KAPITULO 4
¿Pënën Jesukristë?
-
¿Ti tuungë jëjpˈambë nyikëjxmˈäjtypyë Jesus?
-
¿Mä ojts tsyoony?
-
¿Wiˈix jyaˈayˈajtyë Jesus?
1, 2. 1) ¿Wiˈix tyëgatsyëty ko jeˈeyë xynyijawët ti txëˈaty tuˈugë jäˈäy diˈib ijtp mëj ets ko xyˈixyˈatët yajxon? 2) ¿Wiˈix mayë jäˈäy wyinmaytyë mä pënën Jesus?
ABËTSEMY nyaxwinyëdë ta mayë jäˈäy diˈib ijttëp mëj ets oypyënëty yˈixyˈatëdë. Nääk yaˈixyˈattë mä nyax kyäjpn ets mä wiink nax wiink käjpn, ets ta diˈib yaˈixyˈäjtp abëtsemy nyaxwinyëdë. Ko jeˈeyë xynyijawët ti txëˈaty tuˈugë jäˈäy diˈib ijtp mëj, kyaj yëˈë tˈandijy ko mdimˈixyˈajtypyën yajxon, o mnijäˈäwëtyaapy wiˈix të jyukyˈaty o wiˈix jyaˈayˈaty.
2 Oy të nyäjxnë majtsk mil jëmëjt mä jyukyˈajtyë Jesus yä Naxwiiny, abëtsemy nyaxwinyëdë jäˈäy myaytyäˈägëdë. Per tëgatsyatyë jäˈäy wyinmaytyë mä pënën Jesus. Ta nääk diˈib winmääytyëp ko yëˈë jeˈeyë tuˈugë yetyëjk diˈib ijt oyjyaˈay. Ets ta diˈib jënandëp ko yëˈë jeˈeyë tuˈugë Diosë kyugajpxy. Ets ta net diˈib myëbëjktëp ko Jesus yëˈë duˈun Dios ets ko tsojkëp nˈawdäjtëm. ¿Tëyˈäjtënëdaa extëm wyinmaytyë?
3. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets mijts xyˈixyˈatëdë Jyobaa Dios etsë Jesukristë?
3 Jëjpˈam ets mijts xynyijawëdë tëyˈäjtën mä pënën Jesus. ¿Tiko? Yëˈko duˈunë Biiblyë jyënaˈany: “Esë tyäˈädë jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë, jaˈa yëˈë ko [...] mij, tiˈigyë Dios, mˈixyˈatëdët es xyˈaxäjëdëts ëj extëm ja Fwank 17:3). Duˈunë duˈun, ko nˈixyˈäjtëm yajxon pënën Jyobaa ets Jesukristë, mbäät xytyukpatëmë jukyˈäjtënë winë xëëw winë tiempë mä ja lugäärë tsujpë yä Naxwiiny (Fwank 14:6). Jesus nan ojts dyakyë ijxpajtën mä wiˈix mbäät njukyˈäjtëm ets wiˈixë mbäät nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm (Fwank 13:34, 35). Mä kapitulo 1 të nnijäˈäwëm ja tëyˈäjtën mä pënën Dios. Minë net nˈoknijäˈäwëm wiˈixë Biiblyë tyukniˈˈijxë mä pënën Jesukristë.
Kristë es tmëbëktët ko mij xykyajxëts yä naxwiiny” (JA MESÍAS DIˈIB YAJWANDAK
4. ¿Wiˈix nyikejˈyë tadë xëëw Mesías ets Kristë?
4 Mä netyë Jesus kyamaxuˈunkˈatynyëm, Biiblyë ojts tnaskäjpxë ko jyäˈtäˈänyë Mesías o Kristë ja diˈibë Dios kyaxaampy. Tyäˈädë xëëw Mesías ja myiny mä ayuk ebreo, etsë Kristë ja myiny mä grieegë, ets ja nyikejy “Winˈixy”. Yëˈë diˈibë Dios kajxë ets ttunët tuˈugë tuungë jëjpˈambë. Mä nˈakˈëxpëkäˈänëmë tyäˈädë liibrë, nˈixäˈänëm yajxon wiˈixë Mesías dyaˈˈadëëwdäˈäyë Diosë wyandakën. Nanduˈun nnijawëyäˈänëm wiˈixë Jesus mbäät xykyunuˈkxëm mä tyäˈädë tiempë. Per waˈan mayë jäˈäy ojts nyayajtëwëdë mä netyë Jesus kyamaxuˈunkˈaty: “¿Pënën Mesíasˈatäämp?”.
5. ¿Tidën myëbëjktë ja Jesusë yˈëxpëjkpëty?
5 Ko ja Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, ja yˈëxpëjkpëty ijttë seguurë ko yëˈë duˈun ja Mesías diˈibë nety të yajnigajpxy (Fwank 1:41). Extëmë Simón Pedro tˈanmääyë Jesus: “Mijtsë dëˈën ja Kristë” (Matewʉ 16:16). Per ¿tidën ko yˈijttë seguurë ja Jesusë yˈëxpëjkpëty ko yëˈë duˈun ja Mesías diˈibë nety të yajnigajpxy? ¿Ets tiko ëtsäjtëm mbäät nˈijtëm seguurë?
6. Okpëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën. ¿Wiˈixë Jyobaa ojts tpudëkë ja diˈib mëduunëdëp parë tˈëxkaptëdë Mesías?
6 Ja Diosë kyugajpxyëty diˈib jukyˈäjttë mä netyë Jesus kyamaxuˈunkˈatynyëm, ojts tnaskäjpxëdë wiˈixë jäˈäy tˈëxkaptët ja Mesías. Duˈun extëm nˈokpëjtakëm, ko mijts myaˈˈanëëmët ets nëjkx xyˈawixy tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj xyˈixyˈaty mä karrë jyaˈty, ¿këdii oy ko jawyiin xynyijawët wiˈixë tadë jäˈäy yˈixëty parë pojënë xyˈëxkapët? Pes nanduˈunën ko Jesus kyëdaky yä Naxwiiny. Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë kyugajpxyëty ojts tnigäjpxtäˈäy tijaty tyunaambyë Mesías ets wiˈix jyatäˈäny kyëbatäˈäny. Duˈuntsoo nety ja Dios mëduumbëty
mbäät pojënë tˈëxkaptë ja Kristë ko tˈixtët yˈadëëdäˈäy tukëˈëyë diˈibë nety të yajnaskäjpxë.7. Oknigäjpx majtsk pëky ti ojts yajnaskäjpxë mä Jesus ets ojts yˈadëy.
7 Min nˈokˈijxëm majtsk pëky diˈib yajnaskäjpxë. Tim jawyiin, jëxtujk mëgoˈpx jëmëjtë nety tyëgoyˈaty parë myinëdë Jesus, ko ja kugajpxy Miqueas ojts tnaskäjpxë ko myaxuˈunkˈatäˈäny Belén mä tuˈugë käjpnë mutskpë diˈib Judá (Miqueas 5:2). ¿Mä myaxuˈunkˈäjtyë Jesus? Jamën meerë mä tadë lugäär diˈib ojts yajnigajpxy (Matewʉ 2:1, 3-9). Ja tuk pëky yëˈë diˈib ojts yajnaskäjpxë mä Daniel 9: 25, mä tnigajpxy wiˈix yajnijawët ti jëmëjtë nety jyäˈtäˈänyë Mesías. Ets ko ojts yajnaskäjpxë, kanäk mëgoˈpx jëmëjtë nety tyëgoyˈaty ets ja Mesías jyäˈtët, ets ja ttukjäjtyë tiempë mä ja jëmëjt 29. * Ko yˈadëëwdääy tijaty ojts yajnaskäjpxë, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jesus yëˈë duˈun ja Mesías diˈibë nety të yajnigajpxy.
8, 9. Ko Jesus nyëbejty, ¿wiˈix niˈigyë nyigëxëˈky ko yëˈë duˈun Mesías ?
8 Mä nety yˈabajnë ja jëmëjt 29, ja yajxon kyëxëˈky ko Jesus yëˈë duˈun ja Mesías. Ja mä Jesus tˈanmääyë Juan Yajnëbajtpë ets yajnëbatëdët mä ja Jordán mëj nëë. Jyobaa të nety tˈanëëmë Juan ko myoˈoyaambyë ijxwëˈëmën wiˈix tˈëxkapët ja Mesías, ets ja tˈijxy ja ijxwëˈëmën ko Jesus dyajnëbejty, pesë Biiblyë tmaytyaˈaky: “Ko naty ja Jesus të nyëbajtäˈäy, pyëtseemy jap nëjoty. Ta pojënë tsäjp yˈawatsy, esë Fwank tˈijxy ko ja Diosë yˈespiritë santë kyëdaˈaky extëm tuˈugë pakuˈunk es kyëxkäˈäy kyëbäjkëjxyë Jesus. Es net yajmëdooy ko Matewʉ 3:16, 17, OTJ). Ko duˈun ja Juan tˈijxy ets tmëdooy, ta yˈijty seguurë ko Diosë nety të tkexyë Jesus (Fwank 1:32-34). Ko ja Jesus yajtuknigejxyë espiritë santë o Diosë myëjääw, ta jyajty Mesías o Kristë diˈibë nety të yajwinˈixy ets tyunët Rey ets Wintsën (Isaías 55:4).
Dios teety jyënaˈany tsäjpotm: Tyäˈädëtsë dëˈën ja nˈuˈungëts diˈibëts njantsy tsyejpy, diˈibëts mëët njotkujkˈaty” (9 Ko duˈun yˈadëëy diˈib yajnaskäjpxë ets ko këˈëmë Jyobaa ojts kyajpxy, yëˈë xytyukˈijxëm yajxon ko Jesus yëˈëdënë Mesías diˈib yajnigäjpx. Per minë net nˈokˈijxëm mä Biiblyë wiˈix tmaytyaˈaky mä tsyoˈonyë Jesus ets wiˈix jyaˈayˈajty.
¿MÄ TSYOˈONYË JESUS?
10. ¿Wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈagyë Jesus mä nety kyakëdaˈakynyëm yä Naxwiiny?
10 Mä Biiblyë tyukniˈˈixë ko Jesus të nety yˈokjukyˈäjtpë tsäjpotm mä kyakëdaˈakynyëm yä Naxwiiny. Extëm nˈokpëjtakëm, ja kugajpxy Miqueas kyaj jeˈeyë ojts tnigajpxy ko myaxuˈunkˈatäˈäny Belén, nanduˈunën ojts tnigajpxy ko Jesus näˈäbë netyë Jyobaa të yajkojënë (Miqueas 5:2). Axtë këˈëmë Jesus kanäkˈok ojts tnigajpxy ko të nety yˈokjukyˈäjtpë jam tsäjpotm, mä kyamaxuˈunkˈatynyëm yä Naxwiiny (käjpxë Fwank 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5). Jam tsäjpotm, yëˈë nety tuˈugë anklës diˈib kyaj yaˈixy, ets jantsy oyë nety jam yˈity mëdë Jyobaa.
11. ¿Wiˈixë Biiblyë tnigajpxy ko Jyobaa yëˈë niˈigyë tsyejpyë Jesus?
11 Kanäk pëky jyaˈˈaty tiko Jyobaa yëˈë niˈigyë ttsekyë Jesus. Mä Biiblyë jyënaˈany ko “taa naty ja Kristë mä kyajnëmë naty ti kyojy”, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko Jesus yëˈë tim jawyiimbë Diosë yˈUˈunk, pes yëˈë jawyiinë Kolosʉ 1:15). * Ja tuk nax tiko yëˈë niˈigyë yajtseky, yëˈë ko yëˈë Diosë “tyuˈukˈUˈunk” (Fwank 3:16). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko Jyobaa naytyuˈugë Jesus ojts dyajkojy, kyaj pën pyudëjkë. Nan yëˈë mëdë Jyobaa tyuundë ets dyajkojtääytyë tijaty jaˈäjtp (Kolosʉ 1:16). Nanduˈun yajtijy ja “Ayuk” (Fwank 1:14). Mët ko ojts kyajpxy xyëëwgyëjxmë Tyeety. Waˈanë Tyeety yajkugajpxyˈäjtë, duˈun mä anklëstëjk ets mä jäˈäyëty.
Dios ojts yajkojˈyëty (12. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Jesus kyaj dyuˈunëty extëmë tyeety?
12 Jesukristë, ¿Dios nanduˈun extëmë Tyeety? Biiblyë kyaj duˈun tyukniˈˈixë. Extëm të nˈijxëm mä parrafo 11, Jesus yëˈë Dios ojts yajkojˈyëty. Pääty tmëdäjtyë tsyonëˈk tsyondakën, kyaj dyuˈunëty extëmë Jyobaa diˈib kyaj tmëdäjtyë tsyonëˈk tsyondakën ets nan kyaj tmëdatäˈänyë jyëjpkëjxën (Salmo 90:2). Jesus ninäˈä ojts kyanayajnaxyëty duˈun extëmë Tyeety. Mä Biiblyë yajxon tyukniˈˈixë ko Dios Teety yëˈë duˈun niˈigyë mëj ets kyaj dyuˈunëtyë yˈUˈunk (käjpxë Fwank 14:28; 1 Korintʉ 11:3). Yëˈëyë Jyobaa “diˈibë tëgekyë mëkˈäjtën myëdäjtypy” (2 Korintʉ 6:18). Pääty kyaj tmëdatyë myëgijpxy. *
13. ¿Tidën yˈandijpy ko Biiblyë jyënaˈany ko Jesukristë tuˈugyë mëdë tyeety?
13 Jyobaa mëdë yˈUˈunk diˈib tim jawyiin yajkoj jantsy oy jyukyˈäjttë jam tsäjpotm kanäk miyonk jëmëjt, mä nety kyakojynyëmë mëtsäˈä etsë Naxwinyëdë. Fwank 3:35; 14:31). Duˈunën meerë tyäˈädë yˈUˈunk extëm yëˈë. Päätyë Biiblyë duˈun jyënaˈany: “Tiˈigyë Jesukristë extëm ja Dios Teety” (Kolosʉ 1:15). Duˈunën extëmë uˈunk ënäˈk tnaxy o tyuˈugyë mëdë tyääk tyeety, nanduˈunën tyäˈädë Diosë yˈUˈunk tyuˈugyë mëdë Tyeety ko dyaˈixyëty ja Tyeetyë jyaˈayˈäjtën etsë jyot wyinmäˈäny.
¡Mëjwiin kajaa ojts jyantsy nyaytsyokëdë! (14. ¿Wiˈixën myaxuˈunkˈäjty ja Jyobaa tyuˈukˈUˈunk extëmë naxwinyëdë jäˈäy?
14 Jyobaa tyuˈukˈUˈunk kyupëjk kyëdäˈägët ets myaxuˈunkˈatët yä Naxwiiny. Per mbäät mjënäˈäny: “¿Wiˈixën tuˈugë anklës myaxuˈunkˈatët extëmë naxwinyëdë jäˈäy?”. Jyobaa yëˈë yajtëgäjts ja yˈUˈungë jyukyˈäjtën jam tsäjpotm, ets tpëjtaky mä tuˈugë kixydoˈoxyë yˈuˈunktëjk, diˈib xyëwˈäjt María. Ta myaxuˈunkˈäjty wäˈäts jäˈäy mët ko kyaj tteetyˈajtyë naxwinyëdë jäˈäy, ta yajxëëwmooy Jesus (Lukʉs 1:30-35).
¿WIˈIXË JESUS JYAˈAYˈAJTY?
15. ¿Wiˈix mbäät nˈixyˈäjtëm niˈigyë Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë Jesus?
15 Tukëˈëyë diˈibë Jesus tyuun ets myaytyak mä jyukyˈajty yä Naxwiiny, mbäät xypyudëjkëm ets niˈigyë nˈixyˈäjtëm. Ets nan mët yëˈëgyëjxm, mbäät niˈigyë nˈixyˈäjtëmë Jyobaa. ¿Wiˈixtsoo? Okjamyats ko Jesus yëˈë nyajxypyë Tyeety. Pääty tˈanmääy tuˈugë yˈëxpëjkpë: “Diˈibëts ëj xyˈixyˈäjtp, yˈixyˈajtypy nandëˈën ja Dios Teety” (Fwank 14:9). Mä tadë taxkpë liibrë diˈib mä Biiblyë, Matewʉ, Markʉs, Lukʉs etsë Fwank diˈib yaˈixyˈäjtp extëmë Evangelio, jap niˈigyë tnimaytyaˈaky wiˈixë Jesus jyukyˈajty, tijaty tyuuny ets wiˈixë jyot wyinmäˈäny tmëdäjty.
16. ¿Ti Jesus tukniˈˈijxë, ets pënë yˈayuk?
16 Jesus ojts yajxëëwmoˈoy “Yaˈëxpëjkpë” (Fwank 1: 38; 13:13). ¿Tidën tukniˈˈijxë? Yëˈë tukniˈˈijxë “ja oybyë ayuk”, tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ja “oybyë ayuk diˈib mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën”. Tyäˈädë anaˈamën jam yˈitäˈäny tsäjpotm ets tˈanaˈamäˈänyë Naxwinyëdë, ets mëjwiin kajaa yajkunuˈkxäˈänyë jäˈäyëty diˈib myëmëdoowdëbë Dios (Matewʉ 4:23). ¿Pënë yˈayuk diˈibë Jesus tukniˈˈijxë? Yëˈë Jyobaa, pesë Jesus ojts tnigajpxy: “Diˈibëts ëj ndukˈëxpëjktëp, kyaj yëˈë myiny mëdëtsë ngëˈëm winmäˈäny, Dios yëˈëts të xykyexy es ndukˈëxpëkëdëts extëmts nduny” (Fwank 7:16). Jesus nyijäˈäwëbë nety ko Tyeety yëˈë tsyejpy etsë jäˈäyëty tmëdowdët ja oybyë ayuk diˈib mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Mä kapitulo 8 nnijawëyäˈänëm niˈigyë tijaty tyunaambyë tyäˈädë anaˈamën.
17. ¿Mäjatyë Jesus yaˈëxpëjky, ets tidën ko tpëjtakyë jyot myëjääw?
17 ¿Mäjatyë Jesus yaˈëxpëjky? Oytyim määjëty mä jäˈäy tpaty, käjpnoty, kamoty tuˈujoty, määyoty ets tëjkmdëjkm. Jesus kyaj tˈawijxy ets ja jäˈäyëty nyiminëdët, Markʉs 6:56; Lukʉs 19:5, 6). ¿Tiko Jesus tpëjtakyë jyot myëjääw ets tjuˈty ja tiempë parë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxët ets yaˈëxpëkët? Yëˈko duˈunë Tyeety ttsejky, etsë Jesus xëmë tmëmëdooy (Fwank 8:28, 29). Per ja tuk pëky tiko Jesus duˈun ojts ttuny, yëˈko pyaˈˈayoowë jäˈäy pënaty ojts nyinëjkxëdë (käjpxë Matewʉ 9:35, 36). Jesus nyijäˈäwëbë nety ko tsojkëp ets ja jäˈäyëty tmëdowdët ja oybyë ayuk, pes ja diˈib nyiwintsënˈäjttëbë relijyonk, kyaj nety ttukniˈˈixëdë ja jäˈäyë tëyˈäjtën diˈib mä Dios ets diˈib tyuknibëjtakëp.
yëˈë duˈun ojts tˈëxtäˈäy (18. ¿Diˈibë jyaˈayˈäjtënë Jesus niˈigyë mˈoyˈijxypy?
18 Jesus yëˈë tuˈugë yetyëjk diˈib naytyukjotmaytyuunë mët oy tyim pënëty. Tsyojkë jäˈäy ets myëtkäjpx myëtmaytyak tsuj yajxon, ojts yˈity ajiiky amëguˈuk ets axtë ja mutsk ënäˈk ojts myëyujˈyëty (Markʉs 10:13-16). Kyaj winˈixy wingexyë jäˈäy ttsejky. Yˈaxëkˈijx ko jäˈäyë tyëyˈäjtënë kyayajtuuny ets ko axëëgë jäˈäy yˈadëˈëtstë (Matewʉ 21:12, 13). Jesus myëjˈijxë toxytyëjkëty, oyë nety mä tadë tiempë kyayajmëjˈixy ets kyayajwintsëˈëgëdë (Fwank 4:9, 27). Yujy tudaˈaky nanduˈun yˈijty. Tëgok ojts dyajtekypyujˈyë yˈëxpëjkpëty, tuunk diˈibë nety tyuumpy tuˈugë mëduumbë.
19. ¿Ti diˈib xytyukˈijxëm ko Jesus pyaˈˈayoow ja jäˈäyëty diˈib ayoowdëp?
19 Jesus pyaˈˈayoow ja jäˈäyëty diˈib ayoowdëp, ets ojts dyaˈixyëty ko dyajtsoky mayë päˈäm jäˈäy mëdë Diosë myëjää (Matewʉ 14:14). Extëm nˈokpëjtakëm, ko tuˈugë jäˈäy diˈibë nety myëdäjtypyë leprë päˈäm yˈanmääyë: “Ëj nnijäˈäbëts ko mij mbäädëts xyaˈˈagëdaˈaky pën mtsejpy”. Jesus jyäˈäwë mä jyot kyorasoon ja jäˈäyë jyäj jyëmuˈumën. Ta tpaˈˈayooy ets ko ttoony, ta tˈanmääy: “Ntsejpyëts es mˈagëdäˈägët”. ¡Ta ja päˈäm jäˈäy yˈagëdaky! (Markʉs 1:40-42). ¿Mbawinmaapy wiˈix ja päˈäm jäˈäy ojts nyayjawëty ko yˈagëdaky?
MYËMËDOOWË DIOS AXTË NYAˈOˈKY
20, 21. ¿Tiko mbäät njënäˈänëm ko Jesus yëˈë diˈib mbäädë yˈijxpajtën nbanëjkxëm ko tmëmëdooyë Dios ets ninäˈä tkamastuty?
20 Jesus yëˈë diˈib mbäädë yˈijxpajtën nbanëjkxëm ko tmëmëdooyë Dios ets ko ninäˈä tkamastuty. Oy wiˈix jyajty kyëbejty myëmëdoowë Tyeetyë tsäjpotmëdë, myëmadaktääy tukëˈëyë ayoˈon jotmay. Jyëjpkudijëtyaay tukëˈëyë mä jyayajtuundëgoyanë Satanás (Matewʉ 4:1-11). Jäjtë tiempë mä näägë jyiiky myëguˈuk kyaj myëbëjkëdë. Axtë jyënandë: “Tëdaa yëˈë lyokë” (Markʉs 3:21). Perë Jesus kyaj yˈëxtëkëwaˈky, niˈigyë ttuunyë Diosë tyuunk (1 Peedrʉ 2:21-23).
21 Jesus myëmëdoowë Dios axtë nyaˈoˈky, tuˈugë oˈkën diˈib yajkëjx yajnäjx mëdë jäj jëmuˈumën (käjpxë Filipʉs 2:8). Okwinmay tijatyën myëgëjx myënäjx ja xëëw mä nety yˈooganë. Ja kuduunk justisë tsyuumëdë, ja jäˈäy nyiwäämbajtëdë, ja fesëty tyuknikäjpxpajtëdë oˈkën, ja jäˈäyëty nyëxik tyukxikëdë ets ja soldäädëtëjk tyëytyuunëdë. Ets ko nety jam të yajkëxwojpnë kepykyëjxy, ta yˈakjënany: “Të net tëgekyë yajkuytyuundäˈäy” (Fwank 19:30). Ko tyëgëk xëbejty, ta Tyeetyë tsäjpotmëdë yajpëdëˈkë extëmë anklës (1 Peedrʉ 3:18). Ko 40 xyëëw nyajxy, ta jyëmbijty tsäjpotm ets “nyaxweˈtsy Dios Teety yˈagäˈänytsyoo”, ets tˈawijxy yajmoˈoyët ja kutujkën parë yˈanaˈamët (Ebreeʉsʉty 10:12, 13).
22. ¿Ti nbäädäˈänëm ko Jesus tmëmadaktääy tukëˈëyë axtë nyaˈoˈky?
22 Ko Jesus tmëmadaktääy tukëˈëyë axtë nyaˈoˈky, ta dyaˈˈawatsyë tuˈu ets nbatëmë jukyˈäjtënë winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny. Duˈumbë jukyˈäjtën extëm ko ojts kyojˈyë Naxwinyëdë. Mä ja tuˈukpë kapitulo nnijawëyäˈänëm, wiˈix mët ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm nbäädäˈänëm seguurë tyäˈädë jukyˈäjtën.
^ parr. 7 Mä tyäˈädë liibrë yajnimaytyaˈaky wiˈix yˈadëëy diˈib ojts tnaskäjpxë kugajpxy Daniel mä Jesus.Ix Diˈib mëët kyaˈpxy mä jyënaˈany: “Ja kugajpxy Daniel tnaskäjpxë näˈä jyäˈtäˈäny ja Mesías”.
^ parr. 11 Jyobaa yajtijy Teety, yëˈko yëˈë tijaty të dyajkojtäˈäy (Isaías 64:8). Yëˈë ojts dyajkojˈyë Jesus, päätyë Jesus yajxëëwmoˈoy Diosë yˈUˈunk, nanduˈunë anklëstëjk ets axtë Adán, yëˈë Dios ojts yajkojëdë pääty nanduˈun yajxëëwmoˈoytyë Diosë yˈuˈunk (Job 1:6; Lukʉs 3:38).
^ parr. 12 Mä tyäˈädë liibrë jap xynyijawët niˈigyë ko Jesus kyaj dyuˈunëty extëmë Dios. Ix Diˈib mëët kyaˈpxy mä jyënaˈany: “Ja tëyˈäjtën mä pënën Teety, Uˈunk etsë espiritë santë”.