1. ¿Ti jotmayë apostëlë Juan wyinguwäˈkë naa ja mä jëmëjt 95?

¿TI JOTMAYË netyë apostëlë Juan wyinguwäˈkëp naa jaa mä jëmëjt 95? Të nety jyantsy myëjjäˈäyënë, pujxndëgotyë nety yˈity Patmos mä tuˈugë lugäär diˈib yajpatp mejnyˈitkujky, ets waˈanë nety ja apostëlëtëjk të yˈoˈktääynyëdë ets yëˈëyë naytyuˈuk diˈib akwëˈëmp (Diˈibʉ Jat. 1:9). Nan nyijäˈäwë ko ja diˈib të ttukpëtsëëmduˈuttë Diosë kyäjpn tamë nety tyukniˈˈixëdë diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty mäjaty ja tuˈukmujkën ets dyajnaywyäˈkxëdë ja myëguˈuktëjk. Ets mbäädë nety pën wyinmay ko tim tsojk tmastutäˈäyäˈändë ja tëyˈäjtën (Juud. 4; Diˈibʉ Jat. 2:15, 20; 3:1, 17).

2. Extëm jyënaˈanyë Diˈibʉ Jatanʉp 7:9-14, ¿ti yˈijxë apostëlë Juan? (Ixë dibujë diˈib miimp mä rebistë nyiˈak).

² Mä nety duˈun jyamˈatyë amay jotmay, ta Juan tˈijxy ko ja anklësëty yajtukˈanaˈamdë ets tmäjtsˈitët ja poj diˈib yajkutëgoopy mä ja mëj ayoˈon axtë koonëm yajtsääytyaˈaytyët tuk grupë ja Dios mëduumbëty (Diˈibʉ Jat. 7:1-3). Tyäˈädë Dios mëduumbëty, yëˈë ja 144,000 diˈib anaˈamandëp mëdë Jesus jam tsäjpotm (Luk. 12:32; Diˈibʉ Jat. 7:4). Ta netë Juan tmaytyaˈaky ja tuk grupë jäˈäy diˈib jantsy nimay, jyënany: “Oknëmts nˈijxy tëgoymyay ja jäˈäy diˈibaty jikyˈäjttë mä maygyäjpn, mä wiinkpë may ayuk käjxpëty, es mä maynyaxwinyëdë. Es tamë naty tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es Borreeguˈunk wyinduuy” (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 7:9-14). Seguurë ko Juan jantsy jotkujk nyayjyäˈäwë ko tˈijxy ko mä ja tiempë myiny kyëdaˈaky, jaˈˈatäämbë netyë mayjyaˈay diˈib yˈawdatandëbë Jyobaa.

3. 1) ¿Tiko mbäät dyajkëktëkë nmëbëjkënyëˈäjtëm diˈibë Juan yˈijx? 2) ¿Ti nˈixäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

³ Seguurë ko këktëjkë ja myëbëjkënë Juan ko duˈun tˈijxy, per waanë niˈigyë mbäät kyëktëkë ja njaˈäjtëm, pes tyamën tyuny jyatyëty  diˈibë Juan yˈijx. Mä tyäˈädë tiempë nˈijxëm wiˈix miyonkˈamë jäˈäy tyëkëdë mä Diosë kyäjpn diˈib tsokwëˈëmandëp mä ja mëj ayoˈon ets jyukyˈatäˈändë winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny. Mä tyäˈädë artikulo nˈixäˈänëm ko tam nyëjkxnë naxy 80 jëmëjt mä Jyobaa ttuknijäˈäwë ja nyax kyäjpn pënën yajtijtëp ja tëgoy myayjyaˈay. Nan nˈixäˈänëm majtsk pëky wiˈix yajnimaytyäˈäktë, tuk pëky, yëˈë ko nëgooyë nyimayˈäjnëdë ets myëmajtsk pëky, ko määyëm jyantsy tsyoondë. Ko tnijawëdët pënaty yajpatp mä ja tëgoy myayjyaˈay, këktëkëyandëp niˈigyë ja myëbëjkën.

4. ¿Ti kyaj tjaygyukëdë relijyonk diˈib naytyijëdëp kristianë, ets ti jyaygyujkëdë ja diˈibë nety yˈËxpëjktëbë Biiblyë?

⁴ Relijyonk diˈib naytyijëdëp kristianë, kyaj tyukniˈˈixëdë ko pënaty myëmëdoowdëbë Dios jyukyˈatäˈändë winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny, extëmë Biiblyë jyënaˈany (2 Kor. 4:3, 4). Mayë tyäˈädë relijyonk tyukniˈˈixëdë ko niˈamukë oyjyaˈay nyëjkxtë tsäjpotm ko yˈooktë. Per tëgatsy extëm tjaygyujkëdë tuk grupë ja Dios mëduumbëty diˈibë nety yˈËxpëjktëbë Biiblyë, diˈib yajpëtsëëmdë rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm mä jëmëjt 1879. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm tjaygyujkëdë ko Dios dyajjëmbitäˈänyë Naxwinyëdë extëm tuˈugë it lugäärë tsujpë ets ko miyonkˈamë jäˈäy jyukyˈatäˈändë yä Naxwiiny diˈib myëmëdoowdëbë Dios. Per näjx ja tiempë parë yajxon tjaygyujkëdë pënatyënë tyäˈädë jäˈäy diˈib myëmëdoowdëbë Dios (Mat. 6:10).

5. Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ¿ti jyaygyujkëdë mä ja 144,000?

⁵ Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, nanduˈun tjaygyujkëdë mä Diosë yˈAyuk ko yajjuyandëbë nety näägë jäˈäy yä Naxwiiny diˈib nëjkx yˈanaˈamäˈändë mëdë Jesus jam tsäjpotm (Rev. 14:3, TNM). Ets ko ja nyiwinëˈatäˈändë 144,000, tyäˈädë jäˈäyëty yëˈë diˈibë nety të nyaygyëyakëdë ets të tjotmoˈoytyë Diosë tyuunk mientrës jyukyˈattë yä Naxwiiny. Per ¿wiˈixë nety wyinmaytyë mä ja tëgoy myayjyaˈay?

6. Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ¿ti jyaygyujkëdë mä ja tëgoy myayjyaˈay?

⁶ Juan tˈijxy ja tëgoy myayjyaˈay “tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es Borreeguˈunk wyinduuy” (Diˈibʉ Jat. 7:9). Tyäˈädë ääw ayuk yëˈë tyukwäˈkpajttë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë parë tjaygyujkëdë ko ja tëgoy myayjyaˈay jam jyukyˈatäˈändë tsäjpotm tuˈugyë mëdë 144,000. Per ¿wiˈixë nety tyëgatsyëtyë tyäˈädë majtskpë grupë pën ak jam nyëjkxäˈändë tsäjpotm? Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë duˈunë nety tjaygyukëdë ko ja tëgoy myayjyaˈay, yëˈë ja Dios mëduumbëty diˈib kyaj nëgoo të myëdowdë mientrës të jyukyˈattë yä Naxwiiny. Ets ko nan tam nääk diˈib kyaj të tukpëtsëëmduˈuttë relijyonk diˈib naytyijëdëp kristianë, per të jyukyˈattë extëmë Biiblyë jyënaˈany. Pääty tjaygyujkëdë ko tyäˈädë jäˈäyëty kyaj nety amumduˈukjot të ttsoktë Dios parë yˈanaˈamdët mëdë Jesus. Ets kom kyaj nety nëgoo të ttim tsoktë, päätyë nety jeˈeyë twindanëyäˈändë mä yajkutuky, per kyaj nyaxwaatsäˈändë mä ja kutujktakn.

7. 1) Extëm tjaygyujkëdë ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ¿pënatyë nety jukyˈatandëp yä Naxwiiny ko Jesus yˈanaˈamäˈäny Tuk Mil Jëmëjt? 2) ¿Ti nety myëbëjktëp mä ja Dios mëduumbëty diˈib oˈktë mä Kristë kyaminynyëm?

⁷ Ets ¿pënatyë nety jukyˈatandëp yä Naxwiiny? Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë duˈunë nety tjaygyukëdë ko nyëjkxtäˈäytyët tsäjpotm ja 144,000 mët ja tëgoy myayjyaˈay, ta miyonkˈamë jäˈäy jyukyˈatäˈändë yä Naxwiiny ets tˈaxäjëyäˈändë ja kunuˈkxën mä Jesus yˈanaˈamäˈäny Tuk Mil Jëmëjt. Ets ko tyäˈädë jäˈäyëty kyaj nety të Dios mëdundë mä Jesus kyaˈˈanaˈamtsondaˈakynyëm, ko jaanëm yajtukniˈˈixëyäˈändë Diosë yˈanaˈamën mä tyuˈuyoˈoyë tyäˈädë Tuk Mil Jëmëjtpë. Ok, ta ja diˈib myëmëdoowdëbë Dios, jyukyˈatäˈändë winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny, per ja diˈib kujuundaktëp, yëˈë kutëgoyandëp.  Nanduˈunë nety tmëbëktë ko ja “prinsipes” diˈib anaˈamandëp mä ja Tuk Mil Jëmëjtpë yä Naxwiiny, nan tunandëp duˈun ja Dios mëduumbëty diˈib oˈktë mä Kristë kyaminynyëm, ets ko waˈanë nety nääk tˈaxäjëyäˈändë ja kyumäˈäyën jam tsäjpotm ko jyëjpkëxët ja Tuk Mil Jëmëjtpë (Sal. 45:16).

8. Oknimaytyäˈäk ja tëgëk pëkypyë grupë diˈibë nety myëbëjktëp pënaty yˈËxpëjktëbë Biiblyë.

⁸ Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë duˈunë nety wyinmaytyë ko taaˈäjtp tëgëk pëky ja grupë. Myëduˈuk, ko ja 144,000 yˈanaˈamäˈändë mëdë Jesus ja tsäjpotm. Myëmajtsk, ko ja tëgoy myayjyaˈay yëˈë ja diˈib kyaj nëgoo të myëdowdë ets jam tsäjpotm twindanëdë Dios mä yajkutuky ets ja Borreeguˈunk. Ets myëdëgëëk, ko jaˈˈatäämp miyonkˈamë jäˈäy yä Naxwiiny diˈib nyijawëyandëbë Diosë tyëyˈäjtën ko nety ja Jesus yˈanaˈamäˈäny Tuk Mil Jëmëjt. * Per ok, ta Jyobaa pyudëjkëdë parë yajxon tjaygyukëdët (Prov. 4:18).

9. 1) Pën yä Naxwiiny yajpäättë ja tëgoy myayjyaˈay, ¿wiˈixën twindanëdë Dios ets ja Borreeguˈunk? 2) Nimaytyäˈäk tiko duˈun yajjaygyukë Diˈibʉ Jatanʉp 7:9 extëm ojts yajkäjpxtëˈkxy mä jëmëjt 1935.

⁹ Mä jëmëjt 1935, ta Jyobaa tyestiigëty tjaygyujkëdë yajxon pënën yajtijp ja tëgoy myayjyaˈay diˈibë Juan yˈijx. Ta tpëjktë kuentë ko tyäˈädë jäˈäyëty kyaj tiko tyimnëjkxtët tsäjpotm parë mbäät “tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky, es Borreeguˈunk wyinduuy”. Oy tsyëënëdë yä Naxwiiny, mbäät tyanëdë “mä ja Dios yajkutiky” pën yˈëxkäjptëp ko Jyobaa yëˈë tukëˈëyë yˈanaˈamdaapy ets pën myëmëdoowdëp (Is. 66:1). Ets mbäät twindanëdë ja “Borreeguˈunk” pën myëbëjktëp ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm. Jatuˈugë tekstë diˈib mbäät xypyudëjkëm parë njaygyujkëm ko tyäˈädë mayjyaˈay kyaj tjantsy wyindanë Dios etsë Borreeguˈunk, yëˈë Matewʉ 25:31, 32, mä jyënaˈany ko “nidëgekyë naxwinyëdë jäˈäyëty” axtë axëkjäˈäytyëjk, tyuˈukmukäˈändë mä Jesus yajkutuky. Tyäˈädë naxwinyëdë jäˈäy yajpäädäˈändë yä Naxwiiny kyaj tsyäjpotmëty. Pääty tam tiko duˈun yajjaygyukë extëm ojts yajkäjpxtëˈkxy mä jëmëjt 1935. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm tiko Biiblyë kyaj tmaytyaˈaky ko ja tëgoy myayjyaˈay pyäˈtëkëyäˈändë tsäjpotm. Yëˈëyë 144,000 yajtukwandaktëbë jukyˈäjtënë jam tsäjpotm winë xëëw winë tiempë parë yajkutukäˈändë mëdë Jesus yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jat. 5:10).

10. ¿Tiko tsyokyëty tˈixyˈattëdë Jyobaa ja tëgoy myayjyaˈay mä kyatsondaˈakynyëm ja Tuk Mil Jëmëjtpë?

¹⁰ Desde 1935 axtë tyambäät, Jyobaa tyestiigëty tjaygyukëdë ko ja tëgoy myayjyaˈay diˈibë Juan yˈijx, yëˈë ja Dios mëduumbëty diˈib jukyˈatandëp winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny. Parë tyäˈädë tëgoy myayjyaˈay tsyokwëˈëmdët mä ja mëj ayoˈon ets mä tijaty tunan jatanëp, tsojkëp tˈixyˈattëdë Jyobaa ets tmëdundët mä Jesus kyaˈˈanaˈamtsondaˈakynyëm Tuk Mil Jëmëjt. Nan tsojkëp dyajnigëxëˈëktët mëk ja myëbëjkën (Luk. 21:34-36).

11. Ja diˈib yˈËxpëjktëbë Biiblyë, ¿tiko nety nääk tmëbëktë ko tam diˈib nëjkxandëp tsäjpotm ko jyëjpkëxët ja Tuk Mil Jëmëjtpë?

¹¹ Extëm të nˈijxëm mä parrafo 7, ¿tiko nety nääk tmëbëktë ko tam diˈib nëjkxandëp tsäjpotm ko jyëjpkëxët ja Tuk Mil Jëmëjtpë? Waˈan duˈun dyajjaygyukëyanë ja rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm, 15 äämbë febreerë 1913. Mbäädë nety pën duˈun wyinmay: pën ja Dios mëduumbëty diˈib kyaj nëgoo të tyimmëdowdë nëjkxandëp tsäjpotm, ¿tiko net ja diˈib oˈktë tëëyëp ets mëdoowdë, yaayë jyukypyëkäˈändë Naxwiiny? Ets duˈun wyinmääytyë mët ko tëgatsyë nety të tjaygyukëdë. Tuk pëky, ko ja tëgoy myayjyaˈay jyukyˈatäˈändë tsäjpotm, ets myëmajtsk pëky, ko ja tëgoy myayjyaˈay, yëˈë ja Dios mëduumbëty diˈib kyaj nëgoo të tyimmëdowdë.

12, 13. ¿Ti jyaygyujkëdëp pënaty nëjkxandëp tsäjpotm ets ja tëgoy myayjyaˈay mä ja kunuˈkxën diˈib yˈaxäjëyandëp?

 ¹² Extëm të nˈijxëm, desde 1935 axtë tyambäät, Jyobaa tyestiigëty yajxon njaygyujkëm ko pënaty tsokwëˈëmandëp mä Armajedon, yëˈë ja tëgoy myayjyaˈay diˈibë Juan yˈijx. Tyäˈädë jäˈäyëty yëˈë diˈib tyuknaxandëp “ja mëk mäˈäy täjën” yä Naxwiiny, ets yaxkaˈagäˈändë jantsy mëk: “Yëˈë nitsokën myiny mä yëˈë Nintsënˈäjtëm Dios, diˈibë unyaapy mä unyaaybyajn mä yajkutiky, es nandëˈën myiny mä yëˈë Borreeguˈunk” (Diˈibʉ Jat. 7:10, 14). Biiblyë nanduˈun tyukniˈˈixë ko “waanë oy” diˈib yˈaxäjëyandëp pënaty nëjkxandëp tsäjpotm, ets kyaj dyuˈunëty diˈib yˈaxäjëyandëp ja Dios mëduumbëty diˈib tëëyëp jyukyˈäjttë (Eb. 11:40). Ko duˈun yajkäjpxwatsy, ta ja nmëguˈukˈäjtëm niˈigyë jäˈäy ojts tjantsy wyow tjantsy wyitstë parë tmëdundëdë Jyobaa ets jyukyˈattët yä Naxwiiny winë xëëw winë tiempë.

¹³ Ja jukyˈäjtën diˈib yˈawijx jyëjpˈijxtëp ja tëgoy myayjyaˈay, agujk jotkujk yajnayjyawëdë. Pes jyaygyujkëdëp ko yëˈë Jyobaa wyinˈijxypy mä dyajjukyˈatäˈäny pënaty mëduundëp, pën yä Naxwiiny o jam tsäjpotm. Nan jyaygyujkëdëp ko kyaj yëˈë të tganarattë tyäˈädë jukyˈäjtën, yëˈë duˈun ko Jyobaa jyantsy yˈoyjyaˈayëty ets dyajnigëxëˈky ko dyajkyë yˈUˈunk parë ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm (Rom. 3:24).

14. Ko nyajxyë jëmëjt 1935, ¿tiko nimay nyayajtëëwëdë wiˈixën nëgooyë nyimayëyanëdë ja diˈib jukyˈatandëp yä Naxwiiny?

¹⁴ Ko mä jëmëjt 1935 ojts yajkäjpxtëˈkxy yajxon pënën ja mayjyaˈay, ta nimay nyayajtëëwëdë wiˈixën nëgooyë nyimayëyanëdë ja Dios mëduumbëty diˈib jukyˈatandëp yä Naxwiiny. Extëm nˈokpëjtakëm, Ronald Parkin, ja netyë jyëmëjt 12 ko ojts yajkäjpxtëˈkxy pën ja tëgoy myayjyaˈay, yëˈë jyënany: “Mä tadë tiempë ja nety jeˈeyë jyaˈˈatyë käjpxwäˈkxpëty 56,000 abëtsemy nyaxwinyëdë ets ja nimaybyë waˈanë nety yëˈëty diˈib jukyˈatandëp tsäjpotm. Pääty ja mayjyaˈay kyaj nety kyëxëˈëktë nëgoo tyimnimayëty”.

15. Oknimaytyäˈäk wiˈix nyimayëˈadëˈëtsy ja tëgoy myayjyaˈay.

¹⁵ Ko nyajxy ja tiempë, ta yajkajxtë misioneerëty mä kanäägë it lugäär, ets ja Jyobaa tyestiigëty ta jyantsy nyimayëˈadëtstë. Mä jëmëjt 1968, ta nmëguˈukˈäjtëm dyaˈëxpëjktsondaktë jäˈäy mëdë liibrë La verdad que lleva a vida eterna. Komë tyäˈädë liibrë jantsy adëyë tnimaytyaˈagyë tëyˈäjtën, ta mayë jäˈäy tjantsy yˈoymyëdoowdë ets tyëjkëdë ëxpëjkpë extëmë nety ninäˈänëm duˈun kyatëkëdë. Kyum mäjtaxk jëmëjt, ja nyëbajttë naxy 500,000. Ets miyonkˈam yˈaknëbajttë ko ja Iglesia católica kyaj nëgoo tnekymyëdäjtyë madakën parë tˈanaˈamëdë  paˈis mäjatyë jäˈäy tkäjpxtë amxan ets mä wiingatypyë paˈis. Ets nan nëbajttë nimayë jäˈäy ko jatëgok yajnasˈijxë Diosë tyuunk jap Europa oriental ets mä näägë it lugäär diˈib África (Is. 60:22). Ets tyää näämnëm, të Diosë kyäjpn dyajpëtsëmy kanäägë tuumbajn parë yajpudëkëdë jäˈäy ets tˈëxpëktëdë Biiblyë. Extëm nˈijxëm tadën jyantsy tyuˈukmuky ja tëgoy myayjyaˈay, diˈib tyam naxy tuktujk miyonk.

16. ¿Mä tsyoondë ja tëgoy myayjyaˈay?

¹⁶ Juan yˈijx ko ja tëgoy myayjyaˈay tsyoondë “mä maygyäjpn, mä wiinkpë may ayuk käjxpëty, es mä maynyaxwinyëdë”. Ets ja kugajpxy Zacarías naduˈundëkë ojts tnaskäjpxë: “Mä tadë xëëw tiempë tyunäˈäny jyatäˈänyëty ko nimäjkë yetyëjk diˈib mä tukëˈëyë ayuk diˈib kyäjpxtëbë nax käjpn nyaygyëxtëyäˈänëdë, duˈun, nyaygyëxtëyäˈänëdë mä ja yˈëxmuk tuˈugë yetyëjk diˈib judiyë, ets jyënäˈänäˈändë: Nëjkxandëbëts mët miitsëty, mët ko tëjëts nmëdowdë ko Dios yajpääty mët miitsëty” (Zac. 8:23).

17. ¿Wiˈix tyam yajpudëkëdë jäˈäy diˈib tsoˈondëp oytyim määjëty ets diˈib kyäjpxtëbë wiinkpë ayuk?

¹⁷ Jyobaa tyestiigëty nyijäˈäwëdëp ko tsojkëp tkäjpxwäˈkxtët ja oybyë ayuk parë tyuˈukmuktët ja jäˈäy diˈib kyäjpxtëbë wiink ayuk. Pääty, tam nyëjkxnë tiempë naxy 130 jëmëjt mä yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn. Tyam ja yajkäjpxnaxy, naxy  900 ayuk, ninäˈänëmë nety duˈun kyayajkäjpxnaxy. Tyäˈädë yëˈë yajxon xytyukˈijxëm ko yëˈë tuˈugë miläägrë diˈib tyuumbyë Jyobaa: ko dyajtuˈukmuky ja tëgoy myayjyaˈay diˈib tsoˈondëp oytyim määjëty. Kom tyam niˈigyë yajkäjpxnaxy kanäk ayukë Biiblyë etsë ëxpëjkpajn, ta tyäˈädë tëgoy myayjyaˈay diˈib määyëm tsyoondë, tˈawdattë tuˈugyë Jyobaa. Ets diˈibë yajtukˈëxkäjpë Diosë kyäjpn, yëˈë ko tjantsy tyukˈit tjantsy tyukxondë ko yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets ko nyaytsyokëdë tukkaˈaxpën. Ko duˈun nˈijxëm, ¡yajkëktëjkëbë mëbëjkën! (Mat. 24:14; Fwank 13:35).

18. 1) Extëm jyënaˈanyë Isaías 46:10, 11, ¿tiko kyaj mëjˈixy mëjmëdoy njäˈäwëm ko tyamë Jyobaa dyaˈˈadëy mä dyajtuˈukmuky ja tëgoy myayjyaˈay? 2) ¿Tiko kyaj axëëk nyayjyawëdë pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny?

¹⁸ Agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko ojts yajnigajpxy jyaˈˈatäˈäny ja tëgoy myayjyaˈay (käjpxë Isaías 46:10, 11). * Tyäˈädë tëgoy myayjyaˈay kyukäjpxëdëbë Jyobaa ko nanduˈun tˈawix tjëjpˈixtë ja jukyˈäjtën. Kyaj nyayjyawëdë axëëk mët ko të kyayajwinˈixtë mëdë espiritë santë parë nëjkx yˈanaˈamdë mëdë Jesus. Mä Biiblyë yajmaytyakpë yetyëjk toxytyëjk diˈib nëˈëmooy tuˈumooyëdë Diosë myëjääw, per kyaj yajkumaytsyoˈowëdë mä ja 144,000, extëmë Juan Yajnëbajtpë etsë David (Mat. 11:11; Apos. 2:34). Juan Yajnëbajtpë mëdë David, yä Naxwiiny jyukypyëkäˈändë mët nimayë Dios mëduumbëty ko nety ja it lugäär të jyëmbity jantsy tsuj. Ets niˈamukë tyäˈädë jäˈäyëty mët ja tëgoy myayjyaˈay, dyajnigëxëˈëgäˈändë ko myëmëdoowdëbë Jyobaa ets ko pyuwäˈkëdëp ja kutujkën diˈib myëdäjtypy.

19. ¿Ti net ndunäˈänëm ko njaygyujkëm pënën ja tëgoy myayjyaˈay diˈibë Juan yˈijx?

¹⁹ Ninäˈänëmë nety duˈunë Jyobaa tkayajtuˈukmuky miyonkˈamë jäˈäy mä tukëˈëyë it naxwinyëdë parë yˈawdatëdët. Pääty, oy nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtën jam tsäjpotm o yä Naxwiiny, tsojkëp nbudëjkëmë jäˈäy nuˈun nmadakëm parë tpuwäˈägëdët ja tëgoy myayjyaˈay o ja wiinkpë borreegëty (Fwank 10:16). Tim tsojkë Jyobaa dyajminäˈäny ja mëj ayoˈon parë dyajkutëgoyaˈany ja gobiernëtëjk etsë relijyonk diˈibë jäˈäy yaˈˈayoopy. Ets niˈamukë ja tëgoy myayjyaˈay, ¡tmëdunäˈändë Jyobaa winë xëëw winë tiempë yä Naxwiiny extëm nipënnëm duˈun tkatuny! (Diˈibʉ Jat. 7:14).