ARTIKULO DIˈIB YAˈËXPËJKP 14
¿Nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk?
“Ijtp xykyäjxwäˈxët ja oybyë ayuk. [...] Kuytyun yajxon mët ja mduunk extëm ja Diosë myëduumbë” (2 TIM. 4:5).
ËY 57 Nˈoktukmëtmaytyakëmë Diosë yˈayuk oytyim pënëty
DIˈIB YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMP *
Ko Jesus jyukypyejky, ta dyajtuˈukmujky ja yˈëxpëjkpëty ets ojts ttukˈaneˈemy parë nëjkxë jäˈäy dyaˈëxpëktë ets parë yëˈë tpanëjkxtëdë (Ixë parrafo 1).
1. ¿Ti njatunäˈänëm niˈamukë Dios mëduumbë, ets tiko? (Ixë dibujë diˈib miimp mä rebistë nyiˈak).
JESUKRISTË duˈun ojts ttukˈaneˈemy ja yˈëxpëjkpëty: “Nëjx yaˈëxpëktë jäˈäyëty mä tëgekyë naxwinyëdë esëts ëj njäˈäyˈattët” (Mat. 28:19). Niˈamukë ninuˈun nDiosmëduˈunëm, njatäˈänëm yajxon nduˈunëmë tyäˈädë tuunk diˈib të nyajtuknipëjkëm (2 Tim. 4:5). Pes yëˈë diˈib mas jëjpˈam, diˈib tsobatp ets diˈib yajtukjotëgoyäämp. Per mbäät xytsyiptakxëm nyajtuˈunëmë tiempë nuˈun njatsojkënyëˈäjtëm mä tyäˈädë tuunk.
2. ¿Tijaty mbäät xyyajtuˈuˈadujkëm parë kyaj yajxon nduˈunëmë Diosë tyuunk?
2 Nan taaˈäjtp tijaty xypyëjkëm kajaa xëëw tiempë etsë jot mëjääw. Waˈan njantsy tyuˈunëm kanäk oorë parë nˈijxëm ja familyë o waˈan nguentˈäjtëm niduˈuk diˈib pëjk ijxëp, nmëdäjtëmë mëk moˈon mëk tujkën, o xyyaˈˈayoˈowëmë mëjjäˈäyˈat o nbëjk nˈijxëm. ¿Wiˈix mbäät nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk myentrës nwinguwäˈkëmë tyäˈädë jotmay?
3. ¿Ti yˈandijpy diˈibë Jesus myaytyak mä Matewʉ 13:23?
3 Kyaj mbäät nˈëxtëkëwäˈkëm, pën kyaj nyajtuˈunëmë tiempë nuˈun njatsojkëm mä Jyobaa tyuunk. Jesus nyijäˈäwëbë nety ko kyaj niˈamukë mbäät nyäjkëm tuknax ja tëëm, jaˈa njënäˈänëm, kyaj mbäät tuk nax ja tiempë o jot mëjääw nyajtuˈunëm mä ngäjpxwäˈkxëmë oybyë ayuk (käjpxë Matewʉ 13:23). Jyobaa yajtsobatypy mëjwiin kajaa tukëˈëyë tijaty ndukmëduˈunëm, per net pën nbëjtaktäˈäyëm ja jot mëjääw (Eb. 6:10-12). Ets ta ja tuk pëky, mbäät näˈäty nbëjkëmë kuentë ko mbäätxyëp mas niˈigyë nmëduˈunëmë Dios. Mä tyäˈädë artikulo, nˈixäˈänëm ti mbäät nduˈunëm parë jëjpˈam nbëjtakëmë Diosë tyuunk, wiˈix mbäät nyajnëjkxëm adëyë jukyˈäjtën ets wiˈix mbäät mas oy nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm etsë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm. Per min jawyiin nˈokˈijxëm ti yˈandijpy nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk.
4. ¿Ti yˈandijpy nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk?
4 Nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk, yëˈë yˈandijpy nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets nyaˈëxpëjkëmë jäˈäy nuˈun nmadakëm. Per diˈibë Jyobaa yajtsobatypy, yëˈë tiko duˈun nduˈunëm, kyaj yëˈëty nuˈun ja tiempë nyajtuˈunëm. Pën nduˈunëm mët ko ntsojkëmë Jyobaa etsë nmëguˈukˈäjtëm, ta nyajtuˈunäˈänëm tukëˈëyë ja jot mëjääw xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot mä Diosë tyuunk * (Mar. 12:30, 31, TNM; Kol. 3:23). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy nyajtuˈunëm agujk jotkujk ja jot mëjääw ets ja wijyˈäjtën. Pääty pën nyajtsobatëmë tyäˈädë tuunk mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, ta nëjkx ndukmëtmaytyakëmë tyäˈädë oybyë ayuk ninuˈunë jäˈäy ndimpatëm.
5, 6. Nimaytyäˈäk mët tuˈugë ijxpajtën wiˈix mbäät tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj nëgoo tiempë tmëdaty ttukxondaˈagyë Diosë tyuunk.
5 Nˈokpawinmäˈäyëm tuˈugë mixy diˈib jantsy karrëwiidäämp, ets koogoo yaˈˈanuˈkxy, ta nyijkxy. Ok, ta yaˈˈanuˈkxy parë myëgarrëwiidët sääbëdë domingë. Per kom kyaj myadaˈaky ja meeny diˈib yajtukmëjuupy, ta tpudëkë pojtspë sëmään abety. Tyäˈädë mixy kajaa dyajtunyë xyëëw tiempë mä myëbotsy, per diˈib mas tsyojkënyëˈajtypy, yëˈë kyarrëwiidäˈäny. Jyajataampy mas niˈigyë ets yëˈë jyatuunkˈataampy. Pääty koogoo yaˈˈanuˈkxy, ta nëjkx jyantsy kyarrëwiˈtkojy.
6 Nanduˈun jyaty mët ëtsäjtëm, waˈan kyaj nëgoo tiempë nmëdäjtëm parë nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm extëm njatsojkënyëˈäjtëm. Per pën njantsy tsyojkënyëˈäjtëmë tyäˈädë tuunk, ta ndunäˈänëmë mëjääw parë jäˈäy nˈajäjt njotjäjtëm ko ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Per kom jantsy mayë tuunk ayoˈon, waˈan nnayajtëˈëwëm wiˈixën mbäät jëjpˈam nbëjtakëmë Diosë tyuunk.
¿WIˈIX MBÄÄT JËJPˈAM NBËJTAKËMË DIOSË TYUUNK?
7, 8. ¿Wiˈix mbäät nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën?
7 Jesus yëˈë yäjkë mas oybyë ijxpajtën mä wiˈix mbäät nˈijxëmë Diosë tyuunk. Diˈib mas jëjpˈam pyëjtak, yëˈë tnimaytyäˈägäˈäny ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën (Fwank 4:34, 35). Kajabäät ojts nyëˈëyoˈoy tyuˈuyoˈoy parë tmëtmaytyaky ja jäˈäy nuˈun ttimpaty. Yˈëxtääyë wyinmäˈäny wiˈixë jäˈäy tmëtmaytyäˈägët mä jyëën tyëjk ets mä ttimpaty. Jesus yëˈë jëjpˈam pyëjtakë Diosë tyuunk nuˈun jyukyˈajty yä Naxwiiny.
8 Mbäät nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën ko nˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny parë nmëtmaytyakëmë jäˈäy oytyim näˈäjëty o mä ndimpatëm. Nëjkxäˈänëm ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë ets kyaj naybyaˈˈayowäˈänëm (Mar. 6:31-34; 1 Peed. 2:21). Ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mbäät tyundë prekursoor espesial, regulaar o ausilyaar. Ets ta wiinkpëty diˈib të tjattë wiink ayuk o të nyëjkxtë käjpxwäˈkxpë mä tyëgoyˈatyë naybyudëkë. Nimaybyë nmëguˈukˈäjtëm kyaj mbäät duˈun tyundë, per yëˈë diˈib kajaa tuundëp mä yaˈëwaˈkxy yajkäjpxwaˈkxyë oybyë ayuk ets tyundë axtë nuˈun myadäˈäktë. Oy nduˈunëm mëjwiin kajaa o yiˈin waanë, Jyobaa kyaj xyˈamdoˈowëm diˈib kyaj mbäät nmëmadakëm nduˈunëm. Yëˈë tsyojkypy ets ndukxondakëm ko nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm “ja oybyë tsujpë ääw ayuk diˈib jyaˈäjtypy ja Diosë jotkujkpë” (1 Tim. 1:11, TNM; Deut. 30:11).
9. 1) ¿Wiˈixë Pablo jëjpˈam tpëjtakyë Diosë tyuunk oyë nety tmëdatyë tyuunk yˈayoˈon? 2) ¿Wiˈixë Pablo tˈijxyë Diosë tyuunk extëm jyënaˈanyë Apostʉlʉty 28:16, 30, 31?
9 Apostëlë Pablo nan yäjkë oybyë ijxpajtën. Ko tsyoˈony myëmajtskˈok parë nëjkx yˈëwäˈkxäˈäny kyäjpxwäˈkxäˈäny mä kanääk ja it lugäär, ta jyajty Corinto, ets kom kyaj nety nëgoo ti myeeny syentääbë, ta dyaˈoˈoyë wittëjk parë nyaytyukˈijxë, per kyaj net yëˈëyë ojts tmëwiin tmëjotë. Tyuuny duˈun parë nyaytyukˈijxë ets ttukmëtmaytyakyë oybyë ayuk ja jäˈäyëty diˈib Corinto (2 Kor. 11:7). Oyë netyë Pablo tyuny yˈayoy, duˈunyëm jëjpˈam tpëjtaky ja Diosë tyuunk, ets yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy sääbëdë sääbëdë. Ko wanaty yajpudëjkë, ta mas niˈigyë “[tpadëjkë] ja Tios ja yˈaaw yˈayuk tkajpxwaˈkxë, ets tukˈëwaˈanëy ja jutiis jaˈayëty ko Jesús yëˈë jëtuˈun Kristë” (Hech. 18:3-5, TY; 2 Kor. 11:9). Ok, ko yˈijty tsumy majtsk jëmëjt jam Roma mä nety tyëjkˈajuytyuky, tyukmëtmaytyakë Diosë yˈayuk pënaty nimiinëdë ets nan jyaay kanäägë neky (käjpxë Apostʉlʉty 28:16, 30, 31). Pablo të netyë wyinmäˈäny tpëjtaˈaky ko yëˈëyë tyunanëbë Diosë tyuunk. Duˈun tkujäˈäyë: “Ninäˈäts ngatsipkeˈexy, mët ko Diosëts të xytyuknipeky” parëts ndunëdë tyäˈädë tuunk (2 Kor. 4:1). Duˈun extëmë Pablo, ëtsäjtëm nan tuˈun ayoˈowëm parë nnayˈijxëm, per yëˈë mas jëjpˈam nbëjtakëmë Diosë tyuunk.
Taaˈäjtp kanäk pëky wiˈix mbäät yajxon nduˈunëmë Diosë tyuunk. (Ixë parrafo 10 etsë 11).
10, 11. ¿Wiˈix mbäät yajxon nduˈunëm ja Diosë tyuunk pën nmëdäjtëmë yuu päˈäm?
10 Pën të ja xëëw jëmëjt wyimbajnë o të xynyitëjkëm ja yuu päˈäm ets kyaj mbäät nekynyëjkxëm tëjkmdëjkm extëm njatsojkënyˈäjtëm, taaˈäjtp kanäk pëky wiˈix mbäät nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Pënaty pyanëjkxtë Kristë mä primer siiglë, myëtmaytyaktë jäˈäy oy mä ttimpattë, yˈëxtääytyë winmäˈäny wiˈix tnimaytyäˈäktët ja tëyˈäjtën, duˈun tëjkmdëjkm, mä mayjyaˈay yajpäättë ets oytyim määjëty (Apos. 17:17; 20:20). ¿Ets ti mbäät ttundë nmëguˈukˈäjtëm diˈib kyaj mbäät kajaa nyekyyoˈoytyë? Mbäät nyaxwaatstë mä nyaxyë jäˈäy ets tmëtmaytyäˈäktët, ets nan mbäät kyäjpxwäˈkxtë mä telefënë o tjäˈäytyëdë neky ets oytyim määjëty. Mayë nmëguˈukˈäjtëm diˈib kyaj mbäät nëgoo yˈoknëjkxnëdë tëjkmdëjkm, agujk jotkujk nyayjyawëdë ko duˈun kyäjpxwäˈkxtë.
11 Mbäät yajxon nduˈunëm ja Diosë tyuunk, oy nyajpatëm yuumëët päˈämmëët. Min nˈokˈijxëm jatëgokë yˈijxpajtënë apostëlë Pablo. Yëˈë jyënany: “Dioskyëjxm yëˈë tadë mëkˈäjtën jyantsymyëjwiin jyantsykyajaaty, es kyajts ëj njaˈajëty” (2 Kor. 4:7). Yajtëgoyˈäjtë tyäˈädë mëkˈäjtën diˈibë Dios yajkypy ko pyäˈämbejty mä nety nëjkx ttukˈyoˈoyaˈany ja it lugäär parë kyäjpxwäˈkxäˈäny. Duˈun tˈanmääy ja Dios mëduumbëty diˈib Galacia: “Yajxon xyjamyatstët miitsëty ko tim jawyiin ndukˈëxpëjktë ja oybyë ayuk, jaˈa kots ëj jam nˈijty [mët miitsëty] mët kots nbäˈämbejty” (Gal. 4:13). Nanduˈun ëtsäjtëm, oy njayajpatëm yuumëët päˈämmëët, mbäät duˈunyëm nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, pes mbäädë doktoortëjk o pënaty mëët tyundë, ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Pes nimayë tyäˈädë jäˈäyëty ko njaninëjkxëm mä jyëën tyëjk kyaj yajpäättë.
¿WIˈIX MBÄÄT NJUKYˈÄJTËM ADËYË?
12. ¿Ti yˈandijpy nmëdäjtëm ja wiin adëyë?
12 Jesus jyënany: “Diˈib ja niniˈkx këbäjk kyudëˈkxypy, yëˈë wiin. Pääty pën ja mwiin adëyë, tukëˈëyë mniniˈkx tyëˈkxäˈäny jyajjäˈäny” (Mat. 6:22, TNM). ¿Ti yˈandijpyë tyäˈädë? Ko tsojkëp nyajnëjkxëm adëyë jukyˈäjtën, o jamyë winmäˈäny nbëjtakëm mä diˈib të nduknibëjtakëm ets kyaj wiinktsoo ja ijx koˈowën nbëjtakëm. Jesus yëˈë duˈun pyëjtakë ijxpajtën, pes jamyë ja wyinmäˈäny tpëjtaky mä Diosë tyuunk ets nan tyukniˈˈijxë ja yˈëxpëjkpëty parë jyot wyinmäˈäny aduˈuk tpëjtäˈäktët mä tmëdundë Jyobaa ets mä tkäjpxwäˈkxëdë ja yˈAnaˈam Kyutujkën. Pääty, yëˈë nety nbanëjkxëmë yˈijxpajtën ko jëjpˈam nbëjtakëm ja Diosë tyuunk ets nˈëxtääyˈadëtsëm jawyiin ja yˈAnaˈam Kyutujkën ets ja tyëyˈäjtën (Mat. 6:33, TNM).
13. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë jamyë winmäˈäny nbëjtakëm mä Diosë tyuunk?
13 Tuk pëky wiˈix mbäät jamyë winmäˈäny nbëjtakëm mä Diosë tyuunk, yëˈë ko adëyë njukyˈäjtëm parë mas kajaa xëëw tiempë nyajtuˈunëm mä nbudëjkëmë jäˈäy parë tˈixyˈattëdë Jyobaa ets ttsoktët. * Extëm nˈokpëjtakëm, ¿mbäät nbuwijtsëm ja tiempë mä nduˈun nˈayoˈowëm parë mbäät mas niˈigyë ngäjpxwäˈkxëm sëmäänoty? ¿Mbäät kyaj nëgoo xëëw tiempë nyajtuˈunëm mä ixy jyawë diˈib xypyëjkëmë tiempë?
14. ¿Ti tyuun tuˈugë kasäädë jäˈäy parë mas niˈigyë tiempë dyajtunäˈändë mä Diosë tyuunk?
14 Min nˈokˈijxëm ti tyuunë Elías mëdë kyudëjk, yëˈë ja tyuny mëjjäˈäy, jyënaˈany: “Kyajts mbäät nduundëjkëdë netyë prekursoor, tsojkëbëtsë nety ti ndundët parëts mas niˈigyë tiempë nyajnaxtët mä Diosë tyuunk. Tats nduuntsondaktë diˈib kyaj tyim mëjwiin tyim kajaajëty parëts mbäät duˈun ndundë. Extëm nˈokpëjtakëm, kyajts nëgoo nekyyajmeenytyuundë, kyajts nëgoo tiempë nekyyajtuundë mä tijatyëts ndukxondaktëp, ets mäts ndundë, tats nˈamdoowdë yajpuwitsët ja tiempë parëts mas niˈigyë ngäjpxwäˈkxtët. Kots duˈun nduundë, tatsë tiempë nmëdäjttë parëts ngäjpxwäˈkxtët tsuu tsuu, nyaˈëxpëktëdëts niganäägë jäˈäy ets axtë pëtsëëmdëts sëmäänoty majtsk xëëw mä tuˈukpë poˈo. Agujk jotkujkëts nayjyäˈäwëdë”.
¿WIˈIX MBÄÄT MAS OYË JÄˈÄY NYAˈËXPËJKËM?
Ko nduˈunëm tijaty yajtukniˈˈijxëm mä reunyonk diˈib nmëdäjtëm sëmäänoty, xypyudëkëyäˈänëm parë mas oy nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. (Ixë parrafo 15 etsë 16). *
15, 16. Ko nyaˈijtëm winmäˈänyoty extëm jyënaˈanyë 1 Timotee 4:13, 15, ¿wiˈix mbäät mas oy ngäjpxwäˈkxëm etsë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm? (Ix nanduˈunë rekuäädrë “ Tijaty xypyudëkëyäˈänëm parë nduˈunëm yajxon ja Diosë tyuunk”).
15 Ja tuk pëky wiˈix mbäät yajxon nduˈunëmë Diosë tyuunk, yëˈko mas oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm. Näägë jäˈäy diˈib tijaty të niˈëxpëkë, yaˈˈanmaapy ets yˈëxpëjkˈadëˈëtsët parë dyaˈˈajamët diˈib jyajty nyijäˈäwëp. Nanduˈun ëtsäjtëm, parë mas oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm, tsojkëp niˈigyë nˈëxpëjkˈadëtsëm (Prov. 1:5; käjpxë 1 Timotee 4:13, 15).
16 ¿Wiˈix mbäät mas oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm? Ko yajxon nmëdoowˈijtëm tijaty yajtukniˈˈijxëm sëmään sëmään mä Wiˈix njukyˈäjtëm ets nDiosmëduˈunëm. Pes jap mëjwiin kajaa tijaty nyajtukniˈˈijxëm diˈib mbäät xypyudëjkëm parë mas oy ngäjpxwäˈkxëm. Extëm nˈokpëjtakëm, ko ja diˈib nyikëjxmˈäjtypy mä nyaxyë tyäˈädë reunyonk tmoˈoyëdë käjpxwijën pënaty të dyajnaxtë demostrasyonk, nˈokˈijxëm tijaty mbäät xypyudëjkëm parë mas oy ngäjpxwäˈkxëm, ets nˈokˈyajtuˈunëm ko nety pën ndukmëtmaytyakëm ja Diosë yˈayuk. Ja tuk pëky diˈib mbäät xypyudëjkëm, yëˈë ko nˈanmäˈäyëm ja diˈib nyikëjxmˈäjtypyë grupë parë xypyudëjkëm o mëët nëjkxëm käjpxwäˈkxpë. Nan mbäät nˈanmäˈäyëmë sirkuitë, tuˈugë prekursoor o tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jeky kujk kyäjpxwäˈkxnë. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë mas oy nyajtuˈunëm ja tuumbajn diˈib yajmoˈoyëm parë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm. Duˈuntsoo nëjkx mas niˈigyë ndukxondakëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets mä jäˈäy nyaˈëxpëjkëm.
17. ¿Wiˈix nnayjyäˈäwëm ko yajxon nduˈunëmë Diosë tyuunk?
17 Mëjwiin kajaa nyajtsobatëm ko Jyobaa tnasˈixë parë mëët nduunmujkëm (1 Cor. 3:9, TNM). Ko nˈijx nduˈunëm “diˈib mas jëjpˈam” yajtunäämp ets ko jamyë winmäˈäny nbëjtakëm mä Diosë tyuunk, ta nmëduˈunëm “mëdë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën” (Filip. 1:10, TNM; Sal. 100:2). Ninuˈun nmëduˈunëmë Jyobaa, wäˈäts nnijäˈäwëm ko xymyoˈoyäˈänëm ja jot mëjääw parë nduˈunëm ja tyuunk, oy ti amay jotmay nwinguwäˈkëm ets oy ti xyjäjt xykyëbajtëm (2 Kor. 4:1, 7; 6:4). Ta nmëguˈukˈäjtëm diˈib mbäät tyundë mëjwiin kajaa mä yajkäjpxwaˈkxyë oybyë ayuk ets ta diˈib yiˈin waanë, per pën tyuundëp winë ääw winë jot, yëˈë yajnayjyawëyanëdëp agujk jotkujk (Gal. 6:4). Ko yajxon nduˈunëm ja tuunk diˈib të nyajtuknipëjkëm, ta nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëmë Jyobaa ets ja nmëguˈukˈäjtëm. ¿Wiˈix wyimbëtsëmäˈäny? Biiblyë jyënaˈany: “Nëjx mnitseˈeky es nandëˈën diˈibaty” myëdoowˈijtëp (1 Tim. 4:16).
ËY 58 Nˈokˈëxtäˈäyëm pënaty tsyojktëp ja jotkujkˈäjtën
^ parr. 5 Jesus ojts xytyukˈanaˈamëm ets ngäjpxwäˈkxëm ja oybyë ayuk diˈib nyimaytyakypy ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Mä tyäˈädë artikulo, yëˈë nˈixäˈänëm wiˈix mbäät yajxon nduˈunëmë Diosë tyuunk, oy nuˈun ja amay jotmay nwinguwäˈkëm. Nan nnijawëyäˈänëm wiˈix mbäät mas oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm ets wiˈix mbäät mas niˈigyë ndukˈijt ndukxoˈonëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm.
^ parr. 4 ¿TI YˈANDIJPY? Ko yajmaytyaˈagyë Diosë tyuunk, nan yëˈë yˈandijpy nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, nyaˈëxpëjkëmë jäˈäy, nduˈunëm mä yajkojˈyë jëën tëjk ets mä yˈaˈoyë, ets ko nduˈunëm mä tijaty të yˈayoˈonbëjtaˈaky (Apos. 11:29; 2 Kor. 5:18, 19).
^ parr. 13 Ixë rekuäädrë mä miny jëxtujk pëky “Wiˈix mbäät njukyˈäjtëm adëyë”, diˈib miimp mä rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm julië 2016, pajina 8.
^ parr. 62 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm dyajnaxyë demostrasyonk mä reunyonk diˈib sëmäänoty wiˈix tnijëmbityë jäˈäy. Ok, ta tkujayë mä foyetë Wiˈix myaˈëxpëkët, tuˈuk majtskë käjpxwijën diˈib yajkypy ja diˈib nyikëjxmˈäjtypy mä nyaxyë reunyonk. Ets sääbëdë domingë mä kyäjpxwaˈkxy, ta net dyajtuny.
