1. Nuˈun kujkë tiempë pyety kyuˈty, ¿ti të ttundë nimayë Diosmëduumbëty?

 ¿MYAJTSOWBATYPY ko oy mˈity mëdë Jyobaa? ¡Seguurë ko duˈun! Nuˈun kujkë tiempë pyety kyuˈty të nanduˈun nimayë Diosmëduumbëty dyajtsobäättë ko oy yˈittë mëdë Jyobaa (Sal. 104:​33, 34). Nimay të dyajtundë xyëëw tiempë etsë jyot myëjääw, extëm ja nasareo jäˈäyëty. ¿Pënatyën duˈun yajtijtë ets ti xytyukniˈˈijxëm?

2. 1) ¿Pënatyën ojts yajtijtë nasareo? (Números 6:​1, 2). 2) ¿Tiko ijty nääk ja israelitëty nyaywyandäˈägëdë parë tyunäˈändë nasareo?

² Nasareo yëˈë yˈandijpy mä ayuk ebreo ko jäˈäy ttuny “yëˈë wandakën mä Wintsënën” o ko “yˈitäˈäny jäˈäy kënuˈkxypyë”. Duˈun ijty yajtijtë ja israelitëty mëdiˈibë aduˈuk yajtunandëbë xyëëw tiempë etsë jyot myëjääw mä tmëdundë Dios. Mä ja Ley mëdiˈibë Moisés yajmooy ojts tnigajpxy ko mbäät ja yetyëjk ets ja toxytyëjk nyaywyandäˈägëdë mä Jyobaa ko tuk tiempë dyajtunäˈändë aduˈuk ja xyëëw tiempë etsë jyot myëjääw (käjpxë Números 6:​1, 2). a Ko ijty pën nyaywyandaˈagyëty parë tyunäˈäny nasareo, kuanë ko tpaduundë extëm ja Ley jyënany oyë nety ja israelitëty niˈamukë duˈun kyajukyˈattë. ¿Ets tiijën ko  ijty duˈun nyaywyandäˈägëdë? Yëˈë ko mëk ttsojktë Jyobaa ets kyukäjpxëyandëbë nety ko kyunuˈkxëdë (Deut. 6:5; 16:17).

3. ¿Wiˈix ëtsäjtëm tyam nanduˈun të nnaywyandakëm extëm ja nasareo jäˈäyëty?

³ Kyaj ja Diosmëduumbë ojts nyekyyajtijtë nasareo ko nyitëgäjtsy ja Ley mëdiˈibë Moisés yajmooy mët “ja Kristë yˈanaˈamën” (Gal. 6:2; Rom. 10:4). Per ëtsäjtëm nanduˈun tyamë Jyobaa nmëdunäˈänëm extëmë nasareo jäˈäyëty mët tukëˈëyë jot korasoon, jot winmäˈäny etsë jot mëjääw (Mar. 12:30). Nanduˈun tyam nnaywyandakëm ko nˈanmäˈäyëmë Jyobaa ko yëˈëyë nmëdunäˈänëm. Ets parë nguytyuˈunëm mëdiˈibë të ndukwandakëm, tsojkëp nduˈunëmë ja tyuunk ets nˈyojxëmë jot mëjääw etsë xëëw tiempë. Min nˈokˈijxëm ti ja nasareo jäˈäyëty pudëjkëdë parë tkuytyuundë wiˈixë nety të nyaywyandäˈägëdë ets ti ëtsäjtëm xypyudëkëyäˈänëm parë nanduˈun nduˈunëm (Mat. 16:24). b

NˈOKˈYOJXËMË JOT MËJÄÄW ETSË XËËW TIEMPË

4. Extëm jyënaˈanyë Números 6:​3, 4, ¿ti ijty kyaj ttundë ja nasareo jäˈäyëty?

⁴ (Käjpxë Números 6:​3, 4). Ja nasareo jäˈäyëty kyaj ijty mbäät yˈuuktë ets kyaj ijty mbäät nanduˈun tjëˈxtë ja uubës tsäˈäm ets ja uubës tëˈëts mëdiˈibë mayë jäˈäy jyëˈxtë mä taabë tiempë. Kyaj ijty wyiˈixëty ko jäˈäy tˈuuktë ja binë, pesë Biiblyë jyënaˈany ko binë “yajxondakypyë naxwinyëdë jäˈäyë kyorasoon” ets yëˈë mëdiˈibë Dios të xynyamoˈoyëm (Sal. 104:​14, 15). Oyë Biiblyë tkayajkuboky, per ja nasareo jäˈäyëty kyaj ijty yˈuuktë. c

5. ¿Ti tyuundë Madián mëdë Marcela, ets tiko duˈun ttuundë?

⁵ Ëtsäjtëm nanduˈun tyam ja xëëw tiempë nyajtuˈunëm etsë jot mëjääw extëm ja nasareo jäˈäyëty. Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈaky tuˈugë kasäädë jäˈäy mëdiˈibë tsënääytyëp Colombia ja txëwˈattë Madián ets Marcela. d Nitii nety kyatëgoyˈäjtxëdë pes ja yetyëjk meenybyatp ets jantsy oyë netyë jyëën tyëjk, per niˈigyë netyë Jyobaa tˈakmëdunäˈändë. Pääty ¿ti tyuundë? Duˈun tnimaytyäˈäktë: “Kyajts nekyjyuuytyë mëdiˈibë kyaj tyim jëjpˈamëty, tajëts ojts nëjkxtë tsënaabyë mä tuˈugë tëjkë mutskpë ets ndoˈktëts ja ngarrë”. Kyaj nety tyim jëjpˈamëty duˈun tijaty ttundët, per pääty duˈun ttuundë parë niˈigyë xyëëw tiempë  dyajtunandë etsë jyot myëjääw mä Diosë tyuunk. Jantsy agujk jotkujk nyayjyäˈäwëdë ko duˈun ttuundë.

6. ¿Tiko niˈigyë nˈyojxëmë xëëw tiempë etsë jot mëjääw parë nmëduˈunëmë Jyobaa? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁶ Tyam ninuˈun nDiosmëduˈunëm xëmë nˈyojxëmë jot mëjääw etsë tiempë parë niˈigyë nduˈunëmë Diosë tyuunk (1 Kor. 9:​3-6). Jyobaa kyaj xytyukˈatsipˈäjtëm parë duˈun nˈyojxëmë jot mëjääw etsë xëëw tiempë. Per näägë nmëguˈukˈäjtëm nayojxëdëp duˈun parë aduˈuk ttuunëdë Diosë tyuunk. Extëm nääk myastuttëbë tyuunk, jyëën tyëjk o tijaty myëdäjtëp. Ets ta net näägë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë kyaj nyapëktë o mëdiˈibë kyaj tnamëdattë yˈuˈunk yˈënäˈk parë niˈigyë Diosmëdundët. O ta net nääk mëdiˈibë nëjkxtëp ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë mä tyëgoyˈatyë naybyudëkë, oy tnikaˈaktë ja jyëëky myëguˈuk ets pënaty oy mëët yˈittë. Nmastutëm tijaty mët ko niˈigyë Jyobaa nmëdunäˈänëm ets mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa mëjwiin kajaa dyajtsobaty ko duˈun nˈyojxëmë xëëw tiempë (Eb. 6:10).

NˈOKTUˈUNËMË MËJÄÄW PARË KYAJ NJUKYˈÄJTËM EXTËMË NAXWINYËDË JÄˈÄY

7. ¿Tiko ijty ja nasareo jäˈäy tsyiptakxëdë ets tkuytyundët mëdiˈibë të twandäˈäktë? (Números 6:​5, ix nanduˈunë dibujë).

⁷ (Käjpxë Números 6:5). Ja nasareo jäˈäyëty kyaj ijty mbäät nyaygyukaabëdë, duˈun dyajnigëxëˈëktë ko myëjˈijx myëjpëjktaktëbë Jyobaa yˈanaˈamën. Ko ijty tuˈugë israelitë nyaywyandaˈagyëty Diosmëdunäˈäny jeky, ta ijty ja kyuwääy yoonë. Pääty mayë jäˈäy tpëjktë kuentë ko të nyaywyandaˈagyëty. Ko ijty yajpäättë mëdë jäˈäy mëdiˈibë yˈoyˈijxtëp kyaj wiˈix yˈanëˈëmxëdë, per mayë jäˈäy kyaj tˈoyˈijxtë ko ijty duˈunë jäˈäy nyaywyandäˈägëdë ets pääty jeˈeyë tnëxik ttukxiktë. Ja tiempë mä jyukyˈäjttë ja israelitëty mëdiˈibë netyë Jyobaa të tmëjagamgaˈaktë, yˈaˈukëdëp ijty ja mëdiˈibë të nyaywyandäˈägëdë. Pesë Biiblyë jyënaˈany: ‘Miitsëty ojts xyˈasipˈatë ja nasareo jäˈäy ets yˈuukëty myuˈukëdëty’ ets pääty tˈaˈukëdë parë kyaj tkuytyundët ja wyandakën (Amós 2:12 TY). Tsojkëbë nety ja nasareo jäˈäy yˈittët jotmëk parë dyajnigëxëˈëktët ko tëgatsy jyukyˈattë.

8. ¿Wiˈix të mbudëkëty extëm të yajnimaytyaˈagyë Benjamin?

⁸ Jyobaa mbäät xypyudëjkëm parë nˈijtëm jotmëk oy njäˈäyˈäjtëm wintsoytyuˈun. Min nˈokˈijxëm wiˈix jyajtyë Benjamin, mëdiˈibë 10 jyëmëjt ets tsyëënë Noruega. Kom Ucrania tapë tsip tyunyëty, ta ja maˈestrëtëjk dyajtuˈukmujktäˈäytyë ja ënäˈkuˈungëty parë tkuyˈëwdëdë bandeerë ets myadäˈäktët. Komë Benjamin kyaj tkuyˈëwany tkuyäˈäxany, ta jagam ojts wyeˈemy. Ko ja myaˈestrë yˈijxpatë ta ojts myëgajpxyëty ets yˈanmääyë: “¡Min yamtsoow,  tyam nˈëwxittë, jotëgoy!”. Ta Benjamin ojts tninëjkxy amëk jotmëk ja myaˈestrë ets tˈanmääy: “Ëjts kyajts nduktëk ndukwäˈägë tijaty tyuundëbë politikëtëjk, pes mayë Testiigëtëjk yajpäättë pujxndëgoty mët ko kyaj ttuktëkëdë tsip”. Ta ja myaˈestrë kyaj wiˈix nyekyˈanmääyë. Per ta net ja myëguˈuktëjk yajtëëwëdë tiko nety kyaj yˈëy. Benjamin ta jyantsy tsyëˈkë ets jyayäˈäxany, per jotmëktak jatëgok ets tyukmëtmaytyak ja myëguˈuktëjk extëmë nety të tˈanëëmë ja myaˈestrë. Ok, ta Benjamin ttukmëtmaytyaky ja tyääk tyeety ko yëˈë netyë Jyobaa të pyudëkëty parë tnimaytyäˈägët tijaty myëbëjkypy.

9. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë Jyobaa nyajxondakëm?

⁹ Ko nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ta jäˈäy tpëktë kuentë ko tëgatsy njäˈäyˈäjtëm, duˈun mä nduˈunëm ets pënaty eskuelëˈäjttëp, pääty tsojkëbë net nˈijtëm jotmëk parë nnaynyigäjpxëm ko Testiigëˈäjtëm. Ets kom niˈigyë yˈokˈtëwäˈäny extëm tyamë jäˈäy jyukyˈattë ets jyaˈayˈattë, pääty xytsyiptäˈägäˈänxëmë net nguytyuˈunëm tijatyë Jyobaa nyiˈanaˈamëp ets nanduˈun nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ja oybyë ayuk (2 Tim. 1:8; 3:13). Oy ko njamyajtsëm ko yëˈë Jyobaa nyajxondakëm ko kyaj njukyˈäjtëm extëmë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈattë mëdiˈibë kyaj myëduunëdë, per tsojkëp nˈijtëm jotmëk parë duˈun njukyˈäjtëm (Prov. 27:11; Mal. 3:18).

NˈOKPËJKTAKËMË JYOBAA JËJPˈAM MÄ NJUKYˈÄJTËNˈÄJTËM

10. ¿Tiko ojts ja nasareo jäˈäyëty tsyiptakxëdë tkuytyundët ja anaˈamën mëdiˈibë yajpatp mä Números 6:​6, 7?

¹⁰ (Käjpxë Números 6:​6, 7). Ja nasareo jäˈäyëty kyaj ijty mbäät tmëwingondë ja oˈkpë, mbäät njënäˈänëm ko kyaj tsyipëty nmëmëdoˈowëmë yäˈädë anaˈamën, per yëˈëjëty ojts tsyiptakxëdë ets mas niˈigyë ko yˈoˈk tyëgooytyë ja jyëëky myëguˈuk. ¿Tiko? Yëˈko duˈun ijty ja kostumbrë tmëdattë ko naynyinëjkxëdëp ko pën yˈooky (Fwank 19:​39, 40; Apos. 9:​36-40). Yëˈëjëty mëk tjäˈäwëdë ko yˈoktë ja jyëëky myëguˈuk, per kyaj ojts tninëjkxtë, ko duˈun ttuundë ta dyajnigëxëˈktë ko mëkë netyë myëbëjkën tmëdattë. Mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa yëˈë mooyëdë ja jot mëjääw parë tmëmadäˈäktët ja amay jotmay ets kyaj naytyuˈuk yajpattë.

11. ¿Ti jotmay nbatëm mëdë familyë ko nDiosmëduˈunëm? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹¹ Tyam niˈamukë ninuˈun nDiosmëduˈunëm nmëjpëjktakëm ko të nnaywyandakëm mä Jyobaa. Ets ja nyajnigëxëˈkëm mä wiˈix tijaty nduˈunëm ets wiˈix nˈijtëm mëdë jëëky  mëguˈuk. Nmoˈoyëm ja nfamilyëˈäjtëm tijaty yajtëgoyˈäjttëp, per kyaj net xytyuktuˈunëm tijaty tsyojkënyëˈäjttëp, yëˈë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8). Ko nduˈunëm tijatyë Jyobaa tyukjotkëdakypy, ta familyë xytyukjotˈambëjkëm ets mbäädë net kyaj oy mëët nˈijtëm.

12. ¿Ti Alexandru tyuun ko kyudëjk tyukmëtsipˈäjtë ko nety yˈëxpëky?

¹² Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈagyë Alexandru mëdë Dorina. Yëˈëjëty ja nety kujk yˈëxpëktë tuk jëmëjt ko Dorina jyënany ko kyaj nyekyˈëxpëkäˈäny ets ta nanduˈun tˈanmääy ja myëmëjjäˈäy parë kyaj nyekyˈëxpëkët. Alexandru ta tsuj yajxon ojts ttukmëtmaytyaˈaky ja kyudëjk ko yëˈë duˈunyëm yˈëxpëkäˈäny, perë Dorina ninuˈun tkaˈoymyëdooy. Axtë ojts atsip tjatukmastuˈudäˈäny ja ëxpëjkën, Alexandru jyajaygyukëyan tiko nety duˈun ja kyudëjk wyinmay, per ojts tsyiptakxëty. Näˈäty jyamastuˈudan ja ëxpëjkën ko ja kyudëjk axëëk tyuunë ets wixaty yˈanmääyë. Perë Alexandru duˈunyëm yˈëxpëjkˈadëtsy ets tsyojk ja kyujëën kyudëjk ets wyingutsëˈkë. Ko duˈun ttuuny ta ja kyudëjk jatëgok jyënany ko yˈëxpëkäˈäny. (Ixë bideo mëdiˈibë miimp mä jw.org Alexandru mëdë Dorina Văcar: “Ja mëdiˈibë myëdäjtypyë tsojkën, myëdäjtypyë maˈkxtujkën ets oyjyaˈay”).

13. ¿Wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëmë Jyobaa etsë nfamilyëˈäjtëm?

¹³ Jyobaa yëˈë yajnaxkëdakë familyë ets tsyojkypy parë niˈamukë yajpäättët agujk jotkujk (Éfes. 3:​14, 15). Tsojkëp duˈun tijaty nduˈunëm extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë parë nˈijtëm agujk jotkujk. Jyobaa mëjwiin kajaa dyajtsobääty ko tˈixy nduˈunëmë mëjääw parë nmëduˈunëm ets ko nˈijxˈijt nguentëˈäjtëm ja familyë, ntsojkëm ets nwingutsëˈkëm (Rom. 12:10).

NˈOKNAYMYËJÄÄWMOˈOYËM NIXIM NIYAM PARË NJÄˈÄYˈÄJTËM EXTËM JA NASAREO JÄˈÄYËTY

14. ¿Pënaty mbäät nmëjääwmoˈoyëm?

¹⁴ Niˈamukë nyajnimëjääwdakëm parë Jyobaa nmëduˈunëm mët ko ntsojkëm, näˈäty mbäät xytsyiptakxëm. Per ¿wiˈix mbäät nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm parë niˈigyë tmëdundëdë Jyobaa? Ko nmëjkuˈëˈëw nmëjkugäjpxëm mëdë ääw ayuk (Job 16:5). ¿Ja xyˈixyˈaty tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mä mduˈukmuky mëdiˈibë adëyë jyukyˈäjtën yajnëjkxaampy parë niˈigyë Jyobaa tmëdunäˈäny? ¿Ja xyˈixyˈaty tuˈugë mixy mëdiˈibë eskuelëˈäjtp ets kyaj jyaˈayˈaty extëm ja myëguˈuktëjk oy tsyiptakxëty duˈun ttunët? ¿Jam tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm o tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë apenënëm tëjkëp ëxpëjkpë mëdiˈibë tukmëtsipˈäjtëp ja fyamilyë  ko yˈëxpëky? Pën jam, nˈokˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny wiˈix mbäät nmëjääwmoˈoyëmë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ets nˈokˈanmäˈäyëm ko mëjwiin kajaa nyajtsobatëm ko dyajnimëjääwdäˈäktë parë yˈëxpëktë ets Diosmëdundë oy tpäättë amay jotmay (Filem. 4, 5, 7).

15. ¿Ti tyuundëp näägë nmëguˈukˈäjtëm parë tpudëkëdë myëguˈuktëjk mëdiˈibë aduˈugë xyëëw tiempë yajtuundëp mä Diosë tyuunk?

¹⁵ Mbäät nanduˈun näˈäty nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë aduˈugë xyëëw tiempë yajtuundëp mä Diosë tyuunk (Prov. 19:17; Eb. 13:16). Duˈunën ttuuny tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tsënaapy Sri Lanka. Kom yajmoobyë nety ja myëjäˈäymyeeny, ta ojts ttuknibëjktäägë ko tpudëkëyaˈany nimajtskë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundëp prekursoor, poˈoboˈo ijty tmoˈoy ja meeny parë mbäät tˈajuuytyuktë ja tyelefënë. ¡Jantsy oy ko duˈun yˈoyjyaˈaytyakyë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm!

16. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajnimaytyäˈäktë ja nasareo jäˈäyëty?

¹⁶ Mëjwiin kajaa tijaty xytyukniˈˈijxëm extëm tëëyëp ja Diosmëduumbë ojts nyaywyandäˈägëdë. Të nanduˈun nnijäˈäwëm ko Jyobaa yajtsobatypy ko amumduˈukjot nˈyojxëm ja xëëw tiempë parë ndunäˈänëm ja tyuunk ets nyajnigëxëˈkëm ko mëk ntsojkëm (Prov. 23:​15, 16; Mar. 10:​28-30; 1 Fwank 4:19). Extëm tijaty ttuundë ja nasareo jäˈäyëty, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa pyëjkypyë kuentë ko nˈyojxëmë xëëw tiempë etsë jot mëjääw parë nyajnimëjääwdakëm ets nduˈunëm ja tyuunk. Pääty, min duˈunyëm nˈokmëduunˈadëtsëmë Jyobaa amumduˈukjot.