NIˈAMUKË njatsojkëm etsë jäˈäy wyinmaytyët ko nˈoyjyaˈayˈäjtëm. Per tsiptakp, jaˈko nimayë jäˈäy “myëtsip tëgekyë diˈibë oy” (2 Tim. 3:3). Waˈan këˈëm të dyajnaxkëdäˈäktë yˈanaˈamën mä tidën oy ets ti kyaj, etsë net jyënäˈändë “ko oybyë yëˈë duˈun axëëk ets ko axëëkpë yëˈë duˈun oy” (Is. 5:20). Per niˈamukë xytsyiptakxëm nˈijtëm oyjyaˈay, mët ko wiˈixëm të njukyˈäjtëm ets mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm. Ets waˈan nanduˈun nnayjyäˈäwëm extëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jeky kujk tmëduunë Jyobaa, yëˈë jyënaˈany: “Jantsy tsipëts nmëbëkët ko mbäädëts nˈity oyjyaˈay”.

Per mbäät niˈamukë nduˈunëmë mëjääw parë nˈijtëm oyjyaˈay. Pes yëˈë tuˈugë jäˈäyˈäjtën diˈib yajkypyë Diosë myëjääw, diˈib mas niˈigyë mëkˈäjtën myëdäjtypy ets kyaj dyuˈunëty ja jäˈäyˈäjtën diˈib xytyukninaxäˈänëmë naxwinyëdë jäˈäy o ja poky kaytyey.

Ja jäˈäy diˈib oyjyaˈay, yëˈë diˈib kyaj ttunyë axëkˈäjtën, wäˈätsë jyukyˈäjtën dyajnëjkxy ets xëmë ttuny diˈibë oy. Nan xëmë tˈëxtäˈäyë winmäˈäny wiˈix mbäät tpudëkë myëguˈuktëjk ets ttukmëduny tijaty.

Seguurë ko mˈixyˈajtypyë jäˈäy diˈib tyukmëdunaampy tijatyë fyamilyë etsë myëtnaymyaayëbë, per ja diˈib oyjyaˈay Dios windum, kyaj yëˈëyë tijaty ttukmëdunyë fyamilyë etsë myëtnaymyaayëbë. Oyjyaˈayˈäjtën nipën mbäät tkayaˈixyëty extëm jyatsokyëty. ¿Tiko? Yëˈko Biiblyë jyënaˈany ko yä naxwiiny “kyaj pënë wäˈäts jäˈäy diˈib xëmë tyunëp diˈib oy ets diˈib kyaj pyokytyunët” (Ecl. 7:20). Etsë apostëlë Pablo jyënany: “Nnijäˈäbëts yajxon ko mä ëjën, pojpë jäˈäy, kyaj nitii diˈibë oy, jaˈa ko njatunaambyëts diˈibë dëˈën oy, per kyajts nmëmadaˈaky” (Rom. 7:18). Pääty, pën nyajnigëxëˈëgäˈänëmë oyjyaˈayˈäjtën, oy ko nnijäˈäwëm wiˈixë Jyobaa dyajnigëxëˈëky.

Jyobaa yëˈë diˈib myëdäjtypyë madakën parë tnigäjpxët ti diˈib oy. Niduˈuk diˈib jyaayë salmo duˈun yˈanmääyë: “Mijts jantyˈoy mTiosˈaty ets aakyëˈë mtuumpy yë oypyë; tukniˈˈijxëkëts yë mˈënäˈämën mtëyäjtën” (Sal. 119:68, TY). Min nˈokˈijxëm majtsk pëkyë Jyobaa yˈoyjyaˈayˈäjtën diˈib yajmaytyakp mä tyäˈädë bersikulo.

Jyobaa oyjyaˈay. Tuk pëkyë Jyobaa jyaˈayˈäjtën, yëˈë ko jantsy oyjyaˈay. Min nˈokˈijxëm ti tuun jäjtë ko tˈanmääyë Moisés: “Tëgokyëts yëˈë nˈoyjyot nˈoywyinmäˈäny mijts yam nmooytyäˈäjaamypy”. Ko duˈun tˈanmääy, ta ttukˈijxy ja myëjˈäjtën etsë yˈoyjyaˈayˈäjtën. Ta netë Moisés tmëdooyë tyäˈädë ääw ayuk: “Jyobaa, Jyobaa, tuˈugë Dios diˈib paˈˈayoop ets nasˈayoˈowëp, kyaj pojënë jyotˈambëky ets mëjwiin kajaa tsyoky ets tëyˈäjtën, ets mëk ttsoky milˈamë jäˈäy, myeˈkxypyë tëgoˈoyën etsë poky kaytyey, per tyukumëdowaampy ja diˈib pokytyuump” (Éx. 33:19, MNM; 34:6, 7). Tyäˈädë yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko Jyobaa yëˈë diˈib yajnigëxëˈktaapy ja oyjyaˈayˈäjtën. Ko Jesus jyukyˈajty extëm naxwinyëdë jäˈäy, yajnigëxëˈk mëjwiin kajaa oyjyaˈayˈäjtën, per yëˈë jyënany ko “yëˈëyë Dios” naytyuˈuk oyjyaˈay (Luk. 18:19).

Ak oy tijatyë Jyobaa tyuumpy. Yˈoyjyaˈayˈäjtënë Dios ja nyigëxëˈëky mä tukëˈëyë tijaty tyuumpy. Biiblyë jyënaˈany: “Jyobaa oyjyaˈay mët niˈamukë, etsë pyaˈˈayoˈowën nyigëxëˈëky mä tukëˈëyë tijaty tyuumpy” (Sal. 145:9). Jyobaa  yajnigëxëˈkypyë yˈoyjyaˈayˈäjtën ko kyaj winˈixy wingexyë jäˈäy ttsoky, ets ko tmoˈoyë jyukyˈäjtën ets tukëˈëyë tijaty nyijukyˈattëp (Apos. 14:17). Nan yajnigëxëˈkypyë yˈoyjyaˈayˈäjtën ko tmeˈkxyë poky kaytyey. Niduˈuk diˈib jyaayë salmo, jyënany: “Mijts Jyobaa, mˈoyjyaˈay ets listë mˈity parë mbokymyaˈkxäˈäny” (Sal. 86:5). Mbäät nˈijtëm seguurë ko “Jyobaa nitii oyˈäjtënë tkamäjtswëˈëmëyaˈany parë mët pënaty kyaj nyëˈëdëgoy tyuˈudëgoy” (Sal. 84:11).

Mbäät nˈoyjyaˈayˈäjtëm ets nduˈunëm diˈib oy, mët ko duˈunë Jyobaa ojts xyyajkojëm extëm yëˈë (Gén. 1:27). Biiblyë xyˈanmäˈäyëm: “Jattë wiˈix ja oypyë xytyuntëtyën” (Is. 1:17, TY). Min nˈokˈijxëm tëgëk pëky diˈib mbäät nduˈunëm parë nyaˈijxëmë oyjyaˈayˈäjtën.

Tuk pëky, nˈokˈamdoˈowëmë Jyobaa yˈespiritë santë, diˈib xypyudëkëyäˈänëmë parë nˈijtëm oyjyaˈay Dios windum (Gál. 5:22, TNM). Espiritë santë xypyudëkëyäˈänëm parë ntsojkëm ja oybyë ets njëjpkudijëm ja axëëkpë (Rom. 12:9). Etsë Biiblyë jyënaˈany ko Jyobaa mbäät xyjotmëkmoˈoyëm parë nduˈunëm “tëgekyë diˈibë oy” (2 Tes. 2:16, 17).

Myëmajtsk pëky, tsojkëp ngäjpxëmë Diosë yˈAyuk. Ko duˈun nduˈunëm, ta Jyobaa xytyukniˈˈijxëm “ja nëˈë tuˈu diˈib oy” ets yëˈë diˈibë net xypyudëjkëm parë nduˈunëm “tëgekyë ja oybyë tsujpë tuunk” (Prov. 2:9; 2 Tim. 3:17). Ko ngäjpxëmë Biiblyë ets ko nbawinmäˈäyëm, ta nyaˈujtsëm ja jot korasoon mët tukëˈëyë oyˈäjtën diˈib tsoˈomp mä Dios ets tijaty tsyojkypy. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm ko nety nyajtëgoyˈäjtëm (Luk. 6:45; Éfes. 5:9).

Myëdëgëk pëky, tsojkëp nbaduˈunëm “ja oybyë” ijxpajtën (3 Fwank 11). Biiblyë myaytyakypy pënaty yaˈijxëdë oyjyaˈayˈäjtën diˈib mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtën. Per ja mas oybyë ijxpajtën, yëˈë Jyobaa mëdë Jesus. Nan jukyˈäjttë Dios mëduumbë diˈib yaˈixyˈäjttë ko jantsy oyjyaˈayëty, waˈan myiny mä winmäˈäny ja Tabita mëdë Bernabé (Apos. 9:36; 11:22-24). ¿Tiko ngapayoˈoyëm mä Biiblyë wiˈix yajnimaytyäˈäktë etsë net nˈijxëm ti tyuundë parë tpudëjkëdë myëguˈuktëjk? Nˈokwinmäˈäyëm ti mbäät nduˈunëm parë nbudëjkëm niduˈuk ja nfamilyëˈäjtëm o diˈib mëët nˈëxpëjkëm. Nˈokˈijxëm tijaty kunuˈkxën ojts tˈaxäjëdë Tabita mëdë Bernabé, ets ëtsäjtëm nan mbäät duˈun nyajkunuˈkxëm.

Nan mbäät nwinmäˈäyëm pënaty tyam pyudëjkëdëbë myëguˈuktëjk. Extëmë mëjjäˈäytyëjk diˈib tuundëp mä tuˈukmujkën, mëjwiin kajaa tyundë ets tsyojktëp diˈib oy. Per nanduˈunë toxytyëjkëty diˈib Dios mëduundëp, “tukniˈˈijxëdëp diˈib oy” duˈun mä kyäjpx myaytyakën ets  mä tijaty tyuundëp (Tito 1:8; 2:3, TNM). Roslyn, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm, jyënaˈany: “Nmëdäjtypyëts tuˈugë nmëtnaymyaayëbë diˈib yëˈëyë myëwiin myëjotëbë myëguˈuktëjk parë tpudëkëyaˈany ets tmëjääwmoˈoyaˈany. Wyinmaapy wiˈix yaˈix yajpäättë, myoobyë regalë oy kyamëjwiin kyakajaajëty ets wiˈixëm tpudëkë ja myëguˈuktëjk. Ëjts jantsy oyjyaˈayëts nˈixy”.

Jyobaa duˈun tˈanëëmë pënaty mëduunëdëp: “Yëˈë mëmay mëtajtë yë oypyë” (Amós 5:14, TY). Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë ntsojkëm tijatyë Jyobaa yˈoyˈijxypy ets nan xypyudëkëyäˈänëm parë nduˈunëm diˈib oy.

Parë nyaˈijxëmë oyjyaˈayˈäjtën kyaj tyim tsokyëty nduˈunëm diˈib mëjwiin kajaa. Min nˈokpëjtakëm tuˈugë ijxpajtën. Parë yonët tuˈugë pëjy, tsojkëp wanaty wanaty nyajxoˈkëm ets kyaj tuktonyë nëgutaˈamëm. Nanduˈun jyaty mëdë oyjyaˈayˈäjtën, mbäät wanaty wanaty ndukmëduˈunëm tijatyë nmëguˈukˈäjtëm.

Biiblyë jyënaˈany ko niˈamukë mbäät nˈijtëm “listë” ets “nnayjyëjpˈijxëm” parë nduˈunëm diˈib oy (2 Tim. 2:21, TNM; Tito 3:1, TNM). Pën nˈijxëm wiˈix jyat kyëbattë nmëguˈukˈäjtëm, seguurë ko nëjkxëp nnijäˈäwëm wiˈix mbäät ndukmëduˈunëmë oyˈäjtën diˈib pudëkëdëp (Rom. 15:2, TNM). Tyäˈädë, nan mbäät yëˈë tˈandijy ko nmoˈoyëm tijaty nmëdäjtëm (Prov. 3:27). Nan mbäät nwoˈowëm parë mëët tuk ratë nyajpatëm o nyaˈoˈoyëm ja kaaky tojkx diˈib kyaj nëgoo nyiduungë ets mëët ngäˈäyëm. Ets pën nnijäˈäwëm ko tam pën pyeky yˈixyëty, mbäät nduknigajxëm tuˈugë tarjetë, nnijäˈäyëm, ninëjkxëm o nmëgäjpxëm mä telefënë. Extëm nˈijxëm, taaˈäjtp kanäk pëky “ja oypyë ja aaw ayuk” diˈib mbäät nimaytyakëm parë “tukˈoyˈatëty ja jaˈay ko tmëtowtëty” (Efes. 4:29, TY).

Duˈun extëmë Jyobaa, ëtsäjtëm ndukmëdunäˈänëmë oyˈäjtën niˈamukë jäˈäy. Tuk pëky wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko kyaj winˈixy wingexy ntsojkëm, yëˈë ko niˈamukë ndukmëtmaytyakëmë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën. Duˈun extëmë Jesus ojts tniˈanaˈamë, ndukmëdunäˈänëmë oyˈäjtën axtë pënaty xymyëtsipˈäjtëm (Luk. 6:27). Ninäˈä mbäät pën kyajënäˈäny ko kyaj yˈoyëty nˈijtëm ajiiky amëguˈuk ets ko nˈoyjyaˈaytyakëm, pes “mä tukëˈëyë tyäˈädë kyaj jyaˈˈatyë anaˈamën diˈib jyëjpkuwäˈägëp” (Gál. 5:22, 23, TNM). Pën duˈunyëm nˈijtëm oyjyaˈay, oy ti jotmay nbatëm ets oy nyajmëtsipˈäjtëm, mbäädë jäˈäy nbudëjkëm parë tˈaxäjët ja tëyˈäjtën ets nyajmëjpëtsëˈëmëmë Dios (1 Peed. 3:16, 17).

Biiblyë jyënaˈany: “Ja oyjyaˈay yajmujkypy ja kumäˈäyën mët extëm jyaˈayˈaty” (Prov. 14:14). ¿Wixaty ndukˈoyˈäjtëm? Mbäät ja jäˈäy oy xyˈagëˈë xyˈaxäjëm (Prov. 14:22). Ets oy duˈun tkatundët, per pën duˈunyëm ndukmëduˈunëmë oyˈäjtën, mbäädë net tyëgatstë ja jyot wyinmäˈäny ets kyaj axëëk xynyekytyuˈunëm (Rom. 12:20).

Ta nimayë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mbäät tnimaytyäˈäktë wiˈix ttukˈoyˈattë ko të tmastuˈuttë axëkˈäjtën ets ko ttundë diˈib oy. Min nˈokˈijxëmë Nancy yˈijxpajtën. Yëˈë jyënaˈany: “Kots nˈyeˈky nbejty, kyajtsë nety mbäät pën xyˈaneˈemy, axëëgëtsë netyë njukyˈäjtën nyajnëjkxy ets kyajts pën nmëjpëjtaˈaky. Per kots ojts nnijäˈäwë tijatyë Dios yˈoyˈijxypy etsëtsë net nduuny, yëˈëts diˈib agujk jotkujk xyyajnayjyäˈäwë. Tyam nnayajtsobatëbëtsë net”.

Ta tuk pëky tiko jyëjpˈamëty nduˈunëmë mëjääw parë nˈijtëm oyjyaˈay, yëˈko nyajjotkujkˈatäˈänëmë Jyobaa. Yëˈë yˈijxypy ti nduˈunëm oy mayë jäˈäy tkaˈixët, yˈijxy tyuumpy tukëˈëyë oyˈäjtën diˈib nwinmäˈäyëm ets diˈib nduˈunëm (Éfes. 6:7, 8). ¿Wiˈix wyimbëtsëmy? “Ja oyjyaˈay kupëjkëbë Jyobaa” (Prov. 12:2). Pääty, nˈoktuˈunëmë mëjääw parë nˈijtëm oyjyaˈay, pesë Jyobaa “myoˈoyaampy ja mëjˈäjtën, wintsëˈkën esë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën nidëgekyë diˈibaty tyuundëp ja oybyë” (Rom. 2:10).