MÄ JËMËJT 1910, jatsë ndääk ndeety tsyoˈondë mä siudad Tiflis (Georgia) ets ojts nyëjkxtë tsënaabyë mä tuˈugë rantsyë diˈib myëwingonˈäjtypyë Pelly (Saskatchewan, Canadá). Jats nmaxuˈunkˈäjty 1928, ets ëjts tim mutsk mätsë nidëdujkpë nmëgaˈax. Ja tëdujk poˈojëtsë nety nmaxuˈunkˈatäˈäny kotsë ndeety yˈoˈky, ets maxuˈunknëmtsë nety kotsë ndääk yˈoˈky. Ko waanë yˈijty, tatsë ntsëˈë Lucy yˈoˈky diˈibë netyë jyëmëjt 17. Pääty, yëˈëtsë ntsëgum Nick xyyajˈyaˈktë.

Tëgok, tatsë nfamilyë tˈijxy kots tuˈugë kabayë nbiˈixywyoony, jeˈeyënëmtsë netyë njëmëjt naa majtsk. Ojts jyantsy tsyëˈëgëdë kots ja kabayë xynyapët, päätyëts xymyëyaxkaktë parëts nmastuˈudët. Jëmbitëtsë nety ndanë ets kyajts nmëdooy, ets oyëts kyaj wiˈix njäjty, ja nfamilyëts pyëjktë kuentë ko nattëmëts.

Tuˈugëtsë nfamilyë myëtnaymyaayëbë, jyënany ko mas oy kots nyajkaxët mä tuˈugë eskuelë mä ënäˈkuˈunk yˈëxpëktë diˈib nat ets uum. Päätyëtsë ntsëgum Nick xykyejxy mä duˈumbë eskuelë jap Saskatoon (Saskatchewan). Jantsy tsëˈkëts, pes jeˈeyëtsë netyë njëmëjt mëgoxk ets ja eskuelë jantsy jagam wyeˈemy. Jeˈeyëtsë nety mbäädë nfamilyë niminy ko bakasyonk ets ko jäˈäy xyëwdundë. Ko tiempë nyajxy, tats njäjty wiˈixë jäˈäy myaytyäˈäktë mëdë yˈääw kyëˈë, ets ojtsëts nˈëyëˈk nguyäjnë mëdë wiinkpë ënäˈkuˈunk.

Marion, niduˈugëtsë ntsëˈë, ta pyejky mëdë Bill Danylchuck mä jëmëjt 1939, ets yëˈëts xykyuentˈäjttë mëdëtsë ntsëˈë Frances. Yëˈëjëty diˈib tim jawyiin tëjkëdë ëxpëjkpë mëdë Jyobaa tyestiigëty. Kots ijty nyajmoˈoyë bakasyonk mä eskuelë, tats xytyukniˈˈixëdë tijaty jyäjttëp mä Biiblyë. Tsiptakp ijty parëts mëët ngäjpx nmaytyäˈäktët mët ko kyaj tjattë myaytyäˈäktët mëdë yˈääw kyëˈë. Per yˈijxtë ko njantsy tsyojkënyëˈajtypyëts tijatyëts xytyukniˈˈijxëdëp mä Jyobaa. Ojtsëts njaygyukë ko duˈun tijaty ttundë extëmë Biiblyë tyukniˈˈixë, päätyëtsë nwinmäˈäny nbëjtaky kots nbanëjkxäˈäny käjpxwäˈkxpë. Ko waanë yˈijty, tats njënany ko nnëbatäämbëts. Ets 5 äämbë septiembrë mä jëmëjt 1941, tatsë Bill xyyajnëbejty mä tuk tambë nëë diˈib yajkoon mä nëdäjny. ¡Extëmë nety ja nëë tyim tëtsnˈäjnë!

Kots mä jëmëjt 1949 njäjty bakasyonkˈäjtpë mätsë ndëjk, tats ojts nëjkxtë mä tuˈugë asamblee jap Cleveland (Ohio, Estados Unidos). Mä ja myëduk xëëwbë, yëˈëts ja ntsëˈëjëty kyujäˈäyëdëp tijaty jam näjxp parëts mbäät nnijawë. Per mä ja myëmajtsk xëëwbë, tats njantsy xyondaky kots nnijäˈäwë ko yajkäjpxnaxäämbë nety señas parë jäˈäyëty diˈib uum. Taanëmëts yajxon njaygyujkë tijaty näjxp ets tijatyë Biiblyë myaytyakypy. ¡Njantsy yˈoyˈijxëts!

Kom näämnëmë nety jyëjpkëxy ja Segunda Guerra Mundial, ja jäˈäyëty mëkë nety tˈyajmëjpëtsëmdë pyaˈis. Ko nyajxy ja asamblee, tats jatëgok ndëjkë eskuelë ets tëtsë netyë nwinmäˈäny nbëjtaˈaky ko nmëmëdowaambyëtsë Jyobaa. Tats kyaj nekysyaludaräjtyë bandeerë, kyajts nekyˈëëyë himno nacional señas ets kyajts nekytyuktëjkë mä xyëwdundë. Nan kyajts ojts nekynyijkxy tsäjptëgoty mëdëts ja nmëguˈuktëjk. Tyäˈädë kyaj tˈoyˈijxy ja diˈib nyikëjxmˈäjtypyë eskuelë, tats xyˈatsëˈkë etsëts xywyinˈëˈëny parëts nwinmääytyëgatsët. Ja nmëguˈuktëjkëts yˈijxtë ti nety tuun jäjtëp ets tats ndukmëtmaytyakyë Diosë yˈayuk. Nääk, ojts ok tkupëktë ja tëyˈäjtën, extëmë Larry Androsoff, Norman Dittrick etsë Emil Schneider, diˈib axtë tyambäät myëduundëbë Jyobaa.

Kots ijty nëjkxy wiink siudad, xëmëtsë tëyˈäjtën ndukmëtmaytyaˈaky pënaty uum. Extëm Montreal, ojtsëts nëjkxy mä tuˈugë lugäär mä tyuˈukmuktë uum. Japëts nmëtmaytyakyë Eddie Tager, tuˈugë pandiyeerë. Yëˈë jäjt Testiigë ets tyuuny mä tuˈukmujkëm diˈib señas jap Laval (Quebec) axtë ko yˈoˈky tyuk jëmëjtëp. Nan nˈixyˈäjtëts tuˈugë mixy diˈib xyëwˈäjtypy Juan Ardanez. Yëˈë duˈun tijaty ojts tpayoˈoy extëm ja jäˈäyëty diˈib tsënääytyë Berea, ojts tpayoˈoy yajxon pën jantsy jap myiny mä Biiblyë tijaty yajtukniˈˈijxëp (Apostʉlʉty 17:10, 11). Ojts nyëbety ets tyuuny extëmë mëjjäˈäy jap Ottawa (Ontario) axtë ko yˈoˈky.

Mä jëmëjt 1950, tats ojts nëjkxy tsënaabyë Vancouver. Njantsy tyukxondakypyëts ijty kots ndukmëtmaytyaˈagyë tëyˈäjtën pënaty uum, per ninäˈäts ngajäˈäytyëgoy wiˈixëts tëgok njäjty kots nmëtmaytyaky tuˈugë toxytyëjk diˈib kyaj yˈuumëty, diˈib xyëwˈäjtypy Chris Spicer. Tyäˈädë toxytyëjk kyupëjk poˈoboˈo tˈaxäjëyaˈanyë rebistë, tats xywyooy  mä tyëjk parëts nˈixyˈatët ja myëmëjjäˈäy diˈib xyëwˈäjtypy Gary. Ojtsëts nëjkxy, nekykyëjxyëts ja ääw ayuk ngëxjääytyë ets jantsy jekyëts nmaytyaktë. Per jaanëmëts jatëgok mëët naybyatë ko nyajxy kanäk jëmëjt, kots ojts xykyäjpxpoˈkxtë mä tuˈugë asamblee diˈib tuunë Toronto (Ontario). ¡Kyajtsë nety duˈun ndimˈawixy! Ja xëëwë nety nyëbatäˈänyë Gary. Tyäˈädë eksperiensyë yëˈëts xytyukjamyajts ko jëjpˈamëts xëmë ngäjpxwäˈkxët. Pes kyaj nnijäˈäwëm pën ja jäˈäy diˈib nmëtmaytyakëm kyupëkaampy ja tëyˈäjtën ko tiempë nyaxët.

Ok, tats njëmbijty Saskatoon. Japëts nˈixyˈajty tuˈugë toxytyëjk diˈibëts xyˈanmääy parëts nyaˈëxpëkët nimajtskë nyëëx diˈib uum, txëwˈattë Jean ets Joan Rothenberger. Nimajtsk nan jamë nety yˈeskuelëˈattë mäts nanduˈun nˈeskuelëˈäjty. Ets kyaj tyim jejky ko ttukmëtmaytyaktë ja myëguˈuktëjk tijaty jyäjttëp mä Biiblyë, ta nimëgoxk ja myëguˈuktëjk jyäjttë Testiigë. Niduˈuk yëˈë Eunice Colin, diˈibëts mëët nayˈixyˈäjtë ja jëmëjt mätsë nety nˈeskuelëpëtsëmanë. Kots nˈixyˈajty, ojtsëts xymyoˈoy tuˈugë dulsë etsëts xyyajtëëy pën mbäädëts mëët nnaymyayëty. Tyäˈädë kiixy yëˈë diˈibëts ok jëjpˈam nyajnäjx mätsë njukyˈäjtën, pes yëˈëts nbëjk.

Ko Eunice tyääk tnijäˈäwë ko yëˈë yˈëxpëjkypyë Biiblyë, ta tˈanmääy ja direktoor ets ttukmastuˈudët. Perë Eunice ojtsë wyinmäˈäny tpëjtaˈaky ko kyaj tmastuˈudäˈänyë Jyobaa, oy ja direktoor jyatukmastuˈudanë ets oy ja ëxpëjkpajn ojts jyapëjkxëty. Ets ko Eunice jyënany ko nëbatäämp, ta ja tyääk tyeety yˈanmääyë: “Pën mDestiigëˈatäämp, ta mbëtsëmët mä tyäˈädë jëën tëjk”. Päätyë Eunice ojts nyijkxy tsënaabyë mä tuˈugë familyë diˈib Testiigë, ja netyë jyëmëjt 17. Duˈunyëm ojts tˈëxpëkyë Biiblyë, ets ok, ta nyëbejty. Jats nbëjktë 1960, per kyaj myiindë ja Eunice tyääk tyeety. Ko nyajxy ja tiempë, tats ogäˈän ja tyääk tyeety xymyëjpëjtaktë ko tˈixtë wiˈixëts  oy nyajˈyaaktë ja nˈuˈunk nˈënäˈk ets wiˈixëts ja mëbëjkën nmëdattë.

Jatsë nˈuˈunk nˈënäˈk nmëdäjttë nijëxtujk diˈib ak ëëw ak käjpxtëp. Tsiptak nyajˈyaaktëdëts, per ndukniˈˈixëdëts yajxonë señas parëts mëët ngäjpx nmaytyäˈäktët ets parëts ndukniˈˈixëdët ja tëyˈäjtën. Kajaats xypyudëjkëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mä tuˈukmujkën. Extëm tëgok, tuˈugë uˈunkteety ojts tkëxjäˈäy nekykyëjxy ko niduˈugëts ja nmäänk yajpëtsëëmbyë ääw ayukë axëëkpë mä nˈëxpëjkëm. Japyëts ndukjaygyujkëdë ja nˈuˈunk. Yëˈë nmäängëtyëts, James, Jerry, Nicholas etsë Steven, mëjjäˈäy tyundë mä tuˈukmujkën ets tmëdundë Jyobaa mëdë fyamilyëty. Nicholas mëdë kyudëjk Deborah, jap tyundë Betel diˈib Gran Bretaña mä yajkäjpxnaxyë señas, etsë Steven mëdë kyudëjk Shannan, nan jap tyundë mä yajkäjpxnaxyë señas mä Betel diˈib Estados Unidos.

Jotmaymyëëdëts njënäˈäny, ko ja tuk poˈojëtsë nety nyaˈˈabatäˈändë 40 jëmëjt mäts nbëktë, ko Eunice yaˈoˈkë kanser. Nuˈun tˈyajnäjxyë tyäˈädë yuu päˈäm, yëˈë jotmëkmooyë ko tmëbëjky jyukypyëkäˈändë oˈkpë. Nˈawijxy njëjpˈijxypyëts jyäˈtët ja tiempë parëts jatëgok mëët nnaybyäädëdët.

 Febreerë 2012, këdääwëts ets tatsë nˈëxpäjk ojts tyëjy. Tats nˈijxy ko tsojkëbëts pën xypyudëkët, päätyëts ojts nëjkxy tsënaabyë mäts niduˈugë nˈuˈunk tsyëënë mëdë kyudëjk. Japëts nˈyoˈoytyë mä tuˈugë tuˈukmujkën diˈib señas jap Calgary (Alberta), ets mëjjäˈäyëts jap nduny. Waˈan kyaj xymyëbëkäˈändët ko tyamnëmëts nˈyoˈoy mä tuˈukmujkën diˈib señas. Per ¿wiˈixëts oy të nˈity mëdë Jyobaa nuˈunëts të nˈyoˈoy mä tuˈukmujkën diˈib inglés? Yëˈëtsë Jyobaa xypyudëjkë. Pes yëˈë kyuytyuumpy ja wyandakën ko jyënaˈany tkuentˈatäˈäny ja kuˈookyˈuˈunk (Salmo 10:14). Mëjwiin kajaats ngukäjpxë niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të tjattë señas, diˈibëts të xywyingäjpxtë ets diˈib tijaty të tkëxjäˈäytyë nekykyëjxy parëts mëët nmaytyäˈäktë.

Xytyuktëjkëts näˈätyë jotmay ets jaˈëxtëkëwäˈäganëts, jaˈko kyajts ijty njaygyukë tijaty yajmaytyakp o nwinmayëts ko kyaj pën tjaygyukë wiˈixë uum yajpudëkëyaˈany. Per kots duˈun nnayjäˈäwë, yëˈëts nwinmääy extëmë Pedro tˈanmääyë Jesus: “Wintsën, ¿pënëts nbanëjxtëp? Mij naytyiˈigyë mmëdäjtypy ja ayuk diˈibë myaytyakypy ja jikyˈäjtën diˈibë winë xëë winë tiempë” (Fwank 6:66-68). Tëts njaty nmaˈkxtukët extëm nimayë Dios mëduumbë diˈib uum, diˈib jeky kujk tmëduunëdë Jyobaa. Nan tëts xypyudëkë mëjwiin kajaa kots ndukˈijxpetyë Jyobaa etsë nyax kyäjpn. Tyam, jantsy mayë ëxpëjkpajn pyëtsëmy señas diˈib inglés, ets ndukxondakypyëts kots nyajpääty mëdë nmëguˈukˈäjtëm mä reunyonk ets mä asamblee. Agujk jotkujkëts të njukyˈaty ets mëjwiin kajaats të nˈaxäjë kunuˈkxën kots nmëdunyë Jyobaa diˈib nDiosˈäjtëm.