1, 2. ¿Tiko yˈoyëty nnijäˈäwëm wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëm pënaty të yˈoogyë jyiiky myëguˈuk? (Ixë dibujë).

TUˈUGË nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Susi, jyënany: “Kotsë nmäänk yˈoˈky, naa tuk jëmëjtëtsë jäj jëmuˈumën nyajnäjxtë diˈib kyaj mbäät nmëmadakëm”. Ets tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib ajotkumonë oˈkë kyudëjk, jyënaˈany: “Kyajts mbäät nimaytyaˈaky ja jäj jëmuˈumën diˈibëts nyajnäjx”. Jotmaymyëët njënäˈänëm ko mayë jäˈäy duˈun jyat kyëbattë. Waˈan mayë Diosë mëduumbë kyaj nety ttimˈawix ttimjëjpˈixtë yˈoogëdë jyiiky myëguˈuk mä kyajäˈtynyëmë Armajedon. Pën mijts të yˈoogyë mjiiky mëguˈuk o jaa pën xyˈixyˈaty diˈib duˈunë ayoˈon të tpääty, waˈan mnayajtëyëty: “¿Wiˈixëts mbäät nbudëkë?”.

² Waˈan të xymyëdoy ko näägë jäˈäy jyënäˈändë: “Ko tiempë nyaxy, ta tsyoˈogyë tsayut”. Per näˈäty, kyaj dyuˈunëty. Tuˈugë kuˈooky tyoxytyëjk jyënany: “Mas oy ko njënäˈänëm ko diˈib yajtsoktaapy tukëˈëyë, yëˈë wiˈix xyyajtuny ja mdiempë”. Duˈun extëm ko muum ntsayujtëm, parë tsyoˈogët, tsojkëp nyaxëdë tiempë ets nguentˈäjtëm tsuj yajxon, nanduˈun jyaty ko njäˈäwëm tsayut ja jot korasoon. Pääty, ¿ti mbäät nduˈunëm parë kyaj nëgoo  tjawëdë jäj jëmuˈumën pënaty të yˈoogyë jyiiky myëguˈuk?

3, 4. ¿Tiko nˈijtëm seguurë ko Jyobaa jyaygyujkëp wiˈix nyajnäjxëmë jäj jëmuˈumën?

³ Diˈib tim jawyiin xyjyotkujkmoˈoyëm, yëˈë nDeetyˈäjtëm diˈib xypyaˈˈayoˈowëm, Jyobaa Dios (käjpxë 2 Korintʉ 1:3, 4). Yëˈë wäˈäts tjaygyukë wiˈix nnayjäˈäwëm. Jyobaa duˈun tˈanëëmë pënaty mëduunëp: “Ëjtsë duˈun diˈib mjotkujkmooyëp” (Is. 51:12; Sal. 119:50, 52, 76).

⁴ Yëˈë “nDeetyˈäjtëm diˈibë myëdäjtypy ja paˈˈayoˈon” nan mëk të tjawë ko të tˈijxtëgoy pënaty mëk tsyojkypy extëmë Abrahán, Isaac, Jacob, Moisés ets ja rey David (Núm. 12:6-8; Mat. 22:31, 32; Apos. 13:22). Biiblyë jyënaˈany ko Dios yˈawijxypy jyäˈtët ja xëëw parë tˈyajjukypyëkäˈänyë tyäˈädë jäˈäyëty (Job 14:14, 15). Mä tadë tiempë, niˈamukë jyukyˈatäˈändë agujk jotkujk ets yajpäädäˈändë oy mëk. Nˈokjamyajtsëm nanduˈun ko Jyobaa nan yajnäjxë jäj jëmuˈumën ko yˈoˈky ja tyuˈukˈUˈunk, pesë Biiblyë jyënaˈany ko mëkë nety tjantsy tsyoky (Mat. 3:17). Tsip njaygyujkëm wiˈixë Jyobaa mëk tˈyajnäjxy ja jäj jëmuˈumën (Fwank 5:20; 10:17).

5, 6. ¿Wiˈixë Jyobaa xyjyotkujkmoˈoyëm?

⁵ Mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm. Pääty, nˈokˈyaˈˈawatsëmë jot korasoon ets nˈoktukmëtmaytyaktäˈäyëm wiˈix nnayjäˈäwëm. Pes kujkëp ja ääw jot ko nnijäˈäwëm ko jyaygyujkëbë jäj jëmuˈumën diˈib nyajnäjxëm ets xyjyotkujkmoˈoyëm. Per ¿wiˈix ttuny?

⁶ Tuk pëky, yëˈë ko xypyudëjkëm mët “ja espiritë santë” (Apos. 9:31). Pesë Jesus duˈun twandaky: “Ja mDeetyë tsäjpotmëdë tuknigaxëdëp yëˈë espiritë santë diˈibë amdoojëdëp” (Luk. 11:13). Susi, diˈib të yajmaytyaˈaky mä parrafo 1, jyënaˈany: “Kanäkˈokëts nnaygyoxtënääytyakëdë etsëts nˈamdoowdë Jyobaa parëts xyjotkujkmoˈoytyët. Ets tëgok tëgokëts duˈun nduundë, tats njäˈäwëdë wiˈixëtsë Dios xymyooytyë ja “yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën” mätsë njot nwinmäˈänyëty ets mätsë njot ngorasoonëty” (käjpxë Filipʉs 4:6, 7).

7, 8. ¿Tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko Jesus xyjotkujkmoˈoyäˈänëm?

⁷ Ko Jesus yˈijty yä Naxwiiny, duˈun tijaty ttuuny ets kyajpxy myaytyaky extëmë Tyeety, yaˈijxë tsojkën, paˈˈayoˈowën ets jyaygyujkë wiˈixë jäˈäy nyayjawëty (Fwank 5:19). Dios yëˈë kyajxë Jesus yä Naxwiiny parë tjotkujkmoˈoyët “pënaty amäˈäts tukmäˈätsë kyorasoon” ets pënaty “yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën” (Is. 61:1, 2; Luk. 4:17-21). Ja jäˈäyëty yˈijxtë ko Jesus jantsy paˈˈayoop, ko jyaygyujkëp ja jäj jëmuˈumën diˈib yajnäjxtëp ets ko jantsy pudëkëyanëdëp (Eb. 2:17).

⁸ Ko Jesus yaˈkpëtsëëmy, seguurë ko ojts yˈoogyë myëtnaymyaayëbë o jyiiky myëguˈuk. Waˈanë José, ja diˈib yajˈyaˈkë, yˈoˈky ko netyë Jesusë jyëmëjt naa 20. * Nˈokpawinmäˈäyëm ko jeˈeyënëm yaˈkpëtsëmy ko tˈyajnaxy ja jäj jëmuˈumën ets nanduˈun tˈijxˈayooy ja tyääk ets ja myëgaˈaxëty.

9. Ko Lázaro yˈoˈky, ¿wiˈixë Jesus tˈyajnigëxëˈky ko jyantsy jyaygyujkë wiˈixë jäˈäy nyayjawëty?

⁹ Nuˈunë Jesus Dios mëduuny, yajnigëxëˈk ko jyantsy jyaygyujkë wiˈixë jäˈäy nyayjawëty. Extëm ko yˈoˈky ja myëtnaymyaayëbë Lázaro, nyijäˈäwëbë nety ko  yajjukypyëkaampy, per ko tˈijxy wiˈix ja Marta mëdë María mëk tˈyajnaxtë jäj jëmuˈumën, ta yˈamutskˈäjty ja yˈääw jyot ets nanduˈun jyëëy yaxy (Fwank 11:33-36).

10. ¿Tiko nˈijtëm seguurë ko Jesus duˈunyëm xypyaˈˈayoˈowëm ko nyajnäjxëmë ayoˈon?

¹⁰ ¿Wiˈix xypyudëjkëm tyam ko nnijäˈäwëm ti Jesus tyuun? Biiblyë jyënaˈany: “Extëmë Jesukristë yˈijty, dëˈën tyam yˈity, es dëˈënyëm yˈitäˈäny winë xëë winë tiempë” (Eb. 13:8). “Jesús diˈibë yajkypy ja jikyˈäjtën”, nyijäˈäwëp tidën yˈandijpy nyajnäjxëmë jäj jëmuˈumën, pääty mbäät tpudëkë “pënaty yajnäjxtëbë jotmay” (Apos. 3:15; Heb. 2:10, 18, TMN). Mbäät nˈijtëm seguurë ko xypyaˈˈayoˈowëm ko nyajnäjxëmë ayoˈon. Yëˈë jyaygyujkëp ja jäj jëmuˈumën diˈib nyajnäjxëm ets “xypyudëkëyäˈänëm mä [...] xytyëgoyˈäjtxëm” (käjpxë Ebreeʉsʉty 4:15, 16).

11. ¿Diˈibë tekstë niˈigyë mjotkujkmooyëp?

¹¹ Mä Biiblyë tap myiny kanäägë tekstë diˈib mbäät xyjotkujkmoˈoyëm, extëm mä yajnimaytyaˈaky ko Jesus mëk tjäˈäwë ko Lázaro yˈoˈky. Ets pääty dyuˈunëty “mët ko tëgekyë diˈibë wëˈëmp mä ja Diosë jyaaybyajtën, yajkëxjääy es nnaytyukniˈˈijxëm es nmëdäjtëm ja maˈxtujkën es jotkujk nˈawijx njëjpˈijxëm diˈibë minäämp” (Rom. 15:4). ¿Të yˈooky tuˈugë jäˈäy diˈibë nety mëk mtsojkypy? Pën tëë, mbäät mëjwiin kajaa mjotkujkmoˈoyëtyë tyäˈädë tekstë:

• “Wingonë Jyobaa yajpääty mä pënaty tsayutpëmë kyorasoon myëdäjtypy; yëˈë yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy pënaty të yˈëxtëkëwäˈäktë” (Sal. 34:18, 19).

• “Kots xytyuktëjkë kanäk pëkyë mäˈäy täjën, mijtsëts xyjotkujkmooy etsëts oy xyyajnayjäˈäwë” (Sal. 94:19).

• “Ja Nintsënˈäjtëm Jesukristë këˈëm, es ja nDios Teetyˈäjtëm, diˈibë xytsyojkëm es myayˈäjtëngyëjxm të xymyoˈoyëm ja jotkujkˈäjtën winë xëë winë tiempë es ja oybyë diˈibë nˈawijxëm, waˈan yëˈëjëty mjotmëkmoˈoyëdë es myaˈitëdët dëˈënyëm es xytyun xykyäjxtët tëgekyë diˈibë oy” (2 Tes. 2:16, 17). *

12. ¿Wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëm ja diˈib të yˈoogyë jyiiky myëguˈuk?

¹² Pënatyë jyiiky myëguˈuk të yˈooktë, mbäät jyotkujkmoˈoyëdë ja myëguˈuktëjk diˈib mëët tyuˈukmuktë (käjpxë 1 Tesalónikʉ 5:11). ¿Wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëm ja diˈibë kyorasoon “tsayut”? (Prov. 17:22). Nˈokjamyajtsëm ko ta “tiempë parë amonyë nˈijtëm ets ta tiempë parë ngäjpxëm” (Ecl. 3:7). Min nˈokˈijxëm wiˈix nimajtskë Dios mëduumbë jyënäˈändë. Dalene diˈib të kyuˈoˈknë, jyënaˈany: “Pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën, tsojkëp tnimaytyäˈäktët wiˈix nyayjawëdë ets wiˈix wyinmaytyë. Pääty diˈib mbäät nduˈunëm, yëˈë ko yajxon nmëdoowˈijtëm wiˈix jyënäˈändë ets kyaj ngajpxypyojtëm”. Junia, diˈibë yˈay nayaˈoˈkë, jyënaˈany: “Mbäät kyaj yajxon njaygyujkëm wiˈix nyayjawëty ja diˈib të yˈoogyë jyiiky myëguˈuk, per diˈib tsobatp yëˈë ko nduˈunëmë mëjääw parë njaygyukëyäˈänëm”.

13. ¿Ti tsojkëp nanduˈun njamyajtsëm?

¹³ Nˈokjamyajtsëm nanduˈun ko wiˈixëmë jäˈäy tˈyajnaxtë jäj jëmuˈumën ets wiˈixëm tˈyajnigëxëˈëktë. Näˈäty, yëˈëyë jyaygyujkëp wiˈix nyayjawëty ja diˈib yajnäjxypyë jäj jëmuˈumën, ets mbäät tsyiptakxëty tnimaytyäˈägët. Yëˈë tyäˈädë diˈibë Biiblyë nyimaytyakypy ko jyënaˈany: “Yëˈë korasoon  nyijäˈäwëp wiˈix nyajnäjxëmë jäj jëmuˈumën, ets kyaj tˈyajwaˈkxyë jyotkujkˈäjtën mët diˈib kyaj tˈixyˈaty” (Prov. 14:10). Axtë pën nyigajpxy ja jäˈäy wiˈix nyayjawëty, mbäät kyaj njaygyujkëm tidën meerë myaytyäˈägaampy.

14. ¿Tijaty mbäät nˈaktuˈunëm parë njotkujkmoˈoyëm pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën?

¹⁴ Mbäät kyaj nnijäˈäwëm wiˈix nˈanmäˈäyëm ja diˈib yajnäjxypyë jäj jëmuˈumën. Perë Biiblyë jyënaˈany ko “yˈääw yˈayukë jäˈäy diˈib wijy, yajtsoybyajtp” (Prov. 12:18). Mayë nmëguˈukˈäjtëm yëˈë winmäˈänymyooyëbë foyetë Ko yˈooky tuˈugë jäˈäy diˈib mëk ntsojkëm parë tjotkujkmoˈoytyë ja myëguˈuktëjk. * Per diˈib mbäät xëmë nduˈunëm, yëˈë extëmë Biiblyë jyënaˈany: “Pujëy puyääxë diˈibë jëëy yaxtëp” (Rom. 12:15). Gaby diˈib të kyuˈoˈknë, jyënaˈany: “Jats nyajnigëxëˈëky wiˈixëts nnayjawëty kots njëˈëy nˈyaˈaxy. Pääty xyjyotkujkmooybyëts kotsë nmëtnaymyaayëbëty xypyujëy xypyuyääxëdë. Duˈunëts kyaj naytyuˈuk nnayjawëty kots nyajnaxyë jäj jëmuˈumën”.

15. ¿Ti mbäät nduˈunëm pën xytsyiptakxëm njotkujkmoˈoyëm tuˈugë jäˈäy wingëjxm jëjpkëjxm? (Ix nanduˈunë rekuäädrë “¿Wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëmë wiinkpë?”).

¹⁵ Pën xytsyiptakxëm njotkujkmoˈoyëm tuˈugë jäˈäy wingëjxm jëjpkëjxm, mbäät nduknigajxëm tuˈugë tarjetë, korree, mensaje o tuˈugë neky. Mbäät ngujäˈäyëm tuˈugë tekstë diˈib jotkujkmoˈoyëdëp, o ndukmëtmaytyakëm ti diˈib njamyajtsëm mä ja myëguˈuk diˈib të yˈooky. Junia jyënaˈany: “Kyajts nbäätyë ääw ayuk parëts nimaytyäˈägët nuˈunëts xypyudëkë kots nyajtuknigexy tuˈugë neky o kots xywyoy tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm parëts mëët ngäjpx nmaytyäˈägët. Ko duˈun ttundë, tats njawë ko yajtsojkpëts ets yajkuentˈäjtpëts”.

16. ¿Wiˈix ja tuk pëky mbäät njotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm?

 ¹⁶ Nan oy ko ninuˈkxtakëm pënaty yajnäjxtëbë ayoˈon ets nan mbäät mëët nnuˈkxtakëm. Tsiptakp duˈun nduˈunëm mët ko mbäät yˈamutskˈaty ja ääw jot ets axtë njëˈëy nyaxëm. Per ko nnuˈkxtakëm amumduˈukjot, mbäät mëjwiin kajaa jyotkujkmoˈoyëdë pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën. Dalene diˈib të yajmaytyaˈaky mä parrafo 12, jyënaˈany: “Kots näˈäty xynyimindë nmëguˈukˈäjtëm parëts xyjyotkujkmoˈoyäˈändë, tats nˈanëëmë pën mbäät nyuˈkxtäˈäktë. Ko tyëkëdë nuˈkxtakpë, tsip kyäjpxpëtsëmdët, per ta wanaty wanaty tpëktë mëjääw axtë ko net nyuˈkxtaknëdë mëkˈääw mëkjot. Kots nˈixy wiˈix tmëdattë mëbëjkën, tsojkën ets nyaytyukjotmaytyunëdë mët ëjts, yëˈëts diˈib niˈigyë nmëbëjkën yajkëktëjkëp”.

17-19. ¿Tiko yˈoyëty ets xëmë njotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁷ Kom tëgatsy tuˈuk tuˈugë jäˈäy, wiˈixëm jyeky ja jäj jëmuˈumën ko yˈoogyë myëguˈuk. Pääty, tsojkëp nnayˈawäˈänëm parë nbudëjkëm, kyaj jyaayëty mä jyemyˈaty nanduˈunën ko nety të nyäjxnë ja tiempë, ko nety ja jyiiky myëguˈuk ets ja myëtnaymyaayëbë të nyëjkxtääynyëdë. Proverbios 17:17 jyënaˈany: “Tuˈugë jaantsypyë mëtnaymyaayëbë xëmë tˈyaˈixyëtyë tsojkën, ets duˈun extëm tuˈugë mëgaˈax diˈib yajpatp ko nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay”. Tsojkëp njotkujkmoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm nuˈun jyeky ja jyäj jyëmuˈumën (käjpxë 1 Tesalónikʉ 3:7).

¹⁸ Oy ko njamyajtsëm ko ja nmëguˈukˈäjtëm mbäät ajotkumonë tyuktëkëtyë moˈon tujkën. Extëm ko yˈabatët ja jëmëjt mä ojts pyëktë, tˈixët tuˈugë retratë, tmëdowët tuˈugë ëy o ko jam ti ttunët. Ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm kyuˈooky, mbäät mëjwiin kajaa tsyiptakxëty ttunët tijaty naytyuˈuk, extëm nyëjkxët asamblee o mä yajjamyetsyë Jesusë yˈoˈkën xëëw. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈibë kyudëjk oˈk, jyënaˈany: “Nnijäˈäwëbëtsë nety ko mëkëts njawëyaˈany njamyatsët ja xëëw mäts nbëjktë ets kyajts pën ja ngudëjknë, ets duˈunën jyajty. Per ta niganäägë nmëguˈukˈäjtëm ojts ttukniwinmayëdë tˈyajtuˈukmukäˈändëtsë nmëtnaymyaayëbë parëts kyaj naytyuˈuk nnayjawëdët”.

¹⁹ Nˈokjamyajtsëm nanduˈun ko kyaj jaayë tsyokyëty njotkujkmoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm ko tpäädët ja tiempë mä yˈoˈky ja myëguˈuk. Junia jyënaˈany: “Mëjwiin kajaa pyudëkë ko kyaj myajmastuˈuty, oy kyajaaty mä ttukjäˈtyë tiempë diˈib mdukjamyajtsëp ja mëguˈuk. Mëjwiin kajaa tsyobääty ko myajjotkujkmoˈoy mä kyaj xyˈawixy xyjëjpˈixy”. Kyaj mbäät nyäjxtäˈäy ja myoˈon tyujkën pënaty të yˈooktë jyiiky myëguˈuk, per mbäät ndukmëduˈunëm tijaty parë njotkujkmoˈoyëm (1 Fwank 3:18). Gaby jyënaˈany: “Nmoobyëtsë dyoskujuyëmë Jyobaa, kotsë mëjjäˈäytyëjk xypyudëjkëdë ets kots kyaj xynyaˈijxtë mäts nyajnäjxyë amay jotmay. Xëmëts xyyajnayjäˈäwëdë ko Jyobaa yëˈëts diˈib xynyikëˈë xynyixäjp”.

20. ¿Tiko xyjotkujkmoˈoyëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky?

²⁰ Kujkëp ja ääw jot ko nnijäˈäwëm ko Jyobaa, ja Dios diˈib jotkujkmoopy, tˈyajnaxäˈäny ja jäj jëmuˈumën ko nety ja “oˈkpëty diˈibë të nyaxtëkëdë”, tmëdowdët ko Jesus myëgäjpxëdët ets jyukypyëktët (Fwank 5:28, 29). Dios të twandaˈaky ko “jyëënaambyë oˈkën winë xëëw winë tiempë” ets “yajtëˈëtsaambyë winëë mä niˈamukë jäˈäyë wyiin jyëjp” (Is. 25:8). Ko tyäˈädë tiempë tpäädët, en lugäär nbujëˈëy nbuyaxëm ja “diˈibë jëëy yaxtëp”, nëjkxëp nxondakëm “mët ja diˈibë xondaktëp” (Rom. 12:15).