1, 2. ¿Wiˈix kyaj tuknax tijaty ttuundë Acab mëdë Manasés, ets ti yaˈˈatsoowëmbitäämp?

 MÄ BIIBLYË yajmaytyakp nimajtskë rey. Tuˈuk jam ojts yˈaneˈemy Israel, mä ja mäjkpë tëëm ääts, ets ja tuˈuk jam Judá, mä ja majtskpë tëëm ääts. Min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyäˈäktë. Yëˈëjëty wiink tiempë jyukyˈäjttë, per tuˈugyë tijaty ttuundë. Nimajtsk kyaj tmëmëdoowdë Jyobaa ets yajpokytyuundë nax käjpn, yˈawdäjttë wiink dios ets yaˈoˈk yajtëgooytyë jäˈäy. Per niduˈuk, duˈunyëm ttuunyë axëkˈäjtën axtë ko yˈoˈky. Per ja tuˈuk jodëmbit, myastut ja axëkˈäjtën diˈibë nety të ttuny ets ojts yajpokymyeˈkxy. ¿Pënaty yajmaytyaktëp?

² Ja rey diˈib ojts yˈaneˈemy Israel txëwˈäjty Acab, ets ja diˈibë ojts yˈaneˈemy Judá, yëˈë Manasés. Tyäˈädë nimajtskpë rey kyaj tuknax tijaty ttuundë ets mëjwiin kajaa xytyukniˈˈijxëm mä tidën yˈandijpy ko tuˈugë jäˈäy jyodëmbity amumduˈukjot (Apos. 17:30; Rom. 3:23). ¿Ti yˈandijpy ko tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity ets wiˈix dyajnigëxëˈëky? Jëjpˈam nnijäˈäwëm mët ko niˈamukë ntsojkëm etsë Jyobaa xypyokymyaˈkxëm ko nbokytyuˈunëm. Parë nˈatsoowëmbijtëm, min jawyiin nˈoknimaytyakëmë tyäˈädë nimajtskpë rey ets nˈokˈijxëm tijaty mbäät xytyukniˈˈijxëm. Ta net nˈixäˈänëm wiˈixë Jesus ojts tnimaytyaˈaky mä tidën yˈandijpy ko njodëmbijtëm amumduˈukjot.

3. ¿Wiˈix ojts yˈaneˈemy ja rey Acab?

³ Acab, yëˈë ja myëjëxtujkpë rey diˈibë ojts yˈaneˈemy jam Israel, yëˈë mëët pyejkyë Jezabel, ja nyëëxë rey Sidón. Ets ak yëˈë nety jam tsënääytyëp ja kumeenyjyaˈaytyëjk mä ojts yˈaneˈemy. Mbäätxyëp ja israelitëty ojts jyakumeenyjyaˈaytyäˈäktë ko pyejkyë Acab mëdë Jezabel, per niˈigyë tyukmëjagamgakëdë Jyobaa. Jezabel  yëˈë nety yˈawdäjtypyë Baal ets yˈanmääyë Acab parë dyajmëjwindëkëdë taabë relijyonk mä jäˈäy axëëk yˈadëˈëtstë. Ko nyëjkxtë mä ja templë, ta axëëk nyaymyëtˈit nyaymyëttsëënëdë ets dyaˈooktë yˈuˈunk yˈënäˈk parë ttukwintsëˈëgëdë ja dios diˈib yˈawdäjttëp. Mientrësë nety yˈaneˈemyë tyäˈädë toxytyëjk, niˈamukë ja Jyobaa kyugajpxy ojts tkuˈayowëdë, pes nimay yˈoˈktë (1 Rey. 18:13). Acab “mas oˈktëy yˈadëtsy Jyobaa wyindum, këdiinëm ja diˈibë nety të yˈanaˈamdë” (1 Rey. 16:30). Jyobaa yˈijxypyë nety tëgokyë tijaty tyuumbyë Acab etsë Jezabel, per pyaˈˈayoow ja nyax kyäjpn. Pääty tkejxy ja kyugajpxy Elías parë nëjkx pudëkëdë ja nax käjpn ets jyodëmbittët. Perë Acab mëdë Jezabel kyaj ttimmëdowandë.

4. ¿Wiˈixë Jyobaa tˈanmääyë Acab ttukumëdowäˈäny, ets ti net tyuun?

⁴ Jyobaa ojts kyëjxnë myaˈkxtujkën ko tiempë nyajxy. Kyajxë Elías parë nëjkx tˈanëëmë Acab mëdë Jezabel ko tyukumëdowaampy tijatyë nety tyuundëp, ko oˈktäˈäyandëp ja fyamilyë. Jantsy axëëgë Acab nyayjyäˈäwë ko duˈunë Elías yˈanmääyë. ¿Ti net tyuun? Ta ojts yujy tyudaˈaky (1 Rey. 21:19-29).

5, 6. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Acab kyaj nety të jyodëmbity amumduˈukjot?

⁵ Acab ojts jyayujy jyatudaˈaky, per kyaj dyajnigëxëˈky mä tijaty tyuun ko të nety jyantsy jyodëmbity. Pes kyaj dyajkutëgooy jam Israel mä nety yaˈˈawdatyë ja dios Baal ets nan kyaj tˈanmääy ja nax käjpn parë tˈawdatëdë Jyobaa. Tijaty ok yˈaktuun, ja ojts dyajnigëxëˈëky ko kyaj nety të jyodëmbity amumduˈukjot.

⁶ Ko tiempë nyajxy, ta Acab tˈanmääy ja rey Jehosafat diˈibë nety oy anaˈamp Judá parë mëët nyayajtuˈugyëdët ets tsyiptundët mëdë asiirië jäˈäy, perë Jehosafat ta yˈanmääyë parë dyajtëwëdë Jyobaa kyugajpxy. Tim ëgäˈäny, Acab kyaj ttimˈoymyëdooy, pes jyënany: “Ta tuˈuk yˈakwëˈëmyë yetyëjk diˈib mbäät nyajnidëˈëwëm wiˈix jyënaˈanyë Jyobaa, jeˈeyë ko nˈaxëkˈijxypyëtsë taabë jäˈäy, mët ko ninäˈäts xykyatuknikäjpxpetyë oyˈäjtënë ak yëˈë diˈib kyaj yˈoyëty”. Per oy duˈun yˈokjënany, ta ojts tninëjkxy ja kugajpxy Micaya ets yˈanmääyë ko tukmiin tukëdakëbë nety ja amay jotmay. Per en lugäär jyodëmbitëdë Acab ets tˈanëëmëdë Jyobaa parë pyokymyaˈkxëdët, niˈigyë ojts tniˈanaˈamë parë Micaya yajtsumët (1 Rey. 22:7-9, 23, 27). Per oyë Micaya jyayajtsuumy, Jyobaa yaˈˈadëëw tijatyë nety të ttuknibëjtäägë. Pes ko Acab ojts nyijkxy tsiptuumbë, ta jamë jäˈäy yaˈoˈkë (1 Rey. 22:34-38).

7. ¿Ti Jyobaa yajnigëxëˈk ko Acab yˈoˈky?

⁷ Ko yˈoˈkyë Acab, ta Jyobaa dyajnigëxëˈky wiˈixë nety wyinmay mä tyäˈädë yetyëjk. Ets ko ja rey Jehosafat jyëmbijty oy mëk mä jyëën tyëjk, ta Jyobaa tkejxy ja kyugajpxy Jehú parë nëjkx dyajtëy tiko nety të nyayajtuˈugyëty mëdë Acab. Duˈunë Jehú yˈanmääyë: “¿Ti oyë duˈun ko xypyudëkë axëkjäˈäytyëjk ets xytsyoky pënaty yˈaxëkˈijxypyë Jyobaa?” (2 Crón. 19:1, 2). Koxyëbë Acab jyodëmbijty amumduˈukjot, kyajxyëp tiko Jehú jyënany ko Acab axëkjäˈäy ets ko “yˈaxëkˈijxypyë Jyobaa”. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Acab mëk tjäˈäwë tijatyë nety të ttuny, per kyaj jyodëmbijty amumduˈukjot.

8. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajmaytyaˈagyë rey Acab?

⁸ ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajmaytyaˈagyë Acab? Ko Elías yˈanmääyë ko fyamilyë yajtukumëdowäämbë nety tijaty të ttuny, Acab ta ojts yujy tyudaˈaky. Ets oy ko duˈun ttuuny. Per tijaty ok yˈaktuun, ta dyajnigëxëˈky ko kyaj nety të jyodëmbity amumduˈukjot. Pes ko tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity, kyaj jeˈeyë tmëkjawë tijaty të ttuny. Parë njaygyujkëm tidën yˈandijpy, min nˈokˈijxëm wiˈix yajnimaytyaˈagyë Manasés.

9. ¿Tijaty tyuunë rey Manasés?

⁹ Ko nyajxy naa 200 jëmëjtën, ta Manasés tyëjkë anaˈambë jam Judá. Per mas oˈktëy yˈadëtsy këdiinëmë Acab. Biiblyë jyënaˈany ko “tim tëkatsy ojts winë tuunë, aakjäˈä mëtiˈipë Wintsën  yˈëxëëkˈijxypyën” (2 Crón. 33:1-9, TY). Manasés kyojë altaar mä tpëjtaky kanäägë dios diˈibë netyë jäˈäy yˈawdäjttëp axtë myëdëjkë tuˈugë agojwinax mä Jyobaa tyëjk, waˈan yëˈëjëty mä nety të dyajnikojtuˈuttë wiˈixë jäˈäy nyaymyëtˈit nyaymyëttsëënëdë parë tˈawdattët. Yajtuunë xëwëj xëmaabyë, jäˈäy diˈib tijaty nyasjäˈäwëp etsë brujëtëjk. Nan “yajpëyëˈkë nyëë nyeˈpynyë jäˈäy diˈibë nety kyaj ti të ttuundëgoy”. Yaˈoˈk yajtëgooy mayë jäˈäy ets axtë ojts “ja yˈuˈunk yˈënäˈk dyajnitoy” parë ojts ttukwintsëˈëgë ja wiink dios (2 Rey. 21:6, 7, 10, 11, 16).

10. ¿Wiˈixë Jyobaa tjëjwijtsëmbijtyë rey Manasés, ets ti net tyuun?

¹⁰ Jyobaa myëgäjpxë Manasés mët yëˈëgyëjxm ja kyugajpxyëty, per kyaj myëdooy, duˈun yˈadëtsy extëmë Acab. Päätyë “Jyobaa ojts tnasˈixë parë ja soldäädëtëjk diˈib Asiria tnidëkëdët ja [Judá]. Ta tmäjtstë Manasés mëdë pujxnˈajoˈkn ets tˈatsuum tkëtsuumdë mëdë pujxndejpxyny ets ojts tmënëjkxtë Babilonia”. Ets jap jyawë pujxndëgoty ojts tmëmay tmëdäjty tijatyë nety të ttuny. Manasés “mëjwiin kajaa ojts yujy tyudaˈaky Dios windum”. Per kyaj yëˈëyë ttuuny. Nan ojts “tmëgajpxyë Jyobaa Dios” ets “xëmë tmënuˈkxtaky”. Manasés ajëmbijt jodëmbijt. Ets yˈijx jatëgokë Jyobaa extëmë Dyios diˈib mbäät yëˈëyë tˈawdaty ets tmënuˈkxtaky janääm jatsojk (2 Crón. 33:10-13).

11. ¿Wiˈixë Manasés dyajnigëxëˈky ko jodëmbijt amumduˈukjot? (2 Crónicas 33:15, 16, TY).

¹¹ Ko tiempë nyajxy, Jyobaa ojts tˈatsoowëmbijtë nyuˈkxtakënë Manasés. Pes yˈijx ko të nety tjantsy yajtëgatsyë jyot kyorasoon, ets yajnigëxëˈk mä myënuˈkxtakë. Jyobaa pyaˈˈayoow ko tˈijxy wiˈix yˈajëmbijty jyodëmbijty ets pääty jatëgok tnasˈijxë yˈanaˈamët. Manasés tyuunë mëjääw parë ojts dyajnigëxëˈëky ko të nety jyantsy jyodëmbity amumduˈukjot. Manasés kyaj tijaty ttuuny extëmë Acab. Pes yajtëgäjts tijatyë nety kyaj oy të ttuny ets yajjëwäˈk mä netyë jäˈäy tˈawdattë ja dios diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty, nan pyudëjkë ja nax käjpn parë yëˈëyë tˈawdattëdë Jyobaa (käjpxë 2 Crónicas 33:15, 16, TY). * Pääty tsojkëbë nety tmëdatëdë mëbëjkën ets yˈitët jotmëk parë duˈun ttunët. Kanäk jëmëjtë nety të ttuunkˈatyë axëkˈäjtën, kyaj tmooyë oybyë ijxpajtën ja fyamilyë ets ni ja nyax kyäjpn. Per ko ojts myëjjäˈäyënë, ta dyaˈoyëyany tijatyë nety kyaj oy të ttuny. Waˈan mëjwiin kajaa tpudëjkë ja yˈokmäängë Josías, diˈib ok jantsy oy ojts yˈaneˈemy (2 Rey. 22:1, 2).

12. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajnimaytyaˈagyë Manasés ko jyodëmbity amumduˈukjot?

¹² ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm yajnimaytyaˈagyë Manasés? Ko kyaj jeˈeyë jyëmbijty yujy tudaˈaky, nenduˈunën tˈamdooy tpëjktsooyë Jyobaa parë pyokymyaˈkxëdët ets dyajtëgäjtsyë jyukyˈäjtën. Nan tyuunë mëjääw parë dyaˈoˈoyë tijatyë nety kyaj oy të ttuny, yˈawdäjtë Jyobaa ets nan pyudëjkë ja nax käjpn parë duˈun ttundët. Extëm  yajnimaytyaˈagyë Manasés, pudëjkëdëp axtë pënaty mëjwiin kajaa të pyokytyundë. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa oyjyaˈay ets xypyokymyaˈkxäˈänëm (Sal. 86:5). Jyobaa pyokymyaˈkxaampy pënaty jodëmbijttëp amumduˈukjot.

13. ¿Ti ijxpajtën mbäät xypyudëjkëm parë njaygyujkëm tidën yˈandijpy ko tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity?

¹³ Extëm të nˈijxëm, Manasés kyaj jeˈeyë tmëkjäˈäwë tijatyë nety të ttuny. Tyäˈädë mëjwiin kajaa tijaty xytyukniˈˈijxëm. Parë njaygyujkëm, nˈokwinmäˈäyëmë tyäˈädë ijxpajtën. Nˈokpëjtakëm ko nëjkx xyjyuyaˈanyë tsäjpkaaky, ko jam mjäˈty, ta xyˈamdoy ja tsäjpkaaky, per yëˈë jäˈäy mmooyëbë arinë. ¿Oyëdaa mnayjyawëdët? Kyaj. ¿Tiko kyaj? Pesë arinë jantsy tuump parë yˈoyë ja tsäjpkaaky, per kyaj yëˈë të xyˈamdoy. Nenduˈunën jyaty mëdë Jyobaa, kyaj jeˈeyë ttsoky ets ja pokyjyaˈay tmëkjawët ja pyoky kyaytyey, yëˈë tsyojkypy parë jyodëmbitët amumduˈukjot. Pääty, ¿tijatyëdaa aktsojkëp ttunët ja pokyjyaˈay? Min nˈokˈijxëm wiˈixë Jesus tnimaytyaky mët tuˈugë ijxpajtën.

14. ¿Ti tyuun ja mixy diˈibë Jesus myaytyak parë dyajnigëxëˈky ko tamë nety ëgäˈäny jyodëmbity?

¹⁴ Mä Lukʉs 15:11-32 japë Jesus tmaytyaky tuˈugë ijxpajn mä tuˈugë mixy diˈib ojts tsyoˈonë mä tyëjk. Kyaj ja tyeety tnekymyëmëdooy, ta ojts tsyoˈonë ets ojts nyëjkxnë “jagam mä wiink naxwinyëdë”. Axëëk jamë jyukyˈäjtënë ojts dyajnëjkxy. Per ko tpaty ja amay jotmay, ta ojts tmëkjawë tijatyë nety të ttuny ets tpëjkyë kuentë ko oyë nety yajpääty mä ja tyääk tyeetyë tyëjk. Jesus jyënany ko ja mixy yajtëjkë ja jyot wyinmäˈäny, pääty jyënany ko jyëmbitäˈäny ets tˈamdowäˈänyë maˈkxën ja tyeety. Jëjpˈamë nety tjaygyukët ko tijaty të ttuny kyaj yˈoyëty, per kyaj nety jeˈeyë tsyokyëty tjaygyukët. Tsojkëbë nety dyajtëgatsët ja jyukyˈäjtën.

15. ¿Wiˈix dyajnigëxëˈky ja mixy diˈibë Jesus myaytyak ko të nety jyantsy jyodëmbity?

¹⁵ ¿Wiˈix ja mixy dyajnigëxëˈky ko të nety jyantsy jyodëmbity? Jaˈko tsyoˈony mä nety jam yajpääty ets jatëgok jyëmbijty mä tyëjk. Ko jyajty, ta nyaybyatë mët ja tyeety ets tˈanmääy: “Tëts nduundëgoy mä Dios es mët mij. Kyajts xynyekynyitëkë es mjënäˈänët kots mij xyˈuˈungëty” (Luk. 15:21). Ko duˈun jyënany winë ääw winë jot, ta dyajnigëxëˈky ko oyë nety jatëgok yˈitäˈäny mëdë Jyobaa. Nan yˈëxkäjp ko extëmë nety të yˈadëˈëtsy, të nety tˈaxëktunyë tyeety. Ets tyunaambyë netyë mëjääw parë jatëgokë tyeety kyupëkëdët, axtë jënan ko oytyim yajtuumbëˈat tyim yajmosëˈatët (Luk. 15:19). Tyäˈädë ijxpajtën diˈibë Jesus myaytyak xyˈajäjt xyjotjäjtëm. Ets pënaty tuundëp mëjjäˈäy nan mbäät pyudëkëdë parë tnijawëdët pën të jyantsy jyodëmbity tuˈugë jäˈäy diˈibë mëjwiin kajaa të pyokytyuny.

16. ¿Tiko näˈäty tsip tnijawëdët ja mëjjäˈäytyëjk pën të tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity?

¹⁶ Tsiptakp parë mëjjäˈäytyëjk dyajwingëdäˈäktët pën tëëjën tuˈugë jäˈäy jyantsy jyodëmbity mëdiˈibë të pyokytyuny mëjwiin kajaa. ¿Tiko? Yëˈko yëˈëjëty kyaj tnijawëdë ti japˈäjtp mä  jäˈäyë jyot kyorasoon. Pääty, tsojkëp yajxon tˈixtët pën tëdën jyantsy jyodëmbity ets ko tyam yˈaxëkˈijxypy tijaty të ttuny. Per näˈäty, ko tuˈugë jäˈäy pyokytyuny mëjwiin kajaa ets ijxnidëˈkxy, mbäädë net ja mëjjäˈäytyëjk kyaj yˈittë seguurë pën tëdën jyantsy jyodëmbity.

17. 1) ¿Ti ijxpajtën mbäät xypyudëjkëm parë njaygyujkëm ko tuˈugë jäˈäy kyaj të jyantsy jyodëmbity ko jeˈeyë jyënäˈänët ko myëkjäˈäwëp ti të ttuny? 2) ¿Ti tsojkëp ttunët tuˈugë jäˈäy diˈibë të jyantsy jyodëmbity? (2 Corintios 7:11, TNM).

¹⁷ Nˈokpëjtakëm ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm kanäk jëmëjt pyokytyuny ko tmëttsëënë wiink toxytyëjk. Per kyaj tˈamdoyë naybyudëkë, niˈigyë ttukwinguyuˈutsy ja kyudëjk, ja myëtnaymyaayëbëty ets ja mëjjäˈäytyëjk. Per ok, ta tnijawëdë mëjjäˈäytyëjk ti tyuumbyë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, ets ta tˈanëëmëdë ko të kyaˈay mä ttuunkˈatyë yˈaxëkwinmäˈäny. Ko duˈun tˈanëëmëdë, ta tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm tkupëky ets kyëxëˈëky ko jyantsy myëkjäˈäwëp tijaty të ttuny. ¿Per yëˈëdën yajnigëxëˈkypy ko të jyantsy jyodëmbity? Kyaj. Pes tsojkëp ja mëjjäˈäytyëjk tˈixtët pën të jyodëmbity amumduˈukjot. Tyäˈädë jäˈäy kyaj jeˈeyë të pyokytyuny tuktëgok mët ko të yˈayoˈonbääty, kanäkˈokën të pyokytyuny mëjwiin kajaa ets jëmëjtˈamën të ttuunkˈaty. Kyaj këˈëm të tnigajpxy, netnëm ko të yajnijawë, taanëm ja mëjjäˈäytyëjk të yajtukˈawanëdë. Pääty, tsojkëp ja mëjjäˈäytyëjk yajxon tpayeˈeytyët ets tˈixtët pën tëdën ja pokyjyaˈay tjantsy yajtëgatsyë wyinmäˈäny ets pën të tmastuˈuty ti nety tyuunkˈäjtypy (käjpxë 2 Corintios 7:11, TNM). * Naxäämbë tiempë parë nyayaˈoyëdët ets dyajnigëxëˈëgët ko tëdën jyantsy jyodëmbity. Pääty mbäät yaˈëxkexy mä kongregasionk (1 Kor. 5:11-13; 6:9, 10).

18. ¿Wiˈix dyajnigëxëˈëky ja diˈib të yaˈëxkexy ko të jyantsy jyodëmbity, ets wiˈix wyimbëtsëmäˈäny?

¹⁸ ¿Wiˈix dyajnigëxëˈëky ja diˈib të yaˈëxkexy ko të jyantsy jyodëmbity? Tsojkëp jëjwitsë yeˈeyët reunyonk ets ttunët extëm ja mëjjäˈäytyëjk yˈanëˈëmxëdë, xëmë nyuˈkxtäˈägët ets tˈëxpëkëdë Biiblyë. Nan tsojkëp ttunëdë mëjääw parë tjëjpkudijët tijaty mbäät jatëgok yajtëgoyëty. Pën tyuumbyë mëjääw parë jatëgok oy yˈitët mëdë Jyobaa, mbäät yˈity seguurë ko Jyobaa jantsy pokymyaˈkxanëp ets ko ja mëjjäˈäytyëjk pudëkëyanëdëp parë jatëgok jyëmbitët mä kongregasionk. Per ja mëjjäˈäytyëjkëty nyijäˈäwëdëp ko tuˈuk tuˈugë jotmay tëgatsyaty yajpayeˈeyaˈany, pääty oy ko tˈixtët wiˈix mbäät yˈoyë tuk tuˈugë jotmay ets kyaj net ttimˈyaˈˈaniˈigyëdët mä jam tpayeˈeytyë ja nmëguˈukˈäjtëm.

19. ¿Ti tsojkëp ttunët ja pokyjyaˈay parë dyajnigëxëˈëgët ko të jyantsy jyodëmbity? (Ezequiel 33:14-16, TY).

¹⁹ Extëm të nˈijxëm, ko tuˈugë pokyjyaˈay jyantsy jyodëmbity kyaj jeˈeyë tˈandijy ko tmëkjawë tijaty të ttuny, nenduˈunën dyajtëgatsët  ja jyot wyinmäˈäny ets dyajnigëxëˈëgët mä tijaty tyuumpy. Tsojkëbën tmastuˈudët ja axëëkpë jyukyˈäjtën ets jatëgok tmëmëdowëdë Jyobaa yˈanaˈamën (käjpxë Ezequiel 33:14-16, TY). * Diˈibën mas jëjpˈam mbäät ttunyë tyäˈädë jäˈäy, yëˈko jatëgok oy yˈitët mëdë Jyobaa

20, 21. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm ko pën pyokytyuny mëjwiin kajaa?

²⁰ Jesus nyimaytyak tii ja tuk pëky nyimiin yä Naxwiiny ko jyënany: “Tëts nminy es [nyaxëtsowët] yëˈë pekyjyaˈaytyëjk es jyodëmbittët” (Luk. 5:32). Nenduˈunën ëtsäjtëm mbäät nduˈunëm. Per ¿ti mbäät nduˈunëm pën nnijäˈäwëm ko tuˈugë mëtnaymyaayëbë të pyokytyuny mëjwiin kajaa?

²¹ Pën nguyuˈtsëm ja pyoky kyaytyey niˈigyë nˈaxëktunäˈänëm ets oy njanitënäˈäyëmbë, Jyobaa yˈijxtaapy tëgokyë (Prov. 5:21, 22; 28:13). Mbäät nbudëjkëm ja nmëtnaymyaayëbëˈäjtëm ko nˈanmäˈäyëm ko pudëkëyanëdëp ja mëjjäˈäytyëjk. Ets pën kyaj tnigäjpxäˈäny, ta ëtsäjtëm nnigäjpxëm. Duˈunë nety nyajnigëxëˈkëm ko njantsy pyudëkëyäˈänëm ja nmëtnaymyaayëbëˈäjtëm, yëˈko pën kyaj duˈun nduˈunëm, mbäädë net tmëjagamgeˈegyë Jyobaa.

22. ¿Ti nimaytyäˈägäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?

²² Per pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm jantsy kanäk jëmëjt kujk pyokytyuunë mëjwiin kajaa, ets ja mëjjäˈäytyëjk tˈixtë ko tsojkëp yaˈëxkaxët mä kongregasionk, ¿yëˈëdaa yˈandijpy ko kyaj të yajpaˈˈayoy? Mä jatuˈukpë artikulo nˈixäˈänëm ko Jyobaa jyëjwijtsëmbijtypy ja pokyjyaˈay mët ko tpaˈˈayoy, ets wiˈix mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtën.