Nëjkx parë xyʼixët diʼib tmëminy

Nëjkx mä myiny tukëʼëyë titulo

¿Pënë tadë jäˈäy diˈib mas jëjpˈam mä mjukyˈäjtën?

¿Pënë tadë jäˈäy diˈib mas jëjpˈam mä mjukyˈäjtën?

“Mijts jeˈeyë naytyuˈuk diˈib mˈijtp jantsy Këjxm abëtsemy Nyaxwinyëdë.” (SAL. 83:18)

1, 2. ¿Tiko kyaj jeˈeyë tsyekyëty nnijäˈäjëm ti Dios txëˈaty parë nbatëm ja nnitsokëm?

WAˈAN tim jawyiin ojts xynyijawë Diosë xyëë, Jyobaa, ko myajtukˈijxyë Salmo 83:18 mä jyënaˈany: “Parë jäˈäyëty tnijawët ko mijts, mxëˈaty Jyobaa, mijts jeˈeyë naytyuˈuk diˈib mˈijtp jantsy Këjxm abëtsemy Nyaxwinyëdë”. Ets ko duˈun xynyijäˈäjë, ta axtë tyambäät xyajtunyë tyäˈädë tekstë parë xypyudëkë jäˈäy ets tˈixyˈatëdë Jyobaa, tadë Dios diˈib tsojkp (Rom. 10:12, 13, Traducción del Nuevo Mundo).

2 Per kyaj jeˈeyë tsyekyëty nnijäˈäjëmë Diosë xyëë parë nbatëm ja nitsokën. Okˈix ti tsojkëp extëm jyënany diˈib jyaayë Salmo: “Mijts jeˈeyë naytyuˈuk diˈib mˈijtp jantsy Këjxm abëtsemy Nyaxwinyëdë”. Duˈunë duˈun, kyaj jyaˈˈatyë wiinkpë jäˈäy diˈib mëj ijtp extëmë Jyobaa. Yëˈë diˈib tijaty të dyajkojtäˈäy, pääty nyitëkëty ets myëmëdowëdët pënaty të dyajkojy (Diˈibʉ Jat. 4:11). Pääty, oyxyëp ko nnayajtëˈëjëm: “¿Pënë tadë jäˈäy diˈib mas jëjpˈam parë ëjts?”. Jëjpˈam tyäˈädë nmëmäˈäy nmëdäjëm.

¿Myëdäjtypyë Jyobaa madakën ets yˈanaˈamët?

3, 4. ¿Wiˈixë Satanás twinˈëˈënyë Eva, ets wiˈix wyimbëtseemy?

3 Tijaty tuun jäjtë Edén, yëˈë xytyukˈijxëm ko jëjpˈamë tyäˈädë yajtëˈëwën. Tuˈugë anklës diˈib ojts kyujuundaˈaky, diˈib ok yajxëëmooy Satanás, yëˈë tuun parë Eva tmëmay tmëdäjët ti naty tsyejpy ets kyaj ti natyë Dios të tyukˈaneˈemyëty (Gén. 2:17; 2 Kor. 11:3). Eva ojts myëmadaˈagyëtyë Satanás, ta ojts tjeˈxy ja ujts tëëm diˈib kubojkp, duˈuntsoo dyaˈijxë ko kyaj tmëjˈixy ja madakën diˈibë Jyobaa myëdäjtypy parë yˈanaˈamët. Eva kyaj tkupejkyë Jyobaa extëmë jäˈäyë mas jëjpˈambë mä jyukyˈäjtën. Per ¿wiˈixë Satanás wyinˈëˈënë?

4 Satanás yajxonë tniwinmäˈäyë wiˈix naty ja Eva tmëtmaytyäˈägäˈäny (käjpxë Génesis 3:1-5). Tim jawyiin jeˈeyë jyënany “Dios”, kyaj ojts dyajtuunë xyëë, Jyobaa. Kyaj dyuˈunëty extëm diˈib jyaayë Génesis diˈib kyujäˈäyë Diosë xyëë mä kapitulo 3 bersikulo 1. Myëmajtsk, yëˈë yajtëëw wiˈixë natyë Dios të “jyënany” ets kyaj ti naty të “tniˈanaˈamë”. Waˈanë duˈumbë ayuk dyajtuuny, parë kyaj yajmëjˈixët ja anaˈamën diˈibë natyë Jyobaa të dyaky. Ets myëdëgëëk, yëˈë ko tˈanmääyë Eva “miitsëty” oyë naty naytyuˈuk yajpääty. Waˈan duˈun tˈanmääy parë mëj këjxm nyayjawëdët ets ko yëˈë yajkajpxynyäjxp mä ja nyaˈay. Ta Eva wyinmääy ko mbäät yˈatsoy oyë naty kyajamëtyë nyaˈay, ta jyënany: “Tadë may ujts kepyë tyëëm mbäädëts njëˈxtë”.

5. 1) Mët ko tyuunyë Satanás, ¿mä ja Eva yˈijxënë tpëjtaky? 2) ¿Ti yajnigëxëˈkë Eva ko ojts tjeˈxy ja ujts tëëm diˈib kubojkp?

5 Satanás nan ojts dyajniˈigyë ää ayuk ko tˈanmääyë Eva: ¿Ti duˈunë Dios të jyënaˈany ets kyaj xyjëˈxtët “tukëˈëyë ja ääytsyäˈäm ujtstsäˈäm” diˈib ijtp mä lugäärë tsujpë? Ta dyajjaygyukëyanë ko Jyobaa kyaj yˈoyjyaˈayëty. Ets ko tˈanmääyë Eva “yˈitët extëmë Dios, ta dyajtëjkë winmaabyë ti yëˈë këˈëm tyukˈoyˈatëp ets ko mbäät mas oy jyukyˈaty. Ets tim ok, ta net ttukˈoyˈijxy ja ujts tëëm parë yëˈëyë twinmayët ets kyaj parë oy yˈitët mëdë Tyeetyë tsäjpotmëdë diˈib naty tijaty të myooytyaˈayëty (käjpxë Génesis 3:6). Jotmaymyëët njënäˈänëm ko Eva jamë yˈijxënë tpëjtaky mä ja ujts tëëm ets ta ojts tjeˈxy, duˈun dyaˈijxë ko kyaj naty tpëjtaˈagyë Jyobaa mas jëjpˈam mä jyukyˈäjtën.

¿Mbäät tuˈugë jäˈäy tmëduny xëmë Dios mët ko ttseky?

6. ¿Wiˈixë Satanás tnibëdeˈkyë Job ko naty tmëdunyë Dios, ets ti natyë Job yajnigëxëˈëgaampy?

6 Ko nyajxy kanäk siiglë, ta tuˈugë Dios mëduumbë diˈib xyëˈäjt Job dyajnigëxeˈky pën diˈib mas jëjpˈam parë yëˈë. Ko Jyobaa tmaytyaky nuˈunë naty kujkë Job myëdunyëty, ta Satanás jyënany: “¿Nëgoobëdaa Job ttsëˈëgë Dios?” (käjpxë Job 1:7-10). Extëm nˈijxëm, diˈibë natyë Satanás yˈixaampy, yëˈë tiko Job Diosmëduny. Nyiwäämbajtë Job ko jyënany tmëdunyë Jyobaa mët ko myoˈoyëty tijaty ets kyaj mët ko ttseky. Pääty, yëˈëyë natyë Job diˈib mbäät dyaˈixyëty ko andakpë Satanás, ta yajnasˈijxë ets dyajnigëxëˈëgët.

7, 8. ¿Tijaty jotmayë Job pyat, ets ti yaˈijxë ko tmëmadaky ets ko kyaj tmastutyë Jyobaa?

7 Jyobaa nyasˈijxë etsë Satanás tmoˈoyëdë Job kanäk pekyë jotmay (Job 1:12-19). ¿Ti Job tyuun ko tyukmiinë ayoˈon? Biiblyë jyënaˈany: “Job kyaj pyokytyuuny, ets kyaj axëëgë Dios tkäjpxpaty” (Job 1:22). Per ja Mëjkuˈu kyaj jabäät ojts tmëboˈkxy ja Job, pes ta jyënany: “Yakëbë nyiˈak mët ko ttsekyë nyiˈak. Tukëˈëyë diˈibë yetyëjk myëdäjtypy yakëp mët ko ttsokëdë jyukyˈäjtën” (Job 2:4). * Ja Mëjkuˈu jyënany ko pënë Job ayoop këˈëm, ta dyajnigëxëˈëgäˈäny ko Jyobaa kyaj yëˈë yˈity mas jëjpˈam mä jyukyˈäjtën.

8 Job kyaj nyekyyaˈëxkajpy mët ja axëëk puˈuts diˈib myëdäjt ets ja nyëdoˈoxy yˈanmääyë tˈaxëkmëgäjpxëdë Dios ets yˈoˈknët. Ok, ta nidëgëëgë myëtnaymyaayëbë nyiwäämbajtë ko të naty pyokytyuny ets kyaj jyotkujkmooyë (Job 2:11-13; 8:2-6; 22:2, 3). Per oy kanäk peky ja ayoˈon dyajnäjxy, Job ninäˈä tkamëdëgooyë Dios (käjpxë Job 2:9, 10). Ko myadaky ets ko kyaj tmastutyë Jyobaa, ta dyaˈijxë ko yëˈë mas jëjpˈam mä jyukyˈäjtën. Nanduˈun dyaˈijxë ko oyë naxwinyëdë jäˈäy pyokyjyaˈayëty mbäät dyajnigëxeˈeky ko kyaj tyëyˈäjtënëty extëmë Mëjkuˈu nyiwäämbety (ix mä Proverbios 27:11).

¿Wiˈixë Jesus dyajnigëxeˈky ko Tyeety myëdäjtypyë madakën ets yˈanaˈamët?

9. 1) ¿Wiˈixë Satanás tjayajtëgoyanyë Jesus ko naty yuˈoogyëty? 2) ¿Ti Jesus tyuun mä ja Mëjkuˈu jyayajtëgoyanë?

9 Ko Jesus nyëbajtääy, ta Satanás ojts jyayajtëgoyaˈanyëty parë këˈëm nyaymyëjpëjtäˈägëdët ets kyaj tnekyyaˈitëdë Jyobaa mas jëjpˈam mä jyukyˈäjtën. Tëgëkˈok ja Mëjkuˈu jyayajtëgoyanë. Tim jawyiin, yëˈë tyukˈatsojkë käˈäy ukënë parëxyëp dyajjëmbity ja tsää extëmë tsäjpkaaky (Mat. 4:2, 3). Nˈokjamyajtsëm ko Jesus juxytsyikxy xyëë naty të yˈayuˈaty ets jantsy yuˈoˈkënëbë naty. ¿Ti tyuun ko ja Mëjkuˈu yˈanmääyë ets dyajtunëdë myëjää parë ja yuu dyajnaxët? Netyë ojts tjëjpkugäjpxë ets tpëjtakyë winmäˈäny mä Jyobaa yˈAyuk, kyaj duˈun yˈadëtsy extëm ja Eva (käjpxë Matewʉ 4:4; Deuteronomio 8:3).

10. ¿Tiko Satanás tˈanmääyë Jesus ets kyupujtnaxët mä ja templë tëjk kopk?

10 Satanás nan ojts tjatukˈatsekyë Jesus parë mëj nyayajnaxëdët ko tˈanmääy ets kyupujtnaxët mä ja templë tëjk kopk (Mat. 4:5, 6). ¿Ti natyë Satanás tsyejpy? Jyënany ko pën kupujtnäjxp ets kyaj wiˈix jyaty, ta yaˈixët ko yëˈë Dios Uˈunkˈäjtëp. Diˈib jyatsojk yëˈë etsë Jesus wyinmayët wiˈix ja jäˈäy yajmëjpëtsëmëdët ko duˈun yˈixëdët. Tyäˈädë mëtsip diˈib jyajtypyë wyinˈëënët, nyijäˈäp ko mayë jäˈäy mbäät ttuny diˈib kutsëˈëgë mët ko nyayajmëjpëtsëmäˈänyëty ets mët ko axëëk kyawëˈëmäˈäny. Satanás yajtuun mäˈät tuˈugë tekstë, perë Jesus yaˈijxë ko yˈixyˈajtypy këkpäädë Jyobaa yˈAyuk (käjpxë Matewʉ 4:7; Deuteronomio 6:16). Ko ojts tjëjpkudijë ti ja Mëjkuˈu jatuktunanë, ta jatëgok dyaˈijxë ko Jyobaa yëˈë diˈib mas jëjpˈam mä jyukyˈäjtën.

11. ¿Tiko Jesus ojts tjëjpkudijë ko yaˈˈawäˈänë tukëˈëyë anaˈamën diˈib yä naxwiiny?

11 Mä ja myëdëgëkˈokpë, Satanás mëjwiin kajaa tjatuunyë mëjää parë dyajtëgoyanyë Jesus, ojts tˈawanë tukëˈëyë anaˈamënë diˈib jaˈäjtp yä naxwiiny (Mat. 4:8, 9). Perë Jesus netyë ojts tjëjpkugäjpxë, pes nyijäˈäbë naty ko pën kyupejkypy, yëˈë naty jyëjpkudijëp ja kutujkënë diˈibë Jyobaa myëdäjtypy ets ja madakënë parë yˈanaˈamët ets yˈitët Këjxm (käjpxë Matewʉ 4:10; Deuteronomio 10:20). Extëm nˈijxëm, Jesus yˈatsoojëmbijtë Satanás mëdë tekstë mä myinyë Diosë xyëë ko jyayajtëgoyanë tëgëkˈok.

12. ¿Ti myëmääy myëdäjë Jesus ko naty yˈooganë, ets ti xytyukniˈˈijxëm extëm ja jotmay twinguwäˈkë?

12 Ko naty wyingoonë Jesusë yˈoˈkën, ta ojts tpääty tuˈugë mëj jotmay. Yëˈë të naty tnigajpxy ko tsojkëngyëjxm dyakäˈänyë jyukyˈäjtën extëmë wintsëˈkën (Mat. 20:17-19, 28; Luk. 12:50; Fwank 16:28). Per nan nyijäˈäbë naty ko yajniwäämbatäˈäny ets yajpayoˈoyaˈany extëm ja judiyëtëjkë yˈanaˈamën jyënaˈany ets yˈoogäˈäny extëm tuˈugë jäˈäy diˈib të tmëgäjpxtëgoyë Dios. Tyäˈädë yëˈë diˈibë naty mëjwiin kajaa yajmääy yajtäjëp. Pääty nyuˈkxtaky: “[Tatë], pën mbäät, [kyajts] nˈuugët yëˈë täˈämbë”. Per ta net jyënany: “Kyaj dyëˈënëty extëmëts ëj ntseky, waˈanë dëˈënëty extëm mij xytsyeky” (Mat. 26:39). Seguurë nˈijtëm ko Jesus xëmë tmëmëdooyë Jyobaa axtë ko yˈoˈky ets dyaˈijxë ko yëˈë diˈib mas jëjpˈam pyëjtak mä jyukyˈäjtën.

Ets ëtsäjtëm, ¿ti net nyajnigëxëˈëgäˈänëm?

13. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm extëm të yajmaytyaˈagyë Eva, Job etsë Jesus?

13 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm tijaty të nnijäˈäjëm? Eva yˈijxpajtën yëˈë xytyukˈijxëm ko pën jeˈeyë tijaty nnaytyukmëtsojkëm o nnayajmëjpëtsëmäˈänëm, yëˈë naty nyaˈijxëm ko kyaj jëjpˈam nbëjtakëmë Jyobaa mä jukyˈäjtën. Etsë Job diˈib ninäˈä tkamëdëgooyë Dios, yëˈë xytyukniˈˈijxëm ko oy nbokyjyaˈayˈäjtëm mbäädë Jyobaa jëjpˈam nbëjtakëm mä jukyˈäjtën ko nmëmadakëmë amay jotmay axtë diˈib kyaj njaygyujkëm tiko duˈun njäjtëm (Sant. 5:11). Etsë Jesusë yˈijxpajtën xytyukniˈˈijxëm parë nmëmadakëmë ayoˈon tsoytyuˈun ets kyaj nmëmäˈäy nmëdäjëm oy wiˈixë jäˈäy xyˈijxëm (Ebre. 12:2). Per ¿wiˈix mbäät nyajtuˈunëmë tyäˈädë tëgëëkpë ijxpajtën?

14, 15. ¿Wiˈix tyëgatsyëty ti ja Eva tyuuny mëdë Jesus ko ja Mëjkuˈu yˈijxmäjtsëdë, ets wiˈix mbäät nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën? (Nimaytyäˈägë ijxpajtën diˈib mä tyäˈädë pajina.)

14 Ninäˈä ngajäˈäytyëgoˈoyëmë Jyobaa ko ti xyajtëgoyäˈänëm. Eva yëˈë ojts tpanëjkxy wiˈix ja Mëjkuˈu yˈanmääyë ets jamë yˈijxënë tpëjtaky mä diˈibë naty yajtëgoyanëp. “Tˈijxy ko ja ujts kepyë [tyëëm] jantsy oy parë yajjëˈxët, ets ko ja wiin jyantsy yˈoyˈijxypy, duˈun, ja ujts kepy jantsy yaˈixäämp.” (Gén. 3:6.) ¡Tim tëgatsy diˈibë Jesus tyuun ko Satanás tëgëkˈok jyayajtëgoyanë! Yëˈë kajaa wyinmääy wiˈix wyimbëtsëmäˈäny ko ttunët extëmë Satanás yˈanmääyë. Nan tyukkäjpxpajtë Biiblyë etsë Jyobaa.

15 Ko ti nduˈunäˈänëm diˈibë Jyobaa kyaj ttukjotkëdaˈaky, ¿mä mbäädë ijxënë nbëjtakëm? Pën jam ja ijxënë nbëjtakëm mä diˈib xyajtëgoyäˈänëm, ta nëjkx niˈigyë xytyuktëjkëmë tsojkënë parë nduˈunëm (Sant. 1:14, 15). Pääty, tsojkëp netyë nyajjëgakëmë tsojkën mä jot korasoon, o nduˈunëm ti extëmxyëp nyajjëgakëm tuk pekyë niniˈkx (Mat. 5:29, 30). Duˈun extëmë Jesus, tsojkëp nbawinmäˈäyëm wiˈix wyimbëtsëmäˈäny ko ti nduˈunëm ets wiˈix nëjkx nˈijtëm mëdë nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë. Tsojkëp njamyajtsëm wiˈixë Biiblyë jyënaˈany. Duˈuntsoo nyajnigëxëˈkëm ko Jyobaa yëˈë mas jëjpˈam nbëjtakëm mä jukyˈäjtën.

16-18. 1) ¿Tijaty jotmay yajkypyë jäj jëmuˈumën? 2) ¿Ti mbäät xypyudëjkëm parë nmëmadakëmë ayoˈon?

16 Ninäˈä Jyobaa ngatukjotˈambëjkëm ko nbatëmë ayoˈon jotmay (Pro. 19:3). Kom wingoonëp mä kyutëgoyaˈanyë axëkjäˈäy, ta niˈigyë Dios mëduumbë tkuˈayowëdë mët ko tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky o tpäättë ayoˈon jotmay. Nnijäˈäjëm ko mä tyäˈädë tiempë kyaj Dios ttunyë miläägrë parë xykyuwäˈänëm. Ets extëmë Job jyajty, mëk ja jäj jëmuˈumën nyajnäjxëm ko yˈoogyë jiiky mëguˈuk ets ko nbatëm mëjwiin kajaa ayoˈon jotmay.

17 Job kyaj tjaygyujkë tiko Jyobaa tnasˈijxë ets tijaty tyun jyatëdët. Nanduˈun tyam, mbäät kyaj njaygyujkëm tiko tyuny jyatyëtyë ayoˈon. Waˈan nnijäˈäjëm ko të nmëguˈukˈäjtëm yˈooktë mä të tyuny të jyatyëtyë ayoˈon extëm ja mëk ujx diˈib näjx Haití. O waˈan nyajtukmëtmaytyakëm ko të nmëguˈukˈäjtëm axëëk yajtuny o ko të yˈooky mä të yˈayoˈonbääty. Mbäät axtë ëtsäjtëm këˈëm axëëk njäjt ngëbajtëm ets njäˈäwëm ko yajtëytyuˈunëm. Etsë net njënäˈänëm: “¿Tiko, Jyobaa? ¿Tikots duˈun njaty? ¿Tits të nduundëgoy?” (Hab. 1:2, 3). ¿Ti mbäät xypyudëjkëm ko nbatëmë duˈumbë jotmay?

18 Ninuˈun kyaˈoyëty nwinmäˈäyëm ko Jyobaa të tmastuˈutyë jäˈäy diˈib yajnäjxypyë duˈumbë jotmay. Jesus ojts tmaytyaˈaky majtskë jotmay diˈib tuun jäjtë mä jyukyˈajty diˈib xytyukˈijxëm ko kyaj yˈoyëty duˈun nwinmäˈäyëm (käjpxë Lukʉs 13:1-5). Mayë ayoˈon tyuny jyatyëty mët ko jyaˈty ja tiempë “diˈib kyaj pën tˈawixy tjëjpˈixy” (Ecl. 9:11). Per oy nganijäˈäjëm tiko njotmaybyatëm, mbäät nmëmadakëm pën nbëjtakëmë ijxënë mä Dios diˈib “xyajjotkujkˈäjtëm” ets diˈib xymyëjämoˈoyäˈänëm parë kyaj nmastutëm (2 Kor. 1:3-6).

19, 20. ¿Ti Jesus pudëjkë parë tmëmadaky ja jotmay mä dyajnäjxyë tsoytyuˈun, ets nan ti mbäät xypyudëjkëm parë nmëmadakëm?

19 Ninäˈä nganasˈijxëm etsë mëjˈat këjxmˈat o tsëˈëgë xywyingumäjtsëm parë kyaj nyajnäjxëmë tsoytyuˈun. Jesus mëjwiin kajaa dyaˈijxë tudaˈakyˈäjtën ko “nyaytyukniwatsë diˈibë jyaˈäjtypy, es nyaybyëjtakë extëm tuˈugë mëduumbë” (Fili. 2:5-8). Ojts tmëmadaˈaky kanäk pekyë jotmay mä dyajnäjxyë tsoytyuˈun mët ko tpuwäˈkë Tyeety diˈib mëk tsyejpy (1 Peed. 2:23, 24). Ko Jesus duˈun ttuuny, ta tpëjtaky jëjpˈam ti Jyobaa tsyejpy, ets ojts yajkumay ko këjxmbë tuunk yajmooy jam tsäjpotm (Fili. 2:9). Ets yëˈë nan xyˈanmäˈäyëm parë duˈun njukyˈäjtëm (Mat. 23:11, 12; Luk. 9:26).

20 Näˈäty, nan nwinguwäˈkëmë jotmay mä nyajnäjxëmë tsoytyuˈun. Per xëmë mbäät nwinmäˈäyëm extëmë Pablo, diˈib ojts jyënaˈany: “Päätykyëjxmëts nguˈayowë tëgekyë tyäˈädë. Per kyajts ntsoytyuny, mët ko nnijäˈäbëts mäts të nbëjtaˈaky amumduˈuk ja nwinmäˈänyëts, es nmëdäjtypyëts ja tëyˈäjtën ko yëˈë Kristë myëdäjtypy ja mëkˈäjtën es tkuwäˈänët ja tuunk diˈibëts të xytyuknipeky axtë ko myinëtnëm yëˈë” (2 Tim. 1:12).

21. Oy tyamë naxwinyëdë jäˈäy jeˈeyë nyaymyëjpëjtäˈägëdë, ¿wiˈix ja winmäˈäny të nbëjtakëm?

21 Biiblyë ojts tnaskäjpxë ko mä ndiempëˈäjtëm: “[Këˈëm] ja jayu nyaytsokjadat” (2 Tim. 3:2, Nuevo Testamento de Totontepec). Pääty, tyamë naxwinyëdë jäˈäy jeˈeyë këˈëm nyaymyëjpëjtäˈägëdë. ¡Nˈoknaygyuentˈäjtëm parë kyaj xytyukninäjxëmë duˈumbë jyaˈayˈäjtën! Ets ko jam ti xyajtëgoyäˈänëm, nbatëm tuˈugë ayoˈon jotmay o pën xyajtsoytyunäˈänëm, ¡nˈokpëjtakëmë winmäˈäny ets nnayaˈijtëm mëk parë nyajnigëxëˈkëm ko Jyobaa yëˈë diˈib mas jëjpˈam nbëjtakëm mä jukyˈäjtën!

[Notë diˈib noky ëxˈääy]

^ parr. 7 Ko jyënaˈany “yakëbë nyiˈak mët ko ttsekyë nyiˈak”, mayë ëxpekyjyaˈay jyënäˈändë ko yëˈë yˈandijpy ko Job mëkë naty këˈëm nyaytsyekyëty ets ko yajtsoˈogaambyë nyiˈak o jyukyˈäjtën, oy ja yˈuˈunk yˈënäˈk o jyëyujk yˈanimal tyimˈoˈktäˈäyët. Wiinkpë jyënäˈändë ko yëˈë yˈandijpy ko jäˈäy yajtëgooytyëp waanë nyiˈak parë kyaj yˈoogët. Extëm nˈokpëjtakëm, näˈätyë jäˈäy kyuwandëbë kyëbäjk mëdë kyëˈë këdiibë wiˈix jyatët, oy waanë tsyayutët ja nyiˈak nëgokë dyajtsoˈogyë jyukyˈäjtën. Per oy wiˈix nyikajëdë tyäˈädë ayuk, yëˈë myaytyäˈägaampy ko Job kyëyäjktäˈäyëp tijaty myëdäjtypy mët ko dyajtsoˈogäˈänët ja jyukyˈäjtën.

Nimaytyäˈäk ti të xytyukniˈˈijxëm mä...

• wiˈixë Satanás twinˈëˈënyë Eva.

• ti tyuunë Job ko tyukmiinë ayoˈon.

• ti Jesus mas jëjpˈam pyëjtak.

[Yajtëˈëwën]

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 21]

Jesus ojts tjëjpkudijë tijatyë Satanás awäˈänë ets tpëjtakyë wyinmäˈäny parë ttunäˈäny ti Jyobaa tsyejpy

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 22]

Kyäjpxwäˈkxtë witëjk patkëˈëy ko naty ja mëk ujx të nyaxy Haití

[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 22]

Ko nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay jamë ijxënë nbëjtakëm mä Dios diˈib “xyajjotkujkˈäjtëm”