1. ¿Wiˈix dyaktë naybyudëkë toxytyëjkjäˈäy mä Diosë kyäjpn, per ti jotmay wyinguwäˈkëdëp nimay? (Ixë dibujë diˈib miimp mä rebistë nyiˈak).

AGUJK jotkujk nnayjyäˈäwëm ko mä nduˈukmujkëm yajpattëp nimayë toxytyëjkjäˈäy diˈib mëk jantsy tuundëp. Extëm nˈokpëjtakëm, dyajnaxtë demostrasyonk mä reunyonk ets kyomentarattë, yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets nyaytyukjotmaytyunëdë myëguˈuktëjk. Nan ta diˈib tuundëp mä yˈaˈoyë Tëjk mä nˈËxpëjkëm. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm nan wyinguwäˈkëdëbë amay jotmay, ta diˈib kyuentˈäjttëbë tyääk tyeety diˈib të myëjjäˈäyëndë, ets ta netë wiinkpë diˈib axëkˈijxëdëbë jyiiky myëguˈuk mët ko yˈëxpëktë. Ta nanduˈun diˈib naytyuˈuk yajˈyaˈk yajpajttëbë yˈuˈunk yˈënäˈk ets mëk jyantsy tyundë parë tmoˈoytyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp.

2. ¿Tiko mbäät nduˈunëmë mëjääw parë nbudëjkëmë toxytyëjkjäˈäyëty diˈib yajpattëp mä Diosë kyäjpn?

² ¿Tiko mbäät nduˈunëmë mëjääw parë nbudëjkëmë toxytyëjkjäˈäy diˈib yajpattëp mä Diosë kyäjpn? Yëˈko jäˈäy kyaj xëmë tmëjˈixtë toxytyëjk extëm jyapäät jyanitëkëdë, etsë Biiblyë nan xytyukˈanaˈamëm parë nbudëjkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, apostëlë Pablo yˈanmääy ja myëguˈuktëjk diˈib Roma parë tˈagëˈë tˈaxäjëdët tsuj yajxon ja Febe ets tpudëkëdët ko dyajtëgoyˈatët (Rom. 16:1, 2). Ko Pablo fyariseeˈäjty, yëˈë mët yajpattë ja jäˈäyëty diˈibë nety jyäämˈijx nyääxˈijxtëbë toxytyëjk. Per ko ojts tpanëjkxnë Jesus, ta duˈun ojts jyaˈayˈäjnë extëm yëˈë, yajtsobat ja toxytyëjkjäˈäyëty ets oyjyaˈaytyak mët yëˈëjëty (1 Kor. 11:1).

3. ¿Wiˈixë Jesus tˈijxy ja toxytyëjkjäˈäyëty, ets wiˈix tjäˈäwë pënaty nety tyuundëbë Diosë tsyojkën?

³ Jesus myëjˈijx niˈamukë ja toxytyëjkjäˈäy (Fwank 4:27). Kyaj duˈun jyaˈayˈajty extëm ja judiyëtëjk diˈib nyiwintsënˈäjttë ja relijyonk mä tadë tiempë. Tuˈugë enciclopedia diˈib nyimaytyakypyë Biiblyë, jyënaˈany: “Jesus ninäˈä tkayajpëtsëëmyë ääw ayuk diˈib  yajnigëxëˈëgëp ko jyamˈijxy nyääxˈijxypy ja toxytyëjkjäˈäy”. Niˈigyën twintsëˈkë ja toxytyëjkëty diˈibë nety tyuundëp ti Jyobaa tsyojkypy. Ko Jesus tmaytyaky pënaty jyäˈäwëp extëmë fyamilyë, kyumaytsyoˈowë jap ja yetyëjk ets ja toxytyëjk (Mat. 12:50).

4. ¿Ti nˈixäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

⁴ Jesus xëmë tpudëkëyany ja toxytyëjkjäˈäyëty diˈibë nety Dios mëduundëp, nan yajtsobat ets nyitsiptuun. Min nˈokˈijxëm wiˈix mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtën.

5. ¿Tiko näägë toxytyëjkjäˈäy tsyiptakxëdë tyuˈukmuktët mëdë myëguˈuktëjk?

⁵ Niˈamukë nyajpäädäˈänëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm, duˈunë yetyëjk etsë toxytyëjk. Per min nˈokˈijxëm tiko näägë toxytyëjk tsyiptakxëdë. Tuˈugë kiixy diˈib xyëwˈäjtypy Jordan, * jyënaˈany: “Kom nnaytyuˈukˈäjtpëts, kyajts nnijawë pënëts mët naymyayëdët mä ja tuˈukmujkën, ets duˈunëts njawë ko kyajts jap ntsobääty”. Kristen, tuˈugë prekursoora diˈib ojts nyijkxy wiinktsoo parë mas niˈigyë yˈëwäˈkxäˈäny kyäjpxwäˈkxäˈäny, jyënaˈany: “Ko mnäämjäˈty mä tuˈugë tuˈukmujkën, mbäät naytyuˈuk mnayjyawëty”. Ets diˈib kyaj yˈëxpëktë fyamilyë nan mbäät nyayjyawëdë naytyuˈuk oy tjamëdäjtpëdë fyamilyë ets nan mbäät tjawëdë jagam ja myëguˈuktëjk diˈib mëët yˈëxpëktë. Nan mbäät nyayjyawëdë naytyuˈuk pënaty kyaj mbäät mä nyëjkxtë mët ko pyëk yˈixëdë ets pënaty pyäˈämˈijxtëp niduˈugë fyamilyë. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Annette, jyënaˈany: “Kom ëjtsëts yajtuknipëjk nbäˈämˈixëdë ndääk, pääty kyajtsë nety mbäät mä nëjkxy kots muum njayajwoy”.

6. Extëm jyënaˈanyë Lukʉs 10:38-42, ¿wiˈixë Jesus tpudëjkë Marta etsë María?

⁶ Jesus yajnäjxë tiempë mët ja toxytyëjkëty diˈib jyäˈäwëdë extëmë myëgaˈaxëty ets jantsy naymyaayëdë mëët. Extëm nˈokpëjtakëm, naymyaayë mëdë María etsë Marta. Tyäˈädë toxytyëjkëty waˈanë nety nyaytyuˈukˈattë (käjpxë Lukʉs 10:38-42). Extëmë Jesus ojts myëtkäjpx myëtmaytyäˈägëdë ets wiˈix yˈijxëdë, jantsy oy yajnayjyäˈäwëdë. Extëm nˈokpëjtakëm, María naxwaˈts tyekypyëˈääyë Jesus parë tmëdoowˈitäˈäny tijaty tukniˈˈijxëp. * Etsë Marta kyaj tsyëˈk jyäˈäwë parë tˈanmääyë Jesus ko të netyë María yajjotˈambëkyëty mët ko kyaj pyudëkëty. Ets ja mä netë Jesus tpudëjkë tyäˈädë nimajtskpë toxytyëjk parë ttukniˈˈijxë ti diˈib mas jëjpˈam. Ko Jesus kanäkˈok tkuˈijxë María, Marta ets ja Lázaro, ta ttukˈijxtë ko naytyukjotmaytyuunëp (Fwank 12:1-3). Päätyë María mëdë Marta netyë tˈamdoowdë naybyudëkë Jesus ko Lázaro mëjtaˈaky pyäˈämbejty (Fwank 11:3, 5).

7. ¿Wiˈix mbäät nmëjääwmoˈoyëmë toxytyëjkjäˈäyëty?

⁷ Näägë toxytyëjkjäˈäy ja mbäät jeˈeyë yajpäättë mëdë myëguˈuktëjk mä reunyonk. Pääty, oy ko tsuj yajxon nˈagëˈë nˈaxäjëm, nmëtkäjpx nmëtmaytyakëm ets ndukˈijxëm ko nmëmäˈäy nmëdäjëm. Jordan, diˈib të nˈokmaytyakëmbë, jyënaˈany: “Xypyudëjkëbëts mëjwiin kajaa kots pën xyˈanëëmë ko jantsy oyëts të ngomentaraty, kots pën xywyoy ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë ets kots pën jam wiˈixtsoo xytyukˈixy ko xymyëmääy xymyëdäjpëts”. Pääty, nˈokˈyajnayjyäˈäwëm ja toxytyëjkjäˈäyëty ko nyajtsobatëm. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Kia, jyënaˈany: “Kots nganëjkxy reunyonk, nnijäˈäwëts ko xynyijayëyandëbëtsë nmëguˈuktëjk parëts xyyajtëwäˈändë wiˈixëts nyajpääty. Tyäˈädë yëˈëts xytyukˈijxp ko nyijawëyandëp wiˈixëts nyaˈixy nyajpääty”.

8. ¿Wixaty mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtënë Jesus?

⁸ Nˈokjuˈtëmë tiempë parë nduˈukmujkëm mëdë toxytyëjkjäˈäy diˈib yajpattëp mä Diosë  kyäjpn, duˈun extëm ttuunyë Jesus. Mbäät nwoˈowëm mä jëën tëjk parë mëët ngäˈäygyoj nˈukojëm o mëët tuk ratë nyajpatëm. Ets mä mëët të nduˈukmujkëm, nˈokkäjpx nˈokmaytyakëm tijaty mbäät pyudëkëdë (Rom. 1:11, 12). Ets pënaty tuundëp mëjjäˈäy, nanduˈun mbäät wyinmaytyë extëmë Jesus, pes yëˈë nyijäˈäwëbë nety ko näägë naytyuˈuktëjk tuktëjkëdëbë moˈon tujkën. Per yajxon ojts tnigajpxy ko ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën kyaj jaa yajpääty ni ko jäˈäy pyeky ets ni ko tpäätyë yˈuˈunk yˈënäˈk, netën mbäät nˈijtëm agujk jotkujk ko jëjpˈam nbëjtakëmë Diosë tyuunk (Mat. 19:12; Luk. 11:27, 28).

9. ¿Wiˈix mbäädë mëjjäˈäytyëjk tpudëkëdë toxytyëjkjäˈäy?

⁹ Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, yëˈë diˈib mbäät mas niˈigyë tˈixtë toxytyëjkjäˈäy extëmë tyääk ets extëmë myëgaˈaxëty (1 Tim. 5:1, 2). Mä kyatsondaˈakynyëmë reunyonk o ko kyexy, tsojkëp tjuuttëdë tiempë parë mëët kyäjpx myaytyäˈäktët. Kristen diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, jyënaˈany: “Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump mëjjäˈäy, pyëjkë kuentë ko nëgooyëts nnayyajtuunënë. Tats xyˈanmääy parëts ndukmëtmaytyäˈägët wiˈixëts ndukniwitsë tijatyëts nduumpy. Mëjwiin kajaats nguˈëˈëw ngukäjpxë kots nˈijxy wiˈixëts xymyëmay xymyëdäjy”. Ko mëjjäˈäytyëjk tjuuttë tiempë parë mëët xëmë kyäjpx myaytyäˈäktë, duˈun ttukˈixtë ko myëmääy myëdäjtëbë tyäˈädë toxytyëjkjäˈäy. * Annette duˈun tnimaytyaˈaky  tuk pëky tiko jyëjpˈamëty ets duˈunë mëjjäˈäytyëjk ttundët, jyënaˈany: “Mas niˈigyëts nˈixyˈattë ets yëˈëty nanduˈunëts xyˈixyˈattë. Ets kotsë net nbääty tuˈugë jotmay, kyajts xytsyiptakxëty nˈamdowdëdë naybyudëkë”.

10. ¿Ti oy yajnayjyäˈäwëdëbë toxytyëjkjäˈäy?

¹⁰ Niˈamukë oy nnayjyäˈäwëm ko ja nmëguˈukˈäjtëm tˈixtë tijaty njäjtëm nduˈunëm ets ko net xyˈanmäˈäyëm ko yajtsobattëp ja nduunkˈäjtëm. Per axëëk xyyajnayjyäˈäwëm ko pën wiˈix xykyaˈˈanmäˈäyëm. Abigaíl diˈib naytyuˈukˈäjtp ets tyuny prekursoora, jyënaˈany ko näˈäty duˈun nyayjyawëty ko kyaj pën tyunyëtyë kuentë ets ko kyaj pën yajxon yˈixyˈatyëty, jeˈeyë jäˈäy tnijawëdë pën tyääkˈäjty tyeetyˈajtypy ets pën myëgaˈaxˈäjtypy, ets ko yëˈë kyaj pën kyuentëpëjtaˈagyëty. Per minë net nˈokˈijxëm wiˈix jyënanyë Pam, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib naytyuˈukˈäjtp. Yëˈë kanäk jëmëjt tyuuny misioneerë, per ojts jyëmbijnë mä tyëjk parë tkuentˈatäˈänyë tyääk tyeety. Tyam, ja jyëmëjt 70 naxy, ets duˈunyëm tyuny prekursoora, yëˈë jyënaˈany: “Diˈibëts mas niˈigyë xypyudëjkëp, yëˈë kots ja nmëguˈukˈäjtëm xyˈanëëmëdë ko myëjjäˈäwëdëp tijatyëts nduumpy”.

11. ¿Wiˈixë Jesus dyajnigëxëˈky ko yajtsobatypyë nety ja toxytyëjkjäˈäy diˈib jamyëdäjtëdë mä ojts yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy?

¹¹ Jesus nan mëjwiin kajaa dyajtsobaty ja naybyudëkë diˈib mooyëdë nääk ja toxytyëjkjäˈäy (Luk. 8:1-3). Per kyaj jeˈeyë tnasˈijxë parë pyudëkëdët, nanduˈunën ttukniˈˈijxëdë tijatyë Dios tsyojkypy. Extëm nˈokpëjtakëm, tyukmëtmaytyak ko yaˈooganëbë jäˈäy ets ko jukypyëkäämp jatëgok (Luk. 24:5-8). Duˈun extëmë Jesus tpudëjkë ja yˈapostëlëty, nanduˈun tpudëjkë tyäˈädë toxytyëjkjäˈäyëty parë nyayjëjpˈixëdët mä ja amay jotmay diˈibë nety wyinguwäˈägëyandëp, mä tˈijxˈayowäˈändë ets tˈijxˈoogäˈändë (Mar. 9:30-32; 10:32-34). Ets diˈib xyyajmonyˈijx xyyajmonyjyäˈäwëm, yëˈë ko ja yˈapostëlëtëjk kaktääytyë ko yajmäjtsy, per näägë tyäˈädë toxytyëjkjäˈäy kyaj tmastuttë Jesus mä nety yˈooganë kepykyëjxy (Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41).

12. ¿Ti tuungë Jesus tyuknipëjk näägë toxytyëjkjäˈäy?

¹² Jesus nan tyukjotkujkˈäjt näägë tyäˈädë toxytyëjkjäˈäy. Extëm nˈokpëjtakëm, ¿pënaty tim jawyiin yˈijxtë ko të nety jyukypyeky? Yëˈë ja toxytyëjkjäˈäyëty diˈibë nety mëët xëmë të jyëdittë. Etsë Jesus, yëˈë yˈanmääy parë nëjkx yajkajpxynyaxtë mä ja yˈapostëlëty ko të nety jyukypyeky (Mat. 28:5, 9, 10). Ets ko Dios tkejxyë yˈespiritë santë mä Pentekostes xëëw mä jëmëjt 33, waˈan nanduˈun jyamˈäjttë toxytyëjkëty. Pën duˈun, nan ojts kanäk ayuk “tnigäjxtë ja mëjˈäjtën diˈibë Dios [tyuumpy]” (Apos. 1:14; 2:2-4, 11).

13. 1) ¿Wiˈix tyamë toxytyëjkjäˈäy tmëdundë Jyobaa? 2) ¿Wiˈix mbäät ndukˈijxëm ko nmëjjäˈäwëm tukëˈëyë tijaty tyuundëp?

¹³ Oy ko nguˈëˈëw ngugäjpxëm tukëˈëyë tijaty tyuundëbë toxytyëjkjäˈäy mä Diosë tyuunk, pes pat nitëjkëdëp. Yëˈëjëty tuundëp mä yajkojˈyë jëën tëjk ets mä yˈaˈoyë, nan jyäjttëbë wiink ayuk parë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets nan tuundëp Betel. Nan tuundëp mä tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky ets mä yaˈëwnaxy yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn, ets nan ta diˈib tuundëp prekursoora ets misioneerë. Ets duˈun extëmë yetyëjkëty, nan nëjkxtëp mä Eskuelë parë Prekursoor, mä Eskuelë parë pënaty kyäjpxwäˈkxtëbë Diosë Kyutujkën ets mä Eskuelë diˈib Galaad. Per nan ta toxytyëjkjäˈäy diˈib pyudëjkëdëbë myëmëjjäˈäy diˈib mëjwiin kajaa nyikëjxmˈäjttëbë tuunk mä nduˈukmujkëm ets diˈib yajtuunëbë Diosë kyäjpn. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuundëp mëjjäˈäy, yëˈë diˈibë Jyobaa nyayajkypy, per koxyëp ja kyudëjk kyapudëkëdë, kyajxyëp yajxon ttundë ja tuunk (Efes. 4:8, TNM). ¿Wixaty mˈokwinmay mbäät nbudëjkëmë tyäˈädë toxytyëjkjäˈäyëty diˈib mëk tuundëp?

14. Extëm jyënaˈanyë Salmo 68:11, ¿ti tyuundëp ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib jantsy oy tuundëp mëjjäˈäy?

¹⁴ Ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib jantsy oy tuundëp mëjjäˈäy, nyijäˈäwëdëp ko toxytyëjkjäˈäyëty duˈun  “extëmë may tsyiptuumbë” diˈib jantsy tunandëp, etsë nimaybyë jantsy oy yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë (käjpxë Salmo 68:11). * Tyäˈädë toxytyëjkjäˈäyëty mëjwiin kajaa tijaty ttukniˈˈixëdë mëjjäˈäytyëjk. Abigaíl, diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, jyënaˈany ko oy nyayjyawëty ko nmëguˈukˈäjtëm yajtëwëdë ti pudëjkëp parë dyajtsondaˈagyë maytyaˈaky mä yˈëwaˈkxy kyäjpxwaˈkxy. Yëˈë jyënaˈany: “Tyäˈädë yëˈëts xypyudëjkëp parëts nˈixy ko tuumbëts mä Diosë kyäjpn”. Mëjjäˈäytyëjk nan nyijäˈäwëdëp ko toxytyëjkjäˈäy diˈib jantsy oy Dios mëduundëp ets diˈib jeky kujk tyuunëdë, mbäät mëjwiin kajaa tpudëkëdë ja toxytyëjkë mas ënäˈkatypyë mä ja amay jotmay diˈib wyinguwäˈkëdëp (Titʉ 2:3-5). Extëm nˈijxëm, pat nitëjkëdëp nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty tyuundëbë toxytyëjkjäˈäy ets ndukˈijxëm ko ntsojkëm.

15. ¿Mäjaty mbäät dyajtëgoyˈattë toxytyëjkjäˈäy parë pën nyitsiptunëdët ets pyudëkëdët?

¹⁵ Mbäät näˈäty ja toxytyëjkjäˈäy dyajtëgoyˈattë parë pën nyitsiptunëdët ets pyudëkëdët (Is. 1:17). Extëm nˈokpëjtakëm, ja diˈib të kyuˈooktë o diˈib të yaˈˈajääywyäˈkxtë mëdë myëmëjjäˈäy, mbäät dyajtëgoyˈattë ets pën nyikäjpxtuˈudëdët o parë pën ttunët diˈibë nety tyuundëp ja myëjjäˈäy. O tuˈugë mëjjäˈäytyoxytyëjk, mbäät dyajtëgoyˈaty parë pën pyudëkëdët ets tmëtmaytyäˈägët ja doktoor. Ets nan mbäät tuˈugë prekursoora diˈib wiinktsoo pyudëjkëbë Diosë kyäjpn, yaˈëbääty yajkäjpxpääty ko kyaj nyijkxy ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë extëm ttundë wiinkpë prekursoor, etsë net dyajtëgoyˈaty parë pën nyikäjpxtuˈudëdët. ¿Wixaty mbäät nbudëjkëm? Min jatëgok nˈokˈijxëmë yˈijxpajtënë Jesus.

16. Extëm jyënaˈanyë Markʉs 14:3-9, ¿wiˈixë Jesus tnitsiptuunyë María?

¹⁶ Jesus netyë tnikäjpxtutyë ja toxytyëjkjäˈäyëty diˈib jyäˈäwë extëm ja myëgaˈax. Extëm nˈokpëjtakëm, nyikäjpxtutë María ko ja Marta jyënany ko kyaj pyudëkëty (Luk. 10:38-42). Ets nan nyikäjpxtut ko ja jäˈäyëty ojts yˈoojëdë, netpë wyinmääytyë ko kyaj yˈoyëty diˈibë nety të ttuny (käjpxë Markʉs 14:3-9). Perë Jesus nyijäˈäwëbë nety tiko duˈunë María të ttuny. Pääty tmëjkumääy ko jantsy oyë nety diˈib të tyukmëdunyëty, ets ko yëˈë nety të ttuny diˈib myëmadakypy. Axtë ojts tnaskäjpxë: “Tëyˈäjtën nˈanëëmëdë ko [mä] yajkäjxwaˈxy yëˈë oybyë ayuk mä tëgekyë naxwinyëdë, yajmaytyäˈägët nandëˈën diˈibë tyuunë tyäˈädë toxytyëjk”. ¡Seguurë ko María jantsy jotkujk nyayjyäˈäwë ko duˈun tmëdooy! Ets mëjˈixy mëjmëdoy njäˈäwëm ko Jesus jyënany yajkäjpxwäˈkxäˈänyë oybyë ayuk abëtsemy nyaxwinyëdë ets nanduˈun ja oyjyaˈayˈäjtën diˈibë María yaˈijxë. Extëm nˈijxëm, axtë mä tyäˈädë artikulo yajnimaytyaˈagyë María.

17. ¿Näˈä mbäät tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm dyajtëgoyˈaty nitsiptuˈunëm? Pëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën.

¹⁷ ¿Nitsiptuˈunëm ja toxytyëjkjäˈäy diˈib Dios mëduundëp ko dyajtëgoyˈattë? Nˈokpëjtakëm ko tuˈugë toxytyëjkjäˈäy diˈib ja myëmëjjäˈäy kyaj yˈëxpëky, xëmë ok jyajty mä reunyonk ets jantsy jeˈeyë kyexy, ta tsyoˈongojnë ets näˈäganäˈäty twoownëjkxy ja yˈuˈunk yˈënäˈk. Ta net nääk ja nmëguˈukˈäjtëm tˈëbäät tkäjpxpäättë tiko mëk kyatanë parë yˈuˈunk yˈënäˈk twoownëjkxët reunyonk. Per diˈib kyaj tnijawëdë, yëˈë nuˈunënë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ttunyë mëjääw. Pes ja myëmëjjäˈäy awitsy ja tiempë myoˈoyëty ets nan kyaj yëˈë ja yˈääw ayuk tyuny mä wiˈix yˈitët ja yˈuˈunk yˈënäˈk. ¿Ti net mbäät nduˈunëm? Nˈanmäˈäyëmë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ko jantsy oy diˈib tyuumpy ets ndukmëtmaytyakëm ja diˈib ëbat käjpxpatëdëp nuˈunënë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ttunyë mëjääw parë kyaj tnekyˈëbäät tnekykyäjpxpäättët.

18. ¿Wixaty mbäät nˈakpudëjkëmë toxytyëjkjäˈäyëty?

¹⁸ Ja tuk pëky wiˈix mbäät ndukˈijxëm ja toxytyëjkjäˈäyëty ko nmëmäˈäy nmëdäjëm, yëˈë ko nnayˈawäˈänëm parë tijaty ndukpudëjkëm  (1 Fwank 3:18). Annette, ja nmëguˈukˈäjtëm diˈibë nety pyäˈämˈijxypyë tyääk, jyënaˈany: “Xynyimiindëbëts ijtyë nmëguˈukˈäjtëm parë tkuentˈäjtkojtëtsë ndääk ets duˈunëts nmëdaty ja tiempë parëts tijaty nduny, nan myëmiindë ja käˈäy ukën. Ko duˈun ttuundë, tats xyyajnayjyäˈäwëdë ko xytsyojktëbëts ets ko tuˈugyëts mëët nyajpäättë”. Etsë Jordan, pudëjkë tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm ko yˈanmääyë parë këˈëm tˈix ttunët ja kyarrë. Yëˈë jyënaˈany: “Jantsy oyëts nnayjyawëty kots ja nmëguˈuktëjk xymyëmay xymyëdäjtë parëts kyaj muum wiˈix njatët”.

19. ¿Wiˈix ja tuk pëky mbäädë mëjjäˈäytyëjk tpudëkëdë toxytyëjkjäˈäy?

¹⁹ Pënaty tuundëp mëjjäˈäy, tsojkëp tˈix ttundët tijaty yajtëgoyˈäjttëbë toxytyëjkjäˈäy diˈib yajpattëp mä Diosë kyäjpn. Pes nyijäˈäwëdëp ko Jyobaa tsyojkypy parë tsuj yajxon yaˈijxˈit yajkuentˈattët (Sant. 1:27). Mëjjäˈäytyëjk jyaygyujkëdëp wiˈix yaˈix yajpäättë ja toxytyëjkjäˈäyëty duˈun extëmë Jesus. ¿Wiˈix dyajnigëxëˈëktë? Ko kyaj këˈëm dyajnaxkëdäˈäktë ja yˈanaˈamën, niˈigyë yˈittë ajiiky amëguˈuk ets tjaygyukëdë tijaty (Mat. 15:22-28). Ko mëjjäˈäytyëjk ttundë mëjääw parë tpudëkëdë, ta tyäˈädë toxytyëjkjäˈäyëty nyayjyawëdë ko yajtsojktëp mä Diosë kyäjpn. Kia, diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, duˈun yajpudëjkë ko tsyënääytyëgäjtsy. Jantsy jeˈeyë tnijäˈäwë ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib jyuˈtypyë grupë mä yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë, ta ttukniwijtsë parë ja nmëguˈukˈäjtëm pyudëkëdët. Kia jyënaˈany: “Kyajts ti nëgoo ojts nekymyëmay nekymyëdäjy. Xypyudëjkëdëts mët ja yˈääw yˈayuk ets mët ja yˈääw kyëˈë. Ja mëjjäˈäytyëjk xytyukˈijxtëts ko tsobatpëts mä Diosë kyäjpn ets ko kyajts naytyuˈuk nwinguwäˈägë ja amay jotmay”.

20, 21. ¿Wiˈix mbäät nyajnigëxëˈkëm ko nyajtsobatëm niˈamukë toxytyëjkjäˈäy?

²⁰ Mä nduˈukmujkëm, tap mayë toxytyëjkjäˈäy diˈib jantsy tuumbëjäˈäy ets diˈib yajpudëkëyandëp. Jesusë yˈijxpajtën të xytyukniˈˈijxëm ko tsojkëp nyajnäjxëmë tiempë mëdë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, nˈixyˈäjtëm yajxon, nguˈëˈëw ngugäjpxëm tukëˈëyë tijaty tyukmëduundëbë Dios ets nitsiptuˈunëm ko dyajtëgoyˈattët.

²¹ Ko netyë Pablo tjääytyaaynyë ja neky diˈib tyuknigajx ja Dios mëduumbëty diˈib Roma, ta jap tkujäˈäyë nidaxtujk ja toxytyëjkjäˈäy (Rom. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15). Ets seguurë ko tyäˈädë toxytyëjkjäˈäyëty mëjääwmooyëdë ko Pablo jyënany yajkäjpxpoˈkxtët ets ko oy nyimaytyakëdë. Pën ëtsäjtëm nbudëjkëm niˈamukë toxytyëjkjäˈäy, ta ndukˈijxëm ko nyajtsobatëm ets ko njäˈäwëm extëmë familyë.