Diˈib nääk të nyayajtëwëdë
¿Oyëdaa ko Jyobaa tyestiigëty tˈëxtäˈäytyët mä internet pën yˈokpëk yˈokˈuuktëp?
Jyobaa tsyojkypy ets agujk jotkujkë jäˈäy yajpäättët ko pyëktët ets dyaˈittët täˈtspëky ja tsyënäˈäy jyukyˈäjtënë ets ninäˈä kyanaymyastuˈudëdët (Mat. 19:4-6). Pën mijts mbëkäämp, ¿wiˈix mbäät xyˈëxtäˈäy ja mëmëjjäˈäy o mgujëën mgudëjk? Komë Jyobaa yëˈë të xyajkojëm, pääty yëˈë diˈib nyijäˈäwëp ti mbäät nduˈunëm parë nbatëm pën nbëjk nˈukëm. Ko nguytyuˈunëmë Biiblyë kyäjpxwijën xëmë oy wyimbëtsëmy, min nˈokˈijxëm tuk pëky majtsk pëky.
Tim jawyiin, tsojkëp niˈamukë njaygyujkëm ko “nitii duˈun kyawinˈëëny extëmë korasoon, ets ninuˈun kyamaˈkxtuky” (Jer. 17:9). Ko nimajtskë jäˈäy nyayˈëw nyaygyäjpxëdë ko pëkandëp, mbäät niˈigyë dyajmëjwindëkë tsyojkën etsë net alokë tijaty ttundët diˈib kyaj të twinmaytyë. Ko pyëktët mët ko nëgooyë ja tsojkën tjäˈäwëndë, mbäät kyaj oy wyimbëtsëmy (Prov. 28:26). Pääty, pënaty naynyoobyëˈäjtëdëp kyaj yˈoyëty wixaty nyayˈanëˈëmxëdët o tijaty nyaytyukwandäˈägëdët pën jeˈeyënëm nyayˈixyˈäjttsondäˈägëdë.
Proverbios 22:3 jyënaˈany: “Ja diˈibë wijy yˈijxypy ko myiny ja ayoˈon ets ta nyayuˈutsyëty, per ja diˈibë tsuu nëjkxˈadëtsp ets ta net tkuˈayoˈombäädë”. ¿Tijaty jotmay mbäät tpäättë pënaty yˈëxtääytyëbë nyoobyë mä sitio diˈib mä internet? Näägë jäˈäy diˈib të nyayˈixyˈatëdë mä internet etsë net të nyaynyoobyëpëkëdë, të tpëktë kuentë ko taabë jäˈäy jeˈeyë të wyinˈëën të wyinxäjëdë. Ets nan taa jäˈäy diˈib kyaj tnigäjpxtë tëyˈäjtën mä pënën yëˈë. ¿Tiko duˈun yˈadëˈëtstë? Yëˈë parë jeˈeyë wyinˈëënäˈän winxäjäˈändë ets myaatsäˈändë. Näägë jäˈäy diˈib duˈun adëtstëp nyayajnaxëdë ko Testiigë.
Min nˈokˈijxëm jatuˈugë jotmay. Mä näägë tyäˈädë sitio, yëˈë yajtuundëbë jäˈäy tuˈugë programë diˈib mä komputadoorë etsë tyäˈädë programë yëˈë diˈibë net yˈëxtaapy pën mëët tyuˈugyë ja tsyojkënë ets ja jyaˈayˈäjtënë. Per kyaj mbäät tyëyˈäjtëndëkë. Pääty ¿oyëdaa ko yëˈë programë diˈibë naxwinyëdë jäˈäy të dyajkojy twinˈixët pën mˈokpëkëp? Kyaj. Duˈumbë programë ninuˈun mëët kyayaˈijxkijpxyë käjpxwijënë diˈib miimp mä Biiblyë (Prov. 1:7; 3:5-7).
Ta jatuˈugë käjpxwijën diˈib mbäät xypyudëjkëm, yëˈë diˈib yajpatp mä Proverbios 14:15, mä jyënaˈany: “Diˈib kyaj ti tnijawë myëbëjktaapy tëgokyë ayuk, per diˈib wijy wyinmaapy mä nyaswäˈägë”. Pääty mä tuˈugë jäˈäy tˈëxtäˈäy pën yˈokpëk yˈokˈuugëp, tsojkëp yajxon tˈixyˈatët. Per tsip duˈun ttunët pën jap nyayˈixyˈatëdë mä ja sitio diˈib japˈäjtp mä internet. Axtë pën yˈijxypy wiˈix jap yajnimaytyaˈaky mä internet ets pën oorëˈam jap kyäjpx myaytyaknëdë ¿mbäädëdaa njënäˈänëm ko jantsy nayˈixyˈäjtëdëp yajxon? Näägë jäˈäy diˈib winmääytyë ko tëdën tpäättë pën yˈokpëk yˈokˈuuktëp, duˈunyë ojts tyim wëˈëmdë ko nyayˈixyˈäjtëdë wingëjxm jëjpkëjxm.
Niduˈuk diˈib jyaayë salmo duˈun jyënany: “Kyajëts nduˈukmuky mëdë jäˈäy diˈib andaktëp, ets njëjpkudijëbëts pënaty kyuyuˈtstëp wiˈix jyaˈayˈaty” (Sal. 26:4). Mayë jäˈäy andaktëp mä internet ets kyaj wiˈix tˈixtë ko jap tëgatsy nyaynyimaytyäˈägëdë. ¿Tiko duˈun ttundë? Yëˈë parë mas niˈigyë yaˈoyˈixtët. Waˈan tkuyuˈutstë wiˈixën meerë jyaˈayˈattë o mä nyaynyijay nyaynyijoˈtsëdë kyaj tpëktë kuentë wiˈixën meerë jyaˈayˈaty. Waˈan nääk jyënäˈändë ko Testiigë, ¿per tëdaa jyantsy nyëbajnë? ¿Oyëdaa Dios mëduny? ¿Oyëdaa yˈity mëdë Jyobaa? ¿Oyëdaa yajnimaytyaˈaky mä kyongregasionk? ¿Yajkypyëdaa oybyë ijxpajtën o waˈan yëˈëjëty ja “axëëkpë jamyëët”? (1 Kor. 15:33; 2 Tim. 2:20, 21). ¿Awäˈätstumëdaa yˈity parë pyëkët extëmë Biiblyë tniˈanaˈamë? Jëjpˈam parë nnijäˈäwëm, per kyaj mbäät ja jäˈäy nˈixyˈäjtëm pën kyaj nyajtëˈëwëm ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib yajxon ixyˈäjtëp (Prov. 15:22). Tyäˈädë yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko tuˈugë Dios mëduumbë, kyaj tpëkäˈäny ja jäˈäy diˈib kyaj nyëbetyëty, pes kyaj nety tyuˈugyë ja myëbëjkën, duˈunë nety “extëm ja yuubë diˈibë kyaj tyuknaxëty” (2 Kor. 6:14; 1 Kor. 7:39).
Të nˈijxëm ko kutsëˈëgë ko jäˈäy tˈëxtäˈäy mä sitio mä internet pën yˈokpëk yˈokˈuugëp. Per ¿mädaa mbäät tˈëxtäˈäy o tˈixyˈaty ja myëmëjjäˈäy o kyujëën kyudëjk? Ko kyakuboky nduˈukmujkëm, mbäät nˈixyˈäjtëm wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm extëm mä reunyonk o asamblee.
Ko jäˈäy nimajtskë tiempë dyajnaxtë, mbäät tpëktë kuentë pën tuˈugyëp tijaty tyunandëp o tijaty tsyojkënyëˈäjttëp.
Extëm ko jyaˈˈatyë COVID-19 kyaj mbäät nduˈukmujkëm. Per mbäät naygyonektaräjtëm mä tabletë o selulaar parë nreunyonkˈäjtëm ets mbäädë net japë nmëguˈukˈäjtëm nyayˈixyˈatëdë mëdë wiinkpë Testiigë diˈib naytyuˈukˈäjttëp. Mbäät jap tˈixtë wiˈix dyiskursaraty ets wiˈix kyomentaraty parë dyajnigëxëˈëgyë myëbëjkën (1 Tim. 6:11, 12). Nan mbäät kyäjpx myaytyäˈäktë ko reunyonk kyëjxnë mët tuk grupaty ja nmëguˈukˈäjtëm. Ja tuk pëky mä mbäät nyayˈixyˈatëdë, ja ko tyuˈukmuktë näägë nmëguˈukˈäjtëm mä internet parë kyäjpx myaytyäˈäktë. Ets mbäädë net jap tˈixy wiˈixën meerë jyaˈayˈaty ets wiˈix jyaˈayˈaty nenduˈun mët ja myëguˈuktëjk (1 Peed. 3:4). Ko nety niˈigyë nyayˈixyˈäjtëndë, mbäädë net tpëktë kuentë pën tuˈugyëp tijaty tyunandëp, tsyojkënyëˈäjttëp ets pën mbäädë net pyëk yˈuuktë.
Ko tuˈugë kiixy tˈëxtäˈäy pën yˈokpëkëp ets ko tpanëjkxy ja Biiblyë yˈëwij kyäjpxwijën, mbäädë net agujk jotkujk kyasäädëˈaty. Duˈun extëm jyënaˈanyë Proverbios 18:22: “Ja jäˈäy diˈib të tpääty tuˈugë oybyë kyudëjk [o myëmëjjäˈäy], oy diˈib të tpääty, ets yˈaxäjëbë Jyobaa kyunuˈkxën”.
