1. ¿Ti diˈib nyajnigëxëˈkëm ko nˈëˈëwëm?

TUˈUGË jäˈäy diˈib myaˈkxypyë ëy, duˈun tëgok jyënany: “Ääw ayuk yëˈë diˈib xyyajwinmäˈäyëm etsë ëy yëˈë diˈib njäˈäwëm, per ko nˈëˈëwëm, ta njäˈäwëm diˈib nwinmäˈäyëm”. Ets mas oy ko “njäˈäwëm” diˈib nwinmäˈäyëm mä nDeetyˈäjtëmë Jyobaa, pes mä ja ëy, nmëjkugäjpxëmë Jyobaa ets nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëm. Ëtsäjtëm nnijäˈäwëm ko jëjpˈam nˈëˈëwëm mä nDiosˈawdäjtëm, oy naytyuˈuk o mët ja nmëguˈukˈäjtëm mä nduˈukmujkëm.

2, 3. 1) ¿Wiˈix nääk nyayjawëdë ko yˈëwdë mä tuˈukmujkën? 2) ¿Tijaty yajtëˈëwën yaˈˈatsoowëmbitäämp?

² ¿Ëˈëwëm jantsy mëk mä nduˈukmujkëm o tsoytyuˈunëm? Mä näägë it lugäär, yetyëjkëty kyaj oy nyayjawëdë ko yˈëwdë mayjyaˈayoty. Tyäˈädë mbäät yˈaxëktunëdë niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm ets mas niˈigyë, pën ja diˈib tuundëp mëjjäˈäy kyaj ttukxondäˈäktë o tam tijaty ttundë myentrës ja myëguˈuktëjk yˈëwdë (Sal. 30:12).

³ Pën njaygyujkëm ko duˈunën tuk pëky nDiosˈawdäjtëm ko nˈëˈëwëm, ta kyaj mä nëjkxëm ko ëy yajpëjtäˈägët. Nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Wiˈixëts nwinmay ko nˈëˈëwëm mä reunyonk? ¿Tits mbäät nduny pën njëjptsëˈkëbëts nˈëwët amumduˈukjot?  ¿Tits mbäät nduny parë wäˈäts yajjaygyukët diˈibëts nˈëëpy?”.

4, 5. ¿Tiko mbäät njënäˈänëm ko ja tiempë mä israelitëty jyukyˈäjttë jëjpˈam dyajnäjxtë ja ëy yaˈaxy mä Diosˈawdäjttë?

⁴ Nuˈun kujkë tiempë nyaxy, Dios mëduumbëty yëˈë yajtuundëbë ëy yaˈaxy parë tmëjkumaytyë Jyobaa. Ko ja israelitëty oy yˈijttë mëdë Jyobaa, jëjpˈam dyajnäjxtë ja ëy yaˈaxy mä Diosˈawdäjttë. Extëm nˈokpëjtakëm ko rey David twinˈijxy pënaty tundëp mä templë, ta twinˈijxy taxk milë lebitëty parë tmëjkumaytyëdë Dios mëdë ëy yaˈaxy. Mä tyäˈädë taxk milbë, ja 288 diˈibë nety të tniˈëxpëkëdë “tkuyˈëwdëdë Jyobaa” (1 Crón. 23:5; 25:7).

⁵ Ëy yaˈaxy jëjpˈam nyajxy ko yajnixëëwduuny ja templë. Biiblyë jyënaˈany: “Jantsy jeˈeyë yajmëdoowtsondaky ja diˈib tyukxuxtëbë trompetë ets ja ëëwbëty, ta tuˈugyë yajmëdooy tmëjkumääytyë Jyobaa ets tmooytyë dyoskujuyëm, ets ta niˈigyë mëk yajmëdooy ja trompetë, ja platiyë ets tijaty yajtuundë parë yˈëëw yaxtë ets tmëjkumääytyë Jyobaa [...] mët ko ja myëjˈäjtënë Jyobaa, ja Diosë tëyˈäjtënbë dyajtuktujky ja tyëjk”. Ko duˈun ja israelitëty tˈijxtë, këktëjkëdë ja myëbëjkën (2 Crón. 5:13, 14; 7:6).

6. Ko Nehemías ojts yˈaneˈemy Jerusalén, ¿wiˈix dyajtuuny ja xux wojpë ets ja ëëw yaxpëty?

⁶ Ko ja israelitëty jatëgok ojts tnabotstë ja Jerusalén käjpn, ta Nehemías tpëjtakyë lebitëty diˈib xuˈux woptëp ets ëwdëp. Ets ko yajnixëëwduuny ja potsy, ja ëy yaˈaxy yëˈë diˈib pudëjkëdë parë niˈamukë agujk jotkujk nyayjawëdët. Ojts yajpëjtäˈäktë majtsk grupë diˈib ëwdëp parë dyaktët ja dyoskujuyëm. Tuk grupë ojts yajkexy aˈoytsyoo ets ja tuk grupë anäjnytsyoow parë nëjkx tnaˈˈawdittë ja potsy, ets ta yˈayoˈoymyujktë mä ja templë. Jantsy mëk yˈëëwdë axtë jagambäät yajmëdooy (Neh. 12:27, 28, 31, 38, 40, 43). Seguurë ko Jyobaa yˈoymyëdoow ko yˈëëwdë amumduˈukjot.

7. ¿Wiˈixë Jesus dyajnigëxëˈky mët ja yˈëxpëjkpëty ko jëjpˈam nˈëˈëwëm mä nDiosˈawdäjtëm?

⁷ Ja tiempë mä Jesus jyukyˈajty, ja ëy yaˈaxy nanduˈun jëjpˈam nyajxy mä Dios yaˈˈawdaty. Pes ko Jesus dyajnaxkëdaky ja nWintsënˈäjtëmë yˈAˈux, ja xëëw diˈibë nety mas jëjpˈam itäämp, ta Jesus yˈëëy mët ja yˈëxpëjkpëty (käjpxë Matewʉ 26:30).

8. ¿Ti ijxpajtën ojts xymyoˈoyëm pënaty pyanëjkxtë Jesus?

⁸ Pënaty pyanëjkxtë Jesus, ojts xymyoˈoyëmë ijxpajtën parë tuˈugyë nˈëˈëwëm mä nDiosˈawdäjtëm. Ëëw yaxtë amumduˈukjot, oyë nety kyanekytyuˈukmuktë mä ja templë. Dios wyinmäˈänymyooyë Pablo parë duˈun tˈanëëmëdët ja myëguˈuktëjk: “Mnaytyukniˈˈixëdëp nixim niyam ja oybyë käjxwijën. Mëdë jäˈäygyëdakën mä Dios, ëwdë Salmë, Diosë yˈalabansë es diˈibë Dios yˈoyjyäˈäp” (Kol. 3:16). Duˈunën mbäät nˈëˈëwëmë “Diosë yˈalabansë” diˈib yajpatp mä ëynyeky parë nmëjjäˈäwëm, Pes yëˈë ja käˈäy ukënë diˈibë Dios xymyoˈoyëm mët yëˈëgyëjxmë tuumbë “diˈibë kuwijy” (Mat. 24:45).

9. 1) ¿Tiko nääk tsyëˈëgëdë yˈëwdët mëk mä reunyonk ets mä asamblee? 2) ¿Wiˈix mbäät nguyˈëˈëwëmë Jyobaa, ets pënaty mbäät dyaktë oybyë ijxpajtën? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky).

⁹ Ko nˈëˈëwëm, mbäät näˈäty ntsëˈkëm mët ko kyaj duˈun ja kostumbrë nmëdäjtëm  mä familyë o mä ja it lugäär. O waˈan ntsoytyuˈunëm o nwinmäˈäyëm ko kyaj njäjtëm nˈëˈëwëm ko nnayˈijxkijpxyëm mëdë jäˈäy diˈib ëëwdëp mä raadyë o mä telebisionk. Per kyaj mbäät yëˈë xyyajtuˈuˈadujkëm parë kyaj nguyˈëˈëwëmë Jyobaa, pes yëˈë diˈib nikëjxmˈäjtëm. Pääty oy ko këjxm ja ëynyeky nmëdäjtëm, ngoowëˈkëm ets amumduˈukjot nˈëˈëwëm (Esd. 3:11; käjpxë Salmo 147:1). * Tyam, mä kanäägë tëjk mä nˈëxpëjkëm tamë pantayë mä kyëxëˈëgyë letrë diˈib mbäät nbaˈëˈëwëm. Tyäˈädë mbäät xypyudëjkëm parë mas mëk nˈëˈëwëm. Mä tyam jyaˈˈatyë Eskuelë parë Mëjjäˈäytyëjk, të nanduˈun yajtukniwitsë parë yˈëwdët. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko jëjpˈam etsë mëjjäˈäytyëjk dyaktëdë oybyë ijxpajtën ko yˈëwdët mä nduˈukmujkëm.

10. ¿Ti mbäät njamyajtsëm pën tsëˈkëm parë mëk nˈëˈëwëm?

¹⁰ Näägë nmëguˈukˈäjtëm kyaj mëk yˈëwdë mët ko tsoytyuundëp ko mëk yajmëdowët o mët ko wyinmaytyë ko kyaj oy yˈëwdë. Per okwinmayë tyäˈädë: Kyaj jyaˈˈaty pën diˈib “kyaj kyäjxtëgoy” ko kyajpxy myaytyaˈaky, per kyaj yëˈë xyyajtuˈuˈadujkëm parë kyaj nˈokkäjpxënë (Sant. 3:2). Nanduˈun jyaty ko nguyˈëˈëwëmë Jyobaa, kyaj mbäät yëˈë xyyajtuˈuˈadujkëm ko kyaj oy nˈëˈëwëm.

11, 12. ¿Tijaty mbäät xypyudëjkëm parë oy nˈëˈëwëm?

¹¹ Waˈan ntsëˈkëm nˈëˈëwëm mët ko kyaj nnijäˈäwëm wiˈix nˈëˈëwëm. Min nˈokˈijxëm tijaty mbäät xypyudëjkëm parë oy nˈëˈëwëm. *

 ¹² Diˈibë mbäät xypyudëjkëm parë mëk nˈëˈëwëm ets oy, yëˈë ko njäjtëm nwijtsëm ja xejy. Duˈun extëmë jëën diˈib myoobyë mëjääwë fokë parë mëk tyëˈkxët, nanduˈun ko nxajëm xypyudëjkëm parë mëk nˈëˈëwëm o ngäjpxëm. Tsojkëp nˈëˈëwëm extëm ngäjpxëm (ix wiˈix yajnimaytyaˈaky mä liibrë Benefíciese de la Escuela del Ministerio Teocrático, pajina 181 axtë 184, mä subtitulo “Control del volumen de aire”). Biiblyë jyënaˈany ko Dios mëduumbëty, tsojkëp agujk jotkujk yˈëw yäˈäxtët (Sal. 33:1-3).

13. ¿Ti mbäät xytyuny parë mˈëwët amëk jotmëk?

¹³ Ko nDiosˈawdäjtëm mëdë familyë o ko naytyuˈuk nyajpatëm, oy ko nwinˈijxëm tuˈugë ëy diˈibë mas ntsojkënyëˈäjtëm ets ta ngäjpxëm ja letrë amëk jotmëk; ta net nwijtsëm ja xejy ets tukwijtsëˈëky ngäjpxëm ja ëy parë nˈëˈëwëm amëk jotmëk (Is. 24:14). Oy ko duˈun nduˈunëm parë yajmëdowët mëk ja ääw yoˈkn. Kyaj mbäät ntsoytyuˈunëm ets ntsëˈk njäˈäwëm.

14. 1) ¿Tiko jyëjpˈamëty nyajwäˈkxëm mëj ja ääw ko nˈëˈëwëm? (Ixë rekuäädrë “ Ti mbäät nduˈunëm parë oy nˈëˈëwëm”). 2) Nigäjpx tuˈuk majtsk diˈib mbäät mbudëkëty parë yˈoyët ja mˈääw mˈyoˈkn.

¹⁴ Parë yajmëdowët mëk ja ääw yoˈkn, tsojkëp mëj ja ääw nyajwäˈkxëm. Ko ngäjpx nmaytyaky kyaj duˈun mëj ja ääw nyajwäˈkxëm, per tsojkëp duˈun nduˈunëm ko nˈëˈëwëm parë oy yajmëdowët. ¿Ets pën winmäˈäyëm ko nˈëˈëwëm jantsy yoˈkpejy o yoˈkmëj? Jap mbäät nbatëmë naybyudëkë mä liibrë Benefíciese de la Escuela del Ministerio Teocrático, pajina 184, mä rekuäädrë “Cómo superar problemas específicos”.

15. 1) ¿Ti ojts yajnigajpxy mä ja reunyonk diˈib tuunë 2016 jap Betel Estados Unidos? 2) ¿Tiko jatëgok të yaˈˈaˈixë ja ëynyeky?

¹⁵ Mä jëmëjt 2016, ko tyuunë tuˈugë reunyonk diˈib yajtuump jëmëjt jëmëjt  jap Betel Estados Unidos, ojts yajnigajpxy ko të nety pyëtsëmy tuˈugë jembyë ëynyeky, ets yëˈë ojts tnigajpxyë nmëguˈukˈäjtëm Stephen Lett, niduˈuk Diˈib wyoowˈyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty. Tyäˈädë ëynyeky ja txëwˈaty: Nˈokkuyˈëˈëwëmë Jyobaa agujk jotkujk. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ojts tnimaytyaˈaky ko päätyë nety të tyëgatsy tyäˈädë ëynyeky mët ko të nety ja letrë yajwijtsˈoyë, duˈun extëm ja Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras, diˈib pëtsëëm inglés mä jëmëjt 2013. Të yajjoˈotsy o tyëgatsy ja ääw ayuk diˈib kyaj myiny mä tyäˈädë Biiblyë. Nan të yˈakˈyajpëjtaˈagyë jembyë ëy diˈib myaytyakypy mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets mä nmëjjäˈäwëm ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm. Kom jëjpˈam nˈëˈëwëm mä nDiosˈawdäjtëm, pääty Diˈib wyoowˈyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty nanduˈun të dyajpëtsëmdë tyäˈädë ëy nyekyë nyiˈak extëm të pyëtsëmyë Biiblyë diˈib inglés.

16, 17. ¿Wixaty tyëgatsäˈäny ja jembyë ëynyeky?

¹⁶ Parë kyaj xytsyiptakxëm nyajtuˈunëmë tyäˈädë ëynyeky, të yajmaˈkxy duˈun extëm tijaty yajmaytyaˈaky. Extëm nˈokpëjtakëm, ja tim jawyiimbë mäjmajtskpë ëy, yëˈë myaytyakypyë Jyobaa, ets ja tuktujkpë, yëˈë Jesus ets ko të nyajjuˈuybyëtsëˈëmëm ets duˈun yˈaknëjkxy. Mä tyimtsondaˈagyë tyäˈädë ëynyeky, myëmiimpy tuˈugë listë mä myiiny tijaty myaytyakypy. Tyäˈädë yëˈë pudëjkëdëp pënaty yajnäjxtëbë diskursë parë mbäät twinˈixtë diˈibë ëy mbäät yaˈëy.

¹⁷ Parë mbäät nˈëˈëwëm amumduˈukjot, tëgatsäämbë letrë mä ëynyeky parë yajxon yajjaygyukët ti diˈib yajmaytyäˈägäämp ets jyëgaˈagäˈänyë ayuk diˈib kyaj duˈun yajkajpxy. Duˈun ja ayuk yajmäˈkxäˈäny extëm kyaj tsyiptäˈägët nˈëˈëwëm ets kyaj nyekytyunäˈänyë ayuk diˈib tsip yajkäjpxëp o tsip yajjaygyukëp. Mä tyäˈädë jembyë ëynyeky, nan minäämbë ëy mä yajnimaytyaˈaky wiˈix nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets wiˈix nduˈukmujkëm.

18. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets yajxon nˈixyˈäjtëm ja jembyë ëynyeky? (Ix nanduˈunë notë).

¹⁸ Mä ja ëynyeky Nˈokkuyˈëˈëwëmë Jyobaa agujk jotkujk, duˈun të yajjäˈäy extëmxyëbë Jyobaa nmënuˈkxtakëm. Duˈun mbäät ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa wiˈix nnayjäˈäwëm. Etsë wiinkpë ëy, yëˈë parë nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm ets dyajnigëxëˈëktëdë tsojkën ets ttundët diˈib oy (Eb. 10:24). Pääty oy ko yajxon nmëdoowˈyujëm ja ëy ets njäjtëm ja letrë diˈib myëmiimpy. Ko nˈëëwdakëm mä tëjk, ta amumduˈukjot nˈëˈëwëm ets kyaj tii njëjptsëˈk njëjpjäˈäwëm. *

19. ¿Wiˈix mbäät niˈamukë nˈawdäjtëmë Jyobaa mä nduˈukmujkëm?

¹⁹ Nˈokjamyajtsëm ko nˈëˈëwëm, duˈunën tuk pëky nDiosˈawdäjtëm. Duˈunën ndukˈijxëmë Jyobaa ko ntsojkëm ets ko nmëjjäˈäwëm (käjpxë Isaías 12:5). * Ko nˈëˈëwëm agujk jotkujk, ta nanduˈun ja nmëguˈukˈäjtëm yˈëwdët. Niˈamukë mbäät nˈëˈëwëm mä nduˈukmujkëm, duˈunë ënäˈktëjk, mëjjäˈäytyëjk o diˈib näämnëm tëjkëdëp ëxpëjkpë, pes duˈunën nDiosˈawdäjtëm. Pääty, nˈokˈëˈëwëm amumduˈukjot. Nˈokmëmëdoˈowëmë tyäˈädë anaˈamën: “Kuyˈëwdë Jyobaa”. ¡Nˈokkuyˈëˈëwëmë Jyobaa agujk jotkujk! (Sal. 96:1).