjawëty ja xëë mä yˈooganë! Seguurë ko Pedro jantsy axëëk nyayjäˈäwë, per kyaj yëˈëyë ojts tmëmoon tmëdujknë. Pesë Biiblyë jyënaˈany ko ta jatëgok tyuˈukmujky mëdë myëguˈuktëjk (Luk. 24:33). Seguurë ko niˈamukë jantsy axëëk nyayjäˈäwëdë ko tnikaktääytyë ja Wyintsën ja koots mä yajmäjtsy, per ko tyuˈukmujktë mbäät ojts nyayjotkujkmoˈoyëdë nixim niyam.

20. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ko Pedro ttuuny diˈibë nety oy wimbëtsëmäämp?

20 Yä nˈijxëm, ko Pedro yëˈë tyuun diˈibë nety oy wimbëtsëmäämp. Pën tuˈugë Dios mëduumbë tyuumbyë mëjää parë kyaj tnekytyuunëmbity ja tyëgoˈoyën ets nyayaˈoyëty, pokymyaˈkxëdëbë Dios, oy kajaa të tyëgoy (käjpxë Proverbios 24:16). * Pedro kajaa dyaˈijxë mëbëjkën ko ojts tyuˈukmuky mët ja myëguˈuktëjk, oyë nety axëëk nyayjawëty. Ko ëtsäjtëm nmëdäjtëm tuˈugë jotmay o ko ti nbokyjäˈäwëm mbäät nwinmäˈäyëm ko mas oy njagamgakëm, per kujotmay ko duˈun nˈadëtsëm (Prov. 18:1). Jëjpˈam ets nyajpatëm mä naymyujkën parë mëk nˈijtëm ets nmëduˈunˈadëtsëmë Dios (Eb. 10:24, 25).

21. ¿Ti Pedro nyijäˈäwë mët ko nety yajpääty mët ja myëguˈuktëjk?

21 Ko netyë Pedro yajpääty mët ja myëguˈuktëjk, ta jam tnijäˈäwë ko ja Jesusë nyiniˈkx kyëbäjk të tyëgoy. Ta pëyeˈegyë ojts nyijkxy mëdë Juan mä ja jut. Etsë Juan yëˈë jawyiin jäjt, waˈan mët ko yˈënäˈkëty, ta kyuˈijxë mä ja jut ets kyaj tyëkëyaˈany. Per ko Pedro jyajty, ta yˈabëyëˈkë mä ja jut ni jeˈeyë tkaniwinmäˈäyë. ¡Ta tˈijxy ko jantsy tëyˈäjtën ko tukwäˈäts ja jut! (Fwank 20:3-9.)

22. ¿Wiˈixë Pedro kyaktääy ja yˈamay jyotmay?

22 Tim jawyiin, Pedro kyaj tmëbëkany pën të netyë Jesus jyukypyeky. Kyaj tmëbëjky ko ja toxytyëjk ojts tnigäjpxtë ko yëˈë anklës të tyukˈawäˈänxëdë ko të Jesus jyukypyeky (Luk. 23:55–24:11). Per ok, ta tmëbëjky ets kyaktääy ja yˈamay jyotmay. ¡Të netyë Jesus jyukypyeky extëm tuˈugë anklës diˈib kumëjää! Ets parë tmëbëktët, ta nyaytyukˈijxë niˈamukë yˈapostëlëty. Per pën jawyiin naytyukˈijxë yëˈë Pedro. Pes ja apostëlëty jyënandë: “Tëyˈäjtën ko ja Jesus të jyikypyeky. Simonk të tˈixy” (Luk. 24:34). Ok, ta nanduˈunë apostëlë Pablo tkujäˈäyë ko mä tyäˈädë xëë Jesus “kyëxeˈky mä ja Peedrë es oknëm mä ja apostëlëty” (1 Kor. 15:5). Tyäˈädë yëˈë xytyukjaygyujkëm ko naytyuˈugë netyë Pedro yajpääty ko tˈijxyë Jesus.

Pedro ojts kanäkˈok dyajtëgoyˈaty etsë Jesus pyokymyaˈkxëdët. Ets ëtsäjtëm, ¿nan waˈandaa nyajtëgoyˈäjtëm ets jabom jabom nyajpokymyaˈkxëm?

23. Pën tuˈugë Dios mëduumbë të pyokytyuny kajaa, ¿tiko mbäät tjamyetsyë Pedro yˈijxpajtën?

23 Mä Biiblyë kyaj tnimaytyaˈaky wiˈixë Pedro mëdë Jesus nyaybyatë. Per mbäät nwinmäˈäyëm wiˈixë Pedro jyantsy xyondaky ko tˈijxy ja Wyintsën të jyukypyeky, ets tˈanëëmë ko jantsy axëëk nyayjawëty mä diˈib të ttuny, ko jantsy jodëmbijtp ets ko tsyejpy etsë Jesus pyokymyaˈkxëdët. Seguurë ko Jesus ojts pyokymyeˈkxyëty amumduˈukjot. Tyam, pënaty të pyokytyundë oy ko tjamyatstëdë Pedro yˈijxpajtën ets kyaj wyinmaytyët ko ninäˈä Dios kyapokymyaˈkxäˈänëdë. Nˈokjamyajtsëm ko Jesus yajxon dyajnigëxëˈëgyë Tyeetyë jyaˈayˈäjtën, diˈib “mëjwiin kajaa” pokymyaˈkxp (Is. 55:7).

Jesus ojts tpokymyeˈkxyë Pedro amumduˈukjot

24, 25. 1) Nimaytyäˈäk wiˈixë Pedro jyajty ko tuktsuˈum yajpaty mä ja mejny diˈib Galilea. 2) ¿Ti tyuunë Pedro ko tˈijxy ja miläägrë diˈibë Jesus tyuun ko xyëënytyaky?

24 Jesus të nety tˈanëëmë ja yˈapostëlëty parë nyëjkxtët Galilea ets jam mëët nyaybyäädëdët. Ko jam jyäjttë, ta Pedro ojts nyijkxy äjkxmäjtspë ets jyamyëdäjtë niganääk ja myëguˈuktëjk. Pedro jamë nety jatëgok yajpääty mä të dyajnaxyë xyëë jyukyˈäjtën, tmëdoy wiˈixë ja byarkë yˈadëj yˈanokë, wiˈix ja mejny pyëdëˈëky ets wiˈix tjawë jantsy jeˈemtsy ja yˈäjkxmäjtsn diˈib yajnayjäˈäwëp jotkujk. Per oy tuktsuˈum jyatuundë nituˈugë äjkx tkamäjtstë (Mat. 26:32; Fwank 21:1-3).

Pedro pojën kyupujtnäjxy ets nyëëwoˈony axtë jyajty mejnybyëˈääy

25 Xëënytyaknëbë nety, ko tuˈugë jäˈäy yˈanmääyëdë jam mejnybyëˈääy ets tkujëduwëdët ja yˈäjkxmäjtsn aˈoytsyoo. Ta duˈun ttuundë, ets ta tmäjtstë 153 äjkx. Per ko tˈyoˈkmëdoodë ko yëˈë Jesus, ta Pedro pojën kyupujtnäjxy ets nyëëwoˈony axtë jyajty mejnybyëˈääy. Ta Jesus tˈawäˈänë ja myëtnaymyaayëbëty tuˈuk majtskë äjkx tsäˈäy. Ets ta net tmëtmaytyakyë Pedro (Fwank 21:4-14).

26, 27. 1) ¿Wiˈixë Jesus tˈanmääyë Pedro tëgëkˈok? 2) ¿Wiˈixë Jesus dyaˈijxë ko të netyë Pedro tpokymyeˈkxy amumduˈukjot?

26 Jesus waˈan tniˈˈijxë ja may äjkx diˈibë nety të tmatstë, ko dyajtëëyë Pedro: “¿Xytsyojkpëts niˈigyë es këdiinëmë [“tyäˈädë”, Traducción del Nuevo Mundo]?”. * ¿Waˈandaa netyë Pedro niˈigyë ttseky ja äjkxmäjtsk ets kyaj dyuˈunëtyë Jesus? Të nety ëxëëy maxtejky jyënaˈany tëgëkˈok ko kyaj tˈixyˈaty ja Wyintsën. Ta netë Jesus yajtëëwë tëgëkˈok pën tsojkëp, ets yëˈë ta yˈatsooy myëguˈuktëjk winduuy ko tsyejpyë Jesus. Ta tˈanmääy parë dyaˈixëdët mëdë tyuˈunën. ¿Wiˈix? Ko Jawyiin tpëjtäˈägët ja Diosë tyuunk: tˈijxˈit tkuentˈatët ja Kristë byorreegë, jaˈa njënäˈänëm ko tkuentˈatët ets tmëjämoˈoyët ja myëguˈuktëjk (Luk. 22:32; Fwank 21:15-17).

27 Duˈunë Jesus ttukˈijxyë Pedro ko mëj dyajnaxy ets ko Tyeety wyindum nan mëj nyaxy. Pedro kajaa nety tyunäˈäny mä naymyujkën diˈibë Kristë nyigëbäjkˈäjtypy. ¡Jesus tyukˈijxë Pedro ko të nety tpokymyeˈkxy amumduˈukjot! Seguurë ko Pedro jyantsy myëjjäˈäwë ko Jesus pyokymyaˈkxë.

28. ¿Wiˈixë Pedro tkuytyuuny extëmë xyëë nyikejy?

28 Pedro xëmë yajxon tkuytyuuny diˈibë Jesus tuknipëjkë. Ojts ja myëguˈuktëjk tmëjämoˈoy, extëmë Jesus yˈanmääyë ja ux mä nety yajmatsanë. Ojts tkuentˈaty maˈkxtujkën myëët etsë tsojkën. Simón, diˈibë Jesus xëëmooyë Pedro, ojts ttuny extëmë xyëë nyikejy “tsää” o “tsäägaats”, pes yˈijty jantsy mëk, täˈtspëky ets yajtukjotkujkˈäjt mä ja naymyujkën. Duˈun nˈijxëm mä ja majtskpë neky diˈib jyaay ets diˈib yajpatp mä Biiblyë. Tyäˈädë majtskpë neky, nan yëˈë xytyukˈijxëm ko Pedro ninäˈä tkajäˈäytyëgooy ko Jesus tyukniˈˈijxë tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën (käjpxë 1 Peedrʉ 3:8, 9 etsë 4:8).

29. ¿Wiˈix mbäät nyaˈijxëmë mëbëjkën extëmë Pedro ets nmëdäjtëmë paˈˈayoˈojën extëmë Jesus?

29 ¡Jëjpˈam ets niˈamukë njaygyujkëm tidën yˈandijpy pokymyaˈkxën! Pääty, ¿nˈamdoˈojëmë Diosë pokymyaˈkxën mët ko xëmë ndëgoˈoyëm? ¿Jantsy jënäˈänëm ko Dios xypyokymyaˈkxëm ets ko jyoˈtstaapy tijaty të nduˈunëm? ¿Nan nbokymyaˈkxëmë nmëguˈukˈäjtëm? Pën nduˈunëm duˈun, nmëdäjtëmë netyë mëbëjkën extëmë Pedro etsë paˈˈayoˈojën extëmë Jesus.

^ parr. 20 Proverbios 24:16: “Mbäät ja oyjyaˈay kyëday axtë jëxtujkˈok, ets pyëdëˈëky; perë axëkjäˈäy, yëˈë ayoˈon yajkunapëyanëdëp”.

^ parr. 26 Oy mä ayuk Biiblyë jyënaˈany ko Jesus yëˈë nety myaytyakypy ja myëˈˈëxpëjkpëty, mä ayuk grieegë nan mbäät yëˈë tˈandijy ko Jesus yëˈë myaytyak ja äjkx diˈibë nety jam wyindum.