Nëjkx parë xyʼixët diʼib tmëminy

Nëjkx mä myiny tukëʼëyë titulo

1923: myëgoˈpx jëmëjtëp

1923: myëgoˈpx jëmëjtëp

MÄ REBISTË The Watch tower 1 äämbë eneerë 1923, jyënany: “Mä yäˈädë jëmëjt mëjwiin kajaa tijaty yajtuknibëjktäägë yajtunäˈäny ets nitii duˈun kyaˈoyëty ko ndukmëtmaytyakëmë jäˈäy mëdiˈibë määy täjtëp ko miimp këdakpë oybyë jukyˈäjtën”. Mä taabë jëmëjt, pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë ojts twijtsˈoyëdë extëmë nety ryeunyonkˈattë, yˈasambleeˈattë ets yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë. Oy wyimbëtsëëmy, axtë tyambäät yaˈixy wiˈixë Diosë kyäjpn tuˈugyë nyayaˈitëdë.

PUDËJKËDË REUNYONK PARË TUˈUGYË NYAYAˈIJTËDË

Tuˈugë kalendaaryë mä myinyë tekstë ets ja ëy

Ko ja Diosë kyäjpn twijtstëgäjtsy tijaty mä jëmëjt 1923, pudëjkëdë nmëguˈukˈäjtëm parë tuˈugyë tˈawdäjttë Jyobaa. Mä rebistë The Watch tower nyimaytyak tuˈugë tekstë mëdiˈibë ijty yajjäjtp mä Reunión de Oración, Alabanza ets Testimonio, mëdiˈibë tuunë sëmään sëmään. Pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë yaˈoyëdë nanduˈun tuˈugë kalendaaryë mä tkëxjääytyë mëdiˈibë tekstë yˈëxpëkandëp sëmään sëmään ets ti yˈëwandëp bom bom, mbäädë nety tˈëwdë mä yˈëxpëktë naytyuˈuk o ko yˈëxpëktë tuk familyë.

Ko ijty tyuˈukmuktë pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ta tnimaytyäˈäktë wiˈix të kyäjpxwäˈkxtë, tmoˈoytyë dyoskujuyëmë Jyobaa, yˈëwdë ets axtë nyuˈkxtäˈäktë. Min nˈokˈijxëm wiˈix jyënanyë Eva Barney, mëdiˈibë nëbajt 1923 ko netyë jyëmëjt 15. Duˈun tnimaytyaky: “Ko ijty pën tnimaytyäˈägäˈänyë yˈeksperiensyë, ta wyäˈkëˈëky ets jyënaˈany extëm, yëˈëts nmoˈoyaambyë dyoskujuyëmë nWintsënˈäjtëm mët kots xytyukˈixyë yˈoyjyot yˈoywyinmäˈäny. Näägë nmëguˈukˈäjtëm jyantsy nyimaytyäˈägandëp ijtyë yˈeksperiensyë”. Eva duˈun tˈaknimaytyaky: “Nmëguˈukˈäjtëm Godwin mëdiˈibë nety mëjjäˈäy mëˈˈënäˈknë, jyantsy nyimaytyäˈägaampy ijtyë yˈeksperiensyë, per nëgooyë jeky tnimaytyaknë. Ko ijty ja kyudëjk tˈixy ko ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnäjxypyë reunyonk tam tsyipkaˈxnë, ta jeˈeyë ja myëmëjjäˈäy twoˈonˈyuˈkxy parë nyaxwaatsët”.

Tëgok mä tuˈukpë poˈo ja ijty tyuˈukmuktë parë nyuˈkxtäˈäktë, yˈëwdë ets tnimaytyäˈäktë yˈeksperiensyë. Mä rebistë The Watch Tower 1 äämbë abril 1923 jap tnimaytyaky ti ijty tyuundëp: “Ko kyujkwaˈkxy ja reunyonk ja mä mbäät xynyigäjpx xynyimaytyäˈäktë wiˈix ojts të mˈëwäˈkx të mgäjpxwäˈkxtë ets mnaymyëjääwmoˈoyëdët nixim niyam, pes ko duˈun xytyundët, ta tuˈugyë mˈittët”.

Ko duˈun tyuunë reunyonk mëjwiin kajaa pyudëjkë Charles Martin, tuˈugë publikadoor mëdiˈibë netyë jyëmëjt 19 ets tsyoony Vancouver (Canadá). Duˈun tnimaytyaky: “Japëts njäjty wiˈixëtsë jäˈäy nmëtmaytyäˈägët kojëts ninëjkxy winjëën windëjk. Xëmë ijtyë nmëguˈukˈäjtëm tnimaytyäˈäktë wiˈix ojts të kyäjpxwäˈkxtë. Ets yëˈëts xypyudëjkë parëts nnijawët wiˈixëtsë jäˈäy tmëtmaytyäˈägët ets wiˈixëts nˈatsowët ko tjëjpkugäjpxët”.

KO OJTS KYÄJPXWÄˈKXTË PUDËJKËDË PARË TUˈUGYË NYAYAˈIJTËDË

Ëxpëjkpajn Bulletin 1 äämbë mayë 1923

Ko yajwinˈijxy tijaty xëëw pyëtsëmäˈändë käjpxwäˈkxpë, pudëjkëdë nmëguˈukˈäjtëm parë tuˈugyë nyayaˈijtëdë. The Watch Tower 1 äämbë abril 1923, duˈun tnimaytyaky: “Parë nduˈunëmë Diosë tyuunk ets tuˈugyë nnayaˈijtëm, ta niˈamukë nbëtsëmäˈänëm tëjkˈayeˈebyë martës 1 äämbë mayë 1923 ets xëmë duˈun yajtunäˈäny martës xëëw ko ja poˈo yˈäänëˈëgët. Niˈamukën mbäät ja nmëguˈukˈäjtëm nyëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë.

Nanduˈun ijty yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ja ënäˈktëjkëty. Hazel Burford, tuˈugë kiixy mëdiˈibë netyë jyëmëjt 16, duˈun jyënany: “Ja ëxpëjkpajn mëdiˈibë yajtij Bulletin myëmiimpy ijty wiˈix mbäädë jäˈäy nmëtmaytyakëm ets tsojkëbë nety yajjatët agëbajky. a Mëdëts ja ndatwelë duˈunëts ijty njantsy kyäjpxwäˈkxtë”. Perë yäˈädë kiixy pyat tuˈugë jotmay. Duˈun tnimaytyaky: “Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety të myëjjäˈäyënë kyaj tˈoyˈijxy kotsë jäˈäy ndukmëtmaytyakyë Diosë yˈayuk. Mä taabë tiempë, pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë tamë nety nääk mëdiˈibë kyaj tjaygyukëdë ko tsojkëbën niˈamukë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtët axtë ja ënäˈktëjkëty” (Sal. 148:​12, 13). Perë yäˈädë kiixy duˈunyëm ojts kyäjpxwaˈkxy. Ko tiempë nyajxy, ta yajwooy mä Eskuelë mëdiˈibë Galaad ets yajkejxy misioneerë jap Panamá. Ko tiempë nyajxy, ta kyaj wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm tnekyˈijxtë ko ja ënäˈktëjk kyäjpxwäˈkxtë.

KO ASAMBLEE TYUUNË PUDËJKËDË PARË TUˈUGYË NYAYAˈIJTËDË

Ko tyuunë asamblee, pudëjkëdë nmëguˈukˈäjtëm parë tuˈugyë nyayaˈijtëdë, nanduˈun ijty nyëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Extëm nˈokpëjktakëm, ko tyuunë asamblee 31 äämbë marsë jap Winnipeg (Canadá). Niˈamukë ja nmëguˈukˈäjtëm ojts nyëjkxtë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë ets jantsy oy wyimbëtsëëmy ko duˈun ttuundë. Mä taabë jëmëjt ojtsë wiinkpë asamblee tyunyëty 5 äämbë agostë, ets jaa jäˈäy yˈojtstë naa wëxtujk mil. Jap Canadá ninäˈänëmë nety duˈunë jäˈäy kyatuˈukmuktë jantsy nimay mä asamblee.

Jap Los Ángeles (California), tyuunë asamblee 18 äämp axtë 26 äämbë agostë 1923. Mä nety kyatunyëtyë asamblee, ta jäˈäy dyajpëtsëëmdë mä perioodikë. Ets ja nmëguˈukˈäjtëm, jaa ojts dyajwäˈkxtë inbitasyonk naxy 500,000. Pyëjktaktë nanduˈunë letreerë mäjatyë karrë mä ojts tnigäjpxtë näˈä tyunäˈänyëtyë asamblee.

Pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë yˈasambleeˈattë Los Ángeles mä jëmëjt 1923

Ja nmëguˈukˈäjtëm Rutherford yajnäjx tuˈugë diskursë sääbëdë 25 äämbë agostë mä tnimaytyaky pënatyën yajtijtëp “borreegë ets tsyiibë”. Nyimaytyak ko pënaty yajtijtëp “borreegë”, yëˈë pënaty myëdoowˈijttëbë Diosë yˈayuk ets jyukyˈatäˈändë yä Naxwiiny mä ja tsujpë lugäär. Nanduˈun tnimaytyaky ko pënaty myëwingonandëbë Dios, tsojkëp ttukpëtsëëmduˈuttët ja Mëj Babilonia (Diˈibʉ Jat. 18:​2, 4). Ko tiempë nyajxy, ta pyëtsëëmyë duˈumbë trataadë ets miyonkˈam ojts dyajwäˈkxtë pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë.

“Naymyëjääwmoˈoyëdë nixim niyam, pes ko duˈun xytyundët, ta tuˈugyë mˈittët”

Mä yˈaktuunë asamblee, jaa jäˈäy tmëdoowˈijttë 30,000 naxy ja diskursë mëdiˈibë yajnäjxë nmëguˈukˈäjtëm Rutherford, mëdiˈibë xëwˈäjt: “Niˈamukë ja nasionk jam nyëjkxtë mä Armajedon, per miyonkˈamë jäˈäy mëdiˈibë tyam jukyˈäjttëp ninäˈä kyaˈoogäˈändë”. Ja nmëguˈukˈäjtëm mayë netyë jäˈäy tjëjpˈixtë mä asamblee, pääty tˈajuuytyujktë ja lugäär Coliseo de Los Ángeles. Yëˈë yajtuundë aparatë mëdiˈibë nety japˈäjtp mä taabë lugäär parë jäˈäy tmëdoowˈittët yajxon ja diskursë ets nimay nanduˈun tmëdoowˈijttë mä raadyë.

NIˈIGYË MYËJWINDËKË JA DIOSË TYUUNK ABËTSËMY NYAXWINYËDË

Mä jëmëjt 1923 niˈigyë myëjwindëjkë Diosë tyuunk jap África, Europa, India ets Sudamérica. Jap India, japë nety tsyëënë Adavimannathu Joseph, mëdiˈibë nidëdujkë yˈënäˈkuˈunk. Joseph pyudëjkë ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë nety yajpëtsëëmdëbë ëxpëjkpajn mä ja ayuk hindi, tamil, telugu ets urdu.

William Brown mëdë fyamilyë

Alfred Joseph etsë Leonard Blackman japë nety yajpäättë Sierra Leona ko tˈamdoowdë naybyudëkë mä kyopkë Jyobaa tyestiigëty jap Brooklyn (Nueva York). Ets ja yaˈˈatsoowëmbijttë 14 äämbë abril 1923. Alfred duˈun tnimaytyaky: “Ajotkumonëts ojts nyajmëgajpxy sääbëdë koots etsëts nyaˈˈanmääy: ¿Mijtsën të xyˈamdoyë mas nimayë ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë mä Sociedad Watch Tower?”. Tats nˈatsooy: “Duˈun, ëjtsëts të nˈamdoy, pes ëjtsëts të nyajtuknipëky”. Yëˈë nety të myëgajpxyëtyë William Brown. Yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm näämnëmë nety të jyäˈttë mä yäˈädë lugäär mëdë kyudëjk, Antonia, ets nimajtskë nyëëxuˈunk Louise etsë Lucy. Yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm netyë yaˈixyˈäjttë.

Alfred duˈun tˈaknimaytyaky: “Jopyëp yëˈëtsë nety mëdë Leonard ngajpxyë Biiblyë mëdiˈibë sëmään sëmään yajkäjpxp kots nˈijxy tuˈugë jäˈäy tyanë tëjkˈagëˈëy, yëˈëdëmë netyë William Brown mëdiˈibë mëk tsyojkypyë Jyobaa, ta jyënany ko jakumbom yëˈë nety diskursaratäämp”. Ni kyatukpoˈojëty dyäjktääyë ëxpëjkpajn mëdiˈibë nety myëdäjtypyën. Ko tiempë nyajxy, ta tˈamdooy mëgoxk milë liibrë, ets ok, ta niˈigyë tˈaktimˈamdooy, namayˈäjtënë jäˈäy tmooytyë. Yëˈë xëmë yajtuunë Biiblyë, duˈun mä kyäjpxwaˈkxy ets ko dyiskursaräjty, päätyë jäˈäy yˈixyˈäjtë William Brown mëdiˈibë Biiblyë tyimkäjpxtëëpy.

Betel mëdiˈibë Magdeburgo, naa jaa mä jëmëjt 1923

Kyaj nety japë Betel yˈokˈitanë Barmen (Alemania), pes wiinktsoow netyë nmëguˈukˈäjtëm tˈëxtäˈäyäˈändë lugäär ets të nety tnijawëdë ko ja soldäädëtëjk mëdiˈibë Francia nyibëdëˈëgandëbë nety ja käjpn. Pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë pyattë ja tëjk jap Magdeburgo mä nety mbäät dyajpëtsëmdë ëxpëjkpajn ets ta ojts nyëjkxnëdë 19 äämbë junië. Ojts nanduˈun tmënëjkxtë ja makinë mëdiˈibë yajpëtsëëmyë ëxpëjkpajn ets tijatyë nety yajtunandëp. Näämnëmë nety jap tsyoondë, ko pyëtsëëmy mä perioodikë ko të jäˈäyëty mëdiˈibë Francia tjaˈabëktë ja käjpn Barmen. Ja nmëguˈukˈäjtëm jyäˈäwëdë wiˈixë Jyobaa ojts kyunuˈkxëdë ets kyuentëˈäjtëdë.

George Young mëdë Sarah Ferguson etsë myëgaˈaxë Sarah

George Young mëdiˈibë tsënääy Brasil, ëwäˈkx käjpxwäˈkx mä tukëˈëyë ja paˈis ets mä yäˈädë lugäär ojts yajkojˈyë Betel. George, ta dyajpëtsëëmtsondakyë rebistë The Watch Tower mä ayuk portugués. Ko nyajxy majtsk poˈo tëgëk poˈo të nety tnayajwäˈkxnë, naxy 7 milë ëxpëjkpajn. Ko jyajty jap Brasil, ta tˈixyˈajtyë Sarah Ferguson mët nimäjtaxkë yˈënäˈkuˈunk, Sarah duˈunyëmë nety tkajpxyë rebistë The Watch Tower desde 1899, jeˈeyë ko kyajnëmë netyë wyinmäˈäny tpëjktaˈaky parë nyëbatët. Ets näämnëmë netyë George jap të jyaˈty ko Sarah nyëbejty mët nimäjtaxk ja yˈënäˈk.

“YAJMËDUNYË DIOS AGUJK JOTKUJK”

15 äämbë disiembrë 1923, ta tnimaytyakyë rebistë The Watch Tower wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm ojts pyudëkëdë ko yajwijtstëgäjtsy wiˈixë nety yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë, ryeunyonkˈattë ets yˈasambleeˈattë. Duˈun jap jyënany: “Yajxon nyigëxëˈëky ko ja nmëguˈukˈäjtëm niˈigyë dyajkëktëjkëdë ja myëbëjkën […]. Nˈoknayajtäˈtspëjkëm niˈigyë ets duˈunyëm nmëduˈunëmë Dios agujk jotkujk mä ja xëëw jëmëjt mëdiˈibë miimp këdakp”.

Mä jëmëjt 1924 mëjwiin kajaa nety tijaty tyunäˈäny jyatäˈänyëty. Pes pënatyë nety jap tuundëp mä kyopkë Jyobaa tyestiigëty jap Brooklyn, tapë nety kujk kanäk poˈo tyunëdë mä ja nax mëdiˈibë jyuuytyë jap Staten Island. Ets ko tsyondakyë jëmëjt 1924 ta tkojˈabajttë ja tëjk. Ko duˈun tyuundë, ta ja nmëguˈukˈäjtëm tuˈugyë nyayaˈijtëdë ets niˈigyë ojts tkäjpxwäˈkxtë ja Diosë yˈayuk.

Ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundë mä ja jëën tëjk yajkojy Staten Island

a Mëdiˈibë tyam yajtijp Wiˈix njukyˈäjtëm ets nDiosmëduˈunëm tijaty yaˈëxpëkäämp ets yajtukjayëyäämp.