“Wintsëˈëgëdë pënaty tuundëp mëk mä miitsëty”
“Wintsëˈëgëdë pënaty tuundëp mëk mä miitsëty ets mwooyoˈoy mwijtsˈyoˈoyëdëp mä nWintsënˈäjtëmë tyuunk ets mëk mgäjpxwijëdë.” (1 TES. 5:12, Traducción del Nuevo Mundo [NM])
1, 2. 1) ¿Wiˈixë naty yajpäättë ja Dios mëduumbë diˈib Tesalónica ko Pablo tim jawyiin nyijäˈäyëdë? 2) ¿Ti käjpxwijënë kyujäˈäyë?
OKWINMAY ko jam myajpääty mä ja naymyujkën diˈib Tesalónica, diˈib näämnëm naxkëdakp. Apostëlë Pablo jeky jam yˈijty parë ojts tmëjämoˈoy ets tpudëjkë ja Dios mëduumbëty. Ets waˈan ojts tnikäjpxpety pënaty tundëp mëjjäˈäy parë tkuentˈatët ja mëbëjkpëtëjk, extëm ttuuny mä wiink käjpn (Apos. 14:23). Per ko ja tiempë nyajxy, ta ja judiyëtëjk dyajjotˈambëjktë jäˈäy ets ta tˈëxkajxtë ja Pablo mëdë Silas. Ja Dios mëduumbëty waˈan ojts nyayjawëdë ko naytyuˈuk të wyëˈëmdë ets axtë tsyëˈk jyäˈäwëdë.
2 Mbäät njaygyujkëm ko Pablo mëk ojts tnimay tnidäjˈyë tyäˈädë naymyujkën diˈibë naty näämnëm të nyaxkëdaˈaky. Ets ojts jatëgok jyajëmbitäˈäny, per ta yajtuˈudujkë Satanás. Pääty tkejxyë Timoteo parë nëjkx tmëjämoˈoy ja myëguˈuktëjk (1 Tes. 2:18; 3:2). Ets ko Timoteo jyëmbijty, ta jantsy oy tnimaytyaky ja naymyujkën, päätyë Pablo tyuknijäˈäyëdë tuˈugë neky, mä dyajkyë tyäˈädë käjpxwijën: “Wintsëˈëgëdë pënaty [...] mwooyoˈoy mwijtsˈyoˈoyëdëp” (käjpxë 1 Tesalonicenses 5:12, 13, NM).
3. ¿Tiko naty pyaaty nyitëkëty ets tsyobäädët ja mëjjäˈäytyëjkë tyuunk diˈib Tesalónica?
3 Ja nmëguˈukˈäjtëm diˈibë naty yajnëjkxtëbë jëjpˈamˈäjtën jam Tesalónica, kyaj naty jeky tyundënëm extëmë Pablo mëdë jyamyëëdëty, ets nan kyajnëmë naty jeky ttukˈitëdë ja tëyˈäjtën extëm ja mëjjäˈäytyëjk diˈib Jerusalén. Pes jeˈeyë naty kujk nyaxy naa tuk jëmëjtën mä ja naymyujkën nyaxkëdaˈaky. Per oyë naty dyuˈunëty, Pablo ojts yˈanëˈëmxëdë tiko mbäät tmëjjawëdë ja mëjjäˈäytyëjk, ko jyënany: “[Yëˈëjëty] tuundëp mëk mä miitsëty ets mwooyoˈoy mwijtsˈyoˈoyëdëp [...] ets mëk mgäjpxwijëdë”. Nan ojts tˈanëëmëdë: “Mëjwiin kajaa xyajtsobäädët ets xytsyoktët”. Ets ok, ta tˈakˈanmääytyë: “Nnayaˈitëdë tuˈugyë nixim niyam”. Koxyëbë naty myajpääty Tesalónica, ¿ojxyëp xyajtsobääty ja tyuungë mëjjäˈäytyëjk? ¿Myajtsobatypy tijaty tyuundëbë mëjjäˈäytyëjk mä mnaymyujkën diˈibë Dios të xytyukmayˈäjtëm mët yëˈëgyëjxmë Kristë? (Efe. 4:8, NM.)
“Tuundëp mëk”
4, 5. ¿Tiko Pablo jyënany ko mëkë naty tyundë ja mëjjäˈäytyëjk, ets tiko tyam nanduˈun mbäät njënäˈänëm?
4 Ko Pablo mëdë Silas ojts nyëjkxnëdë Berea, ¿wiˈixë naty mëk tyundë ja mëjjäˈäytyëjk diˈib Tesalónica? Yëˈë naty pyanëjkxtëbë Pablo yˈijxpajtën, tyukniˈˈixëdë Diosë yˈAyuk mä ja naymyujkën. Perë Biiblyë jyënaˈany ko diˈib Berea tsënääytyëp “niˈigyë tˈaxäjëdë amumduˈukjot ja yˈëxpëjkën këdiinëmë Tesalonikë, es bom bom tˈëxtääytyë mä ja Diosë jyaaybyajtën” (Apos. 17:11). ¿Yëˈë duˈun yˈandijpy ko ja Dios mëduumbëty diˈib Tesalónica kyaj dyajtsobattë Diosë yˈAyuk? Kyaj, Pablo yëˈë naty myaytyakypy ja jäˈäyëty diˈib Tesalónica, kyaj jyaˈajëty ja Dios mëduumbëty diˈib yˈanmääy: “Ko miits xymyëdoodë ja Diosë yˈayuk [...] mˈaxäjëdë extëm ja Diosë yˈayuk, es kyaj xyˈaxäjëdë extëmë jäˈäyë yˈayuk” (1 Tes. 2:13). Ja mëjjäˈäytyëjk mëk tyuundë parë ttukniˈˈijxëdë Diosë yˈAyuk pënaty yˈaxäjëdë ja tëyˈäjtën.
5 Tyam, yëˈë tuumbë diˈib kuwijy yajpëtseembyë ëxpëjkpajn mä meerë tyëgoyˈaty (Mat. 24:45). Kanäk ayuk pyëtsemyë ëxpëjkpajn ets jyaˈˈatyë tuunbajn extëmë Índice de las publicaciones Watch Tower etsë Watchtower Library. Yëˈë tuumbë diˈib kuwijy, nan yëˈë tyuˈumoobyë mëjjäˈäytyëjk diˈib tuundëp mëk parë tpudëkëdët ja myëguˈuktëjk mëdë Diosë yˈayuk. Kanäk oorë tˈëxpëktë diskursë diˈib yajnaxandëp parë pyudëkëdët ets myëjämoˈoyëdët ja myëguˈuktëjk. May nanduˈunë mëjjäˈäytyëjk yajtuknipëktë diskursë diˈib yajnaxtëp mä asamblee. ¿Nwinmäˈäyëm nuˈunë tiempë dyajtundë parë tniˈëxpëkëdë tijaty yajnaxandëp?
6, 7. 1) ¿Ti ijxpajtënë myooyë Pablo ja mëjjäˈäytyëjk diˈib Tesalónica? 2) ¿Tiko mbäädë mëjjäˈäytyëjk tsyiptakxëdë tpanëjkxtëdë Pablo yˈijxpajtën?
6 Ko ja mëjjäˈäytyëjk diˈib Tesalónica tkuˈixëyäˈändë ja myëguˈuktëjk, yëˈë ijty pyanëjkxtëbë Pablo yˈijxpajtën. Yëˈë kyaj ijty tninëjkxyë myëguˈuktëjk mët ko jeˈeyë yajkajpxyˈamonäˈäny. Extëm të nnijäˈäjëm mä ja tuˈukpë artikulo, Pablo ojtsë myëguˈuktëjk ttseky “extëm tuˈugë uˈunktääk tˈijxˈity tkuentˈaty ja yˈuˈunk jantsy tsuj” (käjpxë 1 Tesalónikʉ 2:7, 8). Ets axtë naygyëyäjktääyë parë tpudëkëyany ja myëguˈuktëjk. Pääty ja mëjjäˈäytyëjk diˈib Tesalónica nanduˈunë naty tkuentˈattë ja naymyujkën.
7 Tyam, nan tsojkëp etsë mëjjäˈäytyëjk tkuentˈattëdë myëguˈuktëjk mëdë oyjyaˈayˈäjtën etsë tsojkën, extëm ttuunyë apostëlë Pablo. Kyaj niˈamukë tˈaxäjëdë käjpxwijën o yˈajiikyˈat yˈamëguˈukˈattë, perë mëjjäˈäytyëjk tyuundëbë mëjää parë tˈixy ja oybyë jäˈäyˈäjtën diˈib myëdäjttëp (Pro. 16:20). Komë mëjjäˈäytyëjk nan pokyjyaˈay yajpäättë, mbäät näˈäty tsyiptakxëdë ets jantsy oy wyinmaytyët mä niˈamukë myëguˈuktëjk. Per tyuundëbë mëjää parë ttsoktë niˈamukë ets duˈun tniˈˈijxtuˈuttë Kristë, ja Oybyë Borreegë Kuentˈäjtpë. ¿Këdii oy ko nmëjjäˈäwëm ko duˈun tyundë?
8, 9. ¿Wiˈixatyë mëjjäˈäytyëjk dyajtëgoytyë xyëë tsyuu mët ko tkuentˈattë myëguˈuktëjk?
8 Jëjpˈam ets niˈamukë Dios mëduumbë tmëmëdowdët pënaty yajnëjkxtëbë jëjpˈamˈäjtën. ¿Tiko? Yëˈko extëmë Pablo jyënany: “Es dëˈën mguentˈatëdët” (Ebre. 13:17). Duˈun extëm tuˈugë borreegë kuentˈäjtpë dyajnaxyë tsuˈum ets kyaj myaˈay parë kuentˈaty ja byorreegë, nanduˈunë mëjjäˈäytyëjk kyaj tmëmäˈä tmëboˈkxtë ko tpudëkëdë pënaty kyaj oy yajpäättë mëdë Dios, pënaty pëjk ijxëdëp ets pënaty moon tujktëp. Extëmë mëjjäˈäytyëjk diˈib tuundëp mä Comités de Enlace con los Hospitales, tsuˈum koots pyëdëˈëktë parë nëjkx tˈixtë nmëguˈukˈäjtëm mä doktoor. Ko nbatëmë duˈumbë jotmay, ¡mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko xypyudëjkëm!
9 Nan oy ko nbudëjkëmë mëjjäˈäytyëjk diˈib yˈijxtëp mäjaty yajkojˈyë Tëjk mä nˈëxpëjkëm etsë komitee diˈib pyudëjkëdëbë nmëguˈukˈäjtëm ko ti yˈayoˈonbëjtaˈaky. Nˈokˈijxëm wiˈix yajpudëjkëdë nmëguˈukˈäjtëm Myanmar, mä jëmëjt 2008 ko nyajxy ja urakan Nargis. Mä mas niˈigyë ojts yˈayoˈonbëjtaˈaky jam mä yoˈoywyaˈkxy ja nëë diˈib xyëˈäjtypy Irauadi, mä naty yajpääty ja naymyujkën Pothigon. Tuk grupë nmëguˈukˈäjtëm diˈib ojts tsyoondë parë tpudëkëyäˈändë myëguˈuktëjk, ojts tuknaxtë it lugäär diˈibë naty të wyindëgooytyaˈay ets mä yajpäättë oˈkpë kujy jëbipy. Mä ja timjawyiimbë grupë diˈib jäjt, tamë naty ja sirkuitë diˈib të yˈokkuˈijxëdëbë. Ko ja nmëguˈukˈäjtëm yˈijxpatëdë, ta xyondaktë ets jyënandë: “¡Ixtë, yëˈëgaˈa ja nsirkuitëˈäjtëm!” ¡Yëˈë Jyobaa të xyajtsokëm! Duˈun extëmë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm, ¿nmëjjäˈäwëm nanduˈun ko tyamë mëjjäˈäytyëjk tyundë xëëny koots? Nan kyaj mbäät njäˈäytyëgoˈoyëmë mëjjäˈäytyëjk diˈib näˈäty tuundëp mä tuˈugë komitee espesial parë dyaˈoyëdët tuˈugë jotmay diˈib tsip, ets kyaj nyaymyëjkugäjpxëdë (Mat. 6:2-4). Ets pënaty yajmooytyëp ja naybyudëkë mëjwiin kajaa tmëjjawëdë.
10. ¿Tijaty tyuundëbë mëjjäˈäytyëjk diˈib kyaj nëgoo nbëjkëmë kuentë?
10 Tyamë mëjjäˈäytyëjk kanäk pekyë tyuunk. Extëm Diˈib yajnëjkxypyë jëjpˈamˈäjtënë mä mëjjäˈäytyëjk, yëˈë tyukniwijtsëp pënaty yajnaxtëbë ëxpëjkën mä naymyujkën sëmään sëmään. Diˈib tuump sekretaaryë, yëˈë yajtuˈukmujktaabyë informë poˈo boˈo ets jëmëjt jëmëjt. Yëˈë mëjjäˈäy diˈib yajnäjxypy mä Yajniˈëxpëkë Diosë Tyuunk, yëˈë yaˈoˈoyëp yajxon tuˈugë listë pënaty yajnaxandëbë diskursë. Nan kanäägë mëjjäˈäytyëjk tyundë windëgëk poˈo parë twyijtspëtsëmdë kuentë mä naymyujkën. Ets niˈamukë mëjjäˈäytyëjk kyäjpxtääytyëbë neky diˈib tsoˈomp Betel ets ttundë extëm yaˈˈanëëmëdë parë nˈijtëm “tiˈigyë mä ja nmëbëjkënˈäjtëm” (Éfe. 4:3, 13). Duˈuntsoo yajtunët tukëˈëyë tsuj yajxon ets “extëm pyaatyëty” (1 Kor. 14:40).
“Mwooyoˈoy mwijtsˈyoˈoyëdëp”
11, 12. ¿Pën mbäät twooyoˈoy twijtsˈyoˈoy ja naymyujkën, ets wiˈixë yˈixëtyë tyuunk?
11 Pablo nan ojts tˈanëëmëdë ja Dios mëduumbë diˈib Tesalónica ko yëˈë ja mëjjäˈäytyëjk wooyoˈoy wijtsˈyoˈoyëdëp. Mä ayuk grieegë, yëˈë yˈandijpy ko “winduuy tyanëdë”, ets nan yajkäjpxnäjxp “wooyoˈoytyëp” o “myënëjxtëbë jëjpˈamˈäjtën” (1 Tes. 5:12; NM nota). Pablo nan yëˈë natyë tyäˈädë mëjjäˈäytyëjkëty të tˈoknigäjpxpë ko “tuundëp mëk”. Pääty, niˈamukën tmaytyaˈaky wyooyoˈoy wyijtsˈyoˈoytyë ets kyaj jyeˈeyëty tuˈuk. Tyam, mayë mëjjäˈäytyëjk diˈib jyantsy wyindënääytyëbë myëguˈuktëjk ko yaˈëxpëktë mä naymyujkën. Ets ko niduˈuk yajtijy “diˈib yajnëjkxypyë jëjpˈamˈäjtën mä mëjjäˈäytyëjk”, kyaj yëˈë tˈandijy ko mëj yˈity mä ja mëjjäˈäytyëjk, niˈamukë mbäät nˈijxëm ko ak tuundëp extëmë niniˈkx këbäjk tyuundäˈäy.
12 Ko mëjjäˈäytyëjk twooyoˈoy twijtsˈyoˈoy ja naymyujkën, kyaj yëˈëyë tˈandijy ko yaˈëxpëktë. Pesë tyäˈädë ayuk tuˈugyë nyikejy mëdë “anaˈamp” diˈib miimp 1 Timotee 3:4, mä jyënaˈany ko diˈib tuump mëjjäˈäy “anaˈamp mä tyëjk es dëˈën tmoˈoyët ja ijxpajtënë yˈuˈunk yˈënäˈk es myëmëdowëdët es wyintsëˈëgëdët”. Ko jyënaˈany “anaˈamp”, kyaj jeˈeyë tˈandijy dyaˈëxpëkët ja yˈuˈunk yˈënäˈk, nanduˈunën tnëˈëmoˈoy ttuˈumoˈoyët ja fyamilyë ets “myëmëdowëdët”. Nanduˈun mbäädë mëjjäˈäytyëjk tyundë mä naymyujkën, tnëˈëmoˈoy ttuˈumoˈoytyët niˈamukë ets tpudëkëdët parë tmëmëdowdëdë Jyobaa (1 Tim. 3:5).
13. ¿Tiko tmënëjkxyë tiempë parë mëjjäˈäytyëjk dyajtuˈugyëdët ja wyinmäˈäny?
13 Parë mëjjäˈäytyëjk yajxon twooyoˈoyëdë naymyujkën, tsojkëp tmaytyakmuktët tijaty naybyudëkë tsojkëp. Mbäätxyëp niduˈuk jeˈeyë tjaˈixy wiˈix tijaty yajtunäˈäny, per yëˈë pyanëjkxtëbë yˈijxpajtënë ja mëjjäˈäytyëjk diˈib ijty wyooyoˈoytyëp ja Diosë kyäjpn. Ko tyuˈukmuktë, myëdooˈijttëp wiˈix nixim niyam wyinmaytyë, ta net tpayoˈoytyë wiˈixë Biiblyë jyënaˈany diˈib mbäät ttukpudëkëdë ja naymyujkën. Niduˈuk niduˈuk kontiempë tˈëxpëktë Diosë yˈAyuk etsë ëxpëjkpajn parë nyaybyudëkëdë mä të tyuˈukmuktë. Myënëjkxypyë tiempë parë duˈun ttundë. Ets ko näˈäty kyatuˈugyëdë wyinmäˈäny extëm jyäjttë ja apostëlëtëjk ko dyajtsiptaktë mä yetyëjk yajtsuky, ta tˈaktimpayoˈoytyë parë tyuˈugyëdë ja wyinmäˈäny ets ttundët tijaty extëmë Biiblyë jyënaˈany (Apos. 15:2, 6, 7, 12-14, 28).
14. ¿Tiko mbäät nmëjjäˈäwëm ko mëjjäˈäytyëjk tyundë tuˈugyë?
14 ¿Per ti tun jatëdëp ko tuˈugë mëjjäˈäy aduˈugë wyinmäˈäny ttimˈyajtunäˈänët? ¿O ko dyajnaywyäˈkxëdët ja myëguˈuktëjk extëm yˈadëtsyë Diótrefes? (3 Fwank 9, 10.) Nëjkxëp niˈamukë ja nmëguˈukˈäjtëm yˈaxëktunëdë. Duˈun extëmë Satanás tëëyëp tjayajnaywyäˈkxanë ja nmëguˈukˈäjtëm, nanduˈun tyam tjatunäˈäny. ¿Wiˈix? Yëˈë tsyejpy ets nˈatsojkëm tijaty, extëm nnayajnaxäˈänëm mëj këjxm mä nmëguˈukˈäjtëm. Pääty oy ko mëjjäˈäytyëjk yˈittët yujy tudaˈaky ets tyundët tuˈugyë. ¡Niˈamukë nmëjjäˈäwëm ko mëjjäˈäytyëjk tyundë tuˈugyë mëdë yujyˈäjt tudaˈakyˈäjtën extëmxyëp jeˈeyë tuˈugë niniˈkx!
“Mgäjpxwijëdë mëk”
15. ¿Tiko mëjjäˈäytyëjk dyaktë mëkpë käjpxwijën?
15 Pablo ojts tnigajpxy ko diˈib ja tuk peky nyikëjxmˈäjttëbë mëjjäˈäytyëjk, yëˈë dyaktëdë mëkpë käjpxwijën oy tsyiptakxëdët, per mëdë oyjyaˈayˈäjtën (Apos. 20:31; 2 Tes. 3:15). Pablo duˈun ojts tnijayë pënaty yajpattë Corinto: “Kyaj nnijayëdë dëˈën mët ko nyajtsoytyuˈungäˈäjäˈändë, jaˈa dëˈën nˈëwijpy ngäjxwijpy extëmtsë nˈuˈunk nˈënäˈkën” (1 Kor. 4:14). Extëm nˈijxëm, Pablo ojts tˈëwijy tkäjpxwijy ja myëguˈuktëjk mët ko naty ttsoktë ets tmëmay tmëdäjtë.
16. ¿Ti mëjjäˈäytyëjk myëdattëp wyinmäˈänyoty ko dyaktëdë mëkpë käjpxwijën?
16 Ko mëjjäˈäytyëjk pën tkäjpxwijäˈänët mëk, tsojkëp tˈëxtäˈäyëdë winmäˈäny ets ttunët mëdë tsojkën, oyjyaˈayˈäjtën ets extëm mbäät pyudëkëdë, duˈun extëm ttuunyë Pablo (käjpxë 1 Tesalónikʉ 2:11, 12). Nan jëjpˈam ets tpanëjkxët “ja ëxpëjkënë tëyˈäjtënbë”, ets duˈun “mbäät ttukˈixy yëˈë tyëgoˈoyën diˈibaty kyaj tpanëjxäˈändë ja tëyˈäjtën” (Titʉ 1:5-9).
17, 18. ¿Ti mbäät nmëdäjtëm winmäˈänyoty ko tuˈugë mëjjäˈäy xykyäjpxwijëm?
17 Mëjjäˈäytyëjk nyijäˈädëp ko kyaj wäˈäts jäˈäy yajpäättë ets ko näˈäty mbäät wiˈix jyënäˈändë diˈib ok myëkjawëdëp (1 Rey. 8:46; Sant. 3:8). Nan jyaygyujkëdëp ko nituˈugë jëjwijtsëmbijtën “kyayajjawë oy, niˈigyë yajjawë mëk” (Ebre. 12:11). Pääty mä tkaninëjkxtënëm tuˈugë Dios mëduumbë parë tkäjpxwijäˈändë mëk, jeky tjantsy nyiwinmayëdë ets nyuˈkxtäˈäktë. Pääty, pën xykyäjpxwijëm tuˈugë mëjjäˈäy, nˈokwinmäˈäyëm ko pääty duˈun ttuny mët ko xytsyojkëm.
18 Nˈokpëjtakëm ko nmëdäjtëm tuˈugë päˈäm diˈibë kyaj yaˈixyˈaty. Ta nbatëm tuˈugë doktoor diˈib nyijäˈäp ti päˈäm nmëdäjtëm, per extëm tnimaytyaˈaky kyaj nˈoymyëdoˈojëm. ¿Nëjkxëp ndukjotˈambëjkëm? Kyaj. Axtë pën xyˈanmäˈäyëm ko yajtsukäˈänëm, nëjkxëp ngupëjkëm mët ko nnijäˈäjëm ko ndukˈoyˈatäˈänëm. ¿Mbäät wiink xyajnayjäˈäwëm ko mëk xymyëgäjpxëm? Mbäät, per kyaj net yëˈë xyajtuˈudujkëm parë kyaj nekynyayajtsoybyajtëm. Nanduˈun jyaty ko tuˈugë mëjjäˈäy xymyoˈoyëmë käjpxwijën, nˈokmëdoˈoˈijtëm oy ngaˈoymyëdoˈojëm extëm xymyëgäjpxëm. Nˈokmëdäjtëm winmäˈänyoty ko mbäädë Jyobaa yajtunëdë mëdë Jesus parë xypyudëjkëm o xykyuentˈäjtëm ets oy nˈijtëm mëdë Dios.
Jyobaa yëˈë të xytyukmayˈäjtëmë mëjjäˈäytyëjk
19, 20. ¿Wiˈix nyaˈijxëm ko nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa “të tnayakyë yetyëjkëty”?
19 Ko pën ti xynyamoˈoyëm, ¿wiˈix mbäät nmëjjäˈäwëm? Tuk peky, yëˈë ko nyajtuˈunëm. Jyobaa mët yëˈëgyëjxmë Jesus “të tnayakyë yetyëjkëty”, mëjjäˈäytyëjkëty. ¿Wiˈix mbäät nyaˈijxëm ko nmëjjäˈäwëm? Ko dyajnaxtëdë diskursë, nmëdoˈoˈijtëm yajxon etsë net nbaduˈunëm. Ko tˈamdowdëdë komentaaryë, nˈatsoˈojëmbijtëm xondaˈakyˈää xondaˈakyjyot. Ets xëmë ngupëjkëm tijaty tyukniwijtsëdëp mä Diosë jyaˈa, extëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm. Nan mbäät nˈanmäˈäyëm ko të xypyudëjkëm ja käjpxwijën diˈib ojts xymyoˈoyëm. Ets nan oy ko nmëjkugäjpxëm ja fyamilyë ko nyasˈixëdë parë dyajtundët ja tiempë diˈibë yëˈëjëty japatëdëp.
20 ¡Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko jyaˈˈattë mëjjäˈäytyëjk diˈib mëk tuundëp, diˈib xywyooyoˈoy xywyijtsˈyoˈoyëm ets diˈib mëk xykyäjpxwijëm! Duˈunë duˈun, mët ko Jyobaa yˈoyjyaˈayëty “të tnayakyë yetyëjkëty”.
¿Mjamyejtsypyë?
• ¿Tiko naty jyëjpˈamëty ets ja Dios mëduumbë diˈib Tesalónica twintsëˈëgëdët ja mëjjäˈäytyëjk?
• ¿Wiˈix mëk tyundë mëjjäˈäytyëjk parë ndukˈoyˈäjtëm?
• ¿Wiˈix ndukˈoyˈäjtëm ko mëjjäˈäytyëjk xywyooyoˈoy xywyijtsˈyoˈoyëm?
• ¿Ti mbäät nmëdäjtëm winmäˈänyoty ko tuˈugë mëjjäˈäy xymyoˈoyëmë mëkpë käjpxwijën?
[Yajtëˈëwën]
[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 31]
¿Nmëjjäˈäwëm tijatyë mëjjäˈäytyëjk tyuundëp mä naymyujkën?
