¿Tiko jyënany ja ‘jäˈäy’ ko ‘tsojk jyotmaygyojëty ja kyumäˈäyën’ ko pyëkët mëdë Rut? (Rut 4:1, 6, TY).

Tëëyëp ko ijty tuˈugë yetyëjk yˈooky ets kyaj të tmëdaty nituˈugë yˈuˈunk mët ja kyudëjk, ta ijty nyayajtëwëdë: “¿Pënë net myëwëˈëmëp tukëˈëyë ja nyax kyam? ¿Jaayën të yˈadëgoy ja fyamilyë?”. Per mä ja Ley mëdiˈibë Moisés yajmooy tapë nety tnigajpxy ti mbäät yajtuny.

Ko ijty tuˈugë yetyëjk yˈooky o ttooky tukëˈëyë ja nyax mët ko të yˈayoowdëkë, mbäädë nety niduˈuk ja myëgaˈax o ja wyingon mëguˈuk jatëgok tjuuybyëtsëmy ja nax ets duˈun ja fyamilyë tmëwëˈëmët (Lev. 25:23-28; Núm. 27:8-11).

¿Ti ijty yajtuump parë kyaj ja xyëëw yˈadëgoyët? Ja kyudëjk mbäädë nety mëët pyeky ja kyapy ets tmëdattët ja yˈuˈunk yˈënäˈk parë kyaj ja myëmëjjäˈäyë xyëëw yˈadëgoyët ets nanduˈun tmëwëˈëmët tukëˈëyë ja nax. Jantsy oyën ko duˈun nyaxkëdaky ja ley, pes duˈunë nety mbäät yaˈijxˈit yajkuentëˈattë ja kuˈookytyoxytyëjk (Deut. 25:5-7; Mat. 22:23-28).

Min nˈokˈijxëm wiˈixën yajnimaytyaˈagyë Noemí, mëdiˈibë myëmëjjäˈäyˈäjtë Elimélec. Noemí kuˈoˈk ets oˈktë nanduˈun ja nimajtskpë myäänk. Ko yˈoˈktääytyë, kyaj nety pën ja yetyëjk mëdiˈibë yˈijxˈit kyuentëˈattëp ja toxytyëjkëty (Rut 1:1-5). Ko Noemí jyëmbijty Judá, ta tˈanmääyë xyakxy parë nëjkx tˈanëëmë Boaz, mëdiˈibë nety wingon myëguˈukˈäjtypyë Elimélec parë yëˈë tjuuybyëtsëmët tukëˈëyë ja nax (Rut 2:1, 19, 20; 3:1-4). Perë Boaz nyijäˈäwëbë nety ko Elimélec tamë nety tuˈugë wyingon mëguˈuk mëdiˈibë nety mbäät tjuuybyëtsëmy ja nax, mä Biiblyë kyaj yajnigajpxy ti txëwˈaty (Rut 3:9, 12, 13).

Yäˈädë jäˈäy kyupëjk ko tjuuybyëtsëmäˈäny tukëˈëyë ja nax (Rut 4:1-4). Kajaa nety ja meeny dyajtunäˈäny, per nyijäˈäwëbë nety nanduˈun ko Noemí të myëjjäˈäyënë ets ko kyaj mbäädë yˈuˈunk yˈënäˈk tˈokpatnë. Yäˈädë jäˈäy wyinmääy ko yëˈë myëwëˈëmëtyaˈayaampy tukëˈëyë ja nyaxë Elimélec, pääty tkupëjky parë tjuuybyëtsëmäˈäny.

Per ko tnijäˈäwë ko tsojkëp mëët pyëkët ja Rut, ta jyënany ko kyaj tˈokjuuybyëtsëmanë. Duˈun jyënany: ‘Käˈäp tjëgyepy njuyëtyëts. Jaˈa ko tsojk jyotmaygyojëty mats ja ngumäˈäyën’ (Rut 4:5, 6, TY). ¿Tiko yäˈädë jäˈäy kyaj tnekyjyuuybyëtsëmany?

Pën ja Rut pëjkp mëdë yäˈädë jäˈäy o mët ja wiinkpë wyingon mëguˈugë Elimélec ets tpäättët ja yˈuˈunk, ja uˈunk yëˈë nety myëwëˈëmëyaampy tukëˈëyë ja nyaxë Elimélec. Per ¿tiijën ko jyënanyë yäˈädë jäˈäy ko tsojk jyotmaygyojët ja kyumäˈäyën? Biiblyë kyaj ttimnigajpxy, per min nˈokˈijxëm tuk pëky majtsk pëky.

• Myëduˈuk, yëˈë ko waˈanë yäˈädë jäˈäy wyinmääy ko kajaa meeny dyajtëgoyaˈany, pes ko ja Rut tpäädëdë yˈuˈunk, yëˈë myëwëˈëmëtyaˈayaampy ja nax.

• Myëmajtsk, tsojkëbë nety tˈixëdë Rut mëdë Noemí.

• Myëdëgëëk, pënë Rut pyatypyë netyë yˈuˈunk mëdë yäˈädë jäˈäy, tsojkëbë nety dyajwäˈkxtët ja kumäˈäyën mët niˈamukë ja yˈuˈunk yˈënäˈk.

• Myëmäjtaxk, pënë yäˈädë jäˈäy kyaj ti ja yˈuˈunk tmëdaty ets pën ok pyatypy mëdë Rut, pes yëˈë yˈuˈungë Rut myëwëˈëmëyaampy tukëˈëyë ja nyaxë Elimélec ets nanduˈunë yäˈädë jäˈäyë jyaˈa. Yäˈädë jäˈäy kyaj tpudëkëyanyë Noemí mët ko kyaj nety dyajtëgoyaˈany tijaty myëdäjtypy. Pääty tˈanmääyë Boaz parë yëˈë duˈun ttunët, pes yëˈë nety nanduˈun patëp parë tjuuybyëtsëmët. Boaz, ta tkupëjky mët ko kyaj nety ttsoky ets ja Rutë myëjjäˈäyë xyëëw yˈadëgoyët ets “ja kyumäˈäyën” (Rut 4:10).

Yäˈädë jäˈäy këˈëm ojts nyaymyëmay nyaymyëdäjˈyëty, pes kyaj ttsojky parë ja xyëëw yˈadëgoyët ets ja kyumäˈäyën. Ko tiempë nyajxy, yäˈädë jäˈäy ojts yaˈijxtëgooy yajjäˈäytyëgooynyë. Perë Boaz ojts ja xyëëw yajkujayë mä Biiblyë ets mä tyëëm yˈääts myiinyë Mesías, Jesukristë. Ko yäˈädë jäˈäy këˈëm nyaymyëmääy nyaymyëdäjë ets kyaj tpudëkëyany pënatyë nety yajtëgoyˈäjttëbë naybyudëkë, yajtëgooytyaay tukëˈëyë mëdiˈibë nety myëdäjtypy (Mat. 1:5; Luk. 3:23, 32).