Nˈokjotkujkmoˈoyëm “pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën”
“Jyobaa yëˈëjëts të xywyinˈixy [...] parëts njotkujkmoˈoyët niˈamukë pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën.” (ISA. 61:1, 2)
1. ¿Wiˈixë Jesus tpudëjkë pënaty moon tujktëp, ets tiko?
JESUS jyënany: “Kots ëj nduny diˈibë tsyejpy pënëts të xykyexy, ujts jotkëdakpëts extëm jyawë ngay nˈiigyëts” (Fwank 4:34). Ko Jesus ttuunyë Diosë tyuunk, ojts dyaˈixyëtyë tsojkënë mëdë naxwinyëdë jäˈäy extëmë Tyeety (1 Fwank 4:7-10). Ko Jyobaa xyjotkujkmoˈoyëm, ta dyaˈixyëty ko xytsyojkëm. Pääty njaygyujkëm tiko Pablo jyënany ko Dios “xyajjotkujkˈäjtëm” (2 Kor. 1:3). Etsë Jesus nanduˈun meerë dyaˈijxë tsojkën ko dyaˈˈadëëy extëmë Isaías ojts tnaskäjpxë (käjpxë Isaías 61:1, 2). Ko tyëjkë mä ja sinagoogë diˈib Nazaret, ta ojts tkajpxy diˈibë Isaías nyaskäjpxë ets jyënany ko yëˈë nety yaˈˈadëëpy (Luk. 4:16-21). Nuˈun tyuun yä Naxwiiny ojts tjotkujkmoˈoy ets tpudëjkë pënaty moon tujktëp.
2, 3. ¿Tiko jyëjpˈamëty etsë Dios mëduumbë tjotkujkmoˈoyëdë jäˈäy?
2 Niˈamukë Jesusë yˈëxpëjkpë tsojkëp tjotkujkmoˈoyët pënaty yajnäjxtëbë jäj jëmuˈumën (1 Kor. 11:1). Pablo jyënany: “Naybyudëkëdë nixim niyam es yajmëjwiin yajkajaajëdë ja mmëbëjkënëty” (1 Tes. 5:11). Ninäˈänëm duˈunë naxwinyëdë jäˈäy tkayajtëgoyˈaty ets yajjotkujkmoˈoyët mä dyajnaxtë ayoˈon etsë jäj jëmuˈumën. ¿Tiko? Yëˈko mä tyäˈädë tiempë diˈib “ayoˈon mëët” aknäjxp, niˈigyë jäˈäy jantsy axëëk yˈadëˈëtstë ets yˈëw kyäjpxtë (2 Tim. 3:1).
3 Duˈun extëm ojts yajnaskäjpxë, mä tyäˈädë tiempë diˈib nˈaktukjukyˈäjtëm mayë jäˈäy të jyëmbijnëdë “atsojkpëty, meenyˈoogëty, mëj këjxmëty, nëgoo nyaygyuyäˈäxëdë këdiinëm pën, kyaj tmëmëdowdë tyääk tyeetyëty, nitii tkamëjjawëdë, kyaj tmëjˈixtë Dios, kyaj tmëdattë ja oyjyot es ni paˈˈayoˈon, abiˈts, kyaj nyayjëjwijtsëmbitëdë, myëtsip tëgekyë diˈibë oy, yajjäˈäyˈoˈkpëty, oytyiity ttuktëkëdë, es mëj patëp. Yëˈëyë yˈëxtäˈäyandëp ja xik awëˈkëk mä jyapäätyëty tˈawdattët ja Dios”. Tyäˈädë jotmay niˈigyë myëjwindëkë tuˈuk tuˈugë xëë extëmë Biiblyë jyënaˈany: “Axëkjäˈäyëty esë winˈëˈëmbëty dëˈënyëm nyëjxtët waanë niˈigyë oˈktëy” (2 Tim. 3:2-4, 13).
4. ¿Wiˈix tyamë jukyˈäjtën yˈixëty yä Naxwiiny?
4 Tyäˈädë kyaj mëjˈixy njäˈäwëm, pesë Biiblyë jyënaˈany ko “mëjkuˈugopk yëˈë jaˈäjtëdëp tëgekyë diˈibatyë naxwinyëdë winmäˈäny jaˈäjtëdëp” (1 Fwank 5:19). Ko jyënaˈany “diˈibatyë naxwinyëdë winmäˈäny jaˈäjtëdëp”, yëˈë yˈandijpyë anaˈambëtëjk, relijyonk, mëjjatypyë negosyë ets tukëˈëyë diˈibë Satanás yajtuumpy parë dyajwaˈkxyë wyinmäˈäny. Päätyë Satanás yëˈë diˈib “anaˈamp mä adayaaba naaxwiinyëny” ets “mëtyiˈibë ya naaxwiiny diosˈajkëxpëny” (Juan 14:30, Nuevo Testamento de Mazatlán [NTM]; 2 Cor. 4:4, NTM). Tyam niˈigyë myäˈtˈadëˈëtsyë jukyˈäjtën yä Naxwiiny mët ko Mëjkuˈu jyantsy jyotˈambeky, pes nyijäˈäp ko waanë jeˈeyë tiempë yˈakwëˈëmxëty (Diˈibʉ Jat. 12:12). Mëjwiin kajaa xyjotkujkmoˈoyëm ko Jyobaa tim tsojk dyajkutëgoyaˈanyë Satanás mëdë jyaˈayëty, ets dyaˈixäˈänyëty ko yëˈë diˈib myëdäjtypyë madakën ets yˈanaˈamët (Gén., kap. 3; Job, kap. 2).
Ngäjpxwäˈkxëm abëtsemy nyaxwinyëdë
5. Mä tyäˈädë tiempë jyëjpkëxanë, ¿wiˈix yˈadëy ko yajkäjpxwäˈkxäˈäny ja oybyë ayuk?
5 Mä tyäˈädë tiempë tsip nimëjääbë, nan ta yˈadëy diˈibë Jesus ojts tnaskäjpxë: “Tyäˈädë oybyë ayuk diˈibë nyimaytyakypy ja tsäjpotmëdë kutujkën yajkäjxwäˈxäämp es yajknijawët mä tëgekyë naxwinyëdë” (Mat. 24:14). Tyäˈädë tuunk niˈigyë myëjwindëkë tuˈuk tuˈugë xëë. Tyam, ja kyäjpxwäˈkxtë Jyobaa tyestiigëty 7,500,000 naxy, diˈib yajpattëp mä 107,000 naymyujkën. Abëtsemy nyaxwinyëdë tkäjpxwäˈkxtë Diosë yˈAnaˈamën o ja gobiernë diˈibë Jesus myaytyak ets tukniˈˈijxë (Mat. 4:17). ¿Wiˈix wyimbëtsemy? Mayë jäˈäy yajjotkujkmoˈoytyë diˈib pyattëbë ayoˈon jotmay. Pes nuˈun kujk nyaxy majtsk jëmëjt, ja të nyëbattë jäˈäy 570,601.
6. ¿Wiˈix mwinmay extëm kujk myëjwindëkë Diosë tyuunk?
6 Ja tuk peky diˈib xytyukˈijxëm nuˈun kujk myëjwindëkë mä ngäjpxwäˈkxëm, yëˈë ko yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn ets pyëtsemy 500 ayuk naxy. ¡Ninäˈänëmë duˈun kyayajtuny! Ets oy nyajpatëm mä yˈaneˈemyë Satanás, niˈigyë njantsy tyuˈunëm ets njantsy nyimayëm. Per kyajxyëp duˈun nduˈunëm, koxyëbë Diosë myëjää xykyapudëjkëm ets xykyatuˈumoˈoyëm. Ets ko ngäjpxwäˈkxëm ja oybyë ayuk abëtsemy nyaxwinyëdë, ta mayë jäˈäy tˈaxäjëdë tëyˈäjtën ets njotkujkmoˈoyëm duˈun extëm ëtsäjtëm nyajjotkujkmoˈoyëm.
Nˈokjotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm
7. 1) ¿Tiko kyaj mbäät nˈawijxëm ets tyamyë Jyobaa dyajjëjptëgoyëdë ayoˈon jotmay? 2) ¿Wiˈix nnijäˈäjëm ko mbäät nmëmadakëmë ayoˈon jotmay ets ko jäˈäy xypyajëdijtëm?
7 Komë tyäˈädë naxwinyëdë të tyuktuky mëdë axëkˈäjtën, kuanë ko nbatëmë jäj jëmuˈumën. Ets mä Dios tkayajjëjptëgoynyëm, duˈunyëm nyajnaxäˈänëmë mäˈäy täjën etsë ayoˈon jotmay. Per mä kyajäˈtynyëmë tyäˈädë tiempë, xypyajëditäˈänëmë jäˈäy ets yaˈijxmatsäˈänëm pën xëmë nmëmëdoˈojëmë Jyobaa ets pën nbuwäˈkëm extëmë Anaˈambë (2 Tim. 3:12). Per mët ko Jyobaa xypyudëjkëm ets xyjotkujkmoˈoyëm, nëjkxëp nˈijtëm extëm ja Dios mëduumbëty diˈib Tesalónica, diˈib yaˈijxëdë “ja maˈxtujkën es ja mëbëjkën” ko pyajëdijtëdë ja myëtsipëty ets tpattë ja ayoˈon jotmay (käjpxë 2 Tesalónikʉ 1:3-5).
8. Oknimaytyäˈägë ijxpajtën diˈib mä Biiblyë ko Jyobaa xëmë tjotkujkmoˈoy pënaty mëduunëp.
8 Jyobaa xëmë tjotkujkmoˈoy pënaty mëduunëp. Tuˈugë ijxpajtën yëˈë Elías. Ko ja Jezabel jyënany yaˈoogäˈänyëty, ta jyantsy tsyëˈkë ets ta kyeky, axtë jënan ko mejoor tyimˈoogët. Ko duˈun wyinmääy, Dios kyaj ojts yˈooyëty, niˈigyë jyotkujkmooyë ets jyotmëkmooyë parë ttuunˈadëˈëtsët diˈibë nety të ttuknipeky (1 Rey. 19:1-21). Jyobaa xëmë tjotkujkmoˈoyë kyäjpn duˈun extëm ttuuny mä primer siiglë. Biiblyë jyënaˈany ko “agujk jotkujk tsyënääytyë ja mëbëjkpëtëjk jam Judeeë nyääxoty, Galileeë es Samaaryë, es myëjwiinëdë ja myëbëjkën. Dëˈënyëm ja Nintsënˈäjtëm [Jyobaa] twintsëˈëgëdë, es mët ja espiritë santë pyudëjkën nyimayëˈadëˈëtstë” (Apos. 9:31). ¡Jantsy jotkujk nayjäˈäwëm ko tyam nan mbäät xyjotkujkmoˈoyëmë Diosë myëjää!
9. ¿Tiko njënäˈänëm ko mbäät jotkujk xyajnayjäˈäwëm ko nˈëxpëjkëm Jesusë yˈijxpajtën?
9 Ja tuk peky diˈibë Dios mëduumbë jotkujkmooyëp, yëˈë ko tˈëxpëktë Jesusë yˈijxpajtën ets tpadundë. Yëˈë ojts jyënaˈany: “Nimiindëgëts miits nidëgekyëty diˈibë të yaˈˈanuˈxëdë ja tyuunk es ja tsyemy kyëˈëyëty, es ëjtsëts miits nmoˈoytyëp ja mboˈxtakn. Kupëktë tyäˈädë kukap diˈibëts ëj nbëjtakypy mä miitsëty, es ëxpëktë mä ëjts ja nduˈunënëts, mët ko ëj nmëdäjtypyëts ja maˈxtujkën es yujy tudaˈagyëts, es pyäädëp ja poˈxtakn yëˈë mˈanmëjäˈänëty. Ja ngukap diˈibëts ëj nbëjtäˈägaampy mä miitsëty, kyaj tsyipëty xyajnëjxtët, es ja tsemy diˈibë mëët xykyëˈëyët, toˈtyky yëˈë” (Mat. 11:28-30). Ko nˈëxpëjkëm wiˈixë Jesus tjantsy tsyejkyë jäˈäy etsë net nbanëjkxëmë yˈijxpajtën, mëjwiin kajaa xyjotkujkmoˈoyëm ets xyajnayjäˈäwëm oy.
10, 11. ¿Pënaty mbäät tjotkujkmoˈoyë myëguˈuktëjk?
10 Ja tuk peky diˈib xyjotkujkmoˈoyëm, yëˈë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm. Extëmë mëjjäˈäytyëjk ko tpudëkëdë pënaty yajnäjxtëbë ayoˈon jotmay. Päätyë Santiago jyënany: “Pën ja pën pyekyëty, waˈan twoy ja mëjjäˈäytyëjk diˈibë tuundëp mä mëbëjkpëtëjk nyaymyukëdë, es [nyinuˈkxtäägëdët]”. ¿Wiˈix wyimbëtsëmët? Ja “pumäˈäy agëdäˈägëp; es pën pekytyuun, Dios maˈxëdëp ja pyojpë” (Sant. 5:14, 15). Per mä naymyujkën mbäät niˈamukë nayjotkujkmoˈoyëm nixim niyam.
11 Taaˈäjtpë jotmay diˈib ak toxytyëjk myaytyäˈägandëp. Yëˈë toxytyëjkë mëjjäˈäybyë mbäät jantsy oy tkäjpxwijˈyë toxytyëjkë ënäˈkatypyë, pes waˈan të dyajnaxtë duˈumbë jotmay. Ko tmëdooˈitët wiˈix jyënaˈany ets tpaˈˈayowdët mbäät mëjwiin kajaa tpudëkëdë (käjpxë Titʉ 2:3-5). Yëˈë mëjjäˈäytyëjk etsë wiinkpë nmëguˈukˈäjtëm, nan oy ko tjotmëkwingäjpxëdët pënaty “määy täjtëp” mä naymyujkën (1 Tes. 5:14, 15). Nˈokjamyajtsëm ko “Dios xyajjotkujkˈäjtëm mä tëgekyë nˈayoˈonˈäjtëm”. ¿Tiko? Parë “ëtsäjtëm nyajjotkujkˈäjtëm nandëˈën diˈibaty ayoodëp” (2 Kor. 1:4).
12. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets nëjkxëm mä naymyujkën?
12 Nan xyjotkujkmoˈoyëm ko nnaymyujkëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets ja ëxpëjkën diˈib jap näjxp. Extëmë Judas mëdë Silas ko dyajnäjxtë dyiskursë “niˈigyë tjotmëkmooytyë es dyajmëjwiinëdë myëbëjkën ja mëbëjkpëtëjk” (Apos. 15:32). Mä kyatsondaˈakynyëm ja ëxpëjkën ets mä jyëjpkexy, mbäät ngäjpx nmaytyakëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets yëˈë diˈib xyjotkujkmoˈoyëm. Pääty, pën nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay kyaj nmëjagamgakëmë nmëguˈukˈäjtëm, pes ninuˈun xykyapudëjkëm ko duˈun nˈadëtsëm (Pro. 18:1). Mas oy ko nbaduˈunëmë extëmë Pablo dyajkyë käjpxwijën: “Nˈokˈëxtäˈäyëm ja winmäˈäny es nnaybyudëjkëm nixim niyam es nmëdäjtëm waanë niˈigyë tsojkën es nduˈunëm diˈibë oy. Näägëty kyaj nyekynyaymyukëdë mët ja myëˈˈëxpëjkpëty. Kyaj nˈadëtsëm extëm yëˈëjëty, nˈoknayjotmëkmoˈoyëm nixim niyam, es waanë niˈigyë tyam, mët ko tyimpatnëp [ja tiempë]” (Ebre. 10:24, 25).
Diosë yˈAyuk nan xyjotkujkmoˈoyëm
13, 14. ¿Wiˈix xyjotkujkmoˈoyëmë Biiblyë?
13 Oy të nëbajtënë o apenënëm nnijäˈäjëm pënën Jyobaa ets tijaty tyuknibëjtakëp, nmëdäjtëmë Biiblyë diˈib mbäät xyjotkujkmoˈoyëm. Duˈunë Pablo jyënany: “Tëgekyë diˈibë wëˈëmp mä ja Diosë jyaaybyajtën, yajkëxjääy es nnaytyukniˈˈijxëm es nmëdäjtëm ja maˈxtujkën es jotkujk nˈawijx njëjpˈijxëm diˈibë minäämp” (Rom. 15:4). Yëˈë Diosë yˈAyuk jyotkujkmoobyë Dios mëduumbë ets tyukniˈˈijxëp parë “kexy kaˈpxy yˈëxpëktët, tnijawëdët es ttundët tëgekyë ja oybyë tsujpë tuunk” (2 Tim. 3:16, 17). Mëjwiin kajaa xyjotkujkmoˈoyëm ko nnijäˈäjëm tijatyë Dios tyuknibëjtakëp ets tijaty nˈawijx njëjpˈijxëm. Pääty nˈokkäjpxëmë Biiblyë etsë ëxpëjkpajn diˈib xyjotkujkmoˈoyëm ets diˈib xypyudëjkëm kanäk peky.
14 Jesus ojts xymyoˈoyëmë oybyë ijxpajtën. Yëˈë yajtuunë Diosë yˈAyuk parë dyaˈëxpejkyë jäˈäy ets tjotkujkmooy. Ko jyukypyejky, ta nyaytyukˈijxë nimajtsk ja yˈëxpëjkpë ets yëˈë tyukˈawäˈänë “ti ja Diosë jyaaybyajtën yˈandijpy”, ets duˈun tjotkujkmooy (Luk. 24:32). Apostëlë Pablo pyanëjkxë Jesusë yˈijxpajtën. Ojts kanäkˈok ja jäˈäy “ttukˈixy es wäˈäts tˈawäˈänë wiˈix ja Diosë jyaaybyajtën jyënaˈany”. ¿Wiˈix ojts tˈaxäjëdë? Ja jäˈäyëty diˈib Berea “niˈigyë tˈaxäjëdë amumduˈukjot ja yˈëxpëjkën [...], es bom bom tˈëxtääytyë mä ja Diosë jyaaybyajtën pën tëyˈäjtën” (Apos. 17:3, 10, 11). Päätyën jyëjpˈamëty ngäjpxëmë Biiblyë tuˈuk tuˈugë xëë etsë ëxpëjkpajn, mët ko jap nbatëmë jotkujkˈäjtën mä tyäˈädë tiempë diˈib tsip nimëjää.
Wiˈixaty mbäät njotkujkmoˈoyëm
15, 16. ¿Wiˈix mbäät nbudëjkëm ets njotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm?
15 Ta kanäk peky wiˈix mbäädë nmëguˈukˈäjtëm nbudëjkëm ets njotkujkmoˈoyëm. Extëm nˈokpëjtakëm, mbäät nëjkx njuˈuyëm tijaty yajtëgoyˈäjttëp pënaty pëjk ijxëdëp o diˈib të myëjjäˈäyëndë. Nan oy ko nbudëjkëmë nmëguˈukˈäjtëm mä jyëën tyëjk pën jam ti yajtunäˈäny (Fili. 2:4). Ets nan mbäät nˈanmäˈäyëmë nmëguˈukˈäjtëm ko jantsy oy jyaˈayˈattë, extëm pënaty yaˈijxëdëbë tsojkën, jotmëkˈäjtën, mëbëjkën o mët ko jyantsy kyuwijˈyëty.
16 Ja tuk peky wiˈix mbäät njotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të myëjjäˈäyënë, yëˈë ko ninëjkxëm mä tyëjk ets ko nmëdoˈoˈijtëm yajxon wiˈix të jyukyˈattë ets wiˈixë Jyobaa të kyunuˈkxëdë. Ets nëjkxëp nanduˈun xymyëjämoˈoyëm. Ko ninëjkxëm, mbäät mëët ngäjpxëmë Biiblyë o ëxpëjkpajn. Nan oy ko mëët nˈëxpëjkëm diˈib naxäämp mä Diˈib Xytyukˈawäˈänëm o diˈib naxäämp mä Yaˈëxpekyë Biiblyë mä Naymyujkën. O mëët nˈijxëmë DVD, ngäjpxëmë eksperiensyë diˈib miimp mä ëxpëjkpajn o ndukmëtmaytyakëm.
17, 18. ¿Tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm ets xyjotkujkmoˈoyäˈänëm?
17 Ko nˈijxëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm yajjotkujkmoˈoyaˈany, nˈokninuˈkxtakëm (Rom. 15:30; Kol. 4:12). Ko nyajnäjxëmë ayoˈon jotmay o ko njotkujkmoˈoyëmë nmëguˈukˈäjtëm, oy ko nmëdäjtëmë mëbëjkën extëmë David diˈib ëëw yax: “Tuknijëduwë Jyobaa ja mtsemy mgëˈëy [...], ets yëˈë mbudëkëdëp. Ninäˈä tkanasˈixët etsë oyjyaˈay kyumin kyumatsët” (Sal. 55:22). Pën kyaj nmastutëmë Dios, xëmë xypyudëkëyäˈänëm ets xyjotkujkmoˈoyäˈänëm.
18 Tëëyëp, duˈunë Jyobaa tˈanmääy pënaty mëduunë: “Ëjts... ëjtsën Diˈib mjotkujkmooyëdëp” (Isa. 51:12). Tyam, nan xyjotkujkmoˈoyëmë Jyobaa, ets nan xykyunuˈkxëm ko njotkujkmoˈoyëm pënaty moon tujktëp. Oy njukyˈatäˈänëm tsäjpotm o yä Naxwiiny, niˈamukë xyjotkujkmoˈoyëm ko ngäjpxëm extëmë Pablo tˈanmääy pënaty nëjkxandëp tsäjpotm: “Ja Nintsënˈäjtëm Jesukristë [...] es ja nDios Teetyˈäjtëm, diˈibë xytsyojkëm es myayˈäjtëngyëjxm të xymyoˈoyëm ja jotkujkˈäjtën winë xëë winë tiempë es ja oybyë diˈibë nˈawijxëm, waˈan yëˈëjëty mjotmëkmoˈoyëdë es myaˈitëdët dëˈënyëm es xytyun xykyäjxtët tëgekyë diˈibë oy” (2 Tes. 2:16, 17).
¿Njamyajtsëmë tyäˈädë?
• ¿Nuˈun të myëjwindëkë mä ngäjpxwäˈkxëm ets mä njotkujkmoˈoyëm pënaty moon tujktëp?
• ¿Wixaty mbäät njotkujkmoˈoyëmë wiinkpë?
• ¿Diˈibatyë tekstë xytyukˈijxëm ko Jyobaa jyotkujkmoopy pënaty mëduunëp?
[Yajtëˈëwën]
[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 26]
¿Njotkujkmoˈoyëm pënaty moon tujktëp?
[Letrë diˈib miimp mä dibujë mä pajina 28]
Diˈib të myëjjäˈäyënë etsë ënäˈktëjk mbäät tjotkujkmoˈoytyë myëguˈuktëjk
