1. 1) ¿Diˈibë Diosë jyaˈayˈäjtën niˈigyë wäˈkpëtsëëmp? 2) ¿Wiˈix mnayjawëty ko xynyijawë Dios xytsyojkëm?

BIIBLYË jyënaˈany ko “Dios yëˈë dëˈën ja tsojkën” (1 Fwank 4:8). Tyäˈädë yëˈë yˈandijpy ko tsojkën, yëˈë diˈib niˈigyë wäˈkpëtsëëmp mä tukëˈëyë Diosë jyaˈayˈäjtën. Yëˈë kyaj jeˈeyë tjawë ja tsojkën, yëˈë duˈun ja tsojkën. Tukëˈëyë tijaty tyuumpy, ttuny mët ko xytsyojkëm. Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko ojts dyajkojy tukëˈëyë tijaty jamˈäjtp tsäjpotm ets yä Naxwiiny.

2. Ko nnijäˈäwëm ko Dios xytsyojkëm, ¿mä ti nˈijtëm seguurë? (Ixë dibujë mä tsyondaˈaky.)

² Nnijäˈäwëm ko Jyobaa tsyejpy tukëˈëyë tijaty të dyajkojy. Pääty ijtëm seguurë ko kyuytyunaampy tukëˈëyë tijaty të twandaˈaky. Extëm ko “tpëjtaky tuˈugë xëë mä tpayoˈoyaˈany yëˈë naxwinyëdë jäˈäy mët ja tëyˈäjtën”, mët yëˈëgyëjxmë Jesukristë (Apostʉlʉty 17:31). Ijtëm seguurë ko Jesus tëyˈäjtën myëët xypyayoˈoyäˈänëm. Ets pënaty mëmëdoowëdëp, ta jyukyˈatäˈändë agujk jotkujk winë xëë winë tiempë.

3. Koxyëp Jyobaa xykyatsojkëm, ¿tixyëp nˈawijx njëjpˈijxëm?

³ Koxyëbë Jyobaa xykyatsojkëm, nitiixyëp ngaˈˈawijx ngajëjpˈijxëm. Etsë naxwinyëdë jäˈäy duˈunyëmxyëp nyayˈanaˈamëdë ets tyuktunëdë ti Satanás tsyejpy, diˈib diosˈäjttëp ets mëk axëkjäˈäy (2 Korintʉ 4:4; 1 Fwank 5:19; käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 12:9, 12). ¡Nitiixyëp ngaˈˈawijx ngajëjpˈijxëm!

4. ¿Tiko Jyobaa tnasˈijxë etsë Satanás nyibëdëˈëgëdët?

⁴ Ko Satanás tnibëdëˈkyë Jyobaa, ta dyajtuundëgooyë Adán mëdë Eva ets nanduˈun ttuknibëdëˈkyë Jyobaa. Duˈunë Dios ojts dyajwëˈëmy extëm kyaj tmëdatyë madakën parë yˈanaˈamët. Ets jyënany ko yëˈë mas oy yˈaneˈemy ets kyaj dyuˈunëtyë Dios (Génesis 3:1-5). Komë Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib kuwijy, ta tnasˈijxë ets nyaxëdë tiempë parë Satanás dyajnigëxëˈëgët pën tëyˈäjtën extëm jyënaˈany. Per tyam yajxon nyigëxëˈëky ko ni Satanás ets ni naxwinyëdë jäˈäy oy kyaˈˈaneˈemy.

5. ¿Ti të nyigëxëˈëky nuˈun kujkë tiempë nyaxy?

⁵ Tyam niˈigyë tiempë myäˈtˈadëtsnë, nuˈun të nyaxy mëgoˈpx jëmëjt, jaa të yˈooktë jäˈäy naxy mëgoˈpx miyonk mä tsip tyunyëty. Biiblyë jyënaˈany ko mä tiempë jyëjpkëxanë niˈigyë jäˈäy jyëmbitäˈändë axëkjäˈäy (2 Timotee 3:1, 13). Nanduˈun jyënaˈany “ko naxwinyëdë jäˈäy kyaj pyaaty nyitëkëtyë nyëˈë tyuˈu. Kyaj yëˈë pyaatyëtyë naxwinyëdë jäˈäy diˈib tuˈuyeˈepy, këˈëm nyaynyëˈëmoˈoy nyaytyuˈumoˈoyëdët” (Jeremías 10:23). Tëyˈäjtën extëm jyënaˈanyë Biiblyë. Pes nuˈun kujkë naxwinyëdë jäˈäy jyukyˈaty, të nyigëxëˈëky ko Jyobaa kyaj ojts xyajkojëm parë këˈëm nnayˈanaˈamëm.

6. ¿Tiko Jyobaa tnasˈixë etsë axëkjäˈäy jyaˈäjtˈadëˈëtsët?

⁶ ¿Tiko Jyobaa tnasˈixë etsë axëkjäˈäy jyaˈäjtˈadëˈëtsët? Jaˈko net nyigëxëˈëgët ko jeˈeyë jyaˈˈaty tuˈugë gobiernë diˈib oy tuump, ja Diosë gyobiernë. Pyäädaambyë tiempë mä Jyobaa dyajkutëgoyaˈany niˈamukë axëkjäˈäy. Ets ko nety pën tnibëdëˈëky ja madakën diˈibë Jyobaa myëdäjtypy parë yˈanaˈamët, ta pojën dyajkutëgoyaˈany. Ninäˈä tkanekynyasˈixëyaˈany ets jyaˈˈatëdë axëkjäˈäy, pes të nety yˈoknigëxëˈkpë ko tsojkëp kyutëgoyët pënaty nibëdëˈkëdëp.

7, 8. ¿Wixatyë Jyobaa xytyukˈijxëm ko xytsyojkëm?

⁷ Jyobaa jantsy kanäk pëky xytyukˈijxëm ko xytsyojkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, okwinmay nuˈunën kyajatyëty ets tsyujëty tijaty yajpatp tsäjp ninaxy. Jamˈäjtp miyonkˈamë planetë etsë mëtsäˈä. Extëmë Xëë, pën kyaj Xëë, kyaj mbäät jyaˈˈatyë jukyˈäjtënë yä Naxwiiny. Mä Romanʉs 1:20 jyënaˈany ko tukëˈëyë tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa yëˈë të xyajkojëm ets ko myëdäjtypyë mëkˈäjtën, wijyˈäjtën etsë tsojkën.

⁸ Jyobaa ojts tˈoytyunyë tyäˈädë Naxwinyëdë parë ttukxondäˈägët pënaty tyukjukyˈäjttëp ets ojts tpëjtaky ja Adán mëdë Eva mä tuˈugë lugäärë tsujpë. Nan wäˈäts  ojts dyajkojë kyukoˈoxy etsë nyiniˈkx kyëbäjk extëm mbäät jyukyˈattë winë xëë (käjpxë Diˈibʉ Jatanʉp 4:11). Mä Salmo 136:25 nanduˈun jyënaˈany ko Jyobaa yëˈë myoobyë jyeˈxy pyeky tukëˈëyë diˈib jukyˈäjtp mët ko tsyojkënë yˈity winë xëë.

9. Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib tsojkp, ¿per tijaty yˈaxëkˈijxypy?

⁹ Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib tsojkp, per yˈaxëkˈijxypy tukëˈëyë axëkˈäjtën. Extëm nˈokpëjtakëm, Salmo 5:4-6 jyënaˈany ko kyaj tˈoyˈixyë axëkˈäjtën ets ko yˈaxëkˈijxypyë axëkjäˈäy, diˈib jantsy awäˈän, tsiˈk kojxp ets pënaty andaktëp.

10, 11. 1) ¿Wiˈix tim tsojk jyatäˈändë axëkjäˈäy? 2) ¿Wiˈixë Jyobaa tkumayaˈany pënaty mëmëdoowëp?

¹⁰ Extëm nˈijxëm, Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios diˈib tsojkp ets yˈaxëkˈijxypy tukëˈëyë axëkˈäjtën. Pääty ko yëˈë jyënäˈänët, ta dyajjëjptëgoyaˈany tukëˈëyë axëkˈäjtën. Biiblyë wyandakypy ko axëkjäˈäy kutëgoyäämp, “per pënaty yˈawijx jyëjpˈijxtëbë Jyobaa yëˈë jyaˈˈatandëbë naxwinyëdë”. Ets nan wyandakypy ko tim tsojk kyutëgoyaˈany pënaty myëtsipˈäjttëbë Jyobaa (Salmo 37:9, 10, 20).

¹¹ Diosë yˈayuk nan wyandakypy: “Pënaty jukyˈäjttëp tëyˈäjtën myëët tjaˈˈatäˈändë naxwinyëdë, ets ttuktsëënëyäˈändë xëmëkyëjxm” (Salmo 37:29). Pënaty myëmëdoowdëbë Jyobaa, agujk jotkujk yajpäädäˈändë ets ttukxondäˈägäˈändë “mëjwiin kajaa ja tuˈugyëˈäjtën diˈib jaˈˈatäämp” (Salmo 37:11). ¿Tiko? Yëˈko nDeetyˈäjtëmë Jyobaa xëmë tmoˈoy diˈib mas oy pënaty mëduunëp. Biiblyë nanduˈun jyënaˈany: “Dios yajtëtsxëdët tëgekyë ja wyinnëë. Kyaj yˈokˈijnët ja oˈkën, jëˈëy yaxën o ja pëjk adoˈonën” (Diˈibʉ Jatanʉp 21:4). ¡Jantsy oy ja jukyˈäjtën diˈib yˈawijx jyëjpˈijxtëp pënaty myëjˈijxtëbë Diosë Kyutujkën ets myëmëdoowdëp!

12. ¿Ti mbäät nduˈunëm pën ntsojkëm etsë Jyobaa xyajnäjxëm extëm diˈib “kyaj tmëdatyë tëgoˈoyën”?

¹² Biiblyë xyˈanmäˈäyëm: “Ix pën kyaj tmëdatyë tëgoˈoyën, ets ix ja diˈib tëyˈäjtën mëët jukyˈäjtp, pesë tadë jäˈäy yˈawijxy jyëjpˈijxypyë jotkujkˈäjtën. Per niˈamukë pënaty kajpxykyutëjtëp kutëgoyandëp; tijatyë axëkjäˈäy yˈawijx jyëjpˈijxtëp, jëjptëgoyäämp” (Salmo 37:37, 38). Pën ntsojkëm etsë Jyobaa xyajnäjxëm extëm diˈib “kyaj tmëdatyë tëgoˈoyën”, tsojkëp nˈixyˈäjtëm mëdë yˈUˈunk ets nduˈunëm tijaty xytyukˈanaˈamëm (käjpxë Fwank 17:3). Tsojkëp nmëbëjkëm ko tim tsojk kyutëgoyaˈany tijaty jaˈäjtp naxwiiny, per “diˈibë kyuytyiimpy ja Diosë tsyojkën, jikyˈäjtp winë xëë winë tiempë” (1 Fwank 2:17). Kom wingon yˈijnë ja kutëgoˈoyën, pääty jyëjpˈamëty ets nbanëjkxëmë tyäˈädë käjpxwijën: “Awix jëjpˈixë Jyobaa ets panëjkxë nyëˈë tyuˈu” (Salmo 37:34).

13. ¿Wiˈixë Jyobaa të dyajnigëxëˈëky ko mëjwiin kajaa xytsyojkëm?

¹³ Mbäädë Dios nmëmëdoˈowëm oy nbokyjyaˈayˈäjtëm. Nan mbäät mëët nnaymyaˈayëm  mët ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm, ets duˈunë Jyobaa dyajnigëxëˈky ko mëjwiin kajaa xytsyojkëm. Yëˈë kyajxë yˈUˈunk ets yˈoogët, parë dyaˈˈawäˈätspëtsëmët mä ja poky etsë oˈkën pënaty mëmëdoowëp (käjpxë Romanʉs 5:12 etsë 6:23). Jesus kanäk miyonk jëmëjt yˈijty jam tsäjpotm mëdë Tyeety ets xëmë tmëmëdooy, päätyë Jyobaa yˈijty seguurë ko nan mëmëdowanëp ko yajpäädët yä Naxwiiny. Jyobaa mëk ttsejkyë tyäˈädë yˈUˈunk, pääty mëk tjäˈäwë ko tˈijxy wiˈixë jäˈäy tyëytyuunë. Perë Jesus xëmë tnitsiptuuny ja madakën diˈibë Dios myëdäjtypy parë yˈanaˈamët ets yaˈijxë ko mbäät tuˈugë wäˈätsjäˈäy xëmë tmëmëdoyë Dios axtë mä dyajnaxyë mëjwiin kajaabë jotmay.

14, 15. ¿Wiˈix ttukˈoyˈattë niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm?

¹⁴ Jesus mëk jyantsy yˈayooy, per ninäˈä tkamastutyë Dios axtë yˈoˈky, ets nyitsiptuun ja madakën diˈibë Tyeety myëdäjtypy parë yˈanaˈamët. ¿Wiˈix niˈamukë naxwinyëdë jäˈäy ttukˈoyˈaty ko Jesus ojts xykyuˈoˈkëm? Ko mbäät jyukyˈattë winë xëë mä ja lugäärë tsujpë. Apostëlë Pablo jyënany ko duˈunë Jyobaa mëdë Jesus xytyukˈijxëm ko mëjwiin kajaa xytsyojkëm. Pes jyënany ko tsip “pën tkuˈoogët tuˈugë yetyëjk diˈib jukyˈäjtp tëyˈäjtën mëët” ets ko waˈan pën tkuˈoogët tuˈugë “yetyëjk diˈib oyjyaˈay”. Per ta jyënany ko Dios mëjwiin kajaa xytsyojkëm ko tkejxyë yˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm mientrësë nety nyajpatëm pokyjyaˈay (Romanos 5:6-8, TNM). Apostëlë Juan nanduˈun tkujäˈäyë: “Dios xytyukˈijxëm ja tsyojkën ëtsäjtëm ko tkejxy ja tyuˈukˈUˈunk yä naxwiiny es nmëdäjtëm ja njikyˈäjtënˈäjtëm mët yëˈëgyëjxmë yˈUˈunk. Kyaj yˈëtsäjtëmëty jawyiin ntsojkëm ja Dios, jawyiinˈäjtp yëˈë oj xytsyojkëm es xytyukˈijxëm mët ko xytyuknigajxëm ja yˈUˈunk es xyajpojpënitëgoˈoyëm” (1 Fwank 4:9, 10).

¹⁵ Jesus nanduˈun jyënany: “Dios nëgoo oj tˈoktsojknë ja naxwinyëdë jäˈäyëty, pääty  ttuknigejxy ja tyuˈukˈUˈunk, es pënaty myëbëjktëp jikyˈattëp winë xëë winë tiempë es kyaj kyutëgoytyët” (Fwank 3:16). Jyobaa mëk ojts tjajawë, per ojts xytyuknigajxëmë yˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko mëk xytsyojkëm ets ko xëmë xytsyokäˈänëm. Päätyë Pablo tkujäˈäyë: “Päätyëts nmëdaty ja tëyˈäjtën ko ni ja oˈkën es ni ja jikyˈäjtën, ni ja anklësëty, ni ja kaˈoybyëty, ni ja tyambë, ni ja diˈibë miimp këdakpnëm, ni diˈibë tsäjwinm [...] es ni diˈibë Dios yajkoj, kyaj nitii mbäät xykyatukmastutëm ja tsyojkën ja Dios diˈibë myëdäjtypy mët ëtsäjtëm mä yëˈë Nintsënˈäjtëm Jesukristë” (Romanʉs 8:38, 39).

16. 1) ¿Ti yˈandijpy ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën? 2) ¿Ets pënë Dios të tpëjtaˈaky parë yˈanaˈamët?

¹⁶ Ja tuk pëky wiˈixë Jyobaa xytyukˈijxëm ko xytsyojkëm, yëˈë ko të tpëjtaˈaky tuˈugë Anaˈam Kutujkën, tuˈugë gobiernë diˈib të dyajnaxkëdaˈaky. Yëˈë yaˈˈanaˈamaampy tuˈugë jäˈäy diˈib mëk tsyejpyë naxwinyëdë jäˈäy ets diˈib nyijäˈäwëp wiˈix oy yˈanaˈamët. Tyäˈädë anaˈambë, yëˈë Jesukristë (Proverbios 8:31). Nan të yajwinˈixy 144,000 naxwinyëdë jäˈäy diˈib mëdë Jesus yˈanaˈamäˈäny tsäjpotm. Ko yˈooktë, ta jyukypyëktë tsäjpotm ets jyaygyukëyandëp wiˈix yajpäättë naxwinyëdë jäˈäy mët ko nan të jyukyˈattë yä Naxwiiny (Diˈibʉ Jatanʉp 14:1). Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, yëˈë myaytyaˈakyˈäjt ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën ko ojts kyäjpxwaˈkxy. Ets ojts ttukniˈˈixë ja yˈëxpëjkpëty parë duˈun nyuˈkxtäˈäktët: “NDeetyˈäjtëm mä mˈity jam tsäjpotm, waˈanë mxëë twäˈätsy. Yajmin ja mˈAnaˈam mGutujkën. Waˈan dyajtuny ja mtsojkën, duˈun extëm jam tsäjpotm nanduˈun yä Naxwiiny” (Mateo 6:9, 10, TNM). ¡Nˈawijx njëjpˈijxëm ets yˈadëwët extëm nˈamdoˈowëm mä tyäˈädë nuˈkxtakën ets waˈanë Diosë Kyutujkën dyajminy ja kunuˈkxën yä Naxwiiny!

17. ¿Wiˈix tyëgatsyëty extëm yˈaneˈemyë naxwinyëdë jäˈäy mëdë Jesus?

¹⁷ Extëmë Jesus yˈaneˈemy tim tëgatsy extëm yˈaneˈemyë naxwinyëdë jäˈäy. Pesë naxwinyëdë jäˈäy jeˈeyë dyajjaˈˈattë tsip mä yˈooktë miyonkˈamë jäˈäy. Perë Jesus diˈib nˈanaˈambëˈäjtëm, xyjantsy tsyojkëm ets nanduˈun oy jyaˈayˈaty extëmë Jyobaa, diˈib jëjpˈam yajnigëxëˈkypy yëˈë tsojkën (Diˈibʉ Jatanʉp 7:10, 16, 17). Jesus twandaky: “Nimiindëgëts miits nidëgekyëty diˈibë të yaˈˈanuˈxëdë ja tyuunk es ja tsyemy kyëˈëyëty, es ëjtsëts miits nmoˈoytyëp ja mboˈxtakn. Kupëktë tyäˈädë kukap diˈibëts ëj nbëjtakypy mä miitsëty, es ëxpëktë mä ëjts ja nduˈunënëts, mët ko ëj nmëdäjtypyëts ja maˈxtujkën es yujy tudaˈagyëts, es [mbäädëp] ja poˈxtakn” (Matewʉ 11:28-30). ¡Mëjwiin kajaa xytsyojkëmë Jesus!

18. 1) ¿Ti yajtuuntsondak desde 1914? 2) ¿Ti yaˈˈatsoowëmbitäämp mä jatuˈukpë artikulo?

¹⁸ Biiblyë tyukniˈˈixë ko Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën ja tyuundëjkë jam tsäjpotm mä jëmëjt 1914. Ets ja dyajtuˈukmujktsondaky ja 144,000 diˈib mëdë Jesus yˈanaˈamäˈäny tsäjpotm, ets nanduˈun “tëgoy myay ja jäˈäy” diˈib tsokwëˈëmandëp mä ja kutëgoˈoyën ets nyaxäˈändë mä ja jembyë jukyˈäjtën (Diˈibʉ Jatanʉp 7:9, 13, 14). ¿Ninääk kujkë jäˈäy tyuˈukmuktë mä tyäˈädë “tëgoy myay ja jäˈäy”? ¿Ti Dios tsyejpy ets ttundëdë tyäˈädë jäˈäyëty? Tyäˈädë yëˈë yaˈˈatsoowëmbitäämp mä jatuˈukpë artikulo.