Nëjkx parë xyʼixët diʼib tmëminy

Nëjkx mä myiny tukëʼëyë titulo

ARTIKULO MËDIˈIBË YAˈËXPËJKP 42

¿Listë myajpääty parë mmëdowäˈäny?

¿Listë myajpääty parë mmëdowäˈäny?

“Ja mëdiˈibë myëdäjtypyë wijyˈäjtën mëdiˈibë tsoˈomp mä Diosën […] listë yajpääty parë myëdowäˈäny” (SANT. 3:​17, TNM).

ËY 101 Nˈokmëduˈunëm tuˈugyë Jyobaa

MËDIˈIBË YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMP a

1. ¿Tiko tsyiptaˈaky nmëdoˈowëm?

 ¿MTSIPTAKXËP näˈäty mmëdowët? David ojts nanduˈun tsyiptakxëty. Pääty tˈanmääyë Dios: “Yaˈˈawatsëgëtsë nˈääw njot parë nmëmëdowët” (Sal. 51:12). Extëm nˈijxëm, David ojts tsyiptakxëty tmëmëdowëdë Dios oyë nety nuˈun mëk tjatsoky. Ëtsäjtëm nanduˈunën njäjtëm, ¿tiko? Myëduˈuk, yëˈko të duˈumbë jäˈäyˈäjtën nyajtukninäjxëm parë kyaj nmëdoˈowëm. Myëmajtsk, yëˈko Satanás yëˈëjën tsyojkypy parë kyaj nmëdoˈowëm, duˈun extëm kyaj tmëmëdooyë Jyobaa (2 Kor. 11:3). Myëdëgëëk, yëˈko duˈunën tyamë jäˈäy jyaˈayˈattë, yëˈë pyanëjkxëdëp ja “nyëˈë tyuˈu ja mëjkuˈu diˈibë yˈaneˈempy nidëgekyë diˈibë kyajpyëm tmëmëdoy ja Dios” (Éfes. 2:2). Pääty, oy ko nduˈunëmë mëjääw parë nmëdoˈowëm ets kyaj yëˈë nyajmadakëmë Satanás mëdë jyaˈay o ndukkäjpxëm ko nbokyjyaˈayˈäjtëm. Tsojkëbën nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ets pënaty të ttuknipëky parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm.

2. ¿Ti myaytyäˈägaampy ko jyënaˈany nˈijtëm listë parë nmëdoˈowëm? (Santiago 3:​17, TNM).

2 (Käjpxë Santiago 3:​17, TNM). Santiago mëdiˈibë kyujäˈäyë yäˈädë tekstë jyënany ko jäˈäy mëdiˈibë wijy “listë yajpääty parë myëdowäˈäny”. ¿Tidën myaytyäˈägaampy? Ko tsojkëp nmëmëdoˈowëm pënatyë Jyobaa të tmoˈoyë kutujkën ets kyaj atsip aguanë duˈun nduˈunëm. Perë Jyobaa kyaj ttsoky ets nmëmëdoˈowëm pënaty xytyuktunäˈänëm mëdiˈibë kyaj yˈoyëty (Apos. 4:​18-20).

3. ¿Tiko Jyobaa ttsoky ets nmëmëdoˈowëm pënaty myëdäjttëbë kutujkën?

3 Kyaj tsyiptaˈaky nmëmëdoˈowëmë Jyobaa mët ko yëˈë tsuj yajxon xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, mëdiˈibën tsiptakp yëˈë nmëmëdoˈowëmë naxwinyëdë jäˈäy (Sal. 19:7). Mët ko kyaj oy dyajtundë ja kutujkën mëdiˈibë të yajmoˈoytyë. Perë Jyobaa të tmoˈoyë kutujkën ja uˈunktääk uˈunkteety, kuduunk justisë ets pënaty tuundëp mëjjäˈäy (Prov. 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Peed. 2:​13, 14). Ko nmëmëdoˈowëm pënaty të yajmoˈoytyë kutujkën, yëˈë nety nmëmëdoˈowëmë Jyobaa. Per näˈäty, mbäät xytsyiptakxëm ngupëjkëm extëm xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm. Min nˈokˈijxëm ti mbäät nduˈunëm parë nmëmëdoˈowëm.

MMËMËDOWË MDÄÄK MDEETY

4. ¿Tiko nimayë ënäˈktëjk kyaj tmëmëdowäˈändë tyääk tyeety?

4 Nimay tyamë ënäˈktëjk, yëˈë mëët tyuˈukmuktë ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë “kyaj tmëmëdowdë tyääk tyeetyëty” (2 Tim. 3:​1, 2). ¿Tiko duˈun jyaˈayˈattë? Yëˈko wyinmaytyë ko ja tyääk tyeety ni yëˈë tkatundë mëdiˈibë tukˈanaˈamëdëp. Ets ta net nääk mëdiˈibë winmääytyëp ko ja tyääk tyeety nëgoo ttimyˈyaˈˈaniˈigyëndë extëm yˈëwij kyäjpxwijëdë o ko tyam kyaj duˈunë jäˈäy nyekyjyukyˈattë extëm ja tiempë mä yëˈë jyukyˈäjttë. Ënäˈktëjkëty, ¿të näˈä duˈun mwinmaytyë? Waˈan mayë ënäˈktëjk tsyiptakxëdë tmëmëdowdët extëmë Jyobaa tniˈanaˈamë: “Mëmëdowdë mdääk mdeety yajxon jaˈagyëjxm ko mjaˈäjtëdëp ja Nintsënˈäjtëm” (Éfes. 6:1). ¿Ti mbäät mbudëkëty parë duˈun xytyunët?

5. Extëm jyënaˈanyë Lukʉs 2:​46-52, ¿tiko Jesus yëˈë oybyë ijxpajtën parë nmëmëdoˈowëmë tääk teety?

5 Mbäät nmëmëdoˈowëm pënaty myëdäjttëbë kutujkën ko nˈijxëm wiˈixë Jesus tijaty ttuuny (1 Peed. 2:​21-24). Jesusë tyääk tyeety pokyjyaˈay nanduˈun yajpattë. Per myëjˈijx myëjpëjktak oy tijaty oy tkatuundë ets oy näˈäty tkajaygyujkëdë tiko netyë Jesus duˈun tijaty ttuny (Éx. 20:12). Min nˈokˈijxëm ti tuun jäjtë ko netyë Jesusë jyëmëjt 12 (käjpxë Lukʉs 2:​46-52). Jesus jamë nety të nyëjkxy Jerusalén mëdë tyääk tyeety parë xyëwdunäˈändë. Ko ojts jyëmbijnëdë, ta ja tyääk tyeety tˈijxpattë ko tëdëmë nety wyeˈemy. Ets ko yajpaty, María yëˈë pyokyˈijx ja yˈuˈunk ko nety të pyuyeˈeytyuˈudëdë, per yëˈëxyëbën pyëjktë kuentë ko të wyëˈëmë. Jesus kyaj axëëk nyayjyäˈäwë ko duˈun ja tyääk tyeety pyokyˈijxë, niˈigyë tsuj yajxon tˈatsooy ets mëët ja mayˈäjt wintsëˈkën. José mëdë María “kyaj tjaygyujkëdë extëm yˈanmääyë”. Oy duˈun yˈokjäjty yˈokkëbejty, Jesus duˈunyëm “tmëmëdooy ja tyääk tyeety”.

6, 7. ¿Ti mbäät pyudëkëdë ënäˈktëjk parë tmëmëdowdëdë tyääk tyeety?

6 Pën ja mdääk mdeety tëgooytyëp o kyaj tjaygyujkëdë wiˈix mnayjyawëdë, ¿ti mbäät mbudëkëty pën mtsiptakxëp xymyëmëdowët? Tim jawyiin, yëˈë ko xywyinmayët wiˈixë Jyobaa nyayjyawëty. Biiblyë jyënaˈany ko “yˈoyjyäˈäp ja Nintsënˈäjtëm” ko ja uˈunk ënäˈk tmëmëdowdë tyääk tyeety (Kol. 3:20). Jyobaa nyijäˈäwëp ko mbäät näˈäty ja mdääk mdeety kyaj tjaygyukëdë wiˈix mnayjyawëty o ko mtsiptakxëp xymyëmëdowët ja anaˈamën mëdiˈibë pyëjktaktëp. Pën mëmëdoobyë mdääk mdeety oy mtsiptakxëty, Jyobaa agujk jotkujk nyayjyawëyaˈanyëty.

7 Myëmajtsk pëky mëdiˈibë mbäät mbudëkëty, yëˈë ko xywyinmayët wiˈix ja mdääk mdeety nyayjyawëty. Pes ko xymyëmëdowdët, mbäät xyajnayjyawëdë agujk jotkujk, niˈigyë mdukjotkujkˈatëdët ets niˈigyë xymyëwingondët (Prov. 23:​22-25). Alexandre, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tsënaapy Bélgica, jyënaˈany: “Kotsë ndääk ndeety nmëmëdoowtsondaky, yëˈëts xypyudëjkë parëts mët tuˈugyë nayaˈijtëdë ets niˈigyëts agujk jotkujk nnayjyäˈäwëdë”. b Myëdëgëk pëky, oy ko xywyinmayët ko pën mmëmëdoopy tyamë mdääk mdeety, mbäät xytyukˈoyˈaty mä tiempë myiny kyëdaˈaky. Paulo, mëdiˈibë tsënaapy Brasil, jyënaˈany: “Kots nmëmëdoyë ndääk ndeety, xypyudëjkëbëts parëts nanduˈun nmëmëdoyë Jyobaa ets pënaty myëdäjttëbë kutujkën”. Mä Biiblyë nyigajpxypy tiko jyëjpˈamëty nmëmëdoˈowëm ja tääk teety, jap jyënaˈany: ‘Dios mooyëdëp tuˈugë jukyˈäjtën ak oybyë ets yeeny yä naxwiiny’ (Efes. 6:​2, 3, TY).

8. ¿Tiko mayë ënäˈktëjk tmëmëdowdë tyääk tyeety?

8 Mayë ënäˈktëjk të tˈixtë ko oybyëtsëëmp ko tyääk tyeety tmëmëdowdë. Luiza, mëdiˈibë tsënaapy Brasil, ojts tsyiptakxëty tjaygyukët tiko tyääk tyeety kyaj tyukmëdatäˈänyëtyë selulaar oyë nety ak tamë ënäˈktëjkë syelulaar. Per ta tjaygyujkë ko pääty ja tyääk tyeety kyaj tyukmëdatäˈänyëty mët ko kuentëˈatanëdëp. Yëˈë jyënaˈany: “Kotsë ndääk ndeety ti xytyukˈanaˈamdë, kyaj yëˈëjëty mët kots tsumy matsy xyaˈitäˈändë, yëˈë duˈun kots xykyuentëˈatäˈändë”. Elizabeth, jatuˈugë kiixy mëdiˈibë tsënaapy Estados Unidos ojts tsyiptakxëty parë tmëmëdowëdë tyääk tyeety. Yëˈë jyënaˈany: “Mëdiˈibëts xypyudëjkëp kotsë ndääk ndeety ti xytyukˈaneˈemy oyëts ngajaygyukë, yëˈë kots njamyetsy wiˈixëts ndukˈoyˈaty kots nmëmëdoy”. Monica mëdiˈibë tsënaapy Armenia, jyënaˈany ko xëmë ttukˈoyˈaty ko tyääk tyeety tmëmëdoy ets kyaj ko wyinmäˈäny dyajtuny.

MMËMËDOWË KUDUUNK JUSTISË

9. ¿Myëmëdowandëbë jäˈäy ja ley mëdiˈibë gobiernë yajnaxkëdakypy?

9 Mayë jäˈäy jyënäˈändë ko oy ko jyaˈˈattë “justisëtëjkëty ets pënaty yajkutujktëp” ets ko tsojkëp yajmëmëdowët ja anaˈamën mëdiˈibë yajnaxkëdaktëp (Rom. 13:1). Per ko wyinmaytyë ko tuˈugë anaˈamën kyaj tyëyˈäjtënëty o ko nëgoo ttimˈyaˈoktëwdë kyaj tmëmëdowäˈändë. Extëm nˈokpëjktakëm ko jäˈäy tˈamdowdë kugëbety. Jap Europa mä tuˈugë paˈis ojts yajwijtspëtsëmy ko mä nimäjtaxkpë jäˈäy, tuˈuk jyënaˈany “ko pën kajaa yaˈˈamdoyë kugëbety oy ko kyaj dyakët”. Ets kom duˈun japë jäˈäy wyinmaytyë, pääty mä niduˈuk mëgoˈpxpë jäˈäy jeˈeyë 65 mëdiˈibë yäjktëbë kyugëbety.

¿Ti xytyukniˈˈijxëm ko José mëdë María myëdoowdë? (Ixë parrafo 10 axtë 12). c

10. ¿Tiko nmëmëdoˈowëm ja ley mëdiˈibë yajnaxkëdaktëbë kuduunk justisë axtë mëdiˈibë xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm?

10 Biiblyë jyënaˈany ko gobiernëtëjk jeˈeyë dyaˈˈayoyë naxwinyëdë jäˈäy, pes yëˈë Satanás këˈamˈäjtëp, per tim tsojk kyutëgoyäˈändë (Sal. 110:​5, 6; Ecl. 8:9; Luk. 4:​5, 6). Nanduˈun jyënaˈany ko pënaty kyaj tmëjˈixtë “ja justisëty, yëˈë dëˈën kyamëjˈijxypy diˈibë Dios të tniˈanaˈamë”. Dios nyasˈixëp ets jyaˈˈatëdë kuduunk justisë parë kyaj këˈëmë jäˈäy tyim nyayˈanaˈamëdët ets päätyën tsyokyëty nmëmëdoˈowëm. Pääty oy ko nmoˈoyëm tijaty pat nitëjkëdëp, extëm nyäjkëm ja kugëbety, nmëjˈijx nmëjpëjktakëm ets nmëmëdoˈowëm (Rom. 13:​1-7). Mbäät nwinmäˈäyëm ko yäˈädë anaˈamën kyaj ndukˈoyˈatäˈänëm, päätyë net xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm. O waˈan nwinmäˈäyëm ko xywyinˈëˈën xywyinxäjëm. Ëtsäjtëm yëˈë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ets xyˈanmäˈäyëm parë nwingutsëˈkëmë kuduunk justisë ets nmëmëdoˈowëm. Jaayë kyaj nmëmëdoˈowëm ko jam ti xytyuktunäˈänëm mëdiˈibë nyinäjxypyë Diosë yˈanaˈamën (Apos. 5:29).

11, 12. Extëm jyënaˈanyë Lukʉs 2:​1-6, ¿ti tyuundë José mëdë María parë tmëmëdoowdë ja yajkutujkpë oy ojts tsyiptakxëdë, ets wiˈix ttukˈoyˈäjttë? (Ix nanduˈunë dibujë).

11 José mëdë María mëjwiin kajaa xytyukniˈˈijxëm ko tmëmëdoowdë ja kuduunk justisë oy ojts tsyiptakxëdë (käjpxë Lukʉs 2:​1-6). Tsojkëbë nety dyajnigëxëˈëktët pën jyantsy myëmëdowandëp ja kuduunk justisë. Extëm ko ja César Augusto mëdiˈibë nety anaˈamp Roma, ojts tniˈanaˈamë parë niˈamukë jäˈäy jyäjtmujktäˈäytyët parë yajkujayëdët. José mëdë María ojts tsyiptakxëdë nyëjkxtët Belén mët ko María ja nety taxtujk poˈo ja uˈunk tnikëjxmˈaty ets tsojkëbë nety tyuˈuyeˈeyëty, naa tëgëk xëëwën parë jyäˈtët Belén ets jantsy tsip ja nëˈë tuˈu. Waˈan ojts tmëmay tmëdäjtë ko ja uˈunk muum yˈokmaxuˈunkˈäjnët nëˈääy tuˈääy. ¡María yëˈë nety yajmaxuˈunkˈataampy ja Diosë yˈUˈunk! ¿Mbäädëdaa nety yëˈë ttukkajpxy parë kyaj tmëmëdowët ja yajkutujkpë?

12 José mëdë María myëmëdoowdë ja yajkutujkpë ets nitii ojts tkatukkäjpxtë. Jyobaa kunuˈkxëdë mëjwiin kajaa ko myëdoowdë. María oy mëk jyajty Belén, jam ja uˈunk dyajmaxuˈunkˈäjty ets duˈun yˈadëëy mëdiˈibë nety të yajnaskäjpxë (Miq. 5:2).

13. ¿Wiˈix nanduˈun ttukˈoyˈatäˈändë nmëguˈukˈäjtëm ko nmëmëdoˈowëmë kuduunk justisë?

13 Ko nmëmëdoˈowëm ja kuduunk justisë, ndukˈoyˈäjtëm ets nanduˈun ttukˈoyˈattë ja wiink jäˈäy. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Tuk pëky, yëˈë ko pën ëtsäjtëm nmëmëdoˈowëm ja kuduunk justisë, kyaj nëjkx nyajtukumëdoˈowëm extëm pënaty kyaj tmëmëdowdë ja ley (Rom. 13:4). Ets ko nmëmëdoˈowëm ja yajkutujkpëty, mbäät nanduˈun tˈixtë ko Jyobaa tyestiigëty ak duˈunën myëdowdë. Min nˈokˈijxëm wiˈix jap jyajty Nigeria, tëjkëdë soldäädëtëjk mä nety jap ja nmëguˈukˈäjtëm yˈëxpëktë, ets jyënandë ko yëˈë nety yˈëxtääytyëbë jäˈäy mëdiˈibë kyaj dyakäˈändë ja kyugëbety. Per ta ja soldäädë wintsën jyënany: “Mmastuˈuttë Jyobaa tyestiigëty yëˈë yäjktëbë kyugëbety”. Pääty ko nmëmëdoˈowëm ja ley mëdiˈibë yajnaxkëdaktëp ja anaˈambëtëjk, ta oy yajnimaytyaˈagyë Jyobaa nyax kyäjpn. Ets ko duˈun oy nyajnigäjpx nyajnimaytyakëm, mbäädë nmëguˈukˈäjtëm pyudëkëdë (Mat. 5:16).

14. ¿Ti pudëjkë Joanna parë yajpaty listë ets tmëmëdowany ja kuduunk justisë?

14 Mbäät näˈäty xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm ja kuduunk justisë o pënaty yajkutujktëp. Min nˈokˈijxëm wiˈix jyënaˈanyë Joanna, mëdiˈibë tsënaapy Estados Unidos. Yëˈë jyënaˈany: “Nëgooyëts ojts xytsyiptakxënë nmëmëdowët ja kuduunk justisë, yëˈë kotsë nfamilyë axëëgë nety të yajtundë”. Per ¿ti pudëjkë Joanna parë dyajtëgäjtsyë jyot wyinmäˈäny? Tuk pëky mëdiˈibë pudëjkë, yëˈë ko kyaj ojts tˈokˈijxnë mä redes sociales mä jap yajniˈoj yajniyääxë kuduunk justisë (Prov. 20:3). Myëmajtsk pëky, yëˈë ko tˈamdooyë Jyobaa naybyudëkë parë yëˈë ttukˈijxpatët ets ko naxwinyëdë jäˈäyë gyobiernë kyaj yëˈë dyaˈoyëyaˈanyë amay jotmay (Sal. 9:​9, 10). Ets myëdëgëk pëky, yëˈë pudëjkë ko ojts tkajpxy ja ëxpëjkpajn mä yajmaytyaˈaky ko kyaj mbäät nduktëjk ndukwäˈkëm tijatyë naxwinyëdë jäˈäy tyuundëp (Fwank 17:16). Joanna jyënaˈany ko agujk jotkujk nyayjyawëty ko twingutsëˈëgë ets ko tmëmëdoy ja kuduunk justisë.

MMËMËDOW EXTËM MDUˈUMOˈOYËTY JA DIOSË KYÄJPN

15. ¿Tiko näˈäty xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm extëm xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëmë Diosë kyäjpn?

15 Jyobaa xyˈanmäˈäyëm ets nmëmëdoˈowëm pënaty xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm mä nduˈukmujkëm (Eb. 13:17). Jesus wäˈätsjäˈäy mëdiˈibë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, per pokyjyaˈay pënaty të ttuknipëky parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm. Päätyën näˈäty tsyiptaˈaky nmëmëdoˈowëm ets niˈigyë pën yëˈë xytyukˈanaˈamëm mëdiˈibë kyaj ndunäˈänëm. Duˈunën tëgok jyajtyë apostëlë Pedro. Ko yˈanmääyë tuˈugë anklës ets ttsuˈutsët ja jëyujk animal mëdiˈibë nety yajnigäjpxp mä ja Ley ko kyaj wyäˈätsëty, Pedro tëgëkˈok jyënany ko kyaj ttsuˈutsäˈäny (Apos. 10:​9-16). Kyaj nety tjaygyukë tiko duˈun yaˈˈanëëmë, pes të nety tˈijxwëˈëmy ko tëgatsy tijaty ttuny. Pënë Pedro ojts tsyiptakxëty tmëmëdowët ja anklës, ëtsäjtëm niˈigyën xytsyiptakxëm nmëmëdoˈowëm tuˈugë pokyjyaˈay.

16. ¿Ti tyuunë apostëlë Pablo oyë nety tkajaygyukë extëm yajnëˈëmoˈoy yajtuˈumoˈoy? (Apostʉlʉty 21:​23, 24, 26).

16 Apostëlë Pablo yajnigëxëˈk ko “listë nety yajpääty parë myëdowäˈäny”, xëmë duˈun ttuuny extëm yajnëˈëmooy yajtuˈumooy oy näˈäty tkajaygyujkë tiko duˈun yajtukˈaneˈemy. Näägë judiyëtëjk të nety tmëdoyˈattë ko tëgatsy ja Pablo yajnimaytyaˈaky. Duˈunë nety jyënäˈändë ko Pablo yëˈë tyukniˈˈijxëp ja jäˈäyëty parë kyaj tpanëjkxtëdë “Moisésë yˈanaˈamën” ets ko kyaj nety tmëjˈixy tmëjpëjktaˈaky ja Ley mëdiˈibë Moisés yajmooy (Apos. 21:21). Ja mëjjäˈäytyëjkëty mëdiˈibë Jerusalén ojts tˈanëëmëdë Pablo ko tsojkëbë nety dyajnigëxëˈëgët ko kyuytyuumpy ja Ley mëdiˈibë yajmooyë Moisés. Parë duˈun ttunët, tsojkëbë nety nyëjkxët mä ja templë mët nimäjtaxkë yetyëjk ets nyayajwäˈätsëdët. Pablo nyijäˈäwëbë nety ko ja Diosmëduumbëty kyaj yëˈë tˈokpanëjkxnëdë ja Ley mëdiˈibë Moisés yajmooy ets ko kyaj nety ti të ttuundëgoy, per tyuun duˈun. Biiblyë jyënaˈany ko jakumbom, ta Pablo ojts nyëjkxtë mëdë yäˈädë yetyëjkëty ets nyayajwatsëdë (käjpxë Apostʉlʉty 21:​23, 24, 26). Ko duˈunë Pablo ttuuny, ta tuˈugyë nmëguˈukˈäjtëm nyayaˈijtëdë (Rom. 14:​19, 21).

17. ¿Ti mdukniˈˈijxëp extëm yajnimaytyaˈagyë Stephanie?

17 Stephanie ojts tsyiptakxëty tkupëkët extëm tijaty yajtukniwitsë Betel. Mëdë myëmëjjäˈäy agujk jotkujkë netyë Dios të tmëdundë mä jäˈäy tkäjpxtë wiink ayuk. Per ta ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundëp Betel jyënandë ets yˈadëgoyëdë yäˈädë grupë. Stephanie mëdë myëmëjjäˈäy, ta yaˈˈanmääytyë parë jyëmbittët mä kongregasionk mä ja yˈayuk yajkajpxy. ¿Wiˈix nyayjyäˈäwë Stephanie? Yëˈë tnimaytyaˈaky: “Jantsy mon tukëts nnayjyäˈäwë ets kyajts ndimywyinmääy pën mä ja kongregasionk mä yajkajpxyëtsë nˈayuk, tëgoyˈäjtpë nety naybyudëkë”. Oyë Stephanie mon tuk yˈoknayjyäˈäwë, kyupëjk extëmë nety tijaty të yajwijtstëgatsy. Yëˈë tˈaknimaytyaˈaky: “Oknëmëts njaygyujkë ko oytyëm ko duˈun tijaty yajwijtstëgäjtsy. Mä ja kongregasionk, taptëmë nety nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë jyëëky myëguˈuk kyaj yˈëxpëktë, duˈunëts nnayjyäˈäwëdë tukjëëky tukmëguˈukpën ets naymyëjääwmooyëdëts. Nanduˈunëts nyaˈëxpëky tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë kyaj nety tˈoktuunënë Diosë tyuunk. Ets niˈigyëts tyamë tiempë nmëdaty parëts nˈëxpëky naytyuˈuk. Nduumbyëtsë mëjääw parëts nmëmëdoy extëmë Diosë nyax kyäjpn xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm, ets oyëts xyajnayjyawëty”.

18. ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko nmëdoˈowëm?

18 Mbäät niˈamukë nyajtukniˈˈijxëm parë nmëdoˈowëm. Jesus “jyäjt tmëmëdowët ja Tyeety jaˈagyëjxm ko yˈayooy”, kyaj jyaayëty ko yˈagujkˈäjty jyotkujkˈäjty (Eb. 5:8). Näˈäty tsojkëp nanduˈun njäjtëm nmëdoˈowëm ko nbatëmë amay jotmay. Extëm ko tsyondakyë päˈäm COVID 19, ojts nyaˈˈanmäˈäyëm ko kyaj nˈoktuˈukmukäˈänënë ets ko kyaj nekynyëjkxäˈänëm tëjkˈayeˈebyë. Ko duˈun myaˈˈanmääy, ¿ojts mtsiptakxëty mmëdowët? Waˈan ojts mtsiptakxëty, per ojts mguwäˈänyëty ko mmëdooy, tuˈugyë myajpaty mëdë mmëguˈuktëjk ets myajxondakë Jyobaa. Tyam niˈamukë nyajpatëm listë parë nmëdoˈowëm wiˈix nyajnëˈëmoˈoy nyajtuˈumoˈoyëm ko nety tsyondaˈaky ja mëj ayoˈon. Waˈan nëjkx yëˈë xyajnitsokëm ko nmëdoˈowëm (Job 36:11).

19. ¿Tiko mmëdowäˈäny?

19 Mä yäˈädë artikulo të nˈijxëm ko mëjwiin kajaa Jyobaa xykyunuˈkxäˈänëm pën nmëdoˈowëm. Per të ja jot winmäˈäny nbëjktakëm ko nmëmëdowäˈänëmë Jyobaa mët ko ntsojkëm ets agujk jotkujk nyajnayjyawëyäˈänëm (1 Fwank 5:3). Ninäˈä mbäät ngayajjëmbijtëm tijatyë Jyobaa të xytyukmëduˈunëm (Sal. 116:12). Per mëdiˈibë mbäät nduˈunëm, yëˈë ko nmëmëdoˈowëmë Jyobaa ets nanduˈun pënaty myëdäjttëbë kutujkën. Ko nmëdoˈowëm, ta nyajnigëxëˈkëmë wijyˈäjtën ets duˈun nyajxondakëmë Jyobaa jyot kyorasoon (Prov. 27:11).

ËY 89 Jyobaa kyunuˈkxypy pënaty mëmëdoowëp

a Kom pokyjyaˈay nyajpatëm, pääty näˈäty xytsyiptakxëm nmëdoˈowëm, nanduˈun mëdiˈibë yajnaxkëdakypyë anaˈamën tsiptakxëp tkuytyunët. Mä yäˈädë artikulo yëˈë nˈixäˈänëm wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko nmëmëdoˈowëm ja tääk teety, “ja justisëtëjkëty es pënëty yajkutujktëp” ets ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm mä nduˈukmujkëm.

b Mä jw.org käjpxë yäˈädë artikulo “¿Cómo puedo hablar con mis padres sobre las reglas que me ponen?” ets xynyijawët ti mbudëkëyanëp parë mëët mgäjpx maytyäˈägëdë mdääk mdeety ko mtsiptakxëp xymyëmëdowët ja yˈanaˈamën.

c YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: José mëdë María myëmëdoowdë extëm ja yajkutujkpë César jyënany parë nëjkx yajkujayëdë Belén. Tyam nmëmëdoˈowëm extëmë anaˈambëtëjk të dyajnaxkëdäˈäktë mä wiˈix mbäädë jäˈäy kyarrëwiity, nyäjkëmë kugëbety ets nmëmëdoˈowëm nanduˈun ko xytyukˈawäˈänëm wiˈix mbäät nnaygyuentëˈäjtëm ko jyaˈˈatyë päˈäm mëdiˈibë ninäjxp.