ARTIKULO MËDIˈIBË YAˈËXPËJKP 13
Agujk jotkujk xyajnayjyäˈäwëm ko nˈawdäjtëmë Jyobaa
“Nintsënˈäjtëm Dios, mijtsë dëˈën mbatëp es xyˈaxäjët ja mëjˈäjtën, wintsëˈkën esë mëkˈäjtën” (DIˈIBɄ JAT. 4:11).
ËY 31 Nëˈëyoˈoy tuˈuyoˈoy mëdë Jyobaa
MËDIˈIBË YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMP *
1, 2. ¿Ti tsojkëp nduˈunëm parë Dios tkupëkët extëm nˈawdäjtëm?
¿TI MIIMP mä mwinmäˈäny ko xymyëdoyë yäˈädë ayuk nDiosˈawdäjtëm? Waˈan myiny mä mwinmäˈäny tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë të nyaygyoxtënääytyaˈagyëty myabajnbëˈääy ets tmënuˈkxtaˈagyë Dios ko dyaˈˈawäˈätsyë jyot kyorasoon. O waˈan yëˈë myiny mä mwinmäˈäny wiˈixë jäˈäy të tyuˈukmuktë tuk familyë parë tˈëxpëktë Biiblyë.
2 Duˈunën mayë jäˈäy Diosˈawdattë, ¿kyupëjkypyëdaa Jyobaa ko duˈunë jäˈäy yˈawdatëdë? Kyupëjkypy, per net pën tyuundëp tijaty tyukjotkëdakypy, pën tsojkëdëp ets pën wingutsëˈkëdëp. Mëkë Jyobaa ntsojkëm ets nnijäˈäwëm ko nitëjkëp parë nˈawdäjtëm, pääty nˈawdatäˈänëm extëm ttukjotkëdaˈaky.
3. ¿Ti nˈëxpëkäˈänëm mä yäˈädë artikulo?
3 Mä yäˈädë artikulo nnimaytyäˈägäˈänëm wiˈix tëëyëbë Jyobaa ttukjotkëdaky yaˈˈawdatët. Ets nanduˈun nˈixäˈänëm tuktujk pëky, wiˈix tyam ttukjotkëdaˈaky yaˈˈawdatët. Mä yam tuk pëkyaty nˈixäˈänëm, nˈokwinmäˈäyëm wiˈix mbäät mas oy nˈawdäjtëmë Jyobaa. Nanduˈun nˈixäˈänëm tiko xyajnayjyäˈäwëm agujk jotkujk ko duˈun nduˈunëm.
WIˈIX TËËYËBË JYOBAA TTUKJOTKËDAKY YAˈˈAWDATËT
4. Mä netyë Jesus kyaminyëm yä Naxwiiny, ¿wiˈix ojts dyajnigëxëˈëktë ja Dios mëduumbëty ko tsyojktëbë netyë Jyobaa ets ko wyingutsëˈkëdëp?
4 Mä netyë Jesus kyaminyëm yä Naxwiiny, jaˈäjtë Dios mëduumbëty mëdiˈibë ojts dyajnigëxëˈëktë ko tsyojktëbë Dios ets ko wyingutsëˈkëdëp, extëmë Abel, Noé, Abrahán etsë Job. ¿Wiˈix duˈun ttuundë? Ko tmëmëdoowdë Jyobaa, tmëbëjktë ets ko tmooytyë wintsëˈkën. Mä Biiblyë kyaj yajxon ttimnigajpxy wixatyën Diosˈawdäjttë, perë Jyobaa tyukjotkëdak extëm ttuundë. Ok, ta Jyobaa tmooyë Ley ja israelitëty mët yëˈëgyëjxmë Moisés. Mä yäˈädë Ley jap yajxon ojts tnigajpxy wiˈixë nety ttukjotkëdaˈaky yaˈˈawdatët.
5. ¿Ti Jyobaa ojts tniˈanaˈamë ko Jesus yˈoˈky ets jyukypyejky?
5 Ko Jesus ojts yˈoˈknë ets ko jyukypyejky, Jyobaa kyaj ojts tˈoktukˈanaˈamnë ja israelitëty parë tmëmëdowdët ja Ley mëdiˈibë yajmooyë Moisés (Rom. 10:4). Desde jaa, tsojkëbë nety tmëmëdowdët “ja Kristë yˈanaˈamën” (Gal. 6:2). Kyaj nety tsyokyëty tjattët agëbajky ja Kristë yˈanaˈamën ets ni kyayajmooytyë tuˈugë listë mä tnigajpxy tijaty mbäät ttundë ets tijatyë Dios yajkubojkypy, mëdiˈibën nety jeˈeyë tsojkëp ttundët, yëˈë tpanëjkxtët ja Jesusë yˈijxpajtën ets tijaty tukniˈˈijxë. Tyamë Dios mëduumbëty nanduˈun tpanëjkxëdë Jesusë yˈijxpajtën parë ttundë tijatyë Jyobaa tyukjotkëdakypy ets duˈun nyayjyawëdë agujk jotkujk (Mat. 11:29).
6. ¿Wiˈix mbäät xypyudëjkëmë yäˈädë artikulo?
6 Ko nˈijxëm tuk pëkyaty wiˈix tyamë Jyobaa nˈawdäjtëm, oy ko nnayajtëˈëwëm: “¿Nuˈunëts kujk nwimbety? ¿Mbäädëts mas oy nˈawdatyë Jyobaa?”. Oy ko ndukxondakëm tijaty tyam kujk nduˈunëm, per mbäät nanduˈun nmënuˈkxtakëmë Jyobaa parë xypyudëjkëm ets nˈijxëm mäjaty tsyokyëty nˈaknayaˈoˈoyëm.
¿WIXATYËN MBÄÄT NDIOSˈAWDÄJTËM?
7. ¿Wiˈixë Jyobaa tˈixy ko nmënuˈkxtakëm winë ääw winë jot?
7 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nmënuˈkxtakëm. Mä Biiblyë yaˈijxkijpxyë nuˈkxtakën mët ja päˈäkxuˈkpë mëdiˈibë ijty yajnoˈkp mä ja tabernakulo, ets ok, mä ja templë (Sal. 141:2). Yäˈädë päˈäkxuˈkpë ko ijty yajnoˈoky, nëgooyë ttukjotkëdaknë Dios. Nanduˈunën tjantsy “tyukxondaky” ko winë ääw winë jot nmënuˈkxtakëm, oy ngaˈˈayukpatëm (Prov. 15:8; Deut. 33:10). Taaˈäjtp kanäk pëky tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa oy nyayjyawëty ko nˈanmäˈäyëm ko ntsojkëm ets ko nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty. Jyobaa tsyojkypy parë ndukmëtmaytyakëm ti nmëmäˈäy nmëdäjëm, tijaty ntsojkënyëˈäjtëm ets tijaty nˈëwxijt njëjpˈijxëm. Pääty mä kyajnëm nmënuˈkxtakëm, oyxyëp ko jawyiin nˈokwinmäˈäyëm wiˈixën nˈanëëmëyäˈänëm. Ko duˈun nduˈunëm, mbäädë netë Jyobaa dyajnaxy ja nnuˈkxtakën extëmë päˈkxuˈkën mëdiˈibë tyukjotkëdakypy.
8. ¿Näˈäjaty mbäät nmëjkuˈëˈëw nmëjkugäjpxëmë Dios?
8 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nmëjkuˈëˈëw nmëjkugäjpxëm (Sal. 34:1). ¿Ets wiˈixën nmëjkumäˈäyëmë Jyobaa? Ko nnigäjpx nnimaytyakëm wiˈix jyaˈayˈaty ets tijaty të ttuny. Mëjwiin kajaa tijatyë Jyobaa të ttuny ets päätyën nmëjkuˈëˈëw nmëjkugäjpxëm. Pën njuˈtëmë tiempë parë nbawinmäˈäyëm wixatyë Jyobaa të xytyukˈijxëmë yˈoyjyaˈayˈäjtën, ta xëmë nmëjkumayäˈänëm. Ets ko nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, duˈunën “nˈawdäjtëm ja Dios mët ja nˈääˈäjtëm” (Eb. 13:15). Ets duˈun extëm niwinmäˈäyëm wiˈixë Jyobaa nˈanëëmëyäˈänëm ko nmënuˈkxtakëm, oyxyëp ko nanduˈun niwinmäˈäyëm wiˈixë jäˈäy ndukmëtmaytyäˈägäˈänëmë Diosë yˈayuk. Duˈunë nety “nˈawdäjtëm ja Dios mët ja nˈääˈäjtëm” extëm mbäät ttukjotkëdaˈaky. Pääty, nˈokmëtmaytyakëmë jäˈäy winë ääw winë jot ko nduknijäˈäwëm ja tëyˈäjtën.
9. ¿Wiˈix tyam ndukˈoyˈäjtëm ko nëjkxëm reunyonk, ets wiˈix mbudëkëty?
9 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nëjkxëm reunyonk. Ja israelitëty duˈun yaˈˈanmääytyë: “Tukëˈëyë yëˈë yeˈeytyëjktëjkëty tëgëëkˈok mëbäät nëjkx jam nyeywyäˈkëxëˈëgëdë Wintsën windum tuk jëmëjtpë. Jam duˈun mä ja it naxwinyëdën mëdiˈibë ënety yëˈë këˈëm të twinˈixyën” (Deut. 16:16, MNM). Ja israelitëty tsojkëbë nety tnikaˈaktët ja jyëën tyëjk ets ja kyam tyuˈu. Perë Jyobaa duˈun tyukwandakëdë: “Käˈäp tjëgyapëty wiˈix pën tjaˈaniwäˈänëty ja mˈitëty mgamëty. Ko ënety jam mnëjkxtë mä ja Wintsën mëdiˈibë mDiosˈäjtëbën” (Éx. 34:24, MNM). Tsojkëbë nety amumduˈukjot ttukˈijxpattëdë Jyobaa ko nyëjkxtët jëmëjt jëmëjt mä ja templë. ¿Wiˈixë nety ttukˈoyˈattë? Pudëjkëdë parë niˈigyë tjaygyujkëdë Diosë Lyey, tpawinmääytyë wiˈixë Jyobaa yˈoyjyaˈayëty ets nyaymyëjääwmooyëdë nixim niyam mët ja myëguˈuktëjk (Deut. 16:15). Ëtsäjtëm nanduˈun ndukˈoyˈäjtëm ko nëjkxëm reunyonk. Etsë Jyobaa agujk jotkujk nanduˈun nyayjyawëyaˈanyëty ko tˈixy wiˈix kontiempë nˈëxpëjkëm parë yajxon niwinmäˈäyëm wiˈix ngomentaratäˈänëm.
10. ¿Tiko mä nDiosˈawdäjtëm jëjpˈam nyajnäjxëm ko nguyˈëˈëw nguyaxëmë Jyobaa?
10 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nguyˈëˈëw nguyaxëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm (Sal. 28:7). Ja israelitëty jëjpˈam ojts dyajnaxtë ko tkuyˈëëw tkuyaxtë Jyobaa mä Diosˈawdäjttë. Extëm nˈokpëjktakëm, ja rey David ja tpëjktaky 288 lebitë mëdiˈibë ëëw yaxtëp (1 Crón. 25:1, 6-8). Tyam, mbäät nanduˈunë Jyobaa nguyˈëˈëw nguyaxëm. Ets kyaj tyimtsokyëty nmëdäjtëm jantsy oy ja ääw yoˈkn. Extëm nˈokpëjktakëm, ko ngäjpx nmaytyakëm xëmë nˈëwdëgoˈoy ngäjpxtëgoˈoyëm, per kyaj net yëˈë xyajtuˈuˈadujkëm parë kyaj ngäjpx nmaytyakëm mä nduˈukmujkëm o mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm (Sant. 3:2). Nanduˈunën jyaty mëdë ääw yoˈkn, oy ngajäjtëm nˈëˈëwëm kyaj mbäät yëˈë xyajtuˈuˈadujkëm parë kyaj nguyˈëˈëw nguyaxëmë Jyobaa.
11. Extëm jyënaˈanyë Salmo 48:13, ¿tiko jyëjpˈamëty njuˈtëmë tiempë parë nˈëxpëjkëmë Biiblyë tuk familyë?
11 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nˈëxpëjkëmë Biiblyë ets ko ndukmëtkäjpx ndukmëtmaytyakëm ja uˈunk ënäˈk. Ja israelitëty sääbëdë sääbëdë ijty tmastuˈuttë ja tyuunk yˈayoˈon ets tyuˈukmuktë parë niˈigyë Jyobaa tmëwingondë (Éx. 31:16, 17). Tyukniˈˈijxëdë ja yˈuˈunk yˈënäˈk pënën Jyobaa ets wiˈixën yˈoyjyaˈayëty. Ëtsäjtëm oy ko nanduˈun nduˈunëm, njuˈtëm ja tiempë parë ngäjpxëm ets nˈëxpëjkëm ja Diosë yˈAyuk. Pes duˈunën ja tuk pëky nˈawdäjtëmë Jyobaa ets xypyudëjkëm parë niˈigyë nmëwingoˈonëm (Sal. 73:28). Ko nˈëxpëjkëm tuk familyë, mbäät nanduˈun ja uˈunk ënäˈk pyudëkëdë parë niˈigyë tmëwingondëdë Jyobaa, ja Tyeetyë tsäjpotmëdë (käjpxë Salmo 48:13). *
12. ¿Wiˈixë Jyobaa tˈijxy tijaty yajtuun mä ja tabernakulo, ets ti xytyukniˈˈijxëm?
12 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko ngojëm ja jëën tëjk mä yaˈˈawdaty ets ko nyaˈˈaˈoˈoyëm. Ko ojts yajkojy ja tabernakulo ets tijatyë nety jap tunäämp, Jyobaa duˈun tˈijxy ko yëˈë ja tyuunk yajtuump (Éx. 36:1, 4). Mä yäˈädë tiempë, Jyobaa nanduˈun dyajnaxy ko yëˈë yajtuump ja tyuunk, ko yajkojy ja jëën tëjk mä nˈëxpëjkëm o mä yajtuny ja tyuunk. Näägë nmëguˈukˈäjtëm kajaa xyëëw tiempë dyajtundë ko duˈun jyëngoj tyëjkojtë. Mëjwiin kajaa yajkuˈëw yajkukäjpxëdë ko duˈun tyundë. Yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, jyuˈttëbë tiempë parë nanduˈun nyëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë, ets nääk axtë tunandëp prekursoor. Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, mbäät dyajnigëxëˈëktë ko yajtsobattëp mä yajkojˈyë jëën tëjk. ¿Wiˈix? Ko tnasˈixëdët parë tyundët prekursoor, pën nayˈaˈijxëdëp ko mbäät duˈun tyundë. Niˈamukën mbäät njatuˈunëm mä yˈaˈoyë ets wyaˈatsy ja jëën tëjk mä nˈëxpëjkëm, oy njäjt ngajäjtëm wiˈix yajkojˈyë jëën tëjk.
13. ¿Wiˈix nyaxy ja meeny sentääbë mëdiˈibë nnayäjkëm mä yajtuny ja Diosë tyuunk?
13 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nnayäjkëm ja meeny sentääbë mä yajtunyë Diosë tyuunk. Ja israelitëty kyaj ijty mbäät duˈunyë twinguwäˈägëdë Jyobaa awäˈäts këwäˈäts (Deut. 16:16). Tsojkëbë nety tmënëjkxtët ja wyintsëˈkën nuˈun ja myadakën jyäˈttë, duˈunë nety dyajnigëxëˈëktë ko myëjjäˈäwëdëp tijatyë Jyobaa tukmëduunëdëp. Ets ëtsäjtëm, ¿wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëmë Jyobaa ets ko nyajtsobatëm tijaty xytyukmëduˈunëm? Tuk pëky, yëˈë ko nnayäjkëm ja meeny sentääbë mä nduˈukmujkëm nuˈun ja madakënë jyaˈty ets nanduˈun ko nˈayäjk nˈagoˈonëm mä yajtuny ja Diosë tyuunk abëtsëmy nyaxwinyëdë. Apostëlë Pablo duˈun ojts tnimaytyaˈaky: “Pën tuˈugë jäˈäy yakaampy ja wintsëˈkën mä Dios, Dios kyupejkypy nëˈën jeˈeyë dyakäˈäny, es kyaj tˈamdoy diˈibë kyaj nmëdäjtëm” (2 Kor. 8:4, 12). Jyobaa mëjwiin kajaa dyajtsobääty ko nnayäjkëmë meeny sentääbë winë ääw winë jot, oy yiˈinëm wyaanëty (Mar. 12:42-44; 2 Kor. 9:7).
14. Extëm jyënaˈanyë Proverbios 19:17, ¿wiˈixë Jyobaa tˈixy ko nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajtëgoyˈäjttëp?
14 Nˈawdäjtëmë Jyobaa ko nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajtëgoyˈäjttëp. Jyobaa tyukwandak ja israelitëty ko kyunuˈkxaampy pën pyudëjkëdëp ja ayoobë jäˈäy (Deut. 15:7, 10). Tëgok tëgok nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajtëgoyˈäjttëp, Jyobaa duˈun tˈixy, extëmxyëp yëˈë tijaty nnamoˈoyëm (käjpxë Proverbios 19:17). * Extëm nˈokpëjktakëm, ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Filipos tyuknigajxtë tijatyë Pablo ko nety yˈity pujxndëgoty. Etsë Pablo jyënany ko Dios mëjwiin kajaa nety ttukjotkëdaˈaky ko duˈun nyayoxëdë ja myëguˈuktëjk (Filip. 4:18). Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm yaˈix yajpäättë mä nduˈukmujkëm ets nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Jadaa pën mëdiˈibëts mbäät nbudëkë?”. Jyobaa agujk jotkujk nyayjyawëyaˈanyëty ko nyajtuˈunëmë xëëw tiempë, jot mëjääw, wijyˈäjtën ets ja meeny sentääbë parë ndukpudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajtëgoyˈäjttëp. Jyobaa duˈun dyajnaxy extëmxyëp yëˈë nˈawdäjtëm (Sant. 1:27).
AGUJK JOTKUJK XYAJNAYJYÄˈÄWËM KO NˈAWDÄJTËMË JYOBAA
15. ¿Tiko kyaj nmëkjäˈäwëm ko nyajtuˈunëmë xëëw tiempë etsë jot mëjääw ko nˈawdäjtëmë Jyobaa?
15 Tsojkëp nyajtuˈunëmë jot mëjääw etsë xëëw tiempë parë Jyobaa nˈawdäjtëm extëm ttukjotkëdaˈaky, per kyaj nmëkjäˈäwëm (1 Fwank 5:3). ¿Tiko kyaj nmëkjäˈäwëm? Yëˈko ntsojkëmë Jyobaa. Nˈokwinmäˈäyëm tuˈugë mixyuˈunk dyaˈoyë tuˈugë dibujë mëdiˈibë tyeety nyamoˈoyaampy. Mbäät jam jeky ja xyëëw tiempë dyajtuny, per kyaj tmëkjawë mët ko ttsoky ja tyeety ets jotkujk nyayjyawëty ko duˈun ttuny. Nanduˈuntsën jyaty mët ëtsäjtëm, kom ntsojkëmë Jyobaa, agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko nyajtuˈunëmë xëëw tiempë etsë jot mëjääw parë nˈawdäjtëm.
16. Extëm jyënaˈanyë Ebreeʉsʉty 6:10, ¿wiˈixë Jyobaa tˈixy tijaty ndukmëduˈunëm?
16 Uˈunktääk uˈunkteety mëdiˈibë tsyojktëbë yˈuˈunk yˈënäˈk, kyaj tjëjpˈixy ets tuknax tijaty myoˈoyëdët ja yˈuˈunk yˈënäˈk, nyijäˈäwëp ko kyaj tyuknaxyëty ja yˈuˈunk yˈënäˈk ets ko tëgatsyaty tijaty ttundë. Nanduˈunë nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë, jyaygyujkëp ko wiˈixëm nyaˈijx nyajpatëm. Waˈan kyaj nëgoo tijaty xyˈokmëmadaknë xytyunët mët ko të mëjjäˈäy mëˈˈënäˈkënë, mbëjk mˈijxëp o jamë mfamilyë mëdiˈibë mnikëjxmˈäjtypy, per këdii xynyasˈixë ets yëˈë axëëk myajnayjyawëdët (Gal. 6:4). Jyobaa kyaj tjäˈäytyëgoyaˈanyë tijaty mijts mdukmëduumpy. Yëˈë agujk jotkujk nyayjyawëyaˈanyëty ko xytyunyë mëjääw parë yajxon xymyëduny (käjpxë Ebreeʉsʉty 6:10). Jyobaa yˈijxypy ti japˈäjtp mä mjot mgorasoon. Tsyojkypy parë mnayjyawëdët agujk jotkujk ets xytyukxondäˈägët ko mbäät xyˈawdaty.
17. 1) ¿Ti mbäät nduˈunëm pën jam tuk pëky majtsk pëky xytsyiptakxëm nduˈunëmë Diosë tyuunk? 2) ¿Të mbudëkëty tuk pëky majtsk pëky mëdiˈibë miimp mä rekuäädrë “ Wiˈix mbäät nnayjyäˈäwëm mas agujk jotkujk”?
17 ¿Ets pën xytsyiptakxëm nguytyuˈunëm tuk pëky majtsk pëky mä wiˈixën mbäät nDiosˈawdäjtëm, extëm ko naytyuˈuk nˈëxpëjkëm o ko nëjkxëm ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë? Mbäädë net nbëjkëmë kuentë ko pën niˈigyë nyajnäjxëm jamë xëëw tiempë, ta niˈigyë ndukxondäˈägäˈänëm ets nnaytyukpudëkëyäˈänëm. Mbäät nˈijxkijpxyëm ja Diosë tyuunk extëm ko njäjtëm ndukoˈowëm tuˈugë gitarrë. Pën näˈäganäˈäjëty ngëyëˈkëm, mbäät kyaj pojën njäjtëm. Per pën bom bom ndukoˈowëm, mbäät nˈokˈyajtsondakëm wanaty, ets ok, ta net niˈigyë jamë tiempë nyajnäjxënë ets mbäädë net nˈijxëm wiˈix niˈigyë ndukjäjtëm. Nanduˈuntsën jyaty mä nDiosˈawdäjtëm, ko niˈigyë jamë xëëw tiempë nyajnäjxëm, mbäät niˈigyë ndukxondakëm.
18. ¿Ti mas jëjpˈam mbäät nduˈunëm mä jukyˈäjtën, ets wiˈix wyimbëtsëmäˈäny ko duˈun nduˈunëm?
18 Ko nˈawdäjtëmë Jyobaa amumduˈukjot, ta nˈijxëm ko yëˈë mas jëjpˈam mbäät nduˈunëm mä jukyˈäjtën. Ets ko duˈun nduˈunëm, ta njukyˈäjtëm agujk jotkujk, kyaj nnayjyäˈäwëm awäˈäts tukwäˈäts ets nˈëwxijt njëjpˈijxëm parë Jyobaa nˈawdäjtëm winë xëëw winë tiempë (Prov. 10:22). Tyam, tadën nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk mët ko nnijäˈäwëm ko Jyobaa yëˈë xypyudëjkëm ko nwinguwäˈkëmë amay jotmay (Is. 41:9, 10). Per taaˈäjtp kanäk pëky tiko mbäät nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk ko nˈawdäjtëm ja nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë, pes yëˈëyë naytyuˈuk nitëjkëp parë nmëjkumäˈäyëm ets nwingutsëˈkëm (Diˈibʉ Jat. 4:11).
ËY 24 Nˈokpatëjkëm mä Jyobaa kyopk
^ parr. 5 Jyobaa yëˈë mëdiˈibë nitëjkëp ets nˈawdäjtëm mët ko yëˈë tijaty të dyajkojtäˈäy. Per net tkupëkäˈäny, pën nmëmëdoˈowëm ja yˈanaˈamën ets pën jukyˈäjtëm extëm tniˈanaˈamë. Mä yäˈädë artikulo tuktujk pëky yajnimaytyäˈägäˈäny wiˈixën mbäät nˈawdäjtëmë Jyobaa. Min nˈokˈijxëm tuk pëkyaty wiˈix mbäät nduˈunëm ets wiˈix mbäät xypyudëjkëm parë nˈijtëm agujk jotkujk.
^ parr. 11 Salmo 48:13: “Okˈixtë yajxon wiˈixë nyabots të dyajtäˈtspëktë. Ixtë wiˈix tyäˈtspëkyëtyë pyotsy parë xytyukmëtmaytyäˈäktët pënaty ok minan jäˈtandëp”.
^ parr. 14 Proverbios 19:17: “Pënë myayˈäjtën tyuunëbë ayoobë jäˈäy, yëˈë tyukˈanuˈkxypyë Jyobaa, ets yëˈë kujuyäˈänxëp ja tyuˈunën”.
