1. ¿Wiˈixë Pablo tˈijxy ja myëguˈuktëjk diˈib mëk tuundë mä ojts kyäjpxwäˈkxtë?

APOSTËLË Pablo kajaa dyajtsobaty ja myëguˈuktëjk diˈib mëk tuundë mä ojts tkäjpxwäˈkxtë ja oybyë ayuk. Duˈun tkujäˈäyë: “Es ndukjamyejtsypyëtsë nDios Teetyˈäjtëm wyindum wiˈix miits xymyëdattë ja mëbëjkën, extëm miits mdundë mët ja tsojkën, es extëm miits dëˈënyëm xyˈawix xyjëjpˈixtë Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (1 Tes. 1:3). Jyobaa nan kajaa dyajtsobääty pënaty mëduunëp amumduˈukjot, oy kajaa tyundë o waanë pes wiˈixëm yaˈix yajpäättë (Eb. 6:10).

2. ¿Ti nˈixäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?

² Nuˈun kujkë tiempë pyety kyuˈty, të mayë nmëguˈukˈäjtëm tˈyoxtë jyukyˈäjtënë mä Jyobaa tyuunk. Min nˈokˈijxëm näägë yˈijxpajtënë diˈib jukyˈäjttë mä primer siiglë ets ta net nˈijxëm wixaty tyamë nmëguˈukˈäjtëm tˈyoxtë jyukyˈäjtën ets wiˈix mbäät nbudëjkëm.

3. Mä primer siiglë, ¿wiˈix näägë nmëguˈukˈäjtëm tmëduundë Jyobaa?

³ Ko Jesus nyëbajtääy, ta tyëjkë käjpxwäˈkxpë diˈibë nety yajtuunäämp abëtsemy nyaxwinyëdë (Luk. 3:21-23; 4:14, 15, 43). Ets ko ojts yˈoˈknë, yëˈë ja yˈapostëlëtëjk diˈib yajtuˈuyoˈoytyë tyäˈädë  tuunk (Apos. 5:42; 6:7). Tamˈäjtë Dios mëduumbëty diˈib nyikaktë jyëën tyëjk parë ojts kyäjpxwäˈkxtë wiink it wiink lugäär. Extëmë Felipe ojts kyäjpxwaˈkxy mä kanäägë lugäär diˈib Palestina (Apos. 8:5, 40; 21:8). Pablo nan ojts jagambäät tkäjpxwaˈkxy ja oybyë ayuk (Apos. 13:2-4; 14:26; 2 Kor. 1:19). Ets nääk ojts tjäˈäytyë Biiblyë o tyuundë sekretaaryë, extëmë Silvano (Silas), Marcos etsë Lucas (1 Peed. 5:12). Nimay nanduˈun ja toxytyëjk diˈib pyudëjkëdë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm (Apos. 18:26; Rom. 16:1, 2). Mä Escrituras Griegas Cristianas mbäät jap ngäjpxëm wiˈix tyuundë yetyëjk toxytyëjk diˈib Dios mëduundë. Ko ojts wyeˈemy jääybyety, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa yajtsobatypy pënaty mëduunëp ets yˈijxˈijty kyuentˈäjtypy.

4. ¿Wiˈix nyayˈijxëdë ja Dios mëduumbë pënaty nayojxëdë mä Diosë tyuunk?

⁴ Per ¿wiˈix nyayˈijxëdë ja Dios mëduumbë diˈib mä primer siiglë? Kyaj tˈawijxtë etsë myëguˈuktëjk pyudëkëdët. Nääk tuundë parë tpattë myeeny syentääbë, extëmë Pablo mët ja jyamyëëdëty (1 Kor. 9:11-15). Per yˈaxäjëdë ja naybyudëkë ko yajmooytyë, extëm ko ja myëguˈuktëjk wyoojëdë kaabyë ets ko yajjäjtakëdë. Nan ojts tˈaxäjëdë naybyudëkë diˈib mooyëdë ja naymyujkën ets diˈib mooyëdë myëguˈuktëjk niduˈuk niduˈuk (käjpxë Apostʉlʉty 16:14, 15 etsë Filipʉs 4:15-18).

5. ¿Wiˈix tuˈugë kasäädë jäˈäy jyënaˈany ko të tˈyoxtë jyukyˈäjtënë mä Diosë tyuunk?

⁵ Tyam nan ta mayë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëk tuundëp ko nyayoxëdë mä Diosë tyuunk (ixë rekuäädrë “ Wixaty tyundë pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk”). ¿Wiˈix nyayjawëdë ko të twinˈixtë tyäˈädë jukyˈäjtën? Oyxyëp ko xyajtëwdë, pes mëjwiin kajaa mbudëkëyäˈänëdë. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të tyuny prekursoor regulaar, espesial, misioneerë ets tyam tyuny Betel wiink paˈis, jyënaˈany: “Kojëts nnayojxë mä Diosë tyuunk, yëˈë tuk pëky diˈibëts mas oy të nwinˈixy mäjëtsë njukyˈäjtën. Kojëtsë netyë njëmëjt 18, kyajtsë nety nnijawë pën tëjkëbëts mä unibersidad, tëjkëbëts mëduumbë xëëˈam o tuundëjkëbëts prekursoor. Kyajtsë nety nnijawë tijëts ndunëp. Per tëjëts këˈëm nˈixy ko Jyobaa kyaj tjäˈäytyëgoy ko nnayojxëm mä tyuunk. Kanäk pëkyëts të nyajtunyë nwijyˈäjtënë diˈibëtsë Jyobaa të xymyoˈoy, diˈibëxyëpts ninäˈä ngayajtuny koxyëbëts nwinˈijxy tuˈugë karreerë”. Ets ja nyëdoˈoxy jyënaˈany: “Wixaty të ttundë kajaajëts të xypyudëkë. Tëjëts janääm jatsojk nˈixtë ko Jyobaa yëˈëjëts xytyuˈumooytyëp ets xykyuentˈäjttëp. ¡Kajaaxyëbëts diˈib nyajtëgooytyë koxyëbëts ngawinˈijxtë nmëdunäˈändë Jyobaa! Dyoskujuyëmtsë Jyobaa nmoˈoy tuˈuk tuˈugë xëë kojëtsë njukyˈäjtënë të nˈyoxtë mä tyuunk”. Ets mijts, ¿nan myajtunaampy duˈunë mjukyˈäjtën?

6. ¿Wiˈixë Jyobaa nyayjawëty ko nmëduˈunëm?

⁶ Kyaj mbäät niˈamukë nnayojxëm parë yëˈëyë nduˈunëmë Diosë tyuunk. Waˈan extëm tyam myaˈixy myajpääty kyaj mbäät duˈun mduny. Per mbäät mˈity seguurë ko Jyobaa yajtsobatypy tijaty mdukmëduumpy. Nˈokˈijxëm tuˈugë ijxpajtën, Pablo ojts ttuknigexyë käjpxpoˈkxën niˈamukë ja myëguˈuktëjk diˈib Colosas, ets nääk xëë xëë ojts tnigajpxy (käjpxë Filemón 1-3). Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Pablo yajtsobat ko mëk tyundë ja myëguˈuktëjk ets ko Jyobaa nan yajtsobatypy. Nanduˈun tyam, Jyobaa yajtsobatypy tijaty mijts mduumpy. Per ¿wiˈix mbäät nbudëjkëm pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk?

7, 8. 1) ¿Wiˈix tyundë prekursoorëty? 2) ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëmë prekursoorëty?

⁷ Duˈun extëm ja Dios mëduumbëty diˈib mä primer siiglë, nanduˈun tyamë  prekursoor tmëjämoˈoytyë naymyujkën. Nimay ja tyundë 70 oorë poˈoboˈo mä kyäjpxwäˈkxtë. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm?

⁸ Shari diˈib tuump prekursoora, jyënany: “Kom jabom jabomë prekursoor nyëjkxtë käjpxwäˈkxpë, mbäät kyëxëˈëktë ko kyaj ti dyajtëgoyˈattë. Per kyaj dyuˈunëty, tsyojktëp ets yajmëjämoˈoytyët” (Rom. 1:11, 12). Jatuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib kanäk jëmëjt ojts tyuny prekursoora, duˈun tnimaytyaky pënaty tuundëp prekursoor mä nyaymyujkën: “Mëk tyundë ets kyaj pyoˈkxtë. Myëjjäˈäwëdëp ko pën yajnëjkxëdë kyarroty, wyowëdë kaabyë o ko yajpudëkëdë parë tjuytyëdë gyasolinë o tijaty tëgoyˈäjtxëdëp. Duˈun tˈixtë ko yajmëmääy yajmëdäjtëp”.

9, 10. ¿Wiˈix näägë nmëguˈukˈäjtëm tpudëkëdë prekursoor diˈib mä nyaymyujkën?

⁹ Ja tuk pëky wiˈix mbäät nbudëjkëm, yëˈë ko mëët nnëjkxëm käjpxwäˈkxpë. Bobbi diˈib tuump prekursoora, jyënany: “Nyajtëgoyˈäjttëbëtsë naybyudëkë sëmäänoty”. Ets jatuˈugë prekursoora diˈib mëët tuˈugyë yoˈoy mä naymyujkën, jyënaˈany: “Tsipëts nbäättët pënëts xyjamyëdattëp tsuu”. Jatuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tyam tuump Betel Brooklyn, duˈun tnimaytyaˈaky ko tyuuny prekursoora: “Njamyejtsypyëts kojëts ijty xyˈanëëmë tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jamë kyarrë: Pën myajtëgoyˈajtypyë mjamyëët, mëgäjpxkëts parë njamyëdatët. ¡Yëˈëts xypyudëjkë parëts nduunˈadëtsy prekursoora!”. Shari nanduˈun jyënaˈany: “Ko nyajjëjpkëjxënë mä ojts të ngäjpxwäˈkxëm, ta prekursoorëty diˈib naytyuˈukˈäjttëp wyëˈëmnëdë naytyuˈuk. ¿Tiko ngawoˈojëm näˈäganäˈäty mä nDiosˈawdäjtëm mëdë familyë? Nan oy nyayjawëyäˈänëdë ko nwoˈojëm mä tijaty ndunäˈänëm”.

¹⁰ Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm ja kujk 50 jëmëjt nyayoxyëty mä Diosë tyuunk, yëˈë duˈun tnimaytyaˈaky wiˈix ijty tyundë mëdë wiinkpë prekursoora: “Yëˈë mëjjäˈäytyëjk ja ijty tkuˈixëdë prekursoorëty naa windukpoˈo winmajtskpoˈojëty. Ta ijty dyajtëy wiˈix yaˈix yajpäättë ets pën jam tii tmëmay tmëdäjtë. Jantsy naytyukjotmaytyuunëdëp ijty. Xynyimiindëbëts mäjëts ntsëënëdë parë tˈixtë tijëts nyajtëgoyˈäjttëp”. Yëˈë mëjjäˈäytyëjk diˈib duˈun tuundëp, yëˈë pyanëjkxëdëbë yˈijxpajtënë Onesíforo. Yëˈë kyaj jeˈeyë ojts tkuentˈaty ja fyamilyë, nanduˈun tmooyë Pablo tijaty yajtëgoyˈäjt (2 Tim. 1:18).

11. ¿Wiˈix tyundë prekursoor espesial?

 ¹¹ Mä näägë naymyujkën, taaˈäjtpë prekursoor espesial. Yëˈëjëty ja tyundë 130 oorë poˈoboˈo ets nan wiˈixëm tyundë mä ja naymyujkën. Pääty kyaj tiempë tmëdattë parë tˈixtëdë kyëˈëmduunk. Diosë kyäjpn yëˈë mooyëdëp waanë naybyudëkë poˈoboˈo parë aduˈuk tpëjtäˈäktëdë jyot winmäˈäny mä Diosë tyuunk.

12. ¿Wiˈix mbäädë mëjjäˈäytyëjk etsë wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm tpudëkëdë prekursoor espesial?

¹² ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëmë prekursoor espesial? Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump Betel ets käjpx maytyakp mët nimayë prekursoor espesial, jyënaˈany: “Jëjpˈam etsë mëjjäˈäytyëjk myaytyäˈäktët mëdë prekursoor espesial parë tnijawëdët wiˈix yaˈix yajpäättë ets wiˈix mbäät tpudëkëdë. Ta nmëguˈukˈäjtëm diˈib winmääytyëp ko prekursoor espesial kyaj ti tyëgoyˈäjtxëdë mët ko yajpudëjkëdëp, per taa kanäk pëky wiˈix mbäät tpudëkëdë”. Yëˈëjëty nan myëjjäˈäwëdëp ko nnayˈawäˈänëm parë mëët nëjkxëm tëjkˈayeˈebyë. ¿Mbäät mijts duˈun xytyuny?

13, 14. 1) ¿Tiko mbäät njamyajtsëmë sirkuitë mëdë nyëdoˈoxy? 2) ¿Ti mbäät xytyuny parë xypyudëkëdë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm?

¹³ Pënaty tuundëp sirkuitë mëdë nyëdoˈoxy duˈun kyëxëˈëktë ko mëkë myëbëjkënë ets ko myëmadaktääytyëp oytyim tiijëty. Per yëˈëjëty nan tsyojkëp nmëjämoˈoyëm ets mëët nëjkxëm käjpxwäˈkxpë. Nan myëjjäˈäwëdëp ko nmëguˈukˈäjtëm wyowëdë parë mëët xyiˈik xyondë o kyäjpx myaytyäˈäktë. Ets näˈäty, päˈämbajttëp o ijttëp mä hospital. ¿Tiko nganinëjkxëm parë nˈijxëm pën jam tii naybyudëkë ttsoktë? Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixë Lucas, ja “kutsooy”, tpudëjkë Pablo mët ja myëguˈuktëjk ko nety nëjkx tkuˈixëyäˈändë naymyujkën (Kol. 4:14; Apos. 20:5–21:18).

¹⁴ Sirkuitë mëdë nyëdoˈoxy yajtëgoyˈäjttëbë myëtnaymyaayëbëty. Tuˈugë sirkuitë jyënany: “Yëˈë nmëtnaymyaayëbëts nyijäˈäwëdëp jyawë näˈäjëts nyajtëgoyˈaty etsëts pën xymyëjämoˈoyët. Tijatyëts xyajtëëwdëp, yëˈëts xypyudëjkëp parëts nmaytyäˈägët tijëts xyjotmaytyuump. Mëjwiin kajaats xypyudëkëdë oy jeˈeyë tmëdooˈittët wiˈixëts nˈanëëmëdë”. Mbäät nˈijtëm seguurë ko mëjwiin kajaa tmëjjawëdë ko nmëguˈukˈäjtëm myëmay myëdäjëdë ets mëët nyaymyayëdë.

15, 16. 1) ¿Wiˈix tyundë betelitëty o pënaty tuundëp mä tyunyëtyë asamblee? 2) ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm?

¹⁵ Abëtsemy nyaxwinyëdë taaˈäjtpë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuundëp Betel o mä ja Tëjk mä tyunyëtyë asamblee. Ko duˈun tyundë, ta myëjwindëkë Diosë tyuunk. Pën mä mnaymyujkën o mä sirkuitë taaˈäjtpë nmëguˈukˈäjtëm diˈib duˈun tuundëp, ¿wiˈix mbäät nbudëjkëm?

¹⁶ Ko yajwowdë Betel, waˈan tpaˈˈayowdë fyamilyë etsë myëtnaymyaayëbë diˈib të tnikaˈaktë. Pääty tmëjjawëdë ko myëëbetelitë o nmëguˈukˈäjtëm diˈib mä naymyujkën, oy yˈaxäjëdë ets tsyokëdë (Mar. 10:29, 30). Ko tyuumbëtsëmdë, ta nyëjkxtë mä naymyujkën ets käjpxwäˈkxpë sëmään sëmään. Per näˈäty, mbäät wyëˈëmdë tuumbë. Pääty jyëjpˈamëty etsë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mä naymyujkën tjaygyukëdët ets yajtsobattëbë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ets ja tyuunk (käjpxë 1 Tesalónikʉ 2:9).

17, 18. ¿Tijaty tyuundëp pënaty nëjkxtëp wiink paˈis?

¹⁷ Ta näägë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk ets nyëjkxtë tsënaabyë wiink paˈis. Mbäät tsyiptakxëdë tjattëdë wiinkpë ayuk, tˈijxwëˈëmdët ja kostumbrë, käˈäy ukën, ets nanduˈun wiˈix tyëgatsyëty ja  jukyˈäjtën. ¿Tiko nyëjkxtë wiink paˈis? ¿Ets tijaty tyuundëp?

¹⁸ Nääk tyundë misioneerë, ets jam kajaa tiempë dyajtundë mä kyäjpxwäˈkxtë. Yëˈëjëty jantsy oy kyäjpxwäˈkxtë ets yaˈëxpëktë, ets tyukniˈˈijxëdëp ja myëguˈuktëjk diˈib mä naymyujkën tijaty të tjattë. Diosë kyäjpn yëˈë yˈijxypy mä tsyëënëdët ets mooyëdëp wanatyë naybyudëkë parë tjuytyët tijaty yajtëgoyˈäjttëp. Nan taa Dios mëduumbë diˈib nëjkxtëp wiink paˈis parë tyundë Betel o parë dyaktë naybyudëkë mä yajkojˈyë Betel, mä tyunäˈändë pënaty käjpxnäjxtëp, mä tyunäˈänyëtyë asamblee o ja Tëjk mä nˈëxpëjkëm. Betel o ja naymyujkën yëˈë yˈijxypy tijaty yajtëgoyˈäjttëp, extëmë jyäjtakn etsë kyaˈay yˈukën. Ets duˈun extëmë betelitë, yëˈëjëty nan nëjkxtëp xëmë mä naymyujkën ets kyäjpxwäˈkxtë mët ja nmëguˈukˈäjtëm, diˈib jantsy jotkujk nayjäˈäwëdëp ko jam yajpäättë.

19. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk ets jyäˈttë mä nbaˈisˈäjtëm?

¹⁹ ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëmë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk? Ko nwoˈojëm kaabyë, nˈokjamyajtsëm ko waˈan kyajnëm tˈijxwëˈëmdë käˈäy ukën. ¿Tiko ngayajtëˈëwëm ti tsyojkënyëˈajtypy tjaygyapäˈäny o ti kyaj tjëˈxäˈäny? Nˈokmëmaˈkxtujkëm mientrës tjattë ja ayuk ets tˈijxwëˈëmdë ja kostumbrë. Naxäämbë tiempë parë tjaygyujkëtyaˈayët wiˈix nˈanmäˈäyëm, per mbäät ndukniˈˈijxëm wiˈix yajkajpxy ja ayuk. Nˈokjamyajtsëm ko jyatandëp.

20. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk ets ja tyääk tyeety?

²⁰ Ko tiempë nyaxy, mbäät nääk twinmaytyë ti tyunandëp parë ja tyääk tyeety tkuentˈattët. Pën ja tyääk tyeety Testiigë, waˈan jyënäˈändët parë kyaj tmastuˈuttët ja tyuunk (3 Fwank 4). Ja uˈunk ënäˈk tyunandëbë mëjää parë tkuentˈatäˈändë ja tyääk tyeety ets xëmë tkuˈixëyäˈändë ko myadäˈäktët. Per pënaty wingon tsënääytyëp mbäät nyayˈawanëdë parë tpudëkëdët ko dyajtëgoyˈattët. Nˈokjamyajtsëm ko pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk, nyikëjxmˈäjttëp ja tuunk diˈib mas jëjpˈam mä tyäˈädë tiempë (Mat. 28:19, 20). ¿Mbäät mijts o ja naymyujkën xyjamyatstë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ko xypyudëkëdët ja tyääk tyeety diˈib të myëjjäˈäyënë o pyëk yˈixëdë?

21. ¿Wiˈix nyayjawëdë pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk ko nmëguˈukˈäjtëm pyudëkëdë ets myëjämoˈoyëdë?

²¹ Pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk, kyaj duˈun tyundë mët ko tpäädäˈändë meeny sentääbë, yëˈë duˈun mët ko tmoˈoyäˈändë Jyobaa etsë myëguˈuktëjk diˈib mas oy myëdäjttëp. Yëˈëjëty kajaa tmëjjawëdë ko nbudëjkëm. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuump wiink paˈis, jyënaˈany: “Oy jeˈeyë tuˈugë neky myajmoˈoyët mä myaˈˈanëëmë dyoskujuyëm parë xyˈixët ko myajjamyajtsp ets ko yajmëjjäˈäwëp tijaty mduumpy”.

22. ¿Wiˈix mijts xyˈixy pënaty nayojxëdëp mä Diosë tyuunk?

²² Pënaty të nyayoxëdë mä Diosë tyuunk, yëˈë diˈib mas oy të twinˈixtë mä jyukyˈäjtën. Nidiˈibë tuunk duˈun kyaˈoyëty. Yëˈë tuˈugë eskuelë diˈib tukniˈˈijxëdëp wiˈix jyukyˈatäˈändë mä ja jembyë jukyˈäjtën, ko nety niˈamukë ndukxondakëmë Diosë tyuunk tuˈuk tuˈugë xëë. Pääty, nˈokpudëjkëm pënaty tyam nayojxëdëp mä Diosë tyuunk ets nˈokjamyajtsëm wiˈix mëk tyundë (1 Tes. 1:3).