1, 2. 1) ¿Tiko njënäˈänëm ko kyaj yˈoynyatiijëty ko tuˈugë jäˈäy nyëbety? 2) ¿Ti mbäät jawyiin xyˈixy mä mganëbetynyëm?

¿MUTSKNËM mijts ets mnëbatäämp? ¡Nitii duˈun kyaˈoyëty extëm ko tuˈugë jäˈäy nyëbety! Per extëm të nˈijxëm mä jatuˈukpë artikulo ko jäˈäy nyëbety kyaj yˈoynyatiijëty. Ko mnëbatët, ta niˈamukë jäˈäy xytyukˈixy ko të mjukyˈäjtën xytyukëdëkë Jyobaa, ko të xytyukwandaˈaky xymyëdunäˈäny winë xëëw, ets ko yëˈë diˈib mas jëjpˈam mbëjtäˈägaampy mä mjukyˈäjtën. Tyäˈädë wandakën kyaj yˈoynyatiijëty, pääty mä mganëbetynyëm jawyiin mbäät xyˈixët pën të mmëjay, pën pääty mnëbatäˈäny parë xymyëdunäˈänyë Jyobaa ets pën mjaygyujkëp tidën yˈandijpy mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa.

² ¿Listë myajpääty parë mnëbatët? Waˈan mwinmay ko kyajnëm. O waˈan mwinmay ko listë myajpääty, per ja mdääk mdeety mˈanëˈëmxëty ko tsojkëp jawaanë mˈakˈyaagët etsë mjot mwinmäˈäny yˈaktëkët. Pën duˈun, këdii mˈëxtëkëwaˈaky. Pëjtäˈägë mwinmäˈäny ets niˈigyë mnayaˈoyëdët parë tsojk myajpäädët listë ets mnëbatët. Tyäˈädë artikulo, tëgëk pëky mdukˈixäˈänyëty  ti mbäät xytyuny. Myëduˈuk, ix tijaty mmëbëjkypy, myëmajtsk, ix tijaty mduumpy ets myëdëgëëk, ix pën mtsejpyë Jyobaa.

3, 4. ¿Wiˈix mbäädë ënäˈktëjk pyudëkëdë yˈijxpajtënë Timoteo?

³ Nayajtëwëdë: “¿Tikots nmëbëky ko jantsy tamë Dios? ¿Tikots nˈity seguurë ko Biiblyë jam tsyoony mä Dios? ¿Tikots yëˈë nmëmëdoyë Diosë yˈanaˈamën ets kyaj yëˈëjëty tijatyë naxwinyëdë jäˈäy tyuundëp?”. Ko duˈun mnayajtëwëdët, yëˈë mbudëkëyanëp parë xypyanëjkxëdë tyäˈädë käjpxwijën diˈibë Pablo kyujäˈäyë: “Këˈëm miitsëty xyˈixtët diˈibë duˈun oy ets diˈibë yajkupëjkp ets diˈibë duˈun ja Dios tsyejpy” (Romanos 12:2, TNM). Tyäˈädë tekstë yëˈë myaytyäˈägaampy ko tsojkëp këˈëm xyˈixët pën tëyˈäjtën ko diˈib mas oy parë mijts, yëˈë ko xytyunët extëmë Dios jyënaˈany. ¿Tiko mbäät këˈëm xyˈixy pën tëyˈäjtën?

⁴ Min nˈokˈijxëm tuˈugë mixyë yˈijxpajtën diˈib xyëˈäjt Timoteo. Yëˈë nyijäˈäwëbë nety yajxon tijaty myaytyakypy ja Diosë Jyaaybyajtën mët ko ja tyääk etsë nyanwelë tyukniˈˈijxë. Perë Pablo duˈun yˈanmääyë: “It yajxon mët ja diˈibë të xyjaty es mët diˈibë të xymyëbeky” (2 Timotee 3:14, 15). ¿Tiko Timoteo yˈijty seguurë ko tëyˈäjtën tijaty myëbëjkypy? ¿Yëˈëdaa mët ko ja tyääk ets ja nyanwelë yˈanmääyë ko yëˈë diˈib tëyˈäjtën? Kyaj. Yëˈë duˈun mët ko këˈëm ojts tˈijxkijpxyë pën tëyˈäjtën (käjpxë 1 Tesalónikʉ 5:21). Seguurë ko ënäˈktëjk mbäät mëjwiin kajaa pyudëkëdë Timoteo yˈijxpajtën.

5, 6. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets desde tyam këˈëm xyˈijxkijpxyët tijaty mmëbëjkypy?

⁵ ¿Ti mdukniˈˈijxëbë Timoteo yˈijxpajtën? Waˈan jamë tiempë nyëjkxnë mä xynyijäˈäwë tijaty tukniˈˈijxëbë Biiblyë. Pën duˈun, tiko xykyatuny extëmë Timoteo, pëjtäˈägë mwinmäˈäny ets xyˈixët tiko tijaty xymyëbëky. Ko duˈun xytyunët, ta mˈitët mas seguurë ets niˈigyë ja mëbëjkën kyëktëkët. Nan mbudëkëyanëp parë xyjëjpkudijët tijaty mduktunanëbë mëguˈuktëjk, tijaty yˈawäˈänëbë naxwinyëdë jäˈäy ets axtë mmëmadäˈägëp tijaty këˈëm myajtëgoyanëp.

⁶ Jëjpˈam ets këˈëm xyˈijxkijpxyët tijaty mmëbëjkypy, net xyjatët xyˈatsoowëmbitët tijaty myajtëëwëbë mmëguˈuktëjk diˈib mëët mˈeskuelëˈaty. Extëm ko myajtëwëdët: “¿Tiko mˈity seguurë ko jantsy tamë Dios? Pënë Dios tsojkp, ¿tiko tnasˈixë etsë ayoˈon tyun jyatëdët? Pënë Dios yëˈë yajkoj tijaty, ¿pën yëˈë yajkojë?”. Ko këˈëm xyˈijxkijpxyët pën tëyˈäjtën tijaty mmëbëjkypy, ta seguurë mˈitët ets niˈigyë xyˈakˈëxpëkäˈänëdë Biiblyë.

7-9. ¿Wiˈix mbäät niˈigyë xyajkëktëkë ja mëbëjkën ko xyˈëxpëkëdë guías de estudio diˈib miimp mä jw.org?

⁷ Pën mˈëxpëjkypy yajxonë Biiblyë, ta nëjkx xyˈatsoowëmbity tijatyë jäˈäy myajtëëwëp, xyjaygyukët diˈib kyaj oy xynyijawë ets mˈitët seguurë mä tijaty mmëbëjkypy (Apostʉlʉty 17:11). Taaˈäjtp kanäägë ëxpëjkpajn diˈib mbäät mbudëkëty parë tijaty xypyayoˈoyët. Mayë ënäˈktëjk të pyudëkëdë tyäˈädë foyetë El origen de la vida etsë liibrë ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? Nan të nimay pyudëkëdë diˈib yajpatp mä jw.org, mä jyënaˈany: ¿Qué enseña realmente la Biblia?  (Guías de estudio). Tëkë mä jyënaˈany ENSEÑANZAS BÍBLICAS ets ta net mä JÓVENES. Tap myiny kanäk pëky diˈib mbäät xyˈëxpëky parë yajxon xyjaygyukët tijatyë Biiblyë tukniˈˈijxëp.

⁸ Waˈan xynyijawë wiˈix yaˈˈatsoowëmbity tijaty miimp mä guías de estudio, mët ko mˈëxpëjkypyë Biiblyë. Per ¿mmëbëjkypy wiˈix jap yaˈˈatsoowëmbity? Tyäˈädë guías de estudio mbudëkëyanëp parë yajxon xywyinmayët kanäägë tekstë ets parë xykyëxjäˈäyët wiˈix mijts mwinmay. Nan mbudëkëyanëp parë xywyinmayët wiˈix mbäädë jäˈäy xytyukmëtmaytyaˈaky. Yajtunë tyäˈädë guías de estudio parë xyajkëktëkëdë mmëbëjkën mä tijaty kujk mnijäˈäwëp mä Biiblyë.

⁹ Jëjpˈam ets këˈëm mˈitët seguurë ko jantsy tëyˈäjtën tijaty të xynyijawë mä Biiblyë. Yëˈë mbudëkëyanëp parë myajpäädët listë ets mnëbatët. Tuˈugë kiixy diˈib Testiigë ets jeˈeyënëm yaˈkpëtsëmy, jyënany: “Jawyiinëts yajxon nˈëxpëjkyë Biiblyë axtë koonëmëts nˈijty seguurë ko tyäˈädë yëˈë relijyongë tëyˈäjtënbë, taanëmtsë nwinmäˈäny nbëjtaky nëbatäˈäny ets tuˈuk tuˈugë xëëw nyaxy niˈigyëts nˈity seguurë”.

10. ¿Ti yaˈˈawijxp ttundët niˈamukë pënaty të nyëbattë?

¹⁰ Biiblyë jyënaˈany ko “diˈibë jeˈeyë tmaytyaˈakyˈaty ko tmëbeky es kyaj dyajnigëxeˈeky mä jyikyˈaty, kyaj tyuny diˈibë myëbejkypy” (Santya̱ˈa̱gʉ 2:17). Pääty pën mijts mmëdäjtypyë mëbëjkën ets mˈijtp seguurë ko tijaty mmëbëjkypy jantsy tëyˈäjtën, tsojkëbë net xyajnigëxëˈëgët mä tijaty mduumpy. Duˈun mjukyˈatët extëmë Biiblyë jyënaˈany: “Mjikyˈattët wäˈäts es extëmë Dios ttseky” (käjpxë 2 Peedrʉ 3:11).

11. ¿Tijaty yˈandijpy njukyˈäjtëm wäˈäts?

¹¹ ¿Tijaty yˈandijpy njukyˈäjtëm wäˈäts? Okwinmay  ti të xytyuny nuˈun të nyaxy tëdujk poˈo. Ko ojts ti mjayajtëgoyaˈanyëty, ¿ojts xyajnigëxëˈëky ko mjäjtypy xywyinˈixët diˈibë oy ets diˈibë axëëk? (Ebreeʉsʉty 5:14). ¿Të xyjëjpkudijë tijaty mjayajtëgoyanëp o tijaty mjatuktunanëbë mëguˈuktëjk? ¿Mˈyajkypyë oybyë ijxpajtën mä mˈeskuelë? ¿Yëˈë mduumpy ti Jyobaa mdukˈanaˈamëp, o yëˈë diˈibë mëguˈuktëjk tyuundëp mët ko kyaj xytsyeky myajtukxiˈigët? (1 Peedrʉ 4:3, 4). Nipën kyawäˈätsjäˈäyëty, axtë pënaty jeky kujk Dios mëduundëp mbäät näˈäty ttuktsoytyundë ko Tyestiigëty. Per pënaty të nyaywyandäˈägëdë mä Jyobaa niˈigyë mbäät mëj nyayjawëdë ko yˈittë Jyobaa tyestiigë ets ko dyajnëjkxtë jyukyˈäjtënë wäˈäts.

12. 1) ¿Tijaty yˈandijpy ko jyënaˈany mjukyˈatët “extëmë Dios ttseky”? 2) ¿Wiˈix mbäät mnayjawëty ko duˈun xytyuny?

¹² ¿Tijaty yˈandijpy ko jyënaˈany mjukyˈatët “extëmë Dios ttseky”? Yëˈë yˈandijpy tijaty nduˈunëm, extëm ko nëjkxëm reunyonk ets käjpxwäˈkxpë. Per nanduˈun tijaty këˈëm mduumpy, extëm ko xymyënuˈkxtaˈagyë Jyobaa ets xyˈëxpëkyë Biiblyë. Ja diˈib naywyandakëp mä Jyobaa, tyukˈijty tyukxoompy ko duˈun ttuny, kyaj ttuny atsip aguanë. Duˈun nyayjawëty extëmë rey David, diˈib jënan: “Kojëts ndunyë mtsojkën, Dios miyë, yëˈëjëts ndukxondakypy, etsë mley yˈity njodoty nwinmäˈänyotyëts” (Salmo 40:8).

13, 14. 1) ¿Ti ëxpëjkpajn mbäät mbudëkëty parë mjukyˈatët “extëmë Dios ttseky”? 2) ¿Wiˈix näägë ënäˈktëjk të pyudëkëdë diˈib miimp mä tyäˈädë liibrë?

¹³ ¿Ti mbäät mbudëkëty parë mjukyˈatët “extëmë Dios ttseky”? Mbäät xyajtuny diˈib miimp mä liibrë Los jóvenes preguntan, volumen 2, pajina 308 etsë 309. Tap myiny kanäägë yajtëˈëwën diˈib mbäät xyˈatsoowëmbity extëm: “¿Mdukmëtmaytyakypyë Jyobaa wiˈix meerë tijaty yˈixëty? Ets extëm xyˈanëëmë, ¿yajnigëxëˈkypy ko mtsejpy?”. “¿Ti ëxpëjkpajn myajtuumpy ko mˈëxpëky naytyuˈuk?”. “¿Mnëjkxp käjpxwäˈkxpë oy näˈätyë mdääk mdeety kyanëjkxtë?”. Nan tap myiny mä xykyujayët wiˈix mbäät mas oy mnuˈkxtaˈaky, wiˈix xyˈëxpëkëdë Biiblyë ets wiˈix mas oy mgäjpxwäˈkxët.

¹⁴ Nimayë ënäˈktëjk diˈib nëbatandëp jyënäˈändë ko mëjwiin kajaa pyudëkëdë diˈib miimp mä tyäˈädë liibrë. Extëm nˈokpëjtakëm, Tilda jyënaˈany: “Xypyudëjkëts parëts ndukniwinmäˈäyë tijatyëts ndunaampy. Wanaty wanatyëts nduundääy ets kyajnëmë nety nyaxy tuk jëmëjt, kojëts nyajpaty listë parëts nnëbatët”. Patrick nan ojts pyudëkëty, yëˈë jyënaˈany: “Tëjëtsë nety nduknibëjtäägë tijatyëts ndunaampy. Per kojëts njääybyajtääy, tajëts niˈigyë mëjää nduuny parëts duˈun ndunët”.

15. ¿Tiko njënäˈänëm ko niduˈuk niduˈuk këˈëm nnaywyandakëm mä Jyobaa?

¹⁵ Ja tuk pëky diˈib yajtëëbyë tyäˈädë liibrë Los jóvenes preguntan, yëˈë tyäˈädë: “¿Duˈunyëm xymyëdunäˈänyë Jyobaa ko mdääk  mdeety o mëtnaymyaayëbë tmastuˈudët ja tëyˈäjtën?”. Jamyats ko niduˈuk niduˈuk këˈëm nnaywyandakëm mä Jyobaa. Ko netyë Jyobaa të xytyukëdëkë mjukyˈäjtën ets të mnëbajnë, këˈëm mijts mnaymyayaˈanyëty mëdë Jyobaa ets nan jam mguentëkëyakäˈäny ko ti xytyunët. Pääty, mbäät oy mˈity mëdë Jyobaa, oy ti ja mdääk mdeety ttunët o wiink jäˈäy. Pën mjukyˈäjtp “wäˈäts es extëmë Dios ttseky”, ta xyajnigëxëˈëgët ko mˈijtp seguurë ko tyäˈädë yëˈë ja tëyˈäjtën ets ko mwingutsëˈëgëyaampy ja Diosë yˈanaˈamën. Ko duˈun xytyunët, listë nety myajpääty parë mnëbatët.

16, 17. 1) ¿Tiko tuˈugë jäˈäy nyëbatäˈänët ets tmëdunäˈänëdë Dios? 2) ¿Ti mbudëkëyanëp parë niˈigyë xymyëjjawët ko ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm? Pëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

¹⁶ Tëgok, tuˈugë yetyëjk diˈibë nety yajxon nyijäˈäwëp ja Ley diˈibë Moisés yajmooy, dyajtëëyë Jesus diˈibë anaˈamën mas mëj. Ta Jesus yˈatsoowë: “Mtsokëbë mDios Jyobaa mët tukëˈëyë mgorasoon, mët tukëˈëyë mjukyˈäjtën ets mët tukëˈëyë mwinmäˈäny” (Mateo 22:35-37, TNM). Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko pën nëbatäämp tuˈugë jäˈäy ets tmëdunäˈänyë Jyobaa, jëjpˈam ets ttsokët.  ¿Wiˈix mbäät niˈigyë xyajkëktëkë mtsojkënë mä Jyobaa? Tuk pëky, yëˈë ko xypyawinmayët ko Jesus ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm (käjpxë 2 Korintʉ 5:14, 15; 1 Fwank 4:9, 19). Pën mjuˈtypyë tiempë parë xypyawinmay nuˈunën myëjwiin kyajaajëty diˈibë Jyobaa të xytyukmëduˈunëm, ta niˈigyë xymyëjjawëyaˈany ets xyajjëmbitäˈänët.

¹⁷ Okpawinmay ko tap mnëëjiˈkxy ets ta tuˈugë jäˈäy mjuutyëty. ¿Ti mdunëp? ¿Nidëyë mnëjkxët mä mdëjk nayjyaandëgäjtsëbë ets ni jeˈeyë xykyamoˈoyëdë dyoskujuyëm? Kyaj, seguurë ko winë xëëw tyäˈädë jäˈäy xykyukäjpxët. Nanduˈunë nety ëtsäjtëm nyajpatëm pokyoty ets oˈkën jëjpˈam, duˈunxyëp extëm niˈamukë nëëjiˈkxëm. Perë Jyobaa mëdë Jesus ojts xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mët ko mëk xytsyojkëm ets të xyajnitsokëm. Duˈuntsoo mbäät nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtënë winë xëëbë diˈib itäämp yä Naxwiiny. ¿Këdii mëjwiin kajaa mbäät nmëjjäˈäwëm?

18, 19. 1) ¿Tiko kyaj mbäät mtsëˈëgë xytyukëdëkëdë mjukyˈäjtënë Jyobaa? 2) ¿Tiko niˈigyë yˈoyëyaˈanyë mjukyˈäjtën ko xypyëjtäˈägëdë mwinmäˈäny parë xymyëdunëdë Dios?

¹⁸ ¿Mmëjjäˈäwëp ti Jyobaa të mdukmëdunyëty? Pën duˈun, tukëdëkë mjukyˈäjtën ets mnëbatët. Ko mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa, yëˈë yˈandijpy ko xëmë xytyunäˈäny ti yëˈë tsyejpy. Ets kyaj tiko mtsëˈëgët ko duˈun xytyukwandäˈägët, pesë Jyobaa yëˈë mdukmëtsojkëp diˈib oy, ets të twandaˈaky ko kyunuˈkxaampy pënaty mëmëdoowëp (Ebreeʉsʉty 11:6). ¡Niˈigyë yˈoyëyaˈanyë mjukyˈäjtën ko mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa ets ko mnëbatët! Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë jyëmëjt 24, mutsknëmë nety ko nyëbejty, yëˈë jyënaˈany: “Koxyëbëts jawaanë nˈakmaˈkxtujky, ojxyëbëts yajxon njaygyukë ti diˈibë Jyobaa tsyejpy. Per kojëts nnëbejty, yëˈëts ojts xykyuwäˈäny parëts kyaj ngäˈäjët mä kanäägë trampë diˈib jaˈäjtp”.

¹⁹ Extëm të njënäˈänëm, Jyobaa yëˈë mdukmëtsojkëbë oyˈäjtën. Perë Satanás kyaj tkuentëty oy wiˈix mjat mgëbatët mët ko jeˈeyë twinmay diˈib këˈëm tyukˈoyˈatëp. Pën mduumpy ti yëˈë tsyejpy, nitii oyˈäjtënë xykyapäädët. Pes ¿wiˈix mbäät mmoˈoyëtyë oyˈäjtënë pën nitii oyˈäjtënë tkaˈˈawanë? Kyaj mbäät tˈawanë oyˈäjtënë jäˈäy ets niwiˈixtsoo mbäät tkajotkujkmoˈoy, mët ko yëˈë tukmiin tukëdakëbë ayoˈon (Diˈibʉ Jatanʉp 20:10).

20. ¿Ti mbudëkëyanëp parë myajpäädët listë ets mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa ets mnëbatët? (Ix nanduˈunë rekuäädrë “Naybyudëkë parë mas oy mnaymyayëdët mëdë Dios”).

²⁰ Nitii duˈun kyaˈoyëty extëm ko mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa. ¿Myajpatp listë parë duˈun xytyunët? Pën duˈun, naywyandäˈägëdë mä Jyobaa, këdii mtsëˈëgë. Per pën mwinmaapy ko kyaj myajpääty listë, padun extëm mä tyäˈädë artikulo të dyakyë käjpxwijën parë niˈigyë mnayaˈoyëdët. Pablo ojts tˈanëëmë ja myëguˈuktëjk diˈib Filipos parë wyimbajtˈadëˈëtstët (Filipenses 3:16, TNM). Pën mbanëjkxypyë tyäˈädë käjpxwijën, ta tsojk myajpäädët listë parë mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa ets mnëbatët.