“Nayjëjpˈixëdë, jaˈa ko kyaj xynyijawëdë näˈä ëj, ja Naxwinyëdë Jäˈäyëtyë Kyudënaabyë, njäˈtëdëts.” (LUK. 12:40)

1, 2. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets kyaj nguˈamëdoˈonäjxëm ko Jesus jyënany: “Nayjëjpˈixëdë”?

¿WIˈIXËDAA nëjkx nˈokjäjtëm mëdë familyë ko “ja Naxwinyëdë Jäˈäyëtyë Kyudënaabyë” myinët mëdë mëjˈäjtën ets dyajnaywyäˈkxëdët tuˈuk tuˈugë jäˈäy? (Mat. 25:31, 32.) Jesus ja jyäˈtäˈäny mä kyaj pën tˈawixy tjëjpˈixy, pääty jyëjpˈamëty ets kyaj nguˈamëdoˈonäjxëm ko jyënany: “Nayjëjpˈixëdë” (Luk. 12:40).

² Mä myëduˈukpë artikulo të nˈijxëm ko pënë familyë kyuytyuundëp niduˈuk niduˈuk diˈib nyikëjxmˈäjttëp, ta yˈittët wijy kejy ets kyaj tkumanaxtëdë Diosë jyaˈa. Mä tyäˈädë artikulo yëˈë net nˈakˈixäˈänëm tijaty mbäät nˈaktuˈunëm niduˈuk niduˈuk parë ja familyë yˈitët oy mëdë Dios.

Nˈokmëdäjtëm ja wiin adëyë

3, 4. 1) ¿Ti mbäät mëdë familyë nyaygyuentˈatyëty parë kyaj yajkäˈäjëdët? 2) ¿Ti yˈandijpy nmëdäjtëm ja wiin adëyë?

³ Pën ntsojkëmë familyë yajpäädët wijy ko myinëdë Kristë, nitii mbäät xykyayajtuˈudujkëm mä nmëduˈunëmë Jyobaa; tsojkëp yajxon nnaygyuentˈäjtëm. Mayë familyë të yajkäˈäjëdë meeny sentääbë ko tpaˈoˈktëwdë. Pääty jyëjpˈamëty nmëjpëjtakëmë Jesusë kyäjpxwijën ko jyënany ets nmëdäjtëm “oy” ja wiin (käjpxë Matewʉ 6:22, 23). * Duˈun extëmë lamprë xykyudëˈxëm parë kyaj ngëdäˈäjëm, nanduˈun tyunyë “korasoonë wyiin”,  mbäät xykyudëˈxëm ets xypyudëjkëm parë kyaj nëˈëdëgoˈoy nduˈudëgoˈoyëm mä jukyˈäjtën (Efe. 1:18, Traducción del Nuevo Mundo [NM]).

⁴ ¿Ti yˈandijpy ko jyënaˈany nmëdäjtëm ja wiin adëyë o ja korasoonë wyiin? Yëˈë yˈandijpy nbëjtakëm aduˈugë winmäˈäny parë jeˈeyë nduˈunëm tuk peky. Nbëjtakëm ja ijxënë mä tijatyë Dios jyaˈäjtypy, kyaj jeˈeyë njukyˈäjtëm parë nˈëxtäˈäyëm ja meeny sentääbë o parë nmoˈoyëm ja familyë tijaty tëgoyˈäjtxëp (Mat. 6:33). Tyäˈädë kyaj yëˈë tˈandijy ets nyuuxtäˈägët ja Dios mëduumbë ets kyaj tnekymyoˈoyët ja fyamilyë tijaty tëgoyˈäjtxëp. Yëˈë duˈun yˈandijpy ets njotkujkˈäjtëm mët tijatyë Jyobaa xymyoˈoyëm ets nbëjtakëm jëjpˈamë tyuunk mä jukyˈäjtën (Ebre. 13:5).

5. ¿Wiˈix dyajnigëxeˈky tuˈugë kiixy diˈib Etiopía ko aduˈugë natyë yˈijxënë të tpëjtaˈaky mä Diosë tyuunk?

⁵ Ko uˈunk ënäˈk yajtukniˈˈixëdë ets tmëdattët ja wyiin adëyë, jantsy oy wyimbëtsemy. Nˈokˈijxëmë yˈijxpajtën tuˈugë kiixy diˈib Etiopía diˈib jeˈeyë nyayaˈkpëtsemy. Ko ojts dyajkaˈpxyë yˈëxpëjkën jantsy oyë kyalifikasion tjuˈty, ta yaˈˈawäˈänë tuˈugë bekë parë niˈigyë yˈaktimˈëxpëkët. Per yëˈë kyaj tkupejky, pes të naty ja yˈijxënë tpëjtaˈaky parë tyunäˈäny prekusoora. Ko waanë yˈijty, ta yaˈˈawanë tuˈugë tuunk mä yajmëjuyaˈany 3,000 euros poˈo boˈo, jantsy tsooxë, kyaj pën duˈun yajmëjuy mä pyaˈis. Ta jatëgok tpëjtakyë yˈijxënë mä naty tyunäˈäny prekusoora. Tyäˈädë kiixy seguurë naty yˈity ti tyunaampy ets këˈëm ojts tjëjpkudijë ja tuunk. ¿Wiˈix nyayjäˈäwëdë ja tyääk tyeety ko tnijäˈäjëdë ti naty të ttuny? Jantsy jotkujk ets tˈanmääytyë ja nyëëx ko kyaj pën duˈun nyayjawëdë extëm yëˈëjëty.

6, 7. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets yajxon nˈijxwäˈkxëm?

⁶ Extëmë Jesus jyënany mä Matewʉ 6:22, 23, yëˈë nanduˈun xytyukjaygyujkëm parë kyaj nˈatsojkëm, pes mä Traducción del Nuevo Mundo ko Jesus tmaytyaky tuˈugë wiin “adëyë” kyaj nyekyjënany ko ja jatuˈuk “tsip”, jyënany ko “axëëk”. Tuˈugë wiin diˈib axëëk, yëˈë diˈib atsojkp ets diˈib axëëk nayjäˈäwëp ko myëguˈuk tijaty tmëdaty (Mat. 6:23; NM nota). ¿Wiˈixë Jyobaa tˈixy ko tijaty mëktaˈaky nˈatsojkëm? Biiblyë jyënaˈany: “Exkëm ko pën mnimaytyäˈägëdë [...] ko ta miitsëty niduˈuk diˈibë mëˈinduundëp, o [mduundëbë] wiingatypyë axëkˈäjtën, o ko miits mˈatsojktëp” (Éfe. 5:3).

⁷ Mbäät nˈijxëm ko tuˈugë jäˈäy atsojkp, per kyaj këˈëm nnayˈijxëm ko atsojkëm. Pääty yˈoyëty ets nbanëjkxëmë Jesusë kyäjpxwijën: “[Ijxwäˈkxtë] es naygyuentˈatëdë miitsëty es katë xyˈatsoktë nitii” (Luk. 12:15). Pääty jyëjpˈamëty ets nˈijxëm yajxon ti nmëdäjtëm mä jot korasoon. Tukëˈëyë familyë mbäät tˈixtë nuˈunën ja tiempë ets ja meeny sentääbë dyajtundë mä yˈix jyawëdë ets mä tijaty tjuy tkëbattë.

8. ¿Wiˈix mbäät yajxon nˈijxwäˈkxëm ko njuˈuy ngëbajtëm?

⁸ Mä kyajnëm ti njuˈuyëm kyaj jeˈeyë tsyekyëty ets nˈijxëm pën madäˈägäämbë meeny sentääbë o pën kyaj. Ta kanäk peky diˈib nanduˈun mbäät nwinmäˈäyëm. Mbäät nnayajtëˈëjëm: “¿Nmëdatëbëtsë tiempë parëts nyajtunët tits njuyaampy ets parëts xëmë oy nyaˈitët? ¿Nuˈunë tiempë tsyekyëty parëts ndukjatët?”. Ta mayë ënäˈktëjk diˈib naytyukwinˈëˈënëdëp tijatyë naxwinyëdë jäˈäy yajjembyëtsëëmdëp ets mëktaˈaky ttukjuyäˈändë tyääk tyeety tijaty tsooxë extëmë wit xox. Ënäˈktëjk, këdii xynyasˈixëdë etsë tyäˈädë myajkäˈäjëdët. Pes okwinmay: ¿Mbäädë mfamilyë nyayjëjpˈixyëty ko myinët ja Naxwinyëdë Jäˈäyë Kyudënaabyë pën ja mdääk mdeety jyuuytyaapy tijaty mijts mtsejpy? Mmëbëk extëmë Jyobaa xyˈanmäˈäyëm: “Ninäˈä nganaˈixët, es ninäˈä ngamastuˈudët” (Ebre. 13:5).

 Nˈoktuknibëjtakëm tijaty mbäät nduˈunëm

9. ¿Wiˈix ttukˈoyˈattë familyë ko ttuknibëjtäägëdët tijaty mbäät ttundë mä Diosë jyaˈa?

⁹ Ja tuk peky wiˈix mbäädë familyë dyajkëktëkëdë myëbëjkën ets oy yˈittët mëdë Dios, yëˈë ko ttuknibëjtäägëdët tijaty mbäät ttundë mä Diosë jyaˈa ets tjotmoˈoytyët. Duˈuntsoo, mbäät tpëktë kuentë nuˈunën kujk wyimbattë mä Diosë tyuunk ets tˈakˈixtët tijaty jëjpˈam pyëjtäˈäktëp (käjpxë Filipʉs 1:10).

10, 11. ¿Tijaty tyam mduundëp mëdë mfamilyë ets tijaty mˈaktuknibëjtakëdëp xytyunäˈändë?

¹⁰ Mbäät ttukˈoyˈattë familyë ko ttuknibëjtäägëdët tijaty mbäät ttundë oy kyamëjwiin kyakajaajëty. Extëm ko tmëdattëdë kostumbrë parë tkäjpxtëdë tekstë diˈib jabom jabom yajkäjpxp. Ets ko tnimaytyäˈäktët mbäät ja uˈunkteety tpekyë kuentë nuˈunën wyimbattë niduˈuk niduˈuk. Nan pudëkëdëp ko tkäjpxtëdë Biiblyë tuk familyë, pes duˈuntsoo mbäät ja ënäˈkuˈunk dyajwäˈätstë mä lyetrë käjpxtë ets tjaygyukëdët mas niˈigyë Diosë yˈAyuk (Sal. 1:1, 2). Ko nuˈkxtakëm nan ja nyigëxeˈeky wiˈix nˈijtëm mëdë Dios, pääty ¿këdii oyxyëp ko mas oy nuˈkxtakëm? Nan mbäät nduknibëjtakëm ets nyajnigëxëˈkëm mas niˈigyë jäˈäyˈäjtën diˈib yajkypyë Diosë myëjää (Gál. 5:22, 23, NM). Ja tuk peky, yëˈë naybyëjtakëm extëm ja jäˈäy yaˈixy yajpääty diˈib nmëtmaytyakëm. Duˈuntsoo ndukniˈˈijxëm ja uˈunk ënäˈk parë tpaˈˈayowdëdë jäˈäy ets tmëdattët ja tsojkën parë tyunäˈändët prekusoor o misioneerë.

¹¹ ¿Tijaty mbäät xyˈaktuknibëjtäägëdë mëdë mfamilyë? ¿Mbäät xyjuuttë mas niˈigyë  tiempë parë mgäjpxwäˈkxtët? ¿Xyajjëgaˈaktëdë tsëˈëgë ets xymyëtmaytyäˈäktëdë jäˈäy mä telefënë, nëˈääy tuˈääy ets mä jyuy tyooktë? ¿Ets wiˈix xyˈokˈixy mnëjkxët ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë mä tyëgoyˈatyë naybyudëkë? ¿Mbäät pën tjatyë wiinkpë ayuk parë tmëtmaytyäˈägëdë jäˈäy diˈib tsoˈondëp wiinktsoo?

12. ¿Ti mbäädë uˈunkteety ttuny parë fyamilyë yˈitët oy mëdë Dios?

¹² Oy ko uˈunkteety tˈixët tijaty tëgoyˈäjtxëbë fyamilyë parë wyimbatët mä Diosë jyaˈa etsë net ttuknibëjtäägët tijaty mbäät ttundë niduˈuk niduˈuk extëm tmëmadäˈäktët (Pro. 13:12). Tsojkëbë tiempë parë ttundët tijaty të ttuknibëjtäägëdë. Pääty kyaj nëgoo tiempë dyajnaxtët mä telebisionk parë dyajtundët mä tijatyë Dios jyaˈäjtypy (Éfe. 5:15, 16). Ko niˈamukë myëjää tpëjtäˈäktët, ta nëjkx ttundë tijaty të ttuknibëjtäägëdë (Gal. 6:9). Duˈuntsoo niˈamukë jäˈäy “mbäät tˈixtë” wiˈix wyimbattë (1 Tim. 4:15).

Kyaj njäˈäytyëgoˈoyëm mä nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë

13. ¿Wiˈix ojts yajwijtstëgatsyë ëxpëjkën, ets tijaty mbäät nnayajtëˈëjëm?

¹³ Ko ojts yaˈˈawijtsmuky ja ëxpëjkënë 1 äämbë eneerë 2009, mëjwiin kajaa pyudëkëdë familyë parë nyayjëjpˈixëdët ko myinët ja Naxwinyëdë Jäˈäyëtyë Kyudënaabyë. Wiink xëë ijty nduˈukmujkëm ko Yaˈëxpekyë Liibrë mä Naymyujkën, per ta yaˈˈawijtsmujky mët mä Yajniˈëxpëkë Diosë Tyuunk ets mët mä Yajniˈëxpëkë wiˈix ngäjpxwäˈkxëm. Duˈuntsoo tyuˈukmuktëdë familyë tëgok tuˈukpë sëmään parë tˈawdattëdë Jyobaa ets oy mëët yˈittët. Të nyäjxnë majtsk jëmëjt mä duˈun yajtukniwijtsë, pääty nˈoknayajtëˈëjëm: “¿Nyajtuumbyëtsë tadë tiempë parëts nDiosˈawdattë mëdëtsë nFamilyë o parëts nˈëxpeky naytyuˈuk? ¿Xypyudëjkëbëts extëm ojts yajtuknibëjtäägë?”.

14.  1) ¿Tiko të yajtuknibëjtäägë nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë o nˈëxpëjkëm naytyuˈuk? 2) ¿Tiko jyëjpˈamëty nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë sëmään sëmään?

¹⁴ Tuk peky tiko të yajtuknibëjtäägë nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë o nˈëxpëjkëm naytyuˈuk, yëˈë parë mas niˈigyë nmëwingoˈonëmë Dios (Sant. 4:8). Ko sëmään sëmään nˈëxpëjkëmë Biiblyë ets nˈixyˈäjtëm niˈigyë Dios diˈib të xyajkojëm, ta mas niˈigyë nmëwingoˈonëm. Ets ko mas niˈigyë nmëwingoˈonëm, ta ntsojkëm mët winë korasoon, jot winmäˈäny, jot mëjää etsë niniˈkx këbäjk (Mar. 12:30). Nan nëjkxëp nmëmëdoˈojëmë Jyobaa ets niˈˈijxtutëm wiˈix jyaˈayˈaty (Éfe. 5:1). Extëm nˈijxëm, jëjpˈam ets sëmään sëmään nyajnibatëm nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë parë niˈamukë nnayaˈijtëm listë ko jyäˈtët ja “mëk ayoˈon” (Mat. 24:21). Jëjpˈam ets duˈun nduˈunëm parë ntsokwëˈëmëm.

15. ¿Wiˈix xypyudëjkëm ko nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë parë niˈigyë naymyëwingoˈonëm nixim niyam?

¹⁵ Ja tuk peky tiko të yajtuknibëjtäägë nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë, yëˈë parë niˈigyë naymyëwingoˈonëm nixim niyam. Ko sëmään sëmään nduˈukmujkëm parë nˈëxpëjkëmë Diosë yˈayuk, mëjwiin kajaa pyudëkëdë familyë parë oy nyamyënëjkxëdët. Extëm nˈokpëjtakëm, niˈigyë kasäädë jäˈäy nyaymyëwingonëdë ko nimajtsk ttukxondäˈäktët tijaty yˈëxpëjkpattëp mä Diosë yˈAyuk (käjpxë Eclesiastés 4:12). Nanduˈun ko tääk teety mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk tˈawdattëdë Jyobaa, ta mas niˈigyë ja “tsojkën” yajtuˈugyëdët (Kol. 3:14).

16. ¿Wiˈix ttukˈoyˈattë nidëgëëgë nmëguˈukˈäjtëm ko tyuˈukmuktë sëmään sëmään parë tˈëxpëktë Biiblyë?

¹⁶ Min nˈokˈijxëm wiˈix ttukˈoyˈattë ko yˈëxpëktë nidëgëëgë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të myëjjäˈäyëndë ets të nyaˈay yˈoˈknëdë. Kyaj tyukmëguˈukˈattë, per kanäk jëmëjt  kujk nyaymyayëdë ets jamyë tsyëënëdë mä tuˈugë siudad. Tuˈugyë natyë tiempë tjantsy yajnaxäˈändë, per kyaj parë jeˈeyë kyäjpx myaytyäˈäktët nanduˈun parë yˈëxpëktët, pääty ttuknibëjtakëdë tuˈugë xëë tˈëxpëktëdë Biiblyë. Yëˈë yˈëxpëjktsondaktë liibrë “Testimonio cabal” del Reino de Dios. Niduˈuk jyënaˈany: “Njantsy tyukxondaktëbëts ets xëmëts nˈëxpëktë tuk oorë naxy. Nbawinmääytyëbëts tijaty yajnäjxtë ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib tëëyëp jukyˈäjttë ets nmaytyäˈäktëts tixyëbëts nduundëp koxyëbëts nbäättë duˈumbë jotmay. Tijatyëts nˈëxpëjktëp nyajtuundëbëts mäjëts ndëjkˈayoˈoytyë. Kots duˈun ndundë, tajëts mas ndukxondäˈäktë wiˈixëts ja jäˈäy nmëtmaytyäˈäktë ets nyaˈëxpëktë ets ko jantsy oy wyimbëtsemy”. Per kyaj jeˈeyë pyudëkëdë parë oy yˈittët mëdë Dios, nanduˈun mas niˈigyë të jyantsy nyaymyaaybyëkëdë. Nidëgëëk ak duˈun jyënäˈändë: “Mëjwiin kajaats nmëjjawëdë ko duˈun të yajtukniwitsë”.

17. ¿Tijaty mbäät nduˈunëm parë ndukˈoyˈäjtëm mä nDiosˈawdäjtëm mëdë Familyë?

¹⁷ Ets miitsëty, ¿wiˈix xytyukˈoyˈattë ko xyajnibäädëdë mDiosˈawdattët mëdë mFamilyë o ko naytyuˈuk mˈëxpëktë? Pën näˈä ganäˈäty jeˈeyë nˈëxpëjkëm, kyaj nëjkx ndukˈoyˈäjtëm extëm të yajtuknibëjtäägë. Nan kyaj mbäät xyajtuˈudujkëm diˈib kyaj jyëjpˈamëty. Listë mbäät nˈijtëm niˈamukë ko ttukjäˈtët ja oorë extëm të yajtuknibëjtäägë. Ets yëˈë mbäät nˈëxpëjkëm diˈib pudëkëdëp ja familyë. ¿Tijaty mbäät nduˈunëm parë kyaj pën tsyipkaˈaxët? Nˈëxtäˈäyëm kanäk pekyë winmäˈäny wiˈix ndukniˈˈijxëm ets nyajjamˈäjtëmë jotkujkˈäjtën etsë wintsëˈkën (Sant. 3:18). *

Nˈokˈijtëm “wijy kejy” ets nˈoknayjëjpˈijxëm

18, 19. Ko nnijäˈäjëm wingon yˈijnë mä myinäˈäny ja Naxwinyëdë Jäˈäyë Kyudënaabyë, ¿ti net mbäät nduˈunëm mët ja familyë?

¹⁸ Ko tyam niˈigyë myäˈtˈadëtsnë jukyˈäjtën, yëˈë xytyukˈijxëm ko kugëxëyanëbë tiempë diˈib tsondak 1914. Duˈunë tyäˈädë tiempë yajpääty extëmxyëbë tsäjp të wyindujktäˈäy parë jyäˈtanë Armajedon. Tim tsojk myinäˈäny ja Naxwinyëdë Jäˈäyë Kyudënaabyë parë dyajnaxäˈänyë Jyobaa tyëyˈäjtën (Sal. 37:10; Pro. 2:21, 22). ¿Ti net mdunaampy mët ja mfamilyë ko duˈun xynyijawë?

¹⁹ ¿Mbanëjkxypyë Jesusë kyäjpxwijën ko jyënany nmëdäjtëm ja wiin “adëyë”? Naxwinyëdë jäˈäy yëˈëyë yˈëxtääytyëbë mëkjäˈäyˈäjtën, mëjˈäjt këjxmˈäjtën etsë kutujkën, perë mijts mëdë mfamilyë, ¿mduundëbë mëjää parë xytyuknibëjtäägët ets xytyundët diˈibë Dios jyaˈäjtypy? ¿Wiˈix mnëjkxëty mä mDiosˈawdattë mëdë mfamilyë o ko mˈëxpeky naytyuˈuk? ¿Jam kujk xytyundë diˈib të xytyuknibëjtäägëdë? Ets extëm ojts nnijäˈäjëm mä ja tuˈukpë artikulo, ¿mduundëp tijaty mbatëdëp niduˈuk niduˈuk extëmë Biiblyë jyënaˈany parë xypyudëkëdët ja mfamilyë ets nyayaˈitëdët “wijy kejy”? (1 Tes. 5:6.) Pën mˈatsoojëmbijtaapy ak oyë tyäˈädë yajtëˈëwën, seguurë nëjkxëp ja mfamilyë yajpääty listë ko naty myiny ja Naxwinyëdë Jäˈäyë Kyudënaabyë.

[Notë diˈib noky ëxˈääy]

¿Mjamyejtsypy?

• Nimaytyäˈäk wiˈix mbäädë familyë nyayjëjpˈixëdë ko...

tmëdattëdë wyiin “adëyë”.

ttuknibëjtäägëdët tijaty tyunandëp mä Diosë tyuunk.

dyajnibäädëdë Diosˈawdattët mëdë Fyamilyë.

[Yajtëˈëwën]

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 16]

Ko nmëdäjtëm ja wiin “adëyë” yëˈë xypyudëjkëm parë njëjpkudijëm tijaty yˈawäˈänëbë naxwinyëdë jäˈäy