¿Winmäˈäyëm extëmë Jyobaa?
“Yajtëgatstë ja mjot mwinmäˈäny” (ROM. 12:2).
ËY 56 ETSË 123
1, 2. ¿Wiˈix xypyudëkëyäˈänëm ko niˈigyë nmëwingoˈonëmë Jyobaa? Pëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën.
KO TUˈUGË mixyuˈunk pën ti nyamoˈoyëty, ta ja tyääk tyeety yˈanëˈëmxëdë ets jyënäˈänët “dyoskujuyëm”, ta ja mixyuˈunk tpagajpxy oy jeˈeyë wingëˈëy agëˈëy. Per ko yaˈknë, ta tjaygyukë tiko ja tyääk tyeety wyinmaytyë ko jëjpˈam tijaty yajkukäjpxët. Kyaj pën yˈokˈanmääyënë ets jyënäˈänët dyoskujuyëm, pes këˈëm jyënanë ja yˈääw jyot. ¿Tiko të tyëgatsy? Yëˈko të tjaty wyinmayët extëm ja tyääk tyeety ets tkukäjpxët tijaty.
2 Nanduˈun jyaty ko nnijäˈäwëm ja tëyˈäjtën diˈib mä Biiblyë, ta njaygyujkëm ko jëjpˈam ets nmëmëdoˈowëm tijatyë Dios nyiˈanaˈamëp. Per ko niˈigyë nmëwingoˈonëmë Jyobaa, ta niˈigyë nnijäˈäwëm wiˈix wyinmay, ti yˈoyˈijxypy ets ti kyaj, ets wiˈix tijaty tˈixy. Ko njäjtëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa ets nasˈijxëm parë xytyuˈumoˈoyëm mä tijaty nduknibëjtakëm ets mä tijaty ndunäˈänëm, ta nyajnigëxëˈkëm ko nmëdäjtëm ja Diosë jyot wyinmäˈäny.
3. ¿Tiko xytsyiptakxëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa?
3 Agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko njäjtëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa, per naa tsiptakp mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm. Extëm nˈokpëjtakëm, mbäät xytsyiptakxëm njaygyujkëm wiˈixë Dios tˈixy ko jäˈäy tpaˈoˈktëwdë jukyˈäjt madakën, ko axëëk yˈit tsyëënëdë, ko dyajtundë neˈpyny ets wiˈix tˈixy ko nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë nwinmäˈäyëm extëmë Dios? Ets ¿wiˈix xypyudëkëyäˈänëm parë nnijäˈäwëm ti tyam ndunäˈänëm ets ti ndunäˈänëm ok?
¿TI MBÄÄT NDUˈUNËM PARË NWINMÄˈÄYËM EXTËMË DIOS?
4. ¿Ti yˈandijpy nyajtëgäjtsëm ja jot winmäˈäny?
4 (Käjpxë Romanos 12:2, TNM). * Apostëlë Pablo nyimaytyak mä tyäˈädë tekstë ti mbäät nduˈunëm parë njäjtëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa. Mä ja tuˈukpë artikulo të nˈijxëm ko parë kyaj xynyinäjxëm “tijatyë naxwinyëdë jäˈäy tyuundëp”, tsojkëp njëjpkudijëm wiˈix wyinmaytyë ets wiˈix jyaˈayˈattë. Perë Pablo nanduˈun jyënany ko tsojkëp nyajtëgäjtsëm ja jot winmäˈäny. Parë duˈun nduˈunëm, jëjpˈam ets nˈëxpëjkëmë Biiblyë, net njaygyujkëm wiˈixë Dios wyinmay, nbawinmäˈäyëm etsë net nmëdäjtëm ja wyinmäˈäny.
5. ¿Wiˈix tyëgatsyëty ko nˈëxpëjkëm ets ko jeˈeyë nwingäjpxnäjxëm?
5 Ko nˈëxpëjkëm, kyaj yëˈë jeˈeyë tˈandijy nwingäjpxnäjxëm ets nˈajäˈäyëm mäjaty yaˈˈatsoowëmbitäˈäny. Nˈëxpëjkëm, yëˈë yˈandijpy ko njaygyujkëm ti diˈib jam xytyukniˈˈijxëmë Jyobaa, wiˈix wyinmay ets wiˈix tijaty ttuny. Njaygyujkëm tiko tijaty xytyukˈanaˈamëm ets tiko tijaty dyajkuboky. Nan xyyajwinmäˈäyëm parë nˈijxëm mä mbäät nyajtëgäjtsëmë jot winmäˈäny etsë jukyˈäjtën. Mbäät kyaj duˈun ndimpawinmäˈäytyaˈayëm koogoo nˈëxpëjkëm. Per oy ko njuˈtëmë tiempë ets nbawinmäˈäyëm tijaty nˈëxpëjkëm, mbäät kujkwaˈkxy nyajtuˈunëm ja tiempë parë nbawinmäˈäyëm (Sal. 119:97; 1 Tim. 4:15).
6. ¿Ti tuun jäjtëp ko nbawinmäˈäyëm wiˈixë Dios wyinmay?
6 Xyyajmonyˈijx xyyajmonyjyäˈäwëm ko xëmë nbawinmäˈäyëmë Diosë yˈAyuk. Duˈun këˈëm nˈijxëm ko mëk wäˈätsë Jyobaa jyot wyinmäˈäny ets njaygyujkëm wiˈix yëˈë tijaty tˈixy parë nanduˈun tijaty nˈijxëm. Ko nyajtëgäjtsëmë jot winmäˈäny, ta yˈajamë. Ets wanaty wanaty nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa.
YËˈË NDUˈUNËM TI NWINMÄˈÄYËM
7, 8. 1) ¿Wiˈixë Jyobaa tˈixyë jukyˈäjt madakën? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky). 2) ¿Ti nbëjtäˈägäˈänëm jëjpˈam pën winmäˈäyëm extëmë Jyobaa?
7 Tijaty nwinmäˈäyëm kyaj jeˈeyë njäˈäwëm, nanduˈunën xytyuktuˈunëm tijaty (Mar. 7:21-23; Sant. 2:17). Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtskë ijxpajtën parë njaygyujkëm. Tim jawyiin, min nˈokˈijxëm wiˈixë Jyobaa tˈixyë jukyˈäjt madakën. Mä Evangelios yajxon xytyukˈijxëm wiˈix wyinmay. Pes yajxon twinˈijxy pën ja yˈUˈunk tyääkˈat tyeetyˈatëp yä Naxwiiny ets yajˈyaagëdëp, ets yëˈë wyinˈijx ja diˈib kyaj nëgoo ti tmëdat tjaygyaptë (Lev. 12:8; Luk. 2:24). Biiblyë jyënaˈany ko Jesus myaxuˈunkˈäjty, ta María “oj tkeˈeky mä jëyujk tsäjkää jyeˈxy, mët ko yëˈëjëty kyaj tpattë ja jäjtakn” (Luk. 2:7). Koxyëbë Jyobaa tˈoktsojky, ojtsxyëp tˈixy tuˈugë oybyë lugäär parë ja yˈUˈunk myaxuˈunkˈatët. Per diˈib yëˈë tsyojk, yëˈë ets ja yˈUˈunk yaak pyatët mä tuˈugë familyë diˈib jëjpˈam pyëjtakypyë Dios.
8 Ko nnijäˈäwëm wiˈixë Jesus myaxuˈunkˈäjty, ta nbëjkëmë kuentë wiˈixë Jyobaa tˈixyë jukyˈäjt madakën. Näägë tääk teety yëˈëyë myëwiin myëjotëdëp parë yˈuˈunk yˈënäˈk tmoˈoyäˈändë tijaty, oyë net ja yˈuˈunk yˈënäˈk tmëjagamgaˈaktëdë Jyobaa mët ko të tkapudëkëdë. Yajxon nˈijxëm ko diˈib mas jëjpˈam parë Jyobaa, yëˈë ko oy mëët nˈijtëm. Ets ëtsäjtëm, ¿të njäjtëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa? ¿Wiˈix nyigëxëˈëky mä tijaty nduˈunëm? (Käjpxë Ebreeʉsʉty 13:5).
9, 10. ¿Wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko duˈun nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa ko kyaj nyajtëgoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm?
9 Myëmajtsk, yëˈë wiˈixë Jyobaa tˈixy ko ja nmëguˈukˈäjtëm nyajtëgoˈoyëm o ndukmastutëmë Diosë tyuunk. Jesus jyënany: “Pën ja pën dyajpekykyaˈay niduˈugë tyäˈädë dëˈëmbë ënäˈkuˈunk diˈibëts ëj xymyëbëjkp, waanë oy pyëtsëˈëmxëty kooxyëp yajtukˈyoˈkmëwëënë tuˈugë mëj pään es yajkujëbijpnaxët mejynyoty” (Mar. 9:42). Extëm nˈijxëm, Jesus mëjwiin kajaa tˈixyë tyäˈädë tëgoˈoyën. Ets kom yëˈë yajnigëxëˈkypyë Tyeetyë jyaˈayˈäjtën, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa nan axëëk tˈixy ko pën dyajkunapë myëguˈuk parë kyaj tnekypyanëjkxëdë Kristë (Fwank 14:9).
10 ¿Nanduˈun nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa mëdë Jesus? ¿Ti nyajnigëxëˈkëm mä ja tuˈunën? Nˈokpëjtakëm ko extëm nnaywyit nnayxyojxëm o nnayˈoytyuˈunëm, yëˈë ja tsojkën nyajtuˈunëm, per ta nnijäˈäwëm ko ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tëgatsy yˈijxtëp o mbäät axtë tyukminëdë axëëkpë tsojkën. ¿Ti net nduˈunëm? Mët ko ntsojkëm ja nmëguˈukˈäjtëm, ta kyaj duˈun nekynyaywyit nekynyayxyojxëm extëm njatsojkënyëˈäjtëm (1 Tim. 2:9, 10).
11, 12. ¿Wiˈix xykyuwäˈänëm parë kyaj nbokytyuˈunëm ko nnayjyëjwijtsëmbijtëm ets ko nˈaxëkˈijxëm tijatyë Jyobaa yˈaxëkˈijxypy?
11 Ets myëdëgëëk, Jyobaa yˈaxëkˈijxypy diˈib axëëk (Is. 61:8). Yëˈë nyijäˈäwëp ko ëtsäjtëm pokyjyaˈay ets ko xëmë ndunäˈänëm diˈib kyaj yˈoyëty, pääty xytyukˈanaˈamëm ets nˈaxëkˈijxëm diˈib axëëk, duˈun extëm yëˈë ttuny (käjpxë Salmo 97:10). * Ko nbawinmäˈäyëm tiko tˈaxëkˈixyë axëkˈäjtën, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nˈijxëm extëm yëˈë tˈixy ets xymyoˈoyäˈänëm ja jot mëjääw parë njëjpkuwäˈkëm.
12 Ja tuk pëky wiˈix xypyudëkëyäˈänëm parë nˈaxëkˈijxëm diˈibë Jyobaa yˈaxëkˈijxypy, yëˈë ko nmëwinmäˈänybyatëm tijaty tuˈunënë axëëk oy kyayajnigajpxy mä Biiblyë. Extëm nˈokpëjtakëm, tyam niˈigyë myëjwindëkë tuˈugë etsy diˈib kyaj yˈoyëty, yaˈixyˈaty extëmë lap dance. Nääk jyënäˈändë ko tadë etsy kyaj yˈaxëëgëty, pes kyaj dyuˈunëty extëm ko jäˈäy yˈity tsyëënë. * Per ¿duˈundaa Jyobaa tˈixy? Nˈokjamyajtsëm ko yëˈë yˈaxëkˈijxypy tukëˈëyë axëkˈäjtën. Pääty, nˈokmëjagamgakëm ja poky kaytyey ko nnayjyëjwijtsëmbijtëm ets ko nˈaxëkˈijxëm tijatyë Jyobaa yˈaxëkˈijxypy (Rom. 12:9).
NˈOKWINMÄˈÄYËM TI NDUNÄˈÄNËM KO NBATËM TUˈUGË JOTMAY
13. ¿Tiko yˈoyëty nwinmäˈäyëm kontiempë mä wiˈixë Dios tˈixy tijaty?
13 Ko nˈëxpëjkëm, oy ko nbawinmäˈäyëm wiˈixë Dios tijaty tˈixy, pes yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nduˈunëm diˈib oy. Ets nëjkxëp pojënë nnijäˈäwëm ti nduˈunëm ko nbatëm tuˈugë jotmay (Prov. 22:3). Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtskë ijxpajtën diˈib miimp mä Biiblyë.
14. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ko nnijäˈäwëm ti tyuunë José ko ja Potifarë kyudëjkë jyayajtëgoyanë?
14 Nˈokpawinmäˈäyëm ti tyuunë José ko ja kyudëjkë Potifar jyayajtëgoyanë, yëˈë netyë ojts tjëjpkudijë. Duˈun dyajnigëxëˈky ko të nety tpawinmay wiˈixë Jyobaa tˈixy ko kasäädë jäˈäy nyaywyintsëˈëgëdë (käjpxë Génesis 39:8, 9, MNM). * Nˈokjamyajtsëm nanduˈun wiˈix tˈatsooy ja toxytyëjk: “¿Wiˈixëts ko ëxëëkpë ndunëty ets nmëbokytyunëtyës yëˈë Dios?”. Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko José duˈunë nety wyinmay extëmë Jyobaa. ¿Ets ëtsäjtëm? Nˈokpëjtakëm ko tuˈugë jäˈäy diˈib mëët mduny mwinˈity mwinxonyëty o mnijäˈtyëty tuˈugë mensaje o tuˈugë retratë mä kyëxëˈëgyë jäˈäy yˈity tsyëënë. * Nëjkxëp nmëmëdoˈowëmë Jyobaa pën të nwinmäˈäyëm wiˈix tˈixyë tyäˈädë jotmay, pën winmäˈäyëm extëm yëˈë ets pën të nwinmäˈäyëm kontiempë ti ndunäˈänëm.
15. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë xëmë nmëmëdoˈowëmë Jyobaa extëm ja nidëgëëkpë ebreo?
15 Nˈokˈijxëmë netë yˈijxpajtën ja nidëgëëkpë yaˈayˈënäˈk diˈib yajtijtë, Sadrac, Mesac etsë Abednego. Ko ja rey Nabucodonosor ojts dyajkojy ja awinax diˈib oorë ets ojts tniˈanaˈamë parë yaˈˈawdatët, netyë jyënandë ko kyaj tˈawdatäˈändë. Extëm tˈatsoowdë ja rey, yëˈë yajnigëxëˈktë ko të nety kontiempë twinmaytyë tidën yˈandijpy yëˈëyë nˈawdäjtëmë Jyobaa (Éx. 20:4, 5; Dan. 3:4-6, 12, 16-18). Ets ëtsäjtëm, ¿ti ndunäˈänëm ko ja nwintsënˈäjtëm xyˈamdoˈowëmë meeny mä jam xyëwdunäˈändë? Oy ko nbawinmäˈäyëm tyam wiˈixë Jyobaa wyinmay mä kyajnëm nbatëmë duˈumbë jotmay. Ko nwinmäˈäyëm kontiempë ti diˈib ndunäˈänëm, ta nëjkx nduˈunëm diˈib oy extëm ttuundë ja nidëgëëkpë ebreo.
¿Të yajxon nbayoˈoyëm, ngujäˈäyëm tijaty ntsojkëm yajtunët diˈib mbäät twintsëˈëgë doktoortëjk, ets të nmaytyakëm mët ja ndoktoorˈäjtëm? (Ixë parrafo 16).
16. Ko njaygyujkëm yajxon wiˈixë Jyobaa wyinmay, ¿wiˈix xypyudëjkëm ko ajotkumonë nyajmënëjkxëm mä doktoor?
16 Ko nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa wyinmay, mbäät xypyudëjkëm parë ninäˈä ngamastutëm ko ajotkumonë nyajmënëjkxëm mä doktoor. Të jot winmäˈäny nbëjtakëm ko kyaj ngupëkäˈänëmë neˈpyny o diˈibë doktoor yajnaywyäˈkxëp taxk pëky (Apos. 15:28, 29). Per niduˈuk niduˈuk mbäät nwinmäˈäyëm pën ngupëkäˈänëm tijatyë doktoortëjk yajtuundëp mä ja neˈpyny. Pääty, oy ko nˈëxpëjkëm parë nnijäˈäwëm wiˈixë Jyobaa wyinmay. ¿Näˈä mbäät nˈëxpëjkëm? Kyaj jyaajëty ko nety nyajpatëm mä hospital, o ko nety nyajnäjxëm ja pëjk ijxën o mä nyaˈˈanmäˈäyëm ets pojënë nwinmäˈäyëm ti ngupëkäˈänëm. Tyamën mä mbäät nˈëxpëjkëm ets nbayoˈoyëm ti diˈib ndunäˈänëm, ngujäˈäyëm tijaty ntsojkëm yajtunët diˈib mbäät twintsëˈëgëdë doktoortëjk, ets nmaytyakëm mëët. *
17-19. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets tyam njäjtëm nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa? Pëjtäˈäk tuˈugë ijxpajtën mä tsyokyëty nnayjëjpˈijxëm.
17 Diˈib ja tuk pëky mbäät xypyudëjkëm, yëˈë ko nwinmäˈäyëm wiˈixë Jesus netyë tˈatsoowëmbijtyë Pedro ko duˈun yˈanmääyë: “Nintsënˈäjtëm, ¡ni tkatsokët ja Dios, es ninäˈä dëˈën mgajatët!”. Jesus të nety yajxon tpawinmay ti diˈibë Dios tsyojkypy parë ttunët ets tijatyë nety të yajnaskäjpxë mä wiˈix jyukyˈatäˈäny ets yˈoogäˈäny. Ko duˈun tnijäˈäwë, yëˈë jotmëkmooyë parë ninäˈä tkamastuˈudëdë Dios ets parë tkuˈoogëdë naxwinyëdë jäˈäy (käjpxë Matewʉ 16:21-23).
18 Jyobaa tsyojkypy ets tyam mëët nnaymyaˈayëm ets niˈigyë nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm (Mat. 6:33; 28:19, 20; Sant. 4:8). Per mbäät näägë jäˈäy mëdë oyjyot oywyinmäˈäny xyyajtuˈudëgoyäˈänëm duˈun extëm jyajtyë Jesus. Extëm nˈokpëjtakëm, mbäät ja wintsën xyˈanmäˈäyëm ko xymyoˈoyäˈänëmë mas oybyë tuunk ets mas tsooxë xymyëjuyäˈänëm. Jeˈeyë ko xypyëjkëyäˈänëm ja tiempë parë kyaj nëgoo nekynyëjkxëm reunyonk ets ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. O mbäädë ënäˈktëjk mä yˈeskuelëˈattë yaˈˈanëëmëdë ko mbäät niˈigyë yˈakˈëxpëktë, per tsojkëp tsyoonët mä tyëjk. ¿Jaanëmëdaa net mbäät nmënuˈkxtakëmë Jyobaa, ndëjkëm ëxpëjkpë, nmëtmaytyakëmë familyë ets ja mëjjäˈäytyëjk parë nnijäˈäwëm ti nduˈunëm? ¿Këdii mas oy ko tyam nbayoˈoyëm wiˈixë Jyobaa wyinmay ets nduˈunëmë mëjääw parë nwinmäˈäyëm extëm yëˈë? Net ko tijaty nyaˈˈawäˈänëm, kyaj nëjkx nˈoymyëdoˈowëm. Nëjkxëp nbëjtakëm ja jot winmäˈäny mä Diosë tyuunk, ets yëˈë nëjkx nduˈunëm diˈib nnijäˈäwëm ko oy.
19 Waˈan myiny mä winmäˈäny tijaty jotmay mbäät ajotkumonë nbatëm. Per kyaj mbäät ndimnijäˈäwëtyaˈayëm tijaty mbäät nduˈunëm. Pën nbawinmäˈäyëm mä nˈëxpëjkëm naytyuˈuk mä wiˈixë Jyobaa wyinmay, mbäät nëjkx njamyajtsëm ti nety të nˈëxpëjkëm, ets nëjkxëp xypyudëjkëm oy ti jotmay nbatëm. Pääty, nˈoktuˈunëmë mëjääw parë nnijäˈäwëm wiˈixë Dios wyinmay ets nˈokwinmäˈäyëm extëm yëˈë, nˈokpawinmäˈäyëm wiˈix xypyudëkëyäˈänëm parë oy tijaty nduˈunëm, duˈun tyam ets mä tiempë myiny kyëdaˈaky.
WIˈIXË JYOBAA WYINMAY ETS TI NˈAWIJX NJËJPˈIJXËM
20, 21. 1) ¿Tiko mä ja jembyë jukyˈäjtën kyaj nyekyyaˈˈawitsäˈäny ja awäˈätstumˈäjtën? 2) ¿Wiˈix tyam mbäät nˈijtëm jotkujk?
20 Njantsy awijx njantsy jyëjpˈijxëm ets jyäˈtët ja jembyë jukyˈäjtën. Nimay ëtsäjtëm yä njukyˈatäˈänëm Naxwiiny mä ja tsujpë it lugäär. Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, yëˈë diˈib xyyaˈˈawäˈätspëtsëmäˈänëm mä tukëˈëyë ayoˈon jotmay diˈib tyam jaˈäjtp. Mä ja jembyë jukyˈäjtën, duˈunyëm nmëdatäˈänëm ja awäˈätstumˈäjtën parë këˈëm nwinˈijxëm ti ndunäˈänëm ets ti ntsojkënyëˈäjtëm.
21 Kyaj nyekyyaˈˈawitsäˈäny ja awäˈätstumˈäjtën. Pes ja oyjyaˈay diˈibë nety jam jukyˈäjttëp mä ja tsujpë lugäär, këˈëm nëjkx twinˈixäˈändë ti oy ets ti axëëk, pes të nety tnijawëdë Diosë yˈanaˈamën ets duˈunë nety wyinmaytyë extëmë Dios. Yëˈë diˈib moˈoyanëdëp ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën etsë tuˈugyëˈäjtën (Sal. 37:11). Per mientrës jyaˈtyë tyäˈädë tiempë, mbäät nˈijtëm agujk jotkujk pën winmäˈäyëm extëmë Dios wyinmay.
^ parr. 4 Romanos 12:2, TNM: “Ets këdii xynyasˈixëdë ets mninaxëdët tijatyë naxwinyëdë jäˈäy tyuundëp, niˈigyë yajtëgatstë ja mjot mwinmäˈäny parë këˈëm miitsëty xyˈixtët diˈibë duˈun oy ets diˈibë yajkupëjkp ets diˈibë duˈun ja Dios tsyojkypy”.
^ parr. 11 Salmo 97:10: “Pënaty tsyojktëbë Jyobaa, axëkˈixtë diˈib axëëk. Yëˈë kyuentˈäjtëbë jyukyˈäjtën pënaty kyaj myastuˈutyëty; yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy axëkjäˈäy kyëˈëjoty”.
^ parr. 12 Tyäˈädë etsy lap dance, yëˈë mä tuˈugë toxytyëjk o yetyëjk yˈetsy diˈib kyaj nëgoo ti wyit ets ttukwaˈtspety ja diˈib të myëjuyëty parë jyot nyiˈkx dyajˈyuˈkxy extëmxyëp yˈity tsyëënë. Perë tyäˈädë duˈun nyaxy extëmxyëp yˈity tsyëënë, ets jëjpˈam parë nidëgëëgë mëjjäˈäytyëjk tpayoˈoytyët. Pën të tuˈugë Dios mëduumbë duˈun yˈetsy, tsojkëp tˈamdowëdë naybyudëkë ja mëjjäˈäytyëjk (Sant. 5:14, 15).
^ parr. 14 Génesis 39:8, 9, MNM: “José käˈäp tkupëjky, ets tˈëtsooy: Ëkˈix yëˈë nwintsënës yëˈëjës të xytyukmëwëˈëmdäˈäy winë mëdiˈibë jaty myëëtˈäjtypyën, ets ko ëjts yä nˈity, käˈäp mëbäat tii xymyëmay xymyëdäjy. Mä yäˈädë tëjkën nipën yä kyaduˈunëty ejxtëm ëjtsën. Yëˈë nwintsënës käˈäbës ti xytyukmëwindukˈooky, e mijtsyë tëy duˈun käˈäp mëbäät nmëmääy nmëdäjy, jaˈa ko mijts mdoˈoxytyëjkˈatyë e duˈun, ¿wiˈixës ko ëxëëkpë ndunëty ets nmëbokytyunëtyës yëˈë Dios?”.
^ parr. 14 Sexteo o sexting, yëˈë yˈandijpy ko jäˈäy nyaytyuknigaxëdë mensaje, retratë o bideo mä jäˈäy yˈity tsyëënë. Näˈäty mbäät tpayoˈoytyë nidëgëëgë mëjjäˈäytyëjk. Ley nan yajkubojkypy ko ënäˈkuˈunk tkaxtë duˈumbë mensaje. Mbäät niˈigyë xynyijawë mä sitio jw.org “¿Tiene algo de malo el sexteo?” (tëkë mä ENSEÑANZAS BÍBLICAS, ta net JÓVENES mä jyënaˈany LOS JÓVENES PREGUNTAN) mä artikulo “Cómo advertirles sobre el sexteo”, diˈib pëtsëëm mä ¡Despertad! diˈib nobiembrë 2013, pajina 4 ets 5.
^ parr. 16 Mä ëxpëjkpajn miimbë Biiblyë kyäjpxwijënë diˈib mbäät xypyudëjkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, mä liibrë “Nayaˈitëdë xëmë mä ja Diosë tsyojkën”, pajina 215-218.
