1. ¿Ti njatsojkënyëˈäjtëm ttundëdë njiikyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm?

TUˈUGË nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Pauline * jyënaˈany: “Desde kots nnijäˈäwë tëyˈäjtën, njatsojkënyëˈäjtëts etsëts nyajpatäˈäytyët mëdëtsë njiiky nmëguˈuk mä ja it lugäärë tsujpë, per mas niˈigyëts njatsojky etsëts nmëdunëdë Jyobaa mëdëtsë nmëmëjjäˈäy, Wayne etsëts ja nmäänguˈunk”. Waˈan duˈun nnayjyäˈäwëm extëmë Pauline pën jamë jiiky mëguˈuk diˈib kyajnëm tmëdundë Jyobaa.

2. ¿Tijaty nˈatsoowëmbitäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

² Kyaj mbäät ndukˈaguanëˈäjtëmë jiiky mëguˈuk ets tkupëktët ja tëyˈäjtën. Per mbäät nbudëjkëm parë yˈawäˈätstëdë jyot kyorasoon ets tkupëktët ti Biiblyë myaytyakypy (2 Tim. 3:14, 15). Mä tyäˈädë artikulo yaˈˈatsoowëmbitäˈänyë tyäˈädë yajtëˈëwën: ¿Tiko mbäät ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈayuk ja jiiky mëguˈuk? ¿Tiko mbäät nduˈunëmë mëjääw parë njaygyujkëm wiˈix nyayjyawëdë? ¿Ti mbäät nduˈunëm parë nanduˈun ttsoktëdë Jyobaa extëm ëtsäjtëm? ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm?

3. Extëm jyënaˈanyë 2 Peedrʉ 3:9, ¿tiko mbäät ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈayuk ja jiiky mëguˈuk?

³ Tim tsojkë Jyobaa dyajjëjptëgoyaˈanyë tyäˈädë jukyˈäjtënë mä Satanás yˈaneˈemy ets yëˈëyë tsokwëˈëmandëp pënaty jënandëp “ja yˈääw jyot ko kyupëkandëp ja tëyˈäjtën parë jyukyˈattët winë xëëw” (Apos. 13:48). Mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, kajaa xëëw tiempë nyajtuˈunëm etsë jot mëjääw, pääty njapudëkëyäˈänëm  nanduˈun ja jiiky mëguˈuk parë tmëdundëdë Jyobaa. Pes ja nDeetyˈäjtëm diˈib mëk xytsyojkëm “yajkypy ja tiempë es ja pojpë jäˈäy jyodëmbittët, es tˈaxäjëdët ja Jesus, këdiibë kyutëgoytyët” (käjpxë 2 Peedrʉ 3:9).

4. ¿Wiˈix näˈäty ndëgoˈoyëm ko ja jiiky mëguˈuk ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈayuk?

⁴ Ko nimaytyakëm ja Diosë yˈayuk diˈib xyyajnitsoˈogäˈänëm, tsojkëp nyaˈijtëm winmäˈänyoty ko mbäät oy nyajnayjyäˈäwëm ja jäˈäy o mbäät axëëk. Pes waˈan tsuj yajxon nmëtmaytyakëm tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj nˈixyˈäjtëm, per ko nmëtmaytyakëm ja jiiky mëguˈuk kyaj duˈun nekytyuˈunëm.

5. ¿Ti mbäät nyaˈijtëm winmäˈänyoty ko nmëtmaytyakëmë jiiky mëguˈuk?

⁵ Ko njamyajtsëm wiˈix tim ogäˈän ojts nmëtmaytyakëm ja jiiky mëguˈuk, waˈan axëëk nnayjyäˈäwëm, etsë net nwinmäˈäyëm ko kyajxyëp duˈun ojts nˈanmäˈäyëm. Apostëlë Pablo duˈun tmooyë käjpxwijën ja Dios mëduumbëty: “Waˈanë mgäjx mmaytyakën dëˈënyëm yˈity tsujtiˈknë, es mjatëp wiˈix miits xyˈatsowdët niduˈuk niduˈuk” (Kol. 4:5, 6). Oy ko tyäˈädë käjpxwijënë nmëdäjtëm winmäˈänyoty ko nmëtmaytyakëmë jiiky mëguˈuk. Pes pën kyaj duˈun nduˈunëm, mbäät niˈigyë ndukmëjagamgakëm ja tëyˈäjtën en lugäär ndukmëwingoˈonëm.

6, 7. Okpëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën diˈib xytyukˈijxëm tiko jyëjpˈamëty ets ja Dios mëduumbë tjaygyukët wiˈix nyayjyawëty ja jyamyëët diˈib kyaj yˈëxpëky.

⁶ Nˈokjaygyujkëm wiˈix nyayjyawëdë. Pauline diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, jyënaˈany: “Kots ndëjkë ëxpëjkpë, yëˈëyëts ja nmëjjäˈäy njantsy tyukmëtmaytyakypyë Biiblyë etsë Dios ets kyajts ti wiinkpë mëët nˈokkäjpx nˈokmaytyaknë”. Per ja myëjjäˈäy kyaj nety nëgoo tnijawë Biiblyë ets kyaj tjaygyukë ti  tyukmëtmaytyakypy. Wayne, duˈun tjäˈäwë ko Pauline yëˈëyë wyinmäˈänyˈajtypyë ryelijyonk. Ets ta tsyëˈkë ko waˈanë nety yëˈë të ttuktëkë tuˈugë relijyonk diˈib kutsëˈëgë ets ko waˈan jeˈeyë yajwinˈëëny.

⁷ Pauline jyënaˈany ko sääbëdë domingë ets tsuu tsuu jam ijty ja xyëëw tiempë dyajnäjxnë mëdë nmëguˈukˈäjtëm, duˈun mä reunyonk, ko nyëjkxtë käjpxwäˈkxpë ets ko wyowëdë mä tyëjk. Yëˈë jyënaˈany: “Ko ijty jyaˈtyë Wayne, näˈäty kyaj pën tpääty ets ta naytyuˈuk nyayjyawëty”. Seguurë ko Wayne pyaˈˈayoow ja kyudëjk ets ja myäänguˈunk, pes kyaj tˈixyˈaty pënaty mëët tyuˈukmuktë, axtë wyinmääy ko Pauline niˈigyë tmëjpëjtaknë ja myëtnaymyaayëbëty ets kyaj yˈokduˈunˈäjnë yëˈë. Ta tˈanmääy ja kyudëjk ko nik oy tyim yaˈˈajääywyäˈkxtët. ¿Këdii ojtsxyëbë Pauline tjaygyukë wiˈixë nety nyayjyawëty ja myëmëjjäˈäy?

8. Extëm jyënaˈanyë 1 Peedrʉ 3:1, 2, ¿ti mas niˈigyë yˈijx tyuundëp ja jiiky mëguˈuk?

⁸ Nˈokˈyäjkëmë oybyë ijxpajtën. Diˈib kajaa yˈijx tyuundëp ja jiiky mëguˈuk, yëˈë ti nduˈunëm ets kyaj yëˈëjëty ti ngäjpx nmaytyakëm (käjpxë 1 Peedrʉ 3:1, 2). Pauline, duˈun tpëjkyë kuentë ko tiempë nyajxy. Yëˈë jyënaˈany: “Nnijäˈäwëbëtsë nety ko xytsyojktëbëts Wayne ets ko kyajtsë nety xyjantsy xymyastuˈudäˈäny. Per kots duˈun xykyäjpxˈatsëˈkë, tats njaygyujkë ko tsojkëbëts tijaty ndunët extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë. En lugäärëts jeˈeyë njantsy kyäjpxët, tsojkëbëtsë nety ndukˈixëdë oybyë njäˈäyˈäjtën”. ¿Ti tyuunë Pauline? Kyaj ja myëjjäˈäy tnekytyukmëjäjty tnekytyukmëˈoˈky ja Biiblyë, adëyë mëët ojts kyäjpx myaytyaknëdë mä wiˈix të xyënaxtë. Wayne, ta tpëjkyë kuentë ko ja kyudëjk mas niˈigyë myëmëdoowënë ets wyingutsëˈkënë, ets ja myäänguˈunk mas oy jyaˈayˈäjnë  (Prov. 31:18, 27, 28). Ko tˈijxy wiˈix ja fyamilyë pyudëkëtyë Biiblyë, ta dyaˈˈawatsy ja jyot kyorasoon parë tmëdoowˈitäˈäny ja Diosë yˈayuk (1 Kor. 7:12-14, 16).

9. ¿Tiko mbäät nbudëjkˈadëtsëm ja jiiky mëguˈuk?

⁹ Nˈokpudëjkˈadëtsëm ja jiiky mëguˈuk. Jyobaa yëˈë xymyoˈoyëmë oybyë ijxpajtën, pes bom bom tnasˈixë etsë jäˈäy tˈaxäjëdët ja oybyë ayuk parë tpäättët ja jyukyˈäjtën (Jer. 44:4). Apostëlë Pablo nan yˈanmääyë Timoteo ets duˈunyëm tpudëkët ja myëguˈuktëjk. ¿Tiko? Parë nyitsoˈogët ets nanduˈun nyitsoˈoktët pënaty myëdoowˈijttëp (1 Tim. 4:16). Kom ntsojkëmë jiiky mëguˈuk, pääty njatuknijawëyäˈänëm ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë. Per duˈun extëmë Pauline të yajnimaytyaˈaky, ja yˈääw ayuk ets tijaty tyuun, yëˈë pudëjkë ja myëmëjjäˈäy parë ojts tˈaxäjë ja tëyˈäjtën. Tyam, agujk jotkujk tmëdunyë Jyobaa mëdë myëmëjjäˈäy, nimajtsk tyundë prekursoor, etsë Wayne tyuny mëjjäˈäy mä tuˈukmujkën.

10. ¿Tiko mbäät nmaˈkxtujkëm?

¹⁰ Nˈokmaˈkxtujkëm. Ko ja winmäˈäny të nbëjtakëm parë nmëmëdowäˈänëmë Dios, ta të nyajtëgäjtsëm ja jukyˈäjtën ets ja mëbëjkën. Tyäˈädë mbäädë net tëgatsy tˈixtë ja jiiky mëguˈuk. Tim jawyiin, ko kyaj nˈoktuˈunënë ja xëëw ets kyaj nˈoktuktëjkënë ja politikë. Ets ko duˈun tim ogäˈän tˈixtë, mbäädë net nääk xytyukjotˈambëjkëm (Mat. 10:35, 36). Per kyaj yˈoyëty nwinmäˈäyëm ko ninäˈä kyatëgatsäˈändë. Nˈoktuˈunëmë mëjääw parë ndukjaygyujkëm tijatyën nmëbëjkëm, pes ko duˈun ngatuˈunëm, duˈunxyëp extëm ëtsäjtëm njënäˈänëm ko kyaj nyitëkëdë ja jukyˈäjtënë winë xëëbë. Per kyaj ëtsäjtëm xypyatëmë tyäˈädë tuunk, Jyobaa yëˈë të ttuknipëkyë Jesus (Fwank 5:22). Pën maˈkxtujkëm, mbäät ok ja jiiky mëguˈuk tˈoymyëdowdë Diosë yˈayuk (ixë rekuäädrë “ Nˈokˈyajtuˈunëmë sitio diˈib nmëdäjtëm mä Internet”).

11-13. ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë Alice extëm twinguwäˈkë ja jotmay diˈib myëdäjt mëdë tyääk tyeety?

¹¹ Nˈokˈijtëm oyjyaˈay, per mëk ndënäˈäyëm (Prov. 15:2). Min nˈokˈijxëmë yˈijxpajtënë Alice. Yëˈë wiink paˈisë nety tsyëënë ko tnijäˈäwë tëyˈäjtën. Ja tyääk tyeety kyaj tmëbëktë Dios ets yëˈëyë pyajëdijttëbë politikë. Ko Alice tˈijxy ko jantsy oy diˈibë nety jyajtypy, ta wyinmääy ko tsojkëp ttukmëtmaytyäˈägëdë tyääk tyeety. Yëˈë jyënaˈany: “Pën kyaj netyë ja familyë ndukmëtmaytyakëm tijaty nmëbëjkëm ets tijaty nduˈunëm, ta niˈigyë xytyukjotˈambëkäˈänëm”. Alice, ta ijty tnijayë ja tyääk tyeety ets jap ttukmëtmaytyaky diˈib mbäät tˈoymyëdowdë mä Biiblyë, extëmë tsojkën, ta net dyajtëëy wiˈix yˈokwinmaytyë (1 Kor. 13:1-13). Nan myooyë dyoskujuyëm ko nety të yajˈyaak të yajpatëdë ets ko të yˈijxˈit të kyuentˈatëdë, ets nan tyuknigajxtë regalë. Ko ijty nyijkxy mä tyëjk, ta pudëkë ja tyääk jënoty tëgoty nuˈun myadaˈaky. Per ko ogäˈän ttukmëtmaytyaky ja tyääk tyeety tijatyë nety myëbëjkypy, kyaj tˈoymyëdoowdë.

¹² Ko ijtyë Alice tninëjkxyë tyääk tyeety, duˈunyëm bom bom tkajpxyë Biiblyë. Yëˈë jyënaˈany: “Pudëjkëts ja ndääk parë tjaygyukët ko nmëjpëjtakypyëts ja Diosë yˈAyuk”. Ja tyeety nan kyäjpxtsondakë Biiblyë parë tnijawëyaˈanyë tiko nety ja nyëëx të tyëgatsy ets parë tpäädäˈäny mäjatyë tëgoˈoyën tmëminyë Biiblyë. Alice jyënaˈany: “Nmooyëtsë ndeety tuˈugë Biiblyë ets ngujäˈäyëts japë ääw ayuk diˈib mbäät yˈajäˈt jyotjäˈtëty”. Per ¿ojtsëdaa japë tëgoˈoyën tpääty mä Biiblyë? Kyaj, niˈigyë yajmonyˈijx yajmonyjyäˈäwë ti jap ojts tkajpxy.

¹³ Tsojkëp nˈijtëm oyjyaˈay, per nan mëk mbäät ndënäˈäyëm ko nbatëm ja amay jotmay (1 Kor. 4:12b). Extëm nˈokpëjtakëm, Alice myëmadak ko ja tyääk tyukmëtsipˈäjtë. Yëˈë jyënaˈany: “Kots nnëbejty, tats ja ndääk xyˈanmääy ko ëjts ja nyëëx diˈib jantsy axëkjäˈäy”.  ¿Ti net tyuunë Alice? Yëˈë jyënaˈany: “Duˈunyëmëts nimaytyakˈadëtsy ja nrelijyonk, tats nˈanmääy ja ndääk mëdë mayˈäjt wintsën ko ëjtsë nety ja nwinmäˈäny të nbëjtaˈaky nDestiigëˈatäˈäny ets kyajtsë nety nwinmääytyëgatsäˈäny. Nˈanmääyëts ja ndääk ko mëkëts ntsoky. Tats nimajtsk naywyinjëëy naywinˈyaxëdë, ets nyaˈoˈoyëts ja kaaky tojkx. Desde jatsë ndääk tpëjkyë kuentë ko tëtsë netyë Biiblyë xypyudëkë parëts nˈitët mas oyjyaˈay”.

14. ¿Tiko kyaj mbäät nasˈijxëm ets ja familyë xyyajwinmääytyëgäjtsëm mä ti ndunäˈänëm?

¹⁴ Waˈan ja jiiky mëguˈuk kyaj yajxon tjaygyukëdë tiko jyëjpˈamëty parë ëtsäjtëm nmëduˈunëmë Jyobaa. Extëm nˈokpëjtakëm, ko Alice tˈanmääy ja tyääk ko tyunäˈäny prekursoora ets ko kyaj tnekypyanëjkxäˈäny ja karreerë diˈibë nety tukmëtsojkëdëp, ta jatëgok wyinjëëy wyinˈyaxë, per yëˈë mëk tyënääy. Alice jyënaˈany: “Pën mnasˈijxëp ets ja mfamilyë myajwinmääytyëgatsëdët, mbäät nanduˈun ttundë ko jam ti wiinkpë xytyunäˈänët. Per pën mˈijtp oyjyaˈay ets mdënaapy mëk, mbäät ok jam pën tˈoymyëdoy ja Diosë yˈayuk”. Duˈun jyajtyë Alice, pes tyamë tyääk tyeety tyundë prekursoor, ets ja tyeety ja tyuny mëjjäˈäy.

15. Extëm jyënaˈanyë Matewʉ 5:14-16 etsë 1 Peedrʉ 2:12, ¿wiˈix mbäät pyudëkëtyë familyë ko nmëguˈukˈäjtëm ttundë ja oybyë tuunk?

¹⁵ Ko yajtuny ja oybyë tuunk, yëˈë diˈibë jäˈäy yˈoyˈijxypy ets ta netë Jyobaa myëjwoyëty (käjpxë Matewʉ 5:14-16; 1 Peedrʉ 2:12). Pën ja mëmëjjäˈäy o ja mgudëjk kyaj Tyestiigëty, ¿tiko xykyatukˈixyˈaty niduˈuk nimajtskë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm? Pauline,  diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, wyoopy ijtyë nmëguˈukˈäjtëm mä jyëën tyëjk parë ja myëmëjjäˈäy ttukˈixyˈaty. Wayne, jyamyejtsypy wiˈix tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm pyudëjkë parë kyaj tëgatsy wyinmayët mä ja Testiigëty. Yëˈë jyënaˈany: “Tëgok, yˈamdoowë pyermisë mä nety tyuny parëts ojts nˈixtë tuˈugë partiidë mä jäˈäy yˈëyëˈk kyuyattë. Tats nbëjkyë kuentë ko kyaj yëˈëyë ttim mëwiin ttim mëjotë ryelijyonk”.

16. ¿Tiko yˈoyëty nwoˈowëmë njiikyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm reunyonk?

¹⁶ Tuk pëky wiˈix mbäät nbudëjkëm ja jiiky mëguˈuk, yëˈë ko nwoˈowëm reunyonk (1 Kor. 14:24, 25). Wayne ja tim ogäˈän yˈojtsy mä yajjamyetsyë Jesusë yˈoˈkën xëëw, pes të nety tyuumbëtsëëmnë etsë tyäˈädë reunyonk kyaj nëgoo jyeky. Yëˈë jyënaˈany: “Kyajts njaygyujkëtyaay tijaty yajmaytyak, per diˈibëts njamyejtsypy, yëˈë wiˈixëts ojts xyˈagëˈë xyˈaxäjëdë. Xymyëwingoondëts ets xykyëmäjtstëts jantsy mëk. Njäˈäwëts ko winë ääw winë jot duˈun ttuundë”. Pauline mëdë myäänguˈunk mëjwiin kajaajë nety të pyudëkëdë tuˈugë kasäädë jäˈäy, duˈun mä reunyonk ets ko nyëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Pääty, ko Wayne tnijawëyany mas niˈigyë tijaty myëbëjkypyë Pauline, yëˈë yˈanmääy ja kasäädë yetyëjk parë yaˈëxpëkëdët.

17. ¿Mä ti kyaj mbäät nnaybyokyˈijxëm, ets tiko mbäät nbudëjkˈadëtsëm ja jiiky mëguˈuk?

¹⁷ Nˈawijxëm ets ja näˈä niˈamukë njiikyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm tmëdundëdë Jyobaa. Per oy nuˈun njapudëjkëm, mbäät ninäˈä tkakupëktë ja tëyˈäjtën. Ko duˈun jyatët, kyaj yˈoyëty nnaybyokyˈijxëm, pes këˈëmë nety të twinˈixtë ti tyunandëp. Kyaj mbäät pën ndukˈaguanëˈäjtëm parë tkupëkët tijaty ëtsäjtëm nmëbëjkëm. Per ko tˈixtët wiˈix nˈagujkˈäjt njotkujkˈäjtëm ko nmëduˈunëmë Jyobaa, mbäät mëjwiin kajaa pyudëkëdë. Pääty, nˈokninuˈkxtakëm, nˈoktukmëtmaytyakëm ja tëyˈäjtën mëdë mayˈäjt wintsëˈkën ets nˈokpudëjkˈadëtsëm (Apos. 20:20). Nˈokˈijtëm seguurë ko Jyobaa xykyunuˈkxäˈänëm, ets pën ja jiiky mëguˈuk myëdoowˈijtëp, ta nëjkx nyitsoˈoktë.