1. ¿Wiˈix nëjkx ndukˈoyˈäjtëm pën nmëduˈunëmë Dios extëm yëˈë ttseky?

JYOBAA DIOS mëk xytsyojkëm ets mëk nyaytyukjotmaytyunyëty mët ëtsäjtëm, pääty xyˈanmäˈäyëm ko xytyuˈumoˈoyäˈänëm. Pën nmëduˈunëm extëm yëˈë ttseky, ta jotkujk nˈijtëm ets kyaj nëgoo nguˈijx ngubatëmë amay jotmay mä jukyˈäjtën. Ets nëjkxëp xypyudëjkëm ets xykyunuˈkxëm (Isaías 48:17). Per tyam, mayë relijyonk jyaˈˈaty, ets oyë jyaˈayëty jyajënäˈändë ko tyukniˈˈixëdë tëyˈäjtën diˈib mä Dios, tëgatsyaty tnimaytyäˈäktë mä pënën Dios ets tidën yëˈë tsyejpy nduˈunëm.

2. ¿Wiˈix mbäät xynyijawë wiˈixë Jyobaa yajmëdunäˈäny ets wiˈix mbäät xyˈëxkapy ja relijyonk diˈib tëyˈäjtën? Okpëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

² ¿Wiˈix mijts mbäät xynyijawë wiˈixë Jyobaa yajmëdunäˈäny? Mët ko xynyijawët ja tëyˈäjtën diˈib jantsy tukniˈˈijxëbë Biiblyë. Kyaj jyëjpˈamëty xyˈijxkijpxyëtyaˈayët tukëˈëyë relijyonk. Waˈan mijts xynyijawë ko meeny diˈib kyaj tyuny, yëˈë diˈib mayë jäˈäy myëjotmaybyatypy. Nˈokpëjtakëm ko mijts myajtuknipëkët ets xyajnaywyäˈkxëdët ja meeny diˈib tuump mët diˈib kyaj tyuny. ¿Wiˈix xynyijawët diˈibë tuump ets diˈibë kyaj? Wenë, ko xyˈijxwëˈëmdäˈäyët jawyiin wiˈix yˈixëty  ja meeny diˈib tuump, ta mbäät pojënë xyˈëxkapy ja meeny diˈib kyaj tyuny. Nanduˈun jyaty mëdë relijyonk, ko xynyijawët jawyiin wiˈix yˈixëty ja relijyonk diˈib tëyˈäjtën, ta pojënë xyˈëxkapëdë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty.

3. Extëmë Jesus ojts jyënaˈany, ¿ti mbäät nduˈunëm parë Dios xyˈaxäjëm?

³ Jëjpˈam ets nmëduˈunëmë Jyobaa extëm yëˈë ttseky. Mayë jäˈäy wyinmaytyë ko Dios tyukjotkëdakypy tukëˈëyë relijyonk, perë Biiblyë kyaj duˈun tyukniˈˈixë. Kyaj nanduˈun tsyobäädäˈäny ko jeˈeyë pën jyënäˈänët ko myëbëjkypyë Jesukristë, pes yëˈë ojts jyënaˈany: “Kyaj nidëgekyëty diˈibëts xyˈanmääytyëp: Wintsën, Wintsën, tyëkëdët tsäjpotm, yëˈëyë tëkëdëp diˈibë tyuundëp ja tsyojkënë nDeetyëts diˈibë jam tsäjpotm”. Pääty, netë Dios xyˈaxäjëyäˈänëm pën nnijäˈäwëm ti yëˈë tsyejpy ets pën nguytyuˈunëm. Pënaty kyaj ttundë diˈibë Dios tsyejpy, Jesus ojts jyënaˈany ko yëˈë tyuundëbë axëkˈäjtën (Matewʉ 7:21-23). Duˈun extëmë meeny diˈib kyaj tyuny kyaj tsyobääty, nanduˈunë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty kyaj tsyobääty ets niˈigyë yˈaxëktuny.

4. ¿Ti yˈandijpyë majtskpë tuˈu diˈibë Jesus ojts tmaytyaˈaky, ets mä myënëjkxy?

⁴ Jyobaa niˈamukë jäˈäy tˈawanë jukyˈäjtën diˈib winë xëëw winë tiempë. Per parë mbäät njukyˈäjtëm xëmëkyëjxm mä ja it lugäärë tsujpë, tsojkëp nmëduˈunëmë Jyobaa ets njäˈäyˈäjtëm extëm yëˈë ttseky. Jotmaymyëët njënäˈänëm ko mayë jäˈäy kyaj duˈun ttunäˈändë, ets päätyë Jesus ojts jyënaˈany: “Tëkëdë mä ja tëjkˈää xuˈutspë. Jaˈa ko wyoonyëty ja kemyˈää es ja tuˈu diˈibë nëjxp mä ja kutëgoˈoyën, es may ja jäˈäyëty diˈibë nëjxtëp jap. Per xyuˈutsëty ja kemyˈää es ja tuˈu diˈibë nëjxp mä ja jikyˈäjtënë winë xëë winë tiempë, es niwaanëty yëˈë diˈibë  pyattëp” (Matewʉ 7:13, 14). Extëm të nˈijxëm, relijyonk diˈib tëyˈäjtën yëˈë diˈib mënëjkxp mä ja jukyˈäjtën, etsë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty myënëjkxy mä kutëgoˈoyën. Perë Jyobaa kyaj ttseky ets nituˈugë jäˈäy kyutëgoyët, pääty tnasˈixë tiempë etsë jäˈäy yˈixyˈatëdët (2 Peedrʉ 3:9). Ets pën nmëduˈunëmë Jyobaa extëm ttseky, ta nëjkx nbatëmë jukyˈäjtën. Per pën kyaj duˈun nmëduˈunëm, ta nëjkx nbatëmë kutëgoˈoyën.

5. ¿Wiˈix mbäät nnijäˈäwëm pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën?

⁵ ¿Wiˈix mbäät nbatëm ja “tuˈu diˈibë nëjxp mä ja jikyˈäjtënë winë xëë winë tiempë”? Jesus ojts jyënaˈany ko mbäät pojënë nˈëxkäjpëmë relijyonk diˈib tëyˈäjtën, pën nˈijxëm yajxon wiˈix jyukyˈattë. Pes ojts jyënaˈany: “Miitsëty mbäät xyˈëxkaptë mët extëmë dëˈën yˈadëˈëtstë”, duˈun extëm “tëgekyë oygyepy yajkypy ja tyëëmp oy” (Matewʉ 7:16, 17). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën, yaˈëxkaptë mët ja tyuˈunën etsë myëbëjkën. Ets oy nanduˈun pyokyjyaˈayˈattë ets tyëgoytyë, niˈamukë ttundë mëjääw ets tkuytyundë diˈibë Dios tsyejpy. Min nˈokˈijxëm tëdujk pëky wiˈix mbäät nˈëxkäjpëmë relijyonk diˈib tëyˈäjtën.

6, 7. ¿Wiˈixë Dios mëduumbëty tˈixtë Biiblyë, ets ti ijxpajtënë Jesus ojts dyaky?

⁶ Pënaty jantsy Dios mëduundëp tukniˈˈijxëdëp extëmë Biiblyë jyënaˈany. Diosë yˈAyuk jyënaˈany: “Dios wyinmäˈänymyooy ja jyaˈayëty es tkëxjäˈäyët tëgekyë ja Diosë jyaaybyajtën, es tëgekyë tadë Diosë jyaaybyajtën tuump oy es nyaˈëxpëjkëm, ndukˈanaˈamëm, nyaˈoˈoyëm, es njëjwijtsëmbijtëm pën extëm jyikyˈatët tëyˈäjtën mëët. Dëˈën ja Diosë jyaˈay kexy  kaˈpxy yˈëxpëktët, tnijawëdët es ttundët tëgekyë ja oybyë tsujpë tuunk” (2 Timotee 3:16, 17). Apostëlë Pablo nanduˈun ojts tnijayë ja myëguˈuktëjk: “Ko miits xymyëdoodë ja Diosë yˈayuk diˈibëts oj ngäjxwaˈxy, mˈaxäjëdë extëm ja Diosë yˈayuk es kyaj xyˈaxäjëdë extëmë jäˈäyë yˈayuk” (1 Tesalónikʉ 2:13). Pääty, pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën tukniˈˈijxëdëp wiˈixë Biiblyë jyënaˈany ets kyuytyuundëp, kyaj tmëbëktë naxwinyëdë jäˈäyë tyukniˈˈijxën ets nan kyaj tpanëjkxëdë kyostumbrë.

⁷ Jesus duˈun ojts ttuny, pes diˈib tukniˈˈijxë jap dyajpëtsëëmy mä Biiblyë. Ko tëgok tmënuˈkxtakyë Tyeety ojts tˈanëëmë: “Ja mˈayuk yëˈë duˈun ja tëyˈäjtën” (Juan 17:17, TNM). Jesus myëbëjkë Diosë yˈAyuk, pääty tijatyë jäˈäy ojts ttukniˈˈixë jap yajpääty mä Biiblyë. Ets xëmë ojts ttukkäjpxpetyë Diosë jyaaybyajtën (Matewʉ 4:4, 7, 10). Nanduˈun tyamë Dios mëduumbëty kyaj tyukniˈˈixëdë kyëˈëm winmäˈäny. Myëbëjktëp ko Biiblyë yëˈë Diosë yˈAyuk ets tukniˈˈijxëdëp extëm jyënaˈany.

8. Pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën, ¿wiˈix ja tuk pëky Dios mëdundë?

⁸ Pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën yëˈëyë Jyobaa yˈawdäjttëp, ets tnigäjpx tnimaytyäˈäktë ko Dios txëˈaty Jyobaa. Jesus duˈun ojts tyukniˈˈixë: “Mˈawdatëp ja mWintsën Dios es xymyëdunët yëˈëyë jeˈeyë” (Matewʉ 4:10). Pääty, pënaty jantsy Dios mëduundëp yëˈëyë yˈawdäjttëbë Jyobaa, ets kyaj pënë wiinkpë. Ets ko nanduˈun nëjkx tkäjpxwäˈkxtë ti Dios txëˈaty ets wiˈix jyaˈayˈaty, duˈun ja tuk pëky Dios mëdundë. Salmo 83:18 duˈun jyënaˈany: “Mijts, mxëwˈaty Jyobaa, mijts jeˈeyë naytyuˈuk diˈib mˈijtp Jantsy Këjxm abëtsemy Nyaxwinyëdë”. Ko tyamë Dios mëduumbë tpudëkëdë jäˈäy ets tˈixyˈattëdë Dios, yëˈë pyanëjkxtëbë  Jesusë yˈijxpajtën. Pes yëˈë duˈunë Tyeety tˈanmääy: “Tëjëtsë mxëëw nduknijawë naxwinyëdë jäˈäy diˈibëts të xymyoˈoy yä naxwiiny” (Juan 17:6, TNM). Tyam nanduˈunë Dios mëduumbëty ttukniˈˈixëdë myëguˈuktëjk ti Dios txëwˈaty, ti tyunaampy ets wiˈix jyaˈayˈaty.

9, 10. ¿Wiˈixën dyaˈixëdë tsojkën pënaty jantsy Dios mëduundëp?

⁹ Pënaty jantsy Dios mëduundëp naytsyojkëdëp nixim niyam. Jesus ojts jyënaˈany: “Pën mnaytsyojkëdëp miitsëty nixim niyam, net nidëgekyë ja jäˈäy tnijawëdët kots ëj miits nˈëxpëjkpëˈattë” (Fwank 13:35). Pënaty ojts tpanëjkxtë Kristë duˈunën ojts nyaytsyokëdë. Tadë tsojkën diˈib myëdäjttëbë Dios mëduumbë, yëˈë diˈib yajtuˈugyëdëp niˈamukë ets kyaj nyayˈaxëkˈixëdët ko pën wiink nax wiink käjpn tsyoony, ko wiink koloor yˈixˈattë o ko pën tmëdatyë meeny sentääbë o ko yˈayoy (käjpxë Kolosʉ 3:14). Pënaty tyukˈijtëbë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty kyaj tmëdattë duˈumbë tsojkën. Koxyëp duˈun yˈoknaytsyokëdë, kyajxyëp dyaˈooktë myëguˈuktëjk diˈib wiink nax wiink käjpn o diˈib wiink koloor ixˈäjtp. Pënaty jantsy Dios mëduundëp kyaj tkäjpëˈëktë tyujn parë dyaˈooktëdë jäˈäy, ets ni tkayaˈooktë myëguˈuktëjk diˈib mëët yˈëxpëktë. Mä Biiblyë jyënaˈany: “Es mëdë tyäˈädë nyigëxeˈeky pënatyë Dios uˈunkˈäjtëp es pënaty ja Mëjkuˈugopk uˈunkˈäjtëp. Mët ko diˈibë jikyˈäjtp axëëk es kyaj ttseky ja myëguˈuk, kyaj jyaˈˈatyëty ja Dios”. Pääty jëjpˈam “nnaytsyojkëm nixim niyam, es kyaj nduˈunëm extëm ja Kain diˈib jaˈäjtëp ja Mëjkuˈugopk es dyaˈeˈky ja myëgaˈax Abel” (1 Fwank 3:10-12; 4:20, 21).

¹⁰ Extëm të nˈijxëm Dios mëduumbëty jyantsy tsyojktëbë myëguˈuktëjk, pääty kyaj dyaˈooktë. Niˈigyë dyajtundë xyëëw tiempë, myeeny syentääbë etsë jyot myëjääw parë tpudëkëdë myëguˈuktëjk ets  nyaymyëjämoˈoyëdë nixim niyam (Ebreeʉsʉty 10:24, 25). Naybyudëjkëdëp ko tpäättë amay jotmay ets oy jyaˈayˈattë oypyënëty mëët. Ets myëmëdoowdëbë tyäˈädë anaˈamën diˈib jënäämp: “Nmayˈäjtën nduˈunëm mët oy tyim pënëty” (Galasyʉ 6:10).

11. ¿Tiko jyëjpˈamëty nmëbëjkëm ko Jesukristë yëˈë diˈibë Dios yajtuunëp parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm?

¹¹ Pënaty jantsy Dios mëduundëp, myëbëjktëp ko Jesukristë yëˈë Dios yajtuunëp parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm. Mä Biiblyë tyukniˈˈixë ko “kyaj ni pën mbäädë wiinkpë xyajnitsokëm, mët ko mä tëgekyë naxwinyëdë jeˈeyë ja Jesus tiˈigyë mbäät xyajnitsokëm” (Apostʉlʉty 4:12). Extëm të nˈijxëm mä kapitulo 5, Jesus kyëyäjkë jyukyˈäjtën parë yˈawäˈätspëtsëmëdë naxwinyëdë jäˈäy diˈib mëdoowdëp (Matewʉ 20:28). Jyobaa nan të tnikäjpxpetyë Jesus ets tyunët Rey jam tsäjpotm parë tˈanaˈamëdë Naxwinyëdë. Päätyë Jyobaa tsyejpy ets nmëmëdoˈowëmë Jesus ets nbanëjkxëmë tyukniˈˈijxën. Ets pën nduˈunëm duˈun, ta nëjkx nbatëm ja jukyˈäjtën diˈib xëmëkyëjxm. Päätyë Biiblyë jyënaˈany: “Diˈibë myëbejkypy ja Diosë yˈUˈunk, myëdäjtypy ja jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë; per diˈibë kyaj tmëbëkäˈäny yëˈë Diosë yˈuˈunk, kyaj tmëdat[äˈäny] ja jikyˈäjtën winë xëë winë tiempë” (Fwank 3:36).

12. ¿Tidën yˈandijpy kyaj nduktëjk ndukwäˈkëmë naxwinyëdë jäˈäy?

¹² Pënaty jantsy Dios mëduundëp kyaj ttuktëk ttukwäˈägëdë naxwinyëdë jäˈäy. Jesus ojts tˈanëëmë Pilato mä nety yajjustisëpäätyëty: “Yëˈë nGutujkënëts kyaj yajpääty yä naxwiiny” (Juan 18:36, TNM). Pënaty jantsy Dios mëduundëp, oy mä tsyëënëdët yëˈë pyuwäˈkëdëbë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën diˈib tsäjpotm. Pääty, kyaj ttuktëkëdë partiidë winmäˈäny ets ni mä jäˈäy tijaty dyajtsiptäˈäktë, nipën tkapuwäˈägëdë. Ets pën  jam tuˈugë jäˈäy tpuwäˈägëyaˈany tuˈugë partiidë, tˈëxtäˈäyaˈanyë jyaˈay parë yajnikäjpxpatët o nyëjkxäˈäny botaräjtpë, yëˈë Dios mëduumbë nyaˈijxtëp waˈanë jäˈäy ttundë ti tyunandëp. Ets oy ni diˈibë partiidë tkatuktëkëdë, myëmëdoowdëbë anaˈamën diˈib yajjaˈäjtypyë yajkutujkpë. ¿Tiko? Yëˈko Diosë yˈAyuk duˈun ttukˈaneˈemyë Dios mëduumbëty: “Tsojkëp es miitsëty nidëgekyë xymyëmëdowdët ja justisëtëjkëty es pënaty yajkutujktëp” (Romanʉs 13:1). Per ko kuduunk justisë o gobiernë tniˈanaˈamë ti diˈibë Diosë yˈanaˈamën yajkubojkypy, ta Dios mëduumbëty tpanëjkxtë apostëlëtëjkë yˈijxpajtën mä ojts jyënäˈändë: “Koonëm tsyekyëty es nmëmëdoˈom ja Dios es këdiinëm ja jäˈäyëty” (Apostʉlʉty 5:29; Markʉs 12:17).

13. Pënaty tyam jantsy Dios mëduundëp, ¿ti myëbëjktëp mä Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, ets ti net tyuundëp?

¹³ Pënaty jantsy Dios mëduundëp yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtëp ko Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën yëˈëyë diˈib mbäät dyajminyë jotkujkˈäjtën. Jesus ojts tnaskäjpxë: “Tyäˈädë oybyë ayuk diˈibë nyimaytyakypy ja tsäjpotmëdë kutujkën yajkäjxwäˈxäämp es yajknijawët mä tëgekyë naxwinyëdë” (Matewʉ 24:14). Pënaty jantsy Dios mëduundëp, kyaj tˈanëëmëdë jäˈäy parë tˈawixtët etsë gobiernë dyaˈoyëdë amay jotmay diˈib jaˈäjtp. Diˈibën yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtëp yëˈë ko Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën yëˈëyë mbäät dyaˈoyë amay jotmay (Salmo 146:3). Jesus ojts tnigajpxy wiˈix mbäät nuˈkxtakëm parë myinëdë tyäˈädë oybyë gobiernë, duˈun ojts jyënaˈany: “Yajmin ja mˈAnaˈam mGutujkën. Waˈan dyajtuny ja mtsojkën, duˈun extëm jam tsäjpotm nanduˈun yä Naxwiiny” (Mateo 6:10, TNM). Mä Biiblyë ojts tnaskäjpxë ko diˈib tyunaambyë tyäˈädë Anaˈam Kutujkën, yëˈë “dyajjëmbitäˈäny puˈxm ets  dyajjëjpkëxäˈäny tukëˈëyë anaˈamën, ets yëˈëyë jeˈeyë itäämp winë xëëw winë tiempë” (Daniel 2:44; Diˈibʉ Jatanʉp 16:14; 19:19-21).

14. Wiˈix mˈokwinmay, ¿diˈibë relijyonk kyuytyuundaapy extëm yä të yajnigajpxy ets yëˈë yajtukˈijxwëˈëmp ko tëyˈäjtën?

¹⁴ Extëm të nˈijxëm, oknayajtëwëdë net: “¿Diˈibë relijyonk tukniˈˈijxëp extëmë Biiblyë jyënaˈany ets tnigäjpx tnimaytyäˈäktë ko Dios txëwˈaty Jyobaa? ¿Diˈibë relijyonk  tsyojktëbë myëguˈuktëjk, myëbëjktëbë Jesus, kyaj ttuktëk ttukwäˈägëdë naxwinyëdë jäˈäy ets yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtëp ko Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën yëˈëyë yaˈoyëyaambyë amay jotmay? Mä tukëˈëyë relijyonk diˈib jaˈäjtp yä naxwiiny, ¿diˈibë kyuytyuundaapy extëm yä të yajnigajpxy?”. Yajxon nyigëxëˈëky ko Jyobaa tyestiigëty yëˈë diˈib duˈun kyuytyuundëp (käjpxë Isaías 43:10-12).

15. Kyaj jeˈeyë tsyekyëty nmëbëjkëm ko jyamëtyë Dios, ¿ti niˈigyë tsojkëp nˈaktuˈunëm?

¹⁵ Parë Dios mgupëkëdët kyaj jeˈeyë tsyekyëty xymyëbëkët ko yëˈë jyamëty. Pes oypyënëty tmëbëkyë Dios, mä Biiblyë jyënaˈany ko axtë kaˈoybyëty myëbëjktëp ko jyamëtyë Dios (Santya̱ˈa̱gʉ 2:19). Per nnijäˈäwëm yajxon ko kaˈoybyëty kyaj ttundë diˈibë Jyobaa tsyejpy ets nan kyaj Jyobaa kyupëkëdë. Pääty, parë nyajjotkujkˈäjtëmë Dios, tsojkëp nduˈunëm diˈib yëˈë tsyejpy, kyaj jeˈeyë nmëbëjkëm ko yëˈë jyamëty. Tsojkëp nanduˈun ndukpëtsëˈëmdutëmë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets nduktëjkëmë relijyonk diˈib tëyˈäjtën.

16. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë kyaj nyajpatëm mä relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty?

¹⁶ Apostëlë Pablo ojts jyënaˈany ets kyaj nduktëjk ndukwäˈkëm tijatyë jäˈäy tyuundëp diˈib tyukˈijtëdëbë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Yëˈë jyënany: “Tukpëtsëëmduˈuttë es katë mnaymyayëdë mët ja axëkjäˈäyëty, katë mˈadëˈëtstë extëm ja yˈaxëk winmäˈäny, netëts miits nˈaxäjëdët” (2 Korintʉ 6:17; Isaías 52:11). Pääty pënaty jantsy Dios mëduundëp, jyëjpkudijëdëp tukëˈëyë diˈib miimp mä relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty.

17, 18. ¿Pën yajtijp “mëj Babilonia”, ets tiko jyëjpˈamëty ndukpëtsëëmdutëm?

¹⁷ Biiblyë ja txëëwmoˈoy tukëˈëyë relijyonk diˈib kyaj  tyëyˈäjtënëty mëj Babilonia (Diˈibʉ Jatanʉp 17:5). * Tyäˈädë xëëw yëˈë xytyukjamyajtsëm ja käjpn diˈib tëëyëp xyëˈäjt Babilonia, mä tsyondakyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ko ja Ayoˈonduu nyajxy mä Noé jyukyˈajty. Mayë tukniˈˈijxën etsë tuˈunën diˈib tyam mayë relijyonk myëdäjttëp jam tsyondaky Babilonia. Extëm nˈokpëjtakëm, ja jäˈäy diˈib jam tsënääytyë ojts tˈawdattë Trinidad o tëgëëkpë dios, ets tyam nanduˈun mayë relijyonk tyukniˈˈixëdë. Per mä Biiblyë yajxon tyukniˈˈixë ko jeˈeyë jyaˈˈaty tuˈugë Dios diˈib tëyˈäjtën, Jyobaa, ets ko Jesukristë yëˈë yˈUˈunk (Fwank 17:3). Ja jäˈäyëty diˈib Babilonia nan myëbëjktë ko nmëdäjtëm tuˈugë anmë diˈib jukyˈäjtˈadëtsp ko tuˈugë jäˈäy yˈooky, ets ko mbäät wiinktsoo nyijkxy ayoobë. Tyam, nanduˈun mayë relijyonk tyukniˈˈixëdë ko nmëdäjtëm tuˈugë anmë diˈib mbäät nyijkxy mä ayoowdakn.

¹⁸ Ja relijyonk diˈib Babilonia ojts wyäˈkxtäˈäy ja tyuˈunën etsë tyukniˈˈijxën abëtsemy Nyaxwinyëdë. Pääty mbäät yajjaygyukë ko diˈib tyam yajtijp “mëj Babilonia”, yëˈë tukëˈëyë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty. Etsë Dios të tnaskäjpxë ko ajotkumonë kyutëgoyaˈany. ¿Mbëjkypyë netë kuentë tiko jyëjpˈamëty ets kyaj xytyuktëk xytyukwäˈägëdë mëj Babilonia? Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa Dios tsyejpy ets tim tsojk xytyukpëtsëëmduˈudët mä taanëmë tiempë yˈakwëˈëmy (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 18:4, 8).

19. ¿Tijaty mbäädëp ko xymyëdunëdë Jyobaa?

¹⁹ Ko mijts xypyëjtäˈägëdë mwinmäˈäny ets xytyukpëtsëëmduˈudëdë relijyonk diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, mbäät näägë jäˈäy diˈib mëët oy mˈity mëjagamgeˈegyëty. Per pën mijts mmëduumbyë Jyobaa mëdë nyax kyäjpn,  ta jantsy nimay xypyäädëdë mjiiky mëguˈuk. Duˈun extëm ja Jesusë yˈëxpëjkpëty ojts myastuˈudëdë jyiiky myëguˈuk ko Jesus ojts tpanëjkxtë, per ojts tpäättë mayë jyiiky myëguˈuk mä Diosë kyäjpn. Mijts nan mbäät mduˈukmuky mëdë miyonkˈambë Dios mëduumbë diˈib jyantsy yaˈijxëdëbë tsojkën nixim niyam, duˈunxyëp extëm xypyaatyë mëj familyë. Ets nëjkxëp xyˈawixy xyjëjpˈixy “mä tiempë myiny kyëdaˈaky jukyˈäjtënë winë xëëw winë tiempë” (käjpxë Marcos 10:28-30, TNM). Tadë jäˈäy diˈib tyam të mmastuˈutyëty mët ko të xyajtëgatsyë mëbëjkën, mbäät ok tyëkë ëxpëjkpë ets tmëdunëdë Jyobaa ko tnijawët wiˈixë Biiblyë tyukniˈˈixë.

20. ¿Ti yˈawijx jyëjpˈijxtëp pënaty tyam pyaduundëbë relijyonk diˈib tëyˈäjtën?

²⁰ Mä Biiblyë tyukniˈˈixë ko tsojkë Dios dyajkutëgoyaˈanyë axëkjäˈäy ets ta net dyajjukyˈatäˈänyë oyjyaˈayëty diˈib yëˈë yˈanaˈamaampy (2 Peedrʉ 3:9, 13). ¡Jantsy oy yˈitäˈänyë tyäˈädë jukyˈäjtën! Mä jeˈeyë jyamˈatäˈäny tuˈugë relijyonk diˈib tëyˈäjtën. ¿Këdii mbäätxyëbë net tyam xypyëjtaˈagyë mwinmäˈäny ets mduˈukmukët mëdë jäˈäyëty diˈib jantsy Dios mëduundëp?