1, 2. 1) ¿Wiˈixë Satanás të twinˈëënyë jäˈäy? 2) ¿Ti nˈixäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

SATANÁS, duˈunyëmë jäˈäy twinˈëëny desde mä Adán mëdë Eva, pes yëˈë “yajtsondak ja andakën” (Fwank 8:44). Tuˈugë anëë diˈib të tmëdëkë, yëˈë mä wiˈix yajpäättë oˈkpë ets ko ja diˈib të yˈooky jukyˈäjtˈadëtsp. Päätyë netë jäˈäy tjantsy myëdattë mayë kostumbrë ets tjantsy yajkäjpxtë tijaty. Näägë nmëguˈukˈäjtëm pyattëbë netë jotmay ko yˈooky tuˈugë jyiiky myëguˈuk o tuˈugë jäˈäy mä nax käjpn parë tjëjpkuwäˈägëdët ets kyaj pën yajtëgäjtsxëdët ja myëbëjkën (Juud. 3).

² Ko pën xytyukˈaguanëˈäjtëm parë nduˈunëm tuˈugë kostumbrë diˈibë Dios kyaj tkupëky, ¿ti xypyudëkëyäˈänëm parë mëk ndënäˈäyëm ets nitsiptuˈunëm extëmë Biiblyë tmaytyaˈagyë oˈkën? (Éfes. 6:11). Ets pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm pyatypyë duˈumbë jotmay, ¿wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëm ets nmëjääwmoˈoyëm? Mä tyäˈädë artikulo, yëˈë nˈixäˈänëm wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm. Per min jawyiin nˈokˈijxëm wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈagyë oˈkën.

3. ¿Wiˈix wyimbëtsëëmy ko Satanás tim ogäˈän yˈandaky?

³ Dios kyaj ojts ttuknibëjtäägë etsë naxwinyëdë jäˈäy yˈoogët, yëˈë tsyojk ets jyukyˈattët winë xëëw winë tiempë. Per tsojkëbë netyë Adán mëdë Eva tmëmëdowdëdë tyäˈädë anaˈamën diˈibë Jyobaa mooyëdë: “Yëˈë ujts kepyë tyëëm diˈib tuknijäˈäwëbë oybyë etsë axëëkpë kyaj mbäät xyjeˈxy, yëˈë ko ja xëëw mä xyjeˈxy, seguurë ko mˈoogët” (Gén. 2:16, 17). Per ta Satanás dyajtuuny tuˈugë tsäˈäny parë tˈanmääyë Eva: “Kyaj mˈoogäˈändë”. Jotmaymyëët njënäˈänëm ko Eva myëbëjkë tyäˈädë anëë ets ta ojts tjeˈxy  ja ujts tëëm. Ok, ta nanduˈun ja Adán ojts tjeˈxy (Gén. 3:4, 6). Duˈun ja poky ets ja oˈkën tyëjkë yä naxwiiny (Rom. 5:12).

4, 5. ¿Wiˈixë Satanás twinˈëˈënˈadëˈëtsyë jäˈäy?

⁴ Duˈun extëmë netyë Dios të jyënaˈany, Adán mëdë Eva oˈktë. Perë Satanás duˈunyëmë naxwinyëdë jäˈäy twinˈëˈëny mä wiˈix yajpäättë oˈkpë. Ok, ta ojts dyajwaˈkxyë wiingatypyë anëë, extëm ko anmë kyaj yˈooky ets ko waˈan të nyaybyäädëdë mëdë wiinkpë oˈkpë anmë. Wiˈixëmë tyäˈädë anëë të tjantsy yajwaˈkxy ets duˈun twinˈëënyë mayjyaˈay axtë tyambäät (1 Tim. 4:1).

⁵ Satanás nëgooyë mayjyaˈay ttukmëbëjknë yˈanëë, pes nyijäˈäwëp ko ntsëˈkëmë oˈkën ets päätyë net xywyinˈëˈënëm. Ëtsäjtëm, kyaj njaˈoogäˈänëm mët ko Dios duˈun ojts xyyajkojëm parë njukyˈäjtëm xëmëkyëjxm (Ecl. 3:11). Ets duˈun nˈijxëmë oˈkën extëm tuˈugë mëtsip (1 Kor. 15:26).

6, 7. 1) ¿Të myadaˈagyë Satanás mä të xyjyatukwinguyuˈutsäˈänëm ja tëyˈäjtën mä wiˈix yajpäättë oˈkpë? Oknimaytyäˈäk. 2) ¿Wiˈix xypyudëjkëm ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë parë kyaj ntsëˈkëm ko pën yˈooky?

⁶ Oy nuˈunë Satanás të tjatunyë mëjääw, kyaj mbäät xytyukwinguyuˈtsëm ja tëyˈäjtën mä wiˈix yajpäättë oˈkpë. Pes ëtsäjtëm nnijäˈäwëm ets nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈaky ets ti yˈawijx jyëjpˈijxtëp (Ecl. 9:5, 10; Apos. 24:15). Tyäˈädë tëyˈäjtën, yëˈë diˈib xyjyotkujkmoˈoyëm ets xyyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm parë kyaj ntsëˈk njäˈäwëm ko pën ooky. Extëm nˈokpëjtakëm, kyaj ntsëˈk njäˈäwëm ko wiˈix xytyuˈunëm ja okpë ets ko yëˈëjëty kyaj jap yˈayowdë. Nan nnijäˈäwëm ko kyaj muum jyukyˈattë ets ko nipën tkaˈˈaxëktundë, duˈun yajpäättë extëmxyëp jyantsy myäˈädë (Fwank 11:11-14). Ets nan nnijäˈäwëm ko kyaj tjawëdë wiˈix ja xëëw tiempë nyaxy. Pääty ko nety jyukypyëktë, axtë pënaty oˈktë kyanäk mëgoˈpx jëmëjtëp, duˈun tjawëyäˈändë extëmxyëp jeˈeyë të wyinmäänaxtë.

⁷ ¿Këdii tyäˈädë tëyˈäjtën wäˈäts yajjaygyukë ets wingëjxy yajnimaytyaˈaky mä wiˈix yajpäättë okpë? Per tim tëgatsy extëmë Satanás tkujoˈobyë jäˈäy mëdë yˈanëë. Ets kyaj jeˈeyë twinˈëëny, nan nyiwäämbejtypyën ja nDeetyˈäjtëm, Jyobaa. Parë yajxon njaygyujkëm wiˈixë Satanás xyˈaxëktuˈunëm mëjwiin kajaa ko wyinˈëëny wyinxäjy, min nˈokˈijxëm tëgëk pëky wiˈix të wyimbëtsëmy. Myëduˈuk, yëˈë ko të dyaˈˈaxëëgë Jyobaa xyëëw. Myëmajtsk, yëˈë ko dyajwinmayë jäˈäy ko kyaj tyim jëjpˈamëty nmëbëjkëm ko Jesukristë ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm. Ets myëdëgëëk, yëˈë ko niˈigyë të dyajmëjwindëkë naxwinyëdë jäˈäyë jyäj jyëmuˈumën etsë yˈayoˈon jyotmay.

8. Extëm jyënaˈanyë Jeremías 19:5, ¿tiko të yˈaxëëgë Jyobaa xyëëw ko Satanás dyajwaˈkxyë anëë mä wiˈix yajpäättë oˈkpë?

⁸ Satanás të dyaˈˈaxëëgë Jyobaa xyëëw ko tmëdëkë anëë mä wiˈix yajpäättë oˈkpë. Tuk pëkyë anëë diˈib të dyajwaˈkxy, yëˈë ko oˈkpë yajtëytyundë infiernë. Ko duˈunë jäˈäy twinˈëëny, yëˈë nyiwäämbejtypyë Dios. ¿Tiko? Yëˈko duˈunxyëp extëm dyajjaygyukëyaˈanyëty ko Jyobaa, ja Dios diˈib tsojkp, duˈun jyaˈayˈaty extëm yëˈë (1 Fwank 4:8). ¿Wiˈixë tyäˈädë xyyajnayjyäˈäwëm? Mon tuk xyyajnayjyäˈäwëm ets seguurë ko Jyobaa nan axëëk nyayjyawëty, pes yëˈë yˈaxëkˈijxypy tukëˈëyë ayoˈon (käjpxë Jeremías 19:5, TY). *

9. Ko Satanás tmëdëkë anëë, ¿wiˈix jyaty ja mëbëjkën diˈib nmëdäjtëm ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm extëm jyënaˈanyë Fwank 3:16 etsë 15:13?

⁹ Ko Satanás tmëdëkë anëë mä wiˈix yajpäättë oˈkpë, ta dyajwinmayë jäˈäy ko kyaj tyim jëjpˈamëty nmëbëjkëm ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm (Mat. 20:28). Ja tuk pëkyë anëë diˈibë Satanás të tmëdëkë, yëˈë ko naxwinyëdë jäˈäy myëdäjtypy tuˈugë anmë diˈib kyaj yˈooky. Per koxyëp jyantsy tyëyˈäjtënëty, winë xëëw winë tiempëxyëbë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈaty ets kyajxyëp tiko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm parë nbatëm ja jukyˈäjtënë winë xëëbë. Ko ojts xykyuˈoˈkëm ja mä dyajnigëxëˈky ko mëjwiin kajaa xytsyojkëm (käjpxë Fwank 3:16; 15:13). ¿Wiˈixëdaa Jyobaa mëdë Jesus nyayjyawëdë ko Satanás dyajwinmayë jäˈäy ko kyaj tyim jëjpˈamëty parëxyëp ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm?

10. ¿Wiˈixë Satanás dyajmëjwindëkë naxwinyëdë jäˈäyë jyäj jyëmuˈumën etsë yˈayoˈon jyotmay ko tmëdëkë anëë mä wiˈix yajpäättë oˈkpë?

¹⁰ Ko Satanás yˈandaˈaky niˈigyë dyajmëjwindëkë naxwinyëdë jäˈäyë jyäj jyëmuˈumën etsë yˈayoˈon jyotmay. Extëm nˈokpëjtakëm, ko tuˈugë jäˈäyë yˈuˈunk yˈooky, ta näˈäty yaˈˈanëëmë ko Dios yëˈë të tmënëjkxy tsäjpotm mët ko dyajtëgoyˈaty tuˈugë yˈanklësuˈunk. ¿Këdii yëˈë tuˈugë anëë diˈibë Satanás yajjaˈäjtypy parë niˈigyë dyajmëjwindëkë jäj jëmuˈumën? Ko tyukniˈˈixëdë ko taaˈäjtpë infiernë, nan yëˈë mëët nyaynyikäjpxtuˈudëdë ko kyaj wyiˈixëty ko tuk tiempë tninoˈktë jäˈäy diˈib kyaj tkupëjktë tijaty yajtukniˈˈijxëdë tsäjptëgoty. Tuˈugë liibrë diˈib nyimaytyakypy wiˈix ja jäˈäy dyajnitooytyë, jyënaˈany ko nääk diˈib nyigëbäjkˈäjttë, waˈan wyinmääytyë ko duˈunën ttukˈijxtë pënaty kujuundaktë tsäjptëgoty “wiˈix yˈayowäˈändë winë xëëw” pën kyaj jyodëmbittë, ets duˈuntsoo kyaj nyëjkxtët infiernë. Mä näägë it lugäär, nan yaˈoˈoyëdëbë jäˈäyë käˈäy ukën parë twintsëˈëgë ja oˈkpë anmë ets tˈamdow tpëjktsowdë parë kyuwäˈänëdët. Nan ta net nääk diˈib tyuundëp tijaty parë kyaj wiˈix tyunëdët ja okpë anmë. Per tijatyë Satanás tukmëbëjkëdëp, kyaj yaˈˈagujkˈat yajjotkujkˈatëdë, niˈigyë yajmay yajtäjëdë o axtë yˈatsëˈëk yˈajawëdë.

11. ¿Ti atsip xytyuktunäˈänëm ja jiiky mëguˈuk o ja mëtnaymyaayëbëty?

¹¹ Ko ntsojkëmë Dios etsë Biiblyë, yëˈë xymyëjääwmoˈoyäˈänëm parë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ko nety ja jiiky mëguˈuk o ja mëtnaymyaayëbë xyˈanmäˈäyëm mëdë oyjyot oywyinmäˈäny parë nduˈunëm ja kostumbrë diˈib tyuundëp ko tuˈugë jäˈäy yˈooky. Mbäät xyˈanmäˈäyëm ko kyaj ntsojkëm ja jiiky mëguˈuk diˈib të yˈooky ets ko kyaj nmëjpëjtakëm, etsë tyäˈädë mbäädë net axëëk xyyajnayjyäˈäwëm. O jyënäˈändët ko ëtsäjtëmë nety nikëjxmˈäjtëm ko ja okpë anmë wiˈix tyunëdët. ¿Wiˈix mbäät nitsiptuˈunëm ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë? Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtskë käjpxwijën ets wiˈix mbäät nguytyuˈunëm.

12. ¿Tijaty kostumbrë tyuundëbë jäˈäy o myëbëjktëp ko pën yˈooky?

 ¹² Nˈokpëjtakëm ja winmäˈäny parë kyaj nduˈunëm ja kostumbrë ets ni ngamëbëjkëm tijaty kyaj myiny mä Biiblyë (2 Kor. 6:17). Mä it lugäär diˈib Caribe, tap tuˈugë paˈis mä jäˈäy tmëbëktë ko ja diˈib të yˈooky jukyˈäjtˈadëtsp ja yˈanmë parë ttukumëdowäˈäny pënaty axëëk të tyunëdë mä të jyukyˈaty. Tuˈugë liibrë jyënaˈany ko tyäˈädë anmë mbäät axtë “axëëk yˈadëˈëtsy mä ja nax käjpn”. Tap näägë lugäär diˈib África mä jäˈäy tmëdattë kostumbrë ko pën yˈooky, ta twingubaˈanëtyaˈaytyë ja ijxn etsë retratë ttëgajkëmbijtäˈäytyë. ¿Tiko duˈun ttundë? Yëˈko tmëbëktë ko ja oˈkpë kyajjëk mbäät nyayˈixyëty. Ninuˈun nDiosmëduˈunëm, njëjpkudijëm oytyim diˈibëty kostumbrë o tuˈun käjpxën diˈib yajmëjwindëjkëbë Satanásë yˈanëë (1 Kor. 10:21, 22).

13. Extëm jyënaˈany Santya̱ˈa̱gʉ 1:5, ¿ti mbäät nduˈunëm ko ngaˈijtëm seguurë pën tuˈugë kostumbrë yˈaxëkˈijxypyë Jyobaa?

¹³ Ko ngaˈijtëm seguurë pën tuˈugë kostumbrë yˈaxëkˈijxypyë Jyobaa, oy ko nˈamdoˈowëmë wijyˈäjtën amumduˈukjot (käjpxë Santya̱ˈa̱gʉ 1:5). Ta net nbayoˈoyëm mä ëxpëjkpajn. Ets pën nˈakˈyajtëgoyˈäjtëmë naybyudëkë, ta nyajtëˈëwëmë mëjjäˈäytyëjk diˈib tuundëp mä nduˈukmujkëm. Yëˈëjëty kyaj xyˈanëëmëyäˈänëm ti mbäät nduˈunëm, per xymyoˈoyäˈänëmë käjpxwijën diˈib yajpatp mä Biiblyë, duˈun extëm diˈib miimp mä tyäˈädë artikulo. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nyajtuˈunëm ja jot winmäˈäny ets duˈuntsoo nmëwinmäˈänybyatëm “yëˈë oybyë esë axëëkpë” (Eb. 5:14).

14. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë kyaj pën nyajkunajpëm?

¹⁴ “Oytyiity diˈibë mdiimpy, [...] tëgekyë xytyundët es dëˈën ja jäˈäyëty tmëjˈix tmëjjawët ja Dios. Katë nipën xykyayajnibaxëtëkë mët ja diˈibë mdiimpy” (1 Kor. 10:31, 32). Mä nyajˈyoˈoyëmë jot winmäˈäny pën ndunäˈänëm tuˈugë kostumbrë o kyaj, tsojkëp nanduˈun nˈijxëm wiˈix wyinmayäˈändë ja wiink jäˈäy ets mas ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm, pes kyaj pën nyajkunapëyäˈänëm (Mar. 9:42). Ets nan kyaj axëëk nyajnayjawëyäˈänëm pënaty kyaj Tyestiigëty. Ko nmëdäjtëmë tsojkën, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë wintsëˈkën myëët nmëtmaytyakëm, duˈuntsoo nyajmëjpëtsëˈëmëmë Jyobaa. Nan kyaj nëxiˈigäˈän ndukxiˈigäˈänëmë kyostumbrëty o net mëët nnayˈoo nnayaxëm. Nˈokjamyajtsëm ko tsojkën myëdäjtypyë mëkˈäjtën. Pääty pën nyaˈijxëmë tsojkën ets ja mayˈäjt wintsëˈkën, mbäät nyajˈyuˈungëm ja jyot kyorasoon pënaty xymyëtsipˈäjtëm.

15, 16. 1) ¿Tiko yˈoyëty ndukmëtmaytyakëmë wiink jäˈäy tijaty nmëbëjkëm? Pëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën. 2) ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëmë Pablo jyënany mä Romanʉs 1:16?

 ¹⁵ Nˈoktuknijäˈäwëm ja jiiky mëguˈuk ets ja mëjjëmbäˈä mëdëjkpäˈä ko Testiigëˈäjtëm (Is. 43:10). Ko ndukmëtmaytyakëm kontiempë ko kyaj ndunäˈänëm ja kyostumbrë, mbäät kyaj nëjkx jyotˈambëktë ko yˈoogët tuˈugë jiiky mëguˈuk. Francisco, diˈib tsënaapy Mozambique, jyënaˈany: “Kots nnijäˈäwëdë tëyˈäjtën mëdë Carolina, tats nˈanmääytyë nfamilyë ko kyajts nekyˈawdatäˈändë oˈkpë anmë. Per jats nyaˈijxmäjtstë ko yˈoˈkyë Carolina tsyëˈë, pes mäts ntsëënëdë, yajtsiiwdëbë jäˈäyë oˈkpë mët ko duˈun tmëdattë kostumbrë mä ryelijyonk ets ta ja wyingon mëguˈuk myäˈäjët tëgëk ux mä ja nëë të yajnastamë. Ets ttundë duˈun parë dyajjotkujkˈattë ja oˈkpë anmë. Ja Carolina fyamilyë yˈawijxtë ets yëˈë myäˈäjët mä nety ja nëë të yajnastamë”.

¹⁶ ¿Ti tyuundë Francisco mëdë kyudëjk? Yëˈë jyënaˈany: “Kom ntsojktëbëtsë Jyobaa ets nyajjotkujkˈatandëbëts, kyajts ndunandë ja kostumbrë, ta Carolina fyamilyë jyantsy jyotˈambëjktë. Jyënandë ko kyajts nmëjˈixtë ja diˈib të yˈooky, ets tats xyˈanmääytyë ko kyajts xynyekykyuˈixëyäˈändë ets ko ninäˈäts xykyapudëkëyäˈändë. Kom tëtsë nety kontiempë ndukmëtmaytyäˈäktë tijatyëts nmëbëjktëp, kyajts wiˈix nekyˈanmääytyë ko jyantsy jyotˈambëjktë. Tam niduˈuk nimajtskë jyiiky myëguˈugë Carolina diˈibëts xynyikäjpxtuttë, jyënandë ko tëtsë nety kontiempë yajxon nigäjpxtë ko kyajts ndunäˈändë ja kostumbrë. Ko tiempë nyajxy, ta jyotxaˈamdë etsëts jatëgok xymyëˈoybyëjktë. Axtë nääk tëts xynyimindë mätsë ndëjk parëts xyˈamdowdë ëxpëjkpajn”. Pääty, ninäˈä mbäät ngatuktsoytyuˈunëm ja tëyˈäjtën, pes nnijäˈäwëm wiˈix yajpäättë oˈkpë (käjpxë Romanʉs 1:16).

17. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të tˈijxtëgoyë jyiiky myëguˈuk?

¹⁷ Ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tˈijxtëgoyë jyiiky myëguˈuk, tsojkëp nduˈunëmë mëjääw parë xyjyäˈäwëm extëm “tuˈugë jaantsypyë mëtnaymyaayëbë” ets “extëm tuˈugë mëgaˈax diˈib yajpatp ko nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay” (Prov. 17:17). ¿Wiˈix mbäät duˈun xyjyäˈäwëm, ets mas niˈigyë pën atsip yajtuktunäˈänyë kostumbrë diˈib kyaj myiny mä Biiblyë? Min nˈokˈijxëm majtsk pëkyë käjpxwijën diˈib yajkypyë Biiblyë.

18. 1) ¿Tiko Jesus jyëëy yaxy? 2) ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtën?

 ¹⁸ “Pujëy puyääxë diˈibë jëëy yaxtëp” (Rom. 12:15). Waˈan kyaj nbatëmë ääw ayuk wiˈix nˈanmäˈäyëm ja diˈib yajnäjxypyë jäj jëmuˈumën. Per nˈokjamyajtsëm ko näˈäty mas niˈigyë tsyobääty ko mëët njëˈëy nyaxëm ets kyaj dyuˈunëty ja ääw ayuk. Ko Lázaro yˈoˈky, nijëëy niyaxëdë María, Marta ets ja wiink jäˈäyëty. Ets ko Jesus jyajty, të nety nyäjxnë taxk xëëw mä Lázaro yˈooky, ta nanduˈun tyëjkë jëëy yaxpë oyë nety tjanijawë ko yajjukypyëkaampy (Fwank 11:17, 33-35). Ko Jesus jyëëy yaxy, yëˈë yajnigëxëˈk wiˈixë Jyobaa nyayjyäˈäwë ko Lázaro yˈoˈky. Nan yëˈë yajnigëxëˈk ko mëkë nety ttsoky ja Lázaro fyamilyë, ets seguurë ko María mëdë Marta jotkujkmooyëdë ko duˈun tˈijxtë. Nanduˈun jyaty ko nmëguˈukˈäjtëm ndukˈijxëm ko ntsojkëm ets ko naytyukjotmaytyuˈunëm, nyijäˈäwëdëp ko kyaj yajpäättë naytyuˈuk ets ko myëdäjttëp mayë myëtnaymyaayëbë diˈib tsojkëdëp.

19. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë Eclesiastés 3:7 parë njotkujkmoˈoyëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁹ “Ta tiempë parë amonyë nˈijtëm ets ta tiempë parë ngäjpxëm” (Ecl. 3:7). Ja tuk pëky wiˈix mbäät tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm njotkujkmoˈoyëm, yëˈë ko nmëdoowˈijtëm wiˈix xymyëtmaytyakëm. Nˈoknasˈijxëm parë dyajpëtsëëmdäˈäyët ti jyäˈäwëp mä jyot kyorasoon, ets nan kyaj mbäät nyajpojkëm ko alokë kyäjpxpëtsëmët o dyajtunëdë ääw ayuk diˈib kyaj pyaatyëty (Job 6:2, 3). Waˈan nanduˈun mëk tjawë ko ja jyiiky myëguˈuk diˈib kyaj Tyestiigëty tyuktunäˈänëdë mëktaˈaky tuˈugë kostumbrë. Pääty, oy ko mëët nuˈkxtakëm ets nˈamdoˈow nbëjktsoˈowëm ja “diˈib myëdoowˈijtypyë nuˈkxtakën” parë myoˈoyëdët ja jot mëjääw ets nyëˈëmoˈoy tyuˈumoˈoyëdët (Sal. 65:2). Ets pën mbäät, ta mëët ngäjpxëmë Biiblyë o tuˈugë artikulo diˈib miimp mä ëxpëjkpajn, extëm tuˈugë eksperiensyë diˈib mbäät jyotkujkmoˈoyëty.

20. ¿Ti nnijawëyäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?

²⁰ Mëjwiin kajaa nyajtsobatëm ko të nnijäˈäwëm ja tëyˈäjtën mä wiˈix yajpäättë oˈkpë ets ja oyˈäjtën diˈib yˈawijx jyëjpˈijxtëp pënaty “të nyaxtëkëdë” (Fwank 5:28, 29). Nˈoknitsiptuˈunëm mëdë ääw ayuk ets mët tijaty nduˈunëm ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë, ets nˈoknimaytyakëm koogoo nˈijxëm ko mbäät duˈun nduˈunëm. Mä jatuˈukpë artikulo nnijawëyäˈänëm ja tuˈugë anëë diˈibë Satanás yajtuumpy parë jäˈäy dyaˈity kubiˈits kuˈook: ko dyajtuny dyajkajpxy mëdë kaˈoybyë. Ets nˈixäˈänëm tiko mbäät njëjpkudijëmë tukëˈëyë tyäˈädë tuˈunën ets ja ixy jyawë diˈib mëdë kaˈoybyëtëjk xyyajkäˈäjäˈänëm.