DIˈIB MËËT KYAˈPXY
¿Tidën yˈandijpy Seol ets Hades?
KO BIIBLYË yajjääy, ja yajkujäˈäyë tyäˈädë ayuk scheˈóhl diˈib ebreo ets háides diˈib grieegë naxy 70 ok. Tyäˈädë majtskpë ayuk ja tyuny ko yajmaytyaˈagyë oˈkën. Per mä ayuk Biiblyë ja të yajkäjpxnaxy, “jut”, “infiernë” ets “ayodakn”. Mä mayë ayuk tsip yajkäjpxnaxët extëm meerë nyikejˈyë scheˈóhl ets
háides, pääty mä Traducción del Nuevo Mundo të wyeˈemy Seol ets Hades. Per ¿wiˈixën nyikejy? Min nˈokˈijxëm wiˈixë Biiblyë dyajtunyë tyäˈädë ayuk.Mä Eclesiastés 9:10 jyënaˈany: “Kyaj jyapëtyë tuunk, kyaj ti yajniwinmayë, kyaj ti yajnijawë, kyaj ti wijyˈäjtënë mä ja oˈkpë jut, ja lugäär mä mnëjkxy”. ¿Yëˈëdën yˈandijpy Seol tuˈugë jut mä nyajnaxtëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm ko yˈooky? Kyaj. Ko Biiblyë tmaytyaˈagyë jut mä ayuk ebreo ets grieegë, wiink ayuk tuump, kyaj dyajtunyë scheˈóhl ni háides (Génesis 23:7-9; Matewʉ 28:1). Nan kyaj yëˈë tˈandijy tuˈugë jut mä nyaxtëkëdë niganäägë jäˈäy, extëm mä nyaxtëkëdë jäˈäy tukjiiky tukmëguˈuk (Génesis 49:30, 31).
Ko Biiblyë dyajtunyë tyäˈädë ayuk Seol ets Hades, ¿ti yˈandijpy? Mbäät njënäˈänëm ko duˈun yaˈijxkijpxyë extëm tuˈugë mëj lugäär, per kyaj yëˈëjëty tuˈugë mëj jut mä mayë jäˈäy nyaxtëkëdë. Extëm nˈokpëjtakëm, Isaías 5:14 jyënaˈany ko Seol “të këˈëm myëjwiin kyajaajë ets mëjë yˈääw të tjantsy yajwaˈkxy, kyaj mä nyiˈawijtstuk”. Mbäät njënäˈänëm ko Seol të mayë oˈkpë tjëëny ets yˈaktsojkˈadëtsypy (Proverbios 30:15, 16). Kyaj tyuktuky, kyaj dyuˈunëty extëmë kampyoon o kampësantë diˈib tuktujkp mëdë oˈkpë (Proverbios 27:20). Duˈunë duˈun, Seol o Hades ninäˈä kyaˈutsy. Pääty kyaj yëˈë tˈandijy tuˈugë lugäär, yëˈë duˈun yˈandijpy ko naxwinyëdë jäˈäy pyoˈkxtë mä oˈkën.
Ko nnijäˈäwëm wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈaky mä ja oˈkpë pyëdëˈëgäˈändë, ta njaygyujkëm niˈigyë tidën yˈandijpy Seol ets Hades. Pes ja nanduˈun dyajtunyë tyäˈädë ayuk ko tmaytyaˈaky pënaty jukypyëkandëp (Job 14:13; Apostʉlʉty 2:31; Diˈibʉ Jatanʉp o Apocalipsis 20:13). * Biiblyë myaytyakypy nanduˈun ko pënaty të tmëdundë Jyobaa ets pënaty kyaj të tmëdundë, yajpäättë mä Seol ets Hades (Génesis 37:35; ). Ets jyënaˈany ko “Dios dyajjikypyëkäˈäny tëgekyë oˈkpë diˈibë ijt oyjyaˈay es nandëˈën diˈibë ijt kaˈoyjyaˈay” ( Salmo 55:15Apostʉlʉty 24:15).
^ parr. 3 Mä Biiblyë jyënaˈany ko oˈkpë diˈib yajpattëp Gehena kyaj nyekyjukypyëkäˈändë. Gehena, duˈun extëmë Seol ets Hades, kyaj mä yajpäätyë duˈumbë lugäär diˈib duˈun xyëˈäjtypy. Mä ayuk Biiblyë jap të yajkäjpxnaxy extëmë “ayodakn” o “mëj tëytyuˈunën”, extëm nˈokpëjtakëm mä Matewʉ 5:30; 10:28; 23:33, per kyaj yˈoyëty extëm duˈun të yajkäjpxnaxy.