ARTIKULO DIˈIB YAˈËXPËJKP 47
¿Tijaty xytyukniˈˈijxëmë Levítico?
“Dios wyinmäˈänymyooy ja jyaˈayëty [...], es tëgekyë tadë Diosë jyaaybyajtën tuump oy” (2 TIM. 3:16).
ËY 98 Biiblyë yëˈë Diosë yˈayuk
DIˈIB YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMP *
1, 2. ¿Tiko njantsy nyijawëyäˈänëm ti myaytyakypyë Levítico?
APOSTËLË Pablo duˈun ttukjamyejtsy ja myëtnaymyaayëbë Timoteo: “Dios wyinmäˈänymyooy ja jyaˈayëty [...], es tëgekyë tadë Diosë jyaaybyajtën tuump oy” (2 Tim. 3:16). Tuk pëkyë tyäˈädë “Diosë jyaaybyajtën”, yëˈë Levítico. ¿Wiˈix mwinmay mä tyäˈädë liibrë? Ta näägë jäˈäy diˈib wyinmääytyëp ko tyäˈädë liibrë yëˈë myëmiimpy mayë anaˈamën diˈib kyaj nyekytyuny mä ndiempëˈäjtëm. Per ninuˈun njantsy nDiosmëduˈunëm, kyaj duˈun nwinmäˈäyëm.
2 Levítico ja yajjääy naa tyëgëk mil jakujkm jëmëjtëp, perë Jyobaa të tkuwäˈäny axtë tyambäät parë “nnaytyukniˈijxëm” (Rom. 15:4). Tyäˈädë liibrë diˈibë Jyobaa yajjääyë, xypyudëjkëm parë njaygyujkëm wiˈix wyinmay, pääty oy ko njantsy nyijawëyäˈänëm ti myaytyakypy. Ta kanäk pëky diˈib mbäät xytyukniˈˈijxëm. Per min jeˈeyë nˈokˈijxëm taxk pëky.
¿TI MBÄÄT NDUˈUNËM PARË JYOBAA XYKYUPËJKËM?
3. ¿Tiko ijty ja israelitëty ttukwintsëˈëgë Dios ja jëyujk animal ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë?
3 Tuk pëky diˈib xytyukniˈˈijxëm: ko tsojkëbë Jyobaa xykyupëjkëm parë tˈaxäjët tijaty ndukwintsëˈkëm. Ja israelitëty jëmëjt jëmëjt ijty tnixëëwdundë ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë, tyuˈukmujktäˈäytyë etsë net ja saserdotë wintsën ttukwintsëˈëgë Dios ja jëyujk animal. Tyäˈädë yëˈë ijty tukjamyajtsëdëp ko jëjpˈam nyiwäˈätsëdët ja pyoky kyaytyey. Per tam ijty ja tuk pëky diˈib mbäät ttuny ja saserdotë wintsën mä tkamëdëkënëm ja neˈpyny mä ja lugäärë Mëk Wäˈätspë. Tyäˈädë mas niˈigyë nety jyëjpˈamëty ets kyaj dyuˈunëty ko ja nyëë pyoky yajmaˈkxtët.
4. Extëm nˈijxëm mä Levítico 16:12, 13, ¿ti ijty tyuumpy ja saserdotë wintsën ko tim jawyiin tyëjkë mä ja lugäärë Mëk Wäˈätspë ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë ja israelitë? (Ixë dibujë diˈib miimp mä rebistë nyiˈak).
Levítico 16:12, 13, MNM). * Okpawinmay wiˈix ijty tyuny jyatyëty ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë ja israelitëty. Ja saserdotë wintsën tyëkë mä ja tabernakulo. Tukˈaduˈumgëˈë tpagëˈëy ja yˈabëjkënë mëdë päˈäkxuˈkpë diˈib nëjkx tnoˈogäˈäny ets jatukˈaduˈumgëˈë tmënëjkxy ja pyalë diˈib oorë mëdë jëënbäjk. Ta wyäˈkwëˈëmë mä ja kortinë diˈib yaˈˈadujkypy ja lugäärë Mëk Wäˈätspë. Mëdë mayˈäjt wintsëˈkën tyëkë timˈogäˈän mä tadë xëëw, pes majtskˈok tyëkëyaˈany, ta wyäˈkwëˈëmë mä ja Kääxë Kajpxyˈatypyë. Duˈunxyëp extëm twinguwäˈägë Jyobaa. Ta net tnoˈoky ja päˈäkxuˈkpë mä ja jëënbäjk, ets ta ja tëjk tyuktuky mët ja päˈäkxuˈkënë. * Ok, ta jatëgok tyëkëyaˈany mä ja lugäärë Mëk Wäˈätspë mët ja jëyujk animalë nyeˈpyny. Extëm nˈijxëm, jawyiin tnoˈoky ja päˈäkxuˈkpë, ets ok, tmëdëkë ja neˈpyny diˈib yajtukuyäjkp ja poky kaytyey.
4 (Käjpxë5. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm mä wiˈix ijty tnoˈoktë ja päˈäkxuˈkpë ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë ja israelitëty?
5 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm mä wiˈix ijty tnoˈoktë ja päˈäkxuˈkpë ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë ja israelitëty? Biiblyë tˈijxkijpxyë tyäˈädë päˈäkxuˈkpë mët ja nuˈkxtakën diˈib tyuundëbë Dios mëduumbëty (Sal. 141:2; Diˈibʉ Jat. 5:8). Nˈokjamyajtsëm ko ja saserdotë wintsën mëdë mayˈäjt wintsëˈkën ijty tmëdëkë ja päˈäkxuˈkpë mä yajpäätyë Jyobaa. Ëtsäjtëm, nanduˈunë Jyobaa nmënuˈkxtakëm mëdë mayˈäjt wintsëˈkën. Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa, ja diˈib të dyajkojtäˈäy tukëˈëyë tnasˈixë parë mbäät nmëwingoˈonëm, duˈun extëm tuˈugë uˈunk tmëwingonyë tyeety (Sant. 4:8). Jyobaa nan xykyupëjkëm extëmë myëtnaymyaayëbë (Sal. 25:14). Ets kom mëjwiin kajaa nyajtsobatëm, pääty ninäˈä ti ngatunäˈänëm diˈib axëëk yajnayjyawëdëp.
6. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ko ja saserdotë wintsën tnoˈoky jawyiin ja päˈäkxuˈkpë mä tkayakynyëmë wintsëˈkën?
6 Nˈokjamyajtsëm ko ja saserdotë wintsën jawyiin ijty tnoˈoky ja päˈäkxuˈkpë, ets ok, ta tmëdëkë ja jëyujk animalë nyeˈpyny diˈib yajkypy extëmë wintsëˈkën. Ko ijty duˈun ttuny, ta tˈixy pën ja wintsëˈkën tyukjotkëdakypyë Jyobaa. ¿Ti tyäˈädë xytyukniˈˈijxëm? Ko mä Jesus tkakëyakynyëmë jyukyˈäjtën extëmë wintsëˈkën, tamë nety tuk pëky diˈib mbäät ttuny, diˈib mas niˈigyë jyëjpˈamëty ets kyaj dyuˈunëty ko dyajnitsoˈogëdë naxwinyëdë jäˈäy. ¿Ti? Ko parë Jyobaa tkupëkët ja wintsëˈkën diˈibë nety yakaampy, tsojkëbë nety tmëmëdowët amumduˈukjot axtë mäbäät jyukyˈaty. Ko duˈun ttuuny, ta dyajnigëxëˈky ko diˈib mas oy, yëˈë ko njukyˈäjtëm extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë ets nan yajnigëxëˈk ko Tyeety tëyˈäjtën myëët yˈaneˈemy.
7. ¿Tiko Jyobaa yajxondakë tukëˈëyë tijatyë Jesus tyuun nuˈun jyukyˈajty yä Naxwiiny?
7 Nuˈunë Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, myëmëdoowë Tyeety. Oy nuˈun twinguwäˈkë amay jotmay ets oyë nety tjanijawë ko mëdë jäj jëmuˈumën yˈoogäˈäny tyëgoyaˈany, pyëjtakë wyinmäˈäny parë dyajnigëxëˈëgäˈäny ko extëmë Tyeety yˈaneˈemy yëˈë diˈib mas oy (Filip. 2:8). Ko Jesus twinguwäˈkë ja amay jotmay, ta tmënuˈkxtakyë Tyeety ets “mëk tjantsy myëjëëy tjantsy myëyaxy” (Heb. 5:7, TNM). Ko amumduˈukjot nyuˈkxtaky, ta dyajnigëxëˈëky ko kyaj tmastuˈudäˈänyë Tyeety ets mas niˈigyë wyinmäˈäny tpëjtaky ko tmëmëdowäˈäny. Ko Jyobaa duˈunë yˈUˈunk myënuˈkxtakë, duˈun ojts tˈaxäjë extëm ja wintsëˈkën diˈib jantsy oy päˈäkxuˈkp. Tukëˈëyë tijatyë Jesus tyuun nuˈun jyukyˈajty yä Naxwiiny, yajxondakë Teety ets nyitsiptuun ja anaˈam kutujkën diˈibë Jyobaa myëdäjtypy.
8. ¿Wiˈix mbäädë Jesusë yˈijxpajtën nbanëjkxëm?
8 Mbäädë Jesusë yˈijxpajtën nbanëjkxëm ko nduˈunëmë mëjääw parë nmëmëdoˈowëmë Diosë yˈanaˈamën ets ko kyaj nmastutëm. Ko nmënäjx nyajnäjxëmë amay jotmay, oy ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa parë xypyudëjkëm, pes nyajxondäˈägäˈänëm. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë nety nyajnigëxëˈkëm ko nbuwäˈkëm ja kyutujkën. Nnijäˈäwëm ko kyaj tmëdoowˈitäˈäny ja nuˈkxtakën pën nduˈunëm diˈib yëˈë yˈaxëkˈijxypy. Per pën nduˈunëm diˈib tyukjotkëdakypy, seguurë ko duˈun tˈaxäjëyaˈany ja nnuˈkxtakënˈäjtëm extëmë ja wintsëˈkën diˈib jantsy päˈäkxuˈkp. Ets mbäät nˈijtëm seguurë ko pën nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ets pën kyaj nmastutëm, ta nyajxondäˈägäˈänëm (Prov. 27:11).
NMËDUˈUNËMË JYOBAA MËT KO NGUKÄJPXËM TIJATY ETS MET KO NTSOJKËM
9. ¿Tiko ijty yajˈyaky ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp?
9 Myëmajtsk pëky diˈib xytyukniˈˈijxëm: ko nmëduˈunëmë Jyobaa mët ko ngukäjpxëm tijaty xytyukmëduˈunëm. Ja tuk pëky wiˈix ijty ja israelitëty tˈawdattë Dios, yëˈë ko dyaktë ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp. * Levítico jyënaˈany ko ja israelitëty mbäät ijty dyaktë ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp parë dyaˈixëdë ko kyuˈëˈëw kyukäjpxëdëp tijaty (Lev. 7:11-13, 16-18). Mët ko ja yˈääw jyot jyënäˈändë, ta ijty dyaktë tyäˈädë wintsëˈkën, kyaj mët ko yajtukˈanaˈamdë. Ets tsojkëngyëjxm ijty dyaktë mët ko ttsoktë Jyobaa, ja diˈib Diosˈäjttëp. Ja diˈib yajkypy ja wintsëˈkën tuˈukmujktëp ijty mëdë fyamilyë ets ja saserdotëty parë kyay yˈuuktë. Per kyaj ijty ttimtsuˈtstäˈäytyë, tam diˈib yëˈëyë Jyobaa yajtukwintsëˈkëp. ¿Diˈibaty?
10. Extëm yajmaytyaˈaky ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp mä Levítico 3:6, 14-16, ¿ti xytyukniˈˈijxëm mä wiˈixë Jesus tmëduunyë Tyeety?
10 Myëdëgëk pëky diˈib xytyukniˈˈijxëm: ko nmoˈoyëmë Jyobaa diˈib mas oy mët ko ntsojkëm. Ja wintsëˈkën diˈib ijtyë Jyobaa yajnäjxypy mas oy, yëˈë ja jëyujk animalë yˈon. Nan ojts ttimnigajpxy ko diˈib niˈigyë yajtsobatypy, yëˈë ja jëyujk animalë ryinyonk etsë jyot (käjpxë Levítico 3:6, 14-16, MNM). * Pääty agujk jotkujk ijtyë Jyobaa nyayjyawëty ko tuˈugë israelitë tyukwintsëˈëgëty tsojkëngyëjxm ja jëyujk animalë ryinyonk, jyot etsë yˈon. Ja israelitë diˈib duˈun wintsëˈkëp, yëˈë ijty yajnigëxëˈkypy ko tsyojkypyë Jyobaa ets ko myoopy ja diˈib mas oy. Ko Jesus tmëduunyë Tyeety winë ääw winë jot mët ko ttsoky, duˈunxyëp extëm tmooy ja mas oybyë wintsëˈkën (Fwank 14:31). Yëˈë xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot ojts ttuunë ja Tyeetyë tyuunk ets mëk ojts ttsojkë ja yˈanaˈamën (Sal. 40:8). ¡Jyobaa mëjwiin kajaa ttukjotkëdaky ko duˈun tˈijxy myëdunyëty ja yˈUˈunk!
11. 1) Ko nduˈunëmë Jyobaa tyuunk, ¿wiˈix mëët yaˈijxkijpxyë ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp? 2) ¿Wiˈixë tyäˈädë xyjyotkujkmoˈoyëm?
11 Ko nduˈunëmë Jyobaa tyuunk, duˈun extëm ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp, pes ja nyajnigëxëˈkëm ko mëk ntsojkëmë Jyobaa ets ko nˈoyjäˈäwëm wiˈix tijaty ttuny. Ets mët ko amumduˈukjot ntsojkëm, ta nmoˈoyëm diˈib mas oy. Seguurë ko Jyobaa jantsy agujk jotkujk nyayjyawëty ko tˈixy miyonkˈamë jäˈäy myëdunyëty mët ko mëk tsyokyëty. Mëjwiin kajaa xyjyotkujkmoˈoyëm ko Jyobaa yˈijxypy ets myëjpëjtakypy tijaty ndukmëduˈunëm, per diˈib niˈigyë yajtsobatypy, yëˈë ko tˈixy tiko duˈun nduˈunëm. Extëm nˈokpëjtakëm, pën kyaj mbäät nëgoo nekytyuˈunëm extëm njatsojkënyëˈäjtëm mët ko të nmëjjäˈäyënë, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa jyaygyujkëp. Waˈan nnayjyäˈäwëm ko kyaj mbäät nëgoo Jyobaa nekymyëduˈunëm, per yˈijxypy ko nmoˈoyëm nuˈun nmadakëm mët ko ntsojkëm. Jyobaa tyukjotkëdakypy ko nmoˈoyëm ja mas oybyë diˈib nmëdäjtëm.
12. ¿Wiˈix ijtyë Jyobaa nyayjyawëty ko yajmoˈoy ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp, ets mä ti mbäät nˈijtëm seguurë?
12 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp? Ko Jyobaa agujk jotkujk ijty nyayjyawëty ko yajnoˈkpëky ets tyëkë jojk wiˈxpë ja jëyujk animalë ryinyonk, jyot etsë yˈon. Pääty, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa agujk jotkujk nyayjyawëty ko nmëduˈunëm amumduˈukjot ets ko kyaj pën xytyukˈaguanëˈäjtëm (Kol. 3:23). ¡Nˈokwinmäˈäyëm nuˈunën agujk jotkujk nyayjyawëty! Jyobaa mëjwiin kajaa dyajtsobääty tijaty ndukmëduˈunëm mët ko ntsojkëm, oy yiˈin waanë ets oy mëjwiin kajaa, yëˈë ninäˈä tkajäˈäytyëgoyaˈany (Mat. 6:20; Eb. 6:10).
JYOBAA KYUNUˈKXYPYË NYAX KYÄJPN
13. Extëm jyënaˈanyë Levítico 9:23, 24, ¿wiˈixë Jyobaa dyajnigëxëˈky ko kyupëjkypyë nety ja saserdotëty?
13 Myëmäjtaxk pëky diˈib xytyukniˈˈijxëm: Jyobaa kyunuˈkxypyë nyax kyäjpn. Min nˈokˈijxëm ti tuun jäjtë mä jëmëjt 1512 mä kyajnëm myinyë Jesus, ko yajpëjtaky kopkˈëjxy ja tabernakulo jam Sinaí (Éx. 40:17). Moisés yëˈë yajnëˈëyoˈoy yajtuˈuyoˈoy ja ääw ayuk mä yajnikäjpxpejty ja Aarón mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk parë tyundët saserdotë. Ja israelitëty tyuˈukmujktääytyë parë tˈijxtë wiˈix ja saserdotëty tim ogäˈän tnoˈoktë ja wintsëˈkën (Lev. 9:1-5). ¿Wiˈixë Jyobaa dyajnigëxëˈky ko kyupëjkypyë nety ja saserdotëty diˈib të yajwinˈixtë? Ko Aarón mëdë Moisés ojts tkunuˈkxtë ja israelitëty, ta tkejxyë jëën parë dyajtooytyaay ja wintsëˈkën diˈibë nety të yajpëjtaˈaky mä altaar (käjpxë Levítico 9:23, 24, MNM). *
14. ¿Tiko tyam njantsy nyijawëyäˈänëm ko Jyobaa kyupëjk etsë Aarón mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk tyundët saserdotë?
14 Ko Jyobaa tkejxy ja jëën, yëˈë yajnigëxëˈk ko kyupëjkypyë nety etsë Aarón mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk tyundët saserdotë. Ets ko ja israelitëty tˈijxtë ko ja saserdotëty kupëjkëdëbë Jyobaa, ta tjaygyujkëdë ko tsojkëp tpudëkëdët ja saserdotëty. Ëtsäjtëm, njantsy nyijawëyäˈänëm wiˈix tyuundë ja saserdotëty jam Israel, pes yëˈë myaytyäˈägan ko mä ndiempëˈäjtëm nan taˈˈatandëbë saserdotëty diˈib mas mëj itandëp. Kristë yëˈë tuump Saserdotë Wintsën, ets yëˈë mëët tyunäˈändë jam tsäjpotm ja 144,000 saserdotëty diˈib nanduˈun tunandëp rey (Eb. 4:14; 8:3-5; 10:1).
15, 16. ¿Tijaty xytyukˈijxëm ko Jyobaa yëˈë nyëˈëmoopy tyuˈumoopy ja tuumbë “diˈibë kuwijy es tyiimpy ti wyintsën tsyejpy”?
15 Mä jëmëjt 1919, ja Jesus twinˈijxy tuk grupë Dios mëduumbëty diˈib jukyˈatandëp tsäjpotm parë tyundët extëm ja tuumbë “diˈibë kuwijy es tyiimpy ti wyintsën tsyejpy”. Tyäˈädë tuumbë, yëˈë diˈib xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm wiˈix yajtunäˈänyë Diosë tyuunk ets tmoˈoy ja käˈäy ukën näˈä meerë dyajtëgoyˈattë pënaty pyanëjkxtëbë Kristë (Mat. 24:45). ¿Nˈijxëm yajxon ko Dios kyupëjkypyë tyäˈädë tuumbë diˈibë kuwijy?
16 Satanás mëdë jyaˈayëty të tjayajtuˈuˈadukäˈändë tijaty tyuumpy ja tuumbë diˈib kuwijy. Koxyëp kyapudëkëtyë Jyobaa, kyajxyëp mbäät të dyajtuˈuyoˈoytyë tyäˈädë tuunk. Pes të tyunyëty majtskë Mat. 24:14). Yajxon nˈijxëm ko Jyobaa yëˈë tyam nyëˈëmoopy tyuˈumoopy ja nyax kyäjpn ets mëjwiin kajaa tkunuˈkxy.
tsip abëtsemy naxwinyëdë ets të yˈamääytyaˈagyë meeny sentääbë mä tukëˈëyë it lugäär. Nan të yaˈëxjëdit yajpajëdittë Diosë kyäjpn ets axëëk të jyantsy yajtundë. Perë tyäˈädë tuumbë diˈib kuwijy, duˈunyëm të tmooyë kyaˈay yˈukën pënaty pyanëjkxtëbë Kristë. Nˈokwinmäˈäyëm nuˈunën nmëdäjtëmë ëxpëjkpajn, naxy taxtujk mëgoˈpx ayuk ets naa mayˈäjtën nˈaxäjëm. Tyäˈädë yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko ja tuumbë diˈib kuwijy, yëˈë pudëjkëdëbë Dios. Ja tuk pëky diˈib xytyukˈijxëm ko kunuˈkxëdëbë Jyobaa, yëˈë ko dyajtuˈuyoˈoytyë ja tuunk mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Pesë tyäˈädë oybyë ayuk yaˈëwaˈkxy yajkäjpxwaˈkxy “mä tëgekyë naxwinyëdë” (17. ¿Wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko nbudëjkëm amumduˈukjotë Jyobaa kyäjpn diˈib tyam yajtuumpy?
17 Nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Nmëjjäˈäw ngunuˈkxyjyäˈäwëbëts kots nyajpääty mä Jyobaa kyäjpn?”. Jyobaa të yajxon dyajnigëxëˈëky ko kyupëjkypyë nyax kyäjpn, duˈun extëm ko tkejxyë jëën desde tsäjpotm ja tiempë mä jyukyˈäjttë Moisés mëdë Aarón. Extëm nˈijxëm, taaˈäjtp kanäk pëky tiko mbäät nguˈëˈëw ngukäjpxëm (1 Tes. 5:18). ¿Wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko nbudëjkëm amumduˈukjotë Jyobaa kyäjpn diˈib tyam yajtuumpy? Ko nguytyuˈunëm ja ëwij käjpxwijën diˈibë Biiblyë xymyoˈoyëm mä ëxpëjkpajn, mä reunyonk, mä asamblee, ets ko njotmoˈoyëm mas niˈigyë mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets mä jäˈäy nyaˈëxpëjkëm (1 Kor. 15:58).
18. ¿Ti net tyam ndunäˈänëm?
18 Nˈokpëjtakëmë winmääy parë nguytyuˈunëm tijaty xytyukniˈˈijxëmë Levítico. Nan nˈoktuˈunëmë mëjääw parë Jyobaa tkupëkët tijaty ndukwintsëˈkëm, ets nˈokmëduˈunëm mët ko nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty xytyukmëduˈunëm. Nˈokmooyˈadëtsëm diˈib mas oy mët ko ntsojkëm amumduˈukjot, ets nˈokpudëjkëm winë ääw winë jot ja kyäjpn diˈib tyam yajtuumpy. Ko nduundäˈäyëmë tyäˈädë, yëˈë netyë Jyobaa ndukˈijxëm ko nmëjjäˈäw ngunuˈkxyjyäˈäwëm ko yëˈë nmëduˈunëm ets ko xyTyestiigëˈäjtëm.
ËY 96 Mëjwiin kajaa Diosë yˈAyuk nyajtsobatëm
^ parr. 5 Tadë liibrë diˈib xyëwˈäjtypy Levítico, myëmiimpy mayë ley diˈibë Jyobaa myooy ja israelitëty. Dios mëduumbëty kyaj tiko tnekymyëmëdowdëdë tyäˈädë ley, per mbäät pyudëkëdë. Mä tyäˈädë artikulo nˈixäˈänëm tijaty mbäät xytyukniˈˈijxëmë Levítico.
^ parr. 4 Levítico 16:12, 13, MNM: “Taats dyajˈutsëty ja poomjogëˈëny [poomˈajojkën] mëët yëˈë jëënbajk, mëdiˈibë nyëbëkëbën mä yëˈë potyën mä ja wintsëˈkën yajˈyakyën, jambë yajpäätyën Dios wyindum, ets majtsk woogyën yëˈë poom mëdiˈibë oy päˈäkxuˈkpën, ets ënet tmënëjkxëty jap witˈëdëytyuk jëxkëˈp mä ja kääxë jap yajpäätyën. 13 Ets jap tˈëbëkëty ja poom mä ja jëënbäjkën jam Dioswindum, ja jok mëdiˈibë jap pëtsëëmbën mä ja poomjogëˈëny, yëˈëts nyijok nyiwiixëp ja kääxë ja yˈëgëˈë, këdiibë ja Aaron yˈoogëty”.
^ parr. 4 Ja israelitëty, jaayë tnoˈktë ja päˈäkxuˈkpë mä tˈawdattë Jyobaa mä ja tabernakulo ets jantsy wäˈäts dyajnaxtë (Éx. 30:34-38). Pënaty jukyˈäjttë ja tiempë mä Jesus jyukyˈajty, kyaj mä yajmaytyaˈaky ko dyajtuundë tyäˈädë päˈäkxuˈkpë parë tˈawdäjttë Dios.
^ parr. 9 Jap niˈigyë yajnimaytyaˈaky ja wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp mä Perspicacia para comprender las Escrituras, volumen 2, pajina 523 ets mä rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm 1 äämbë eneerë 2012, pajina 20 parrafo 11.
^ parr. 10 Levítico 3:6, 14-16, MNM: “Pënë yëˈë kubixyny [borreegë] yëˈë Dios mdukwintsëˈëgëjandëp, mëët ko xytyunäˈändë ja neyˈëëwˈoy neygyäjpxˈoyë. Yëˈë mwintsëˈkënyˈattëp yëˈë mëdiˈibë oy mëkën ets kaˈpxyën oy yëˈëjëty yëˈë yaˈaybyë ëgë toˈoxypyë. 14 “Mëdiˈibë ënety yajkypyën yäˈädë ayajk agoˈonën jyëgyejpy yëˈë Dios tukwintsëˈëgëty tëgokyë ja nyiˈon mëdiˈibë ënety jam nyëtsujkypyën mä ja tyiintsyën. 15 Nenduˈun ja myëjtiintsy majtskëty, ets ja yˈon mëdiˈibë yajjënajkypyën mä pyuuy xyixy ets ja on mëdiˈibë jam jënäjkpën mä myetsën, mëdiˈibë mëët tuˈugyë dyajënakëtyën ja mëjjatyëtypyë ja tyiintsy. 16 Ja teety yëˈë nëjkx tninoˈoky tëgokyë yäˈädë mä yëˈë potyën mä ja wintsëˈkën yajˈyakyën, tuˈuk ja jëˈkxy pëky mëdiˈibë ja Dios yajtukwinnoˈkp yäjtukwindooybyën. Tukëˈëyë ja on Dios ja jyaˈäjtäˈäjëp”.
^ parr. 13 Levítico 9:23, 24, MNM: “Ënet ja Moisés mëët yëˈë Aarón jap tyëjkë tsäjptëgoty, mä jap ja Dios mëët ja neybyäädë yˈityën. E ko ojts pyëtsëmdë, taats ojts tkunuˈkxtë ja Israel jäˈäyëty. Taanëm ojts ja Dios nyeynyigëxëˈëgyë mëët yëˈë mëjˈäjtën mä ja nax käjpnën. 24 Duˈun kyëdaky, ta tuˈuk yëˈë mëjjëën yaˈangën, ets ojts tukkëdaˈaky ja jëyujkˈooky ets dyatooygyëdaktääy tukëˈëyë nuˈun ënety jamën mä ja potyën mä ja wintsëˈkën yajˈyakyën. Ko duˈun yajˈijxy ënet yëˈë Israel jäˈäyëty tyëjkëtyë yaxpë jojkpë mëët ja xoondakën, ets tëgokyë nyeyjyijtaktääyëdë naxkëjxy, ets ojts ja Dios tˈawdattë, mëët tuˈuk ja neywyintsëˈëgë”.
^ parr. 57 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: Ja Xëëw mä Yajpokymyaˈkxtë ja israelitëty, ja saserdotë wintsën tmëdëkë mä ja lugäärë Mëk Wäˈätspë ja päˈäkxuˈkpë ets ja jëënbäjk, ta net tnoˈoky ets ja tëjk tyuktuky mët ja päˈäkxuˈkënë. Ta net tmëdëkë myëmajtskˈok ja jëyujk animalë nyeˈpyny diˈib yajtukuyäjkp ja poky kaytyey.
^ parr. 59 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: 1) Tuˈugë israelitë ttukkëwitsë borreegë ja saserdotë parë dyaky extëmë wintsëˈkën diˈib yajtuˈugyëp, duˈun mëdë fyamilyë tmoˈoytyë dyoskujuyëmë Jyobaa.
^ parr. 61 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: 2) Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, ojts dyajnigëxëˈëky ko mëk ttsokyë Tyeety ko tmëmëdooy ets ko tpudëjkë ja yˈëxpëjkpëty parë nanduˈun ttundët.
^ parr. 63 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: 3) Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të myëjjäˈäyënë ets kyaj oy mëk nyekyyajpääty, tjäˈäyë neky parë yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy, duˈun tmoˈoyë Jyobaa diˈib mas oy myëdäjtypy.
^ parr. 65 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: Febreerë poˈo 2019, nmëguˈukˈäjtëm Gerrit Lösch, Diˈib wyoowˈyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty, tnigajpxy ko të pyëtsëmyë Traducción del Nuevo Mundo mä ayuk alemán. Agujk jotkujk nyayjyawëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib Alemania ko dyajtundë tyäˈädë jembyë Biiblyë mä yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë, duˈun extëmë tyäˈädë nimajtskpë nmëguˈukˈäjtëm.