1, 2. 1) ¿Tiko näägë Dios mëduumbë tmëmay tmëdäjtë tijaty? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky). 2) ¿Ti nnijawëyäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

TYAM duˈunë Satanás “jyëdity extëm ja kää myuˈuy mët ja yuu es tˈëxtäˈäy ti yˈokjëˈxëp” (1 Peedrʉ 5:8; Diˈibʉ Jatanʉp 12:17). Pääty axtë Dios mëduumbëty wyinguwäˈkëdëbë amay jotmay diˈib myëmääy myëdäjtëp. Tëëyëp nan ojtsë Dios mëduumbë tpäättë amay jotmay diˈib myëmääy myëdäjtë. Extëm nˈokpëjtakëm, Biiblyë jyënaˈany ko David ojts näˈäty tijaty tjantsy myëjotmaybyaaty (Salmo 55:2). Etsë apostëlë Pablo jyënany: “Bom bomëts nmëjotmaybyaaty nidëgekyë pënëty yˈaxäjëdëp ja Jesus extëmë Kristë” (2 Korintʉ 11:28). Per ¿ti mbäät nduˈunëm pën xymyëmadakëm ja jotmay ets kyaj nekynyijäˈäwëm wiˈix nyaˈoˈoyëm?

² NDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë Jyobaa, ojts tëëyëp tjotkujkmoˈoy pënaty mëduunë ko nety tijaty tmëmay tmëdäjtë, ets nanduˈun tyam ttunäˈäny mët ëtsäjtëm. Biiblyë xyˈanmäˈäyëm ets tukëˈëyë amay jotmay ndukkëdëjkëmë Jyobaa, mët ko yëˈë naytyukjotmaytyuunëp mët ëtsäjtëm (1 Peedrʉ 5:7).  Mä tyäˈädë artikulo, taxk pëky nnijawëyäˈänëm ti mbäät xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. Myëduˈuk, ko nuˈkxtakëm. Myëmajtsk, ko ngäjpxëmë Diosë yˈAyuk ets nbawinmäˈäyëm. Myëdëgëëk, ko nasˈijxëm etsë Diosë myëjääw xypyudëjkëm. Ets myëmäjtaxk, ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm ndukmëtmaytyakëm wiˈix nnayjäˈäwëm. Mientrës nˈëxpëjkëmë tyäˈädë artikulo, nˈokwinmäˈäyëm diˈibë mbäät xypyudëjkëm.

3. ¿Wiˈix mbäädë Jyobaa ndukkëdëjkëmë amay jotmay?

³ Myëduˈuk pëky diˈib mbäät nduˈunëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, yëˈë ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa ets ndukkëdëjkëm ja amay jotmay. Jyobaa tsyejpy ets ndukmëtmaytyaktäˈäyëm tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. David duˈunë Jyobaa tmënuˈkxtaky: “Mëdow ko nmënuˈkxtaˈaky, mijts Dios”. Ets ta net jyënany: “Tuknijëduwë Jyobaa ja mtsëmy mgëˈëy, ets yëˈë mbudëkëdëp” (Salmo 55:1, 22). Oy ko kyaj nekymyëmäˈäy nekymyëdäjëm tuˈugë jotmay pën të njatuˈunëmë mëjääw parë nyaˈoˈoyëm. Diˈibën tëy mbäät xypyudëjkëm, yëˈë ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa amumduˈukjot. Per ko nuˈkxtakëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nekymyëmäˈäy nekymyëdäjëm? (Salmo 94:18, 19).

4. Ko tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, ¿tiko jyëjpˈamëty nmënuˈkxtakëmë Jyobaa?

⁴ (Käjpxë Filipʉs 4:6, 7). ¿Wiˈixë Jyobaa tˈatsoowëmbity ko amumduˈukjot nmënuˈkxtakëm janääm jatsojk? Mbäät xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, parë kyujkët ja ääw jot, ets parë kyaj nëgoo nwinmäˈäyëm diˈib kyaj xypyudëjkëm. Ko Jyobaa ndukmëtmaytyakëm diˈib xyjotmaytyuˈunëm o diˈib njëjptsëˈkëm njëjpjäˈäwëm, ta dyajkujkëyaˈany ja ääw jot. Nimayë nmëguˈukˈäjtëm të duˈunë Dios jyotkujkmoˈoyëdë, ets ëtsäjtëm nan mbäät duˈun xyjotkujkmoˈoyëm. Ja Diosë “yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën”, mbäät xypyudëjkëm parë nmëmadakëm oytyim diˈibëtyë amay jotmay. Jyobaa të xyˈanmäˈäyëm ets kyaj ntsëˈkëm, mët ko wyandakypy ko yajpäädäˈäny nbëˈääyˈäjtëm parë xymyëjämoˈoyäˈänëm ets xypyudëkëyäˈänëm (Isaías 41:10). Nˈokmëbëjkëm amumduˈukjotë tyäˈädë wyandakën.

5. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë Diosë yˈAyuk parë kyujkët ja ääw jot?

⁵ Myëmajtsk pëky diˈib mbäät xyjotkujkmoˈoyëm yëˈë ko ngäjpxëmë Biiblyë ets nbawinmäˈäyëm këkpäät. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets duˈun nduˈunëm? Jaˈko yëˈë Diosë yˈAyuk ets myëmiimbyë oybyë käjpxwijën diˈib mbäät xypyudëjkëm. Pääty, koogoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, nˈokwinmäˈäyëm këkpäät wiˈixë Dios wyinmay ets wiˈix mbäät xypyudëjkëmë kyäjpxwijën. Duˈuntsoo kyujkët ja ääw jot ets axtë kyaj nëgoo tijaty nekymyëmäˈäy nekymyëdäjëm. Jyobaa xyˈanmäˈäyëm ko tsojkëp ngäjpxëmë yˈAyuk parë nˈijtëm “amëk jotmëk” ets kyaj ntsëˈk njäˈäwëm (Josué 1:7-9).

6. ¿Wiˈix tyam xypyudëjkëmë Jesusë yˈääw yˈayuk?

⁶ Nan mbäät ngäjpxëm mä Diosë yˈAyuk  wiˈixë Jesus tmëtmaytyakyë jäˈäy. Jyantsy myëdowandëp ijtyë jäˈäy wiˈixë Jesus kyajpxy myaytyaˈaky, mët ko jotkujkmooyëdë ets mëjämooyëdë. Ets niˈigyë ijty pyudëkëdë pënaty yajpattëp amääy amutsk o mon tuk (käjpxë Matewʉ 11:28-30). Jesus ojts nyaytyukjotmaytyunyëty wiˈixë jäˈäy nyayjawëdë (Markʉs 6:30-32). Nan ojts tpudëkë ja yˈapostëlëty ets xypyudëkëyäˈänëm nanduˈun. Kyaj tyim tsekyëty nyajpatëm yä Naxwiiny mëdë Jesus parë xypyudëjkëm. Pes yëˈë diˈib tyam xyˈanaˈamëm desde tsäjpotm ets duˈunyëm xytyukˈijxëm ko xytsyojkëm. Pääty ko tii nmëmäˈäy nmëdäjëm, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jesus yajpäädäämp nbëˈääyˈäjtëm ets xypyudëkëyäˈänëm ko nety meerë nyajtëgoyˈäjtëm. Jesusë yˈääw yˈayuk mbäät xyjotkujkmoˈoyëm, xyjotmëkmoˈoyëm ets xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo nmëmäˈäy nmëdäjëm ja amay jotmay (Ebreeʉsʉty 2:17, 18; 4:16).

7. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë Diosë myëjääw?

⁷ Min nˈokˈijxëmë myëdëgëk pëkypyë diˈib xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. Jesus ojts twandaˈaky ko pën nˈamdoˈowëmë nDeetyˈäjtëm ja espiritë santë, yëˈë xymyoˈoyäˈänëm (Lukʉs 11:10-13). Tyäˈädë espiritë santë, yëˈë Diosë myëjääw diˈib yajtuumpy ets xypyudëjkëm parë nmëdäjtëmë oybyë jäˈäyˈäjtën extëm diˈib yëˈë myëdäjtypy (Kolosʉ 3:10). Biiblyë ja ttijˈyë tyäˈädë oybyë jäˈäyˈäjtën, “tëëm diˈib yajkypyë Diosë myëjääw” (käjpxë Gálatas 5:22, 23, TNM). * Ko tyäˈädë oybyë jäˈäyˈäjtën nyajnigëxëˈkëm, ta oy nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets mbäät njëjpkudijëmë jotmay diˈibë net ok xyajmoˈon xyajtujkëm. Min nˈokˈijxëm kanäk pëky wiˈix xypyudëjkëmë tyäˈädë “tëëm diˈib yajkypyë Diosë myëjääw”.

8, 9. ¿Wiˈix xypyudëkëyäˈänëm pën nyajnigëxëˈkëmë tsojkën, maˈkxtujkën, ajiikyˈat amëguˈukˈat etsë oyjyaˈayˈäjtën parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm?

⁸ “Tsojkën, xondakën, jotkujkˈäjtën”. Ko ntsojkëm nmëguˈukˈäjtëm extëm tukaˈaxpën, nyaˈijxëmë mayˈäjt wintsëˈkën ets ko oy nyajnayjäˈäwëm, ta wanaty jyëgeˈeky tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. ¿Tiko? Jaˈko pën nyaˈijxëmë duˈumbë jäˈäyˈäjtën, ta njëjpkudijëm tijaty mbäät xyajjotˈambëjkëm, tijaty axëëk xyajnayjäˈäwëm ets tijaty xyajkëjx xyaˈˈanuˈkxëm. Ets nan kyaj nëjkx tsyiptaˈaky parë oy nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm (Romanʉs 12:10).

⁹ “Maˈkxtujkën, ajiikyˈat amëguˈukˈat, oyjyaˈayˈäjtën”. Biiblyë jyënaˈany: “Oyjyaˈayˈattë es naymyëmaˈxtukëdë nixim niyam. Naybyojkpëmaˈxëdë nixim niyam, dëˈën extëm ja Dios oj mbojpëmaˈxëdë miits mët yëˈëgyëjxm ja Kristë” (Éfesʉ 4:32). Ko nmëmëdoˈowëmë tyäˈädë käjpxwijën, ta oy nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets njëjpkudijëm tijaty mbäät ok xyajmäˈäy xyajtäjëm. Nan kyaj nëjkx tsyiptaˈaky nyaˈoˈoyëmë amay jotmay diˈib nbatëm mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm.

10. ¿Wiˈix mbäädë mëbëjkën xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm?

 ¹⁰ “Mëbëjkën”. Mä tyäˈädë tiempë, yajmëmääy yajmëdäjpë meeny sentääbë etsë jukyˈäjt madakën (Proverbios 18:11). ¿Ti mbäät xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo nmëmäˈäy nmëdäjëm? Ko nmëmëdoˈowëm ja käjpxwijën diˈib yäjkë apostëlë Pablo: “Jotkujkˈattë mët diˈibë mmëdäjttëp”. Pën nmëdäjtëm mëk ja mëbëjkën, ta ndukˈijxpajtëmë Jyobaa ko yëˈë xymyoˈoyäˈänëm tijaty nyajtëgoyˈäjtëm. Pes yëˈë të twandaˈaky: “Ninäˈä nganaˈixët, es ninäˈä ngamastuˈudët”. Pääty, nan mbäät njënäˈänëm extëmë apostëlë Pablo jyënany: “Yëˈë Nintsënˈäjtëm Dios yëˈëts xypyudëjkëp. Kyajts ntsëˈëgët kots pën wiˈix xytyunäˈänët” (Ebreeʉsʉty 13:5, 6).

11, 12. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë yuunkˈat naxypyˈat ets ko nayjëjpkuwijtsëm këˈëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm?

¹¹ “Yuunkˈat naxypyˈat, nayjëjpkuwijtsëm këˈëm”. ¿Wiˈix xypyudëjkëmë yuunkˈat naxypyˈat ets ko nayjëjpkuwijtsëm këˈëm? Xypyudëjkëm parë kyaj ti nduˈunëm o kyaj wixaty njënäˈänëm diˈibë net ok xyajmäˈäy xyajtäjëm. Nan kyaj nëjkx nbëjkëˈkëmë akë ets kyaj nëjkx njotˈambëjkëm, nan kyaj nëjkx nmëyax nmëjojkëmë nmëguˈukˈäjtëm o wixaty nˈanmäˈäyëm (Éfesʉ 4:31).

¹² Tsojkëp nˈijtëm yujy tudaˈaky parë nnaybyëjtakëm mä “Diosë kyëˈë diˈib kumëjääw” ets ndukkëdëjkëm tukëˈëyë tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm (1 Pedro 5:6, 7, TNM). Pën ijtëm yujy tudaˈaky, Jyobaa yëˈë diˈib xykyuentˈatäˈänëm ets xypyudëkëyäˈänëm. Tsojkëp nˈëxkäjpëm tijaty nˈakmëmadakëm nduˈunëm ets tijaty kyaj nˈokmëmadakënë. Ko duˈun nduˈunëm, ta nyajnigëxëˈkëm ko kyaj këˈëm nnaytyukˈijxpajtëm. Ets ta kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm mët ko yëˈë nety ndukˈijxpajtëmë Jyobaa (Miqueas 6:8).

13. ¿Ti Jesus myaytyäˈägan ko jyënany “kyaj [ti] xymyëmay xymyëdäjtët”?

¹³ Jesus duˈun dyajkyë käjpxwijën: “Kyaj [ti] xymyëmay xymyëdäjtët” (käjpxë Matewʉ 6:34). Mbäät pën wyinmay ko tsip nmëmëdoˈowëmë tyäˈädë käjpxwijën. Per ¿ti diˈibë Jesus myaytyäˈägäˈän? Kyaj yëˈë tˈandijany ko Dios mëduumbë ninäˈä tii tkamëmay tkamëdäjy. Pes të nˈijxëm ko ja rey David ets ja apostëlë Pablo ojts näˈäty tijaty tmëjotmaybyäättë. Jesus yëˈë tsyojk ets ja yˈëxpëjkpëty  tjaygyukëdët parë kyaj nanëgoobë tijaty tmëmay tmëdäjtët o mëk tmëjotmaybyatnëdët ets kyaj tii dyaˈoyëdët. Tuˈuk tuˈugë xëëw nmëdäjtëmë amay jotmay, pääty oy ko kyaj niˈigyë nyajmayëm mët diˈibë të nyaxy o mët diˈib miin këdakp. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë Jesusë kyäjpxwijën ets kyaj nëgoo nmëmäˈäy nmëdäjëm tijaty?

14. Extëmë David ttuuny, ¿ti nanduˈun mbäät nduˈunëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm?

¹⁴ Näˈäty, yëˈë nmëmäˈäy nmëdäjëm diˈib të nyaxy. Mbäät jantsy axëëk xyajnayjäˈäwëm ti ojts nduundëgoˈoyëm oy kanäk jëmëjt të jyanäjxnë. Duˈun näˈäty ja rey David nyayjäˈäwë ko twinmääy wixatyë nety të pyokytyuny. Ets ko tnimaytyaky ja pyoky kyaytyey, yˈëxkäjp ko jantsy axëëk yajnayjawëty ets ko jantsy jeˈemtsy tjawë (Salmo 38:3, 4, 8, 18). ¿Ti diˈibë nety mbäädë David ttuny? Tmëbëkët ko Jyobaa paˈˈayowanëp ets ko pokymyaˈkxanëp. Jantsy agujk jotkujk nyayjäˈäwë ko Jyobaa pyokymyaˈkxë (käjpxë Salmo 32:1, 5). *

15. 1) ¿Ti ja tuk pëky xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë David? 2) ¿Ti mbäät nduˈunëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm? (Ixë rekuäädrë: “ Käjpxwijën parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm”).

¹⁵ Näˈäty mbäät nmëmäˈäy nmëdäjëm ja jotmay diˈib tyam nbatëm. Extëm ko David tjääyë Salmo 55, tsëˈkëbë nety mët ko jäˈäy yaˈoogäˈänyëty (Salmo 55:2-5). Per yëˈë kyaj tnasˈijxë ets tyäˈädë jotmay yajtëgoˈoyxyëdët ja myëbëjkën mä Jyobaa. David yˈamdoow pyëjktsoowë Jyobaa parë pyudëkëdët. Per nan yˈëxtääyë winmäˈäny ti mbäät ttuny parë yˈoyët ja yˈamay jyotmay (2 Samuel 15:30-34). Yˈijxpajtënë David yëˈë xytyukniˈˈijxëm, ko en lugäär ja amay jotmay nnaytyukmëmadakëm, oy ko nˈëxtäˈäyëmë winmäˈäny wiˈix mbäät nyaˈoˈoyëm ets nmëbëjkëm ko Jyobaa yëˈë xypyudëkëyäˈänëm.

16. ¿Wiˈix dyajkëktëkë mëbëjkën ko nnijäˈäwëm wiˈixë Diosë xyëëw nyikejy?

¹⁶ Näˈäty, yëˈë nmëjotmaybyatëm diˈib kyajnëm tyuny jyatyëty. Per oy ko kyaj nmëmäˈäy nmëdäjëm, pes kyaj nnijäˈäwëm pën tunan jatanëp duˈun o kyaj. Nˈokjamyajtsëm nanduˈun ko kyaj jyaˈˈatyë jotmay diˈib Jyobaa kyaj tmëmadäˈägët. Pes nnijäˈäwëm ko xyëëw nyikejy: “Ëjtsë duˈun jäˈtäämp extëmëts ëjts njäˈtäˈäny” (Éxodo 3:14). Pääty kyaj  tiko nëgoo nmëmäˈäy nmëdäjëm diˈib miimp këdakp, mët ko extëmë Diosë xyëëw nyikejy, yëˈë xytyukˈijxëm ko tukëˈëyë diˈib të twandaˈaky seguurë ko tkuytyunäˈäny. Nan mbäät nˈijtëm seguurë ko Dios kyunuˈkxaampy pënaty mëmëdoowëp ets pyudëkëyaampy parë kyaj nëgoo tmëmay tmëdäjtët ja jotmay diˈib të nyaxy, diˈib tyam pyattëp ets diˈib miin këdakp.

17, 18. Ko ti nmëmäˈäy nmëdäjëm, ¿wiˈix mbäät xypyudëjkëm ko pën ndukmëtmaytyakëm?

¹⁷ Myëmäjtaxk pëky diˈib mbäät xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, yëˈë ko pën ndukmëtmaytyakëm ti xyjotmaytyuˈunëm ets wiˈix nnayjäˈäwëm. Mbäät yëˈë ndukmëtmaytyakëm ja nmëmëjjäˈäyˈäjtëm o ja ngudëjkˈäjtëm, o tuˈugë mëtnaymyaayëbë, o ja diˈib tuump mëjjäˈäy mä tuˈukmujkën parë xytyukˈijxëm wiˈix mbäät yˈoyë ja njotmayˈäjtëm. Biiblyë jyënaˈany: “Mäˈäy täjën diˈibë jäˈäy myëdäjtypy mä kyorasoon, myëjeˈemtsyˈoˈkypy, per tuˈugë oybyë ayuk yëˈë diˈib jotkujkmooyëp” (Proverbios 12:25). Ets nanduˈun jyënaˈany: “Kyaj yˈoybyëtsëmy tijaty yajtuknibëjtakëp, pën kyaj yaˈëmuky yajkäjpxmuky, per oybyëtsëëmp tijaty, pën jam nimayë ëwij käjpxwijpë” (Proverbios 15:22).

¹⁸ Ko nëjkxëm mä reunyonk, nan mbäät xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. Pes sëmään sëmään nnayˈijx nnaybyatëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xymyëmäˈäy xymyëdäjëm ets xymyëjämoˈoyäˈänëm (Ebreeʉsʉty 10:24, 25). Ko duˈun “nnayaˈijt nnayajxoˈonëm nigijxy”, yëˈë xymyëjämoˈoyäˈänëm ets xypyudëkëyäˈänëm parë nwinguwäˈkëm oytyim diˈib jotmayëty (Romanʉs 1:12).

19. ¿Tiko mijts mˈity seguurë ko pën oy mˈity mëdë Dios yëˈë mbudëkëyanëp ko nety xywyinguwäˈägë amay jotmay mëkpë?

¹⁹ Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump mëjjäˈäy mä tuˈugë tuˈukmujkën diˈib Canadá, të tˈixy ko jëjpˈam ets nduknipëjkëmë Jyobaa tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm myëdäjtypy tuˈugë tyuunk diˈib yajjoˈpëbë jyot wyinmäˈäny. Maˈestrë tyuny ets nan yëˈë yˈëwijypy kyäjpxwijpyë eskuelëˈˈënäˈk. Nan myëdäjtypy tuˈugë päˈäm mët ko tijaty tjantsy myëmay tjantsy myëdäjy. Per ¿ti pudëjkëp parë kyaj yˈëxtëkëwaˈaky? Ko ttunyë mëjääw parë oy yˈity mëdë Jyobaa. Nan pudëjkëp ko ttukmëtmaytyaˈaky ja kyudëjk wiˈix nyayjawëty ets ko nanduˈun pyudëkëty ja myëtnaymyaayëbë. Nan të pyudëkëtyë mëjjäˈäytyëjk diˈib mä tuˈukmujkën etsë sirkuitë parë tˈixët tijaty extëmë Jyobaa tˈixy. Ets nan të pyudëkëtyë doktoor parë të tyukjaygyukëty wiˈix yˈixëty ja yuu pyäˈäm. Ta tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm të tpëkyë kuentë ko tsojkëp ttukniwitsët pyoˈkxët ets ttunëdë ejersisyë. Wanaty wanaty kujk tjaty wiˈix tmëmadäˈägët extëm yaˈixy yajpääty ets extëm nyayjawëty. Tijaty tyam kyaj mbäät tmëmadaˈaky, yëˈë tyukkëdëjkëbë Jyobaa.

20. 1) ¿Wiˈix mbäädë Jyobaa ndukkëdëjkëm tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm? 2) ¿Ti nˈixäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?

²⁰ Mä tyäˈädë artikulo të nˈijxëm ko jëjpˈam etsë Jyobaa ndukkëdëjkëm tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, ko nmënuˈkxtakëm, ko ngäjpxëmë Biiblyë ets nbawinmäˈäyëm, ets ko nëjkxëm mä reunyonk. Nan jëjpˈam nasˈijxëm etsë myëjääw xypyudëjkëm, ets nanduˈun ndukmëtmaytyakëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm ti diˈib xyjotmaytyuˈunëm. Mä jatuˈukpë artikulo, yëˈë nˈixäˈänëm wiˈix xypyudëjkëm ko Jyobaa twandaˈaky xymyoˈoyäˈänëm ja kumäˈäyën (Ebreeʉsʉty 11:6).