¿Pën anaˈamp yä Naxwiiny?
WAˈAN kyaj xytyimˈixynyëm diˈib nyiwintsënˈäjtypyë yajjäˈäyˈoˈkpë. Per kyaj yëˈë tˈandijy ko kyaj jyaˈˈaty, ¿këdiijë? Pes yëˈëjëty yajxon nyaynyiwijyˈatëdë parë kyaj nyigëxëˈëktët. Ets näägëty oy jyaˈittë pujxndëgoty, jeˈeyëm tijaty ttundë. Pääty diˈib yajpëtsëëmdëbë perioodikë xëmë xytyuknijäˈäjëm wiˈix axëëk yˈadëˈëtstë, extëm ko nyaynyibëdëˈëgëdë narkotrafikante, ko yajkëyaktë toxytyëjk parë nyiniˈkx ttooktët ets ko ttooktë jäˈäy. Waˈan kyaj ndimˈijxëm, per ja nyigëxëˈëktë mä tijaty ttundë.
Nantimduˈun jyaty mëdë Mëjkuˈu, kyaj nˈijxëm, perë Diosë yˈAyuk tnimaytyaˈaky ko jantsy taaˈäjtp. Ets yëˈë mëët yaˈijxkijpxyë ja diˈib nyiwintsënˈäjtypyë yajjäˈäyˈoˈkpë, diˈib yajtuumpy kanäk pekyë anëë parë ttuny ti yëˈë tsyejpy. Biiblyë yajxon tnimaytyaˈaky ko “nyayajtëgatsyëty es nyayajkëxeˈegyëty extëm tuˈugë Dios ja yˈanklës” (2 Tesalónikʉ 2:9, 10; 2 Korintʉ 11:14). Ets duˈun extëm nyigëxeˈeky ja diˈib nyiwintsënˈäjtypyë yajjäˈäyˈoˈkpë, nanduˈun nyigëxeˈeky ja Mëjkuˈu mët tijaty tyuumpy. Per mayë jäˈäy kyaj tmëbëktë ko jyaˈˈatyë Mëjkuˈu. Pääty min nˈokˈijxëm tuk peky majtsk peky tiko kyaj tmëbëktë ets ta net nˈijxëm wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈaky.
▪ “Dios tsojkp pääty kyaj yëˈë ojts dyajkojˈyë Mëjkuˈu” Jantsy tëyˈäjtën, ets duˈun jyënaˈanyë Biiblyë ko Dios oyjyaˈay ets wäˈäts, pääty naa tsip njaygyujkëm wiˈix yëˈë dyajkojët tuˈugë jäˈäy diˈib mëk axëkjäˈäy. Per mä Biiblyë nimää duˈun tkanigajpxy ko Dios yëˈë ojts dyajkojˈyë duˈumbë jäˈäy. Niˈigyë jap yajnimaytyaˈaky ko Jyobaa: “Ääk oy yëˈë winë ttuny, ko ti ttuny ääk yëˈë mëdiˈibë mëdëyën. Yëˈë Diosˈäjtp, ets yëˈë tëyˈäjtënˈäjtp, yëˈë nijënäˈä winë tëgaty tkatuny, ääk yëˈë duˈun tyuumpy, mëdiˈibë oyën ets mëdiˈibë mëdëyën” (Deuteronomio 32:4, Mʉgoxpʉ ja̱ noky mʉdiˈibʉ jyaayʉn Moisés; Salmo 5:4).
Per min nˈokˈijxëm pën tuˈugë wäˈäts jäˈäy mbäät ttunyë axëkˈäjtën. Dios kyaj ojts dyajkojˈyë robot, yëˈë yajkojë jäˈäy parë këˈëm twinˈixtët diˈib oy ets diˈib axëëk. Pääty, tuˈugë wäˈäts jäˈäy o anklës mbäät twinˈixy parë ttunët diˈib oy o diˈib axëëk. Per ko ttunët diˈib oy, ta niˈigyë tsyobäädët, mët ko këˈëmë nety të twinˈixy.
Dios kyaj mbäät tˈanëëmë yˈuˈunk yˈënäˈk ets twinˈixtët ti tyunandëp etsë net ok tˈanëëmët ko kyaj mbäät ttundë axëkˈäjtën. Pääty, tuˈugë wäˈäts jäˈäy mbäät twinˈixy ets ttunëdë axëkˈäjtën, duˈun extëm yˈadëtsyë Satanás, ja Mëjkuˈu. Jesus jyënany ko Mëjkuˈu kyaj ttuunˈadëtsy “diˈibë tëyˈäjtën” (Fwank 8:44). Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Mëjkuˈu yëˈë nety tuˈugë anklësë wäˈätsjäˈäybyë diˈib tuk tiempë tyuunë “tëyˈäjtën”. * Per, ¿tiko Jyobaa të tmoˈoyë madakën ja yˈuˈunk yˈënäˈk ets twinˈixtët këˈëm ti tyunandëp? Mët ko ttseky ets mët ko nyijäˈäp ko mbäät oy tijaty ttundë (ixë rekuäädrë “¿Mbäät tuˈugë wäˈäts jäˈäy jyëmbity pokyjyaˈay?”, mä pajina 6).
Job 1:7). Per koxyëbë Dios jantsy yëˈë tkexy ja Mëjkuˈu yä Naxwiiny, kyajxyëp tiko tˈatsooyë Jyobaa: “Japëtsë naxwinyëdë ojts të ndukˈyoˈoy të nduknaxy” ko yajtëëwë mä të yˈotsy. Mä Job jap tnimaytyaˈaky ko Mëjkuˈu yajxëëmooy Satanás, diˈib yˈandijpy “Mëtsip”, pääty njaygyujkëm ko kyaj yëˈë mëdë Dios tyuunmuky (Job 1:6). Per, ¿tiko net duˈunë jäˈäy tmëbëktë ko Dios yëˈë mëët tyuunmuky ja Mëjkuˈu?
▪ “Mëjkuˈu yëˈë Dios myëduumpy” Duˈun näägë jäˈäy wyinmaytyë ko tkäjpxtë Biiblyë diˈib mä Job. Extëm jyënany tuˈugë jäˈäy diˈib nyiˈëxpëjkëbë Biiblyë, ko ja Mëjkuˈu jyënany: “Japëtsë naxwinyëdë ojts të ndukˈyoˈoy të nduknaxy”, yëˈë mëët tˈijxkijpxyë extëm ijty ttundë ja käjpn niˈˈijxpë diˈib Persia parë nëjkx ttukˈyoˈoytyaˈaytyë ja it lugäär etsë net ttukˈawanëdë ja rey (Mä tuˈugë liibrë diˈib yajpëtsëëmdë judiyë mä primer siiglë, diˈibë Dios kyaj dyajjääyë, ojts tnimaytyaˈaky kojëk ja Mëjkuˈu tyuunmuky mëdë Dios, per nan yëˈëjëk tyuumpy tijatyë Dios tsyejpy. Ets kanäk siiglë duˈun yajmëbejky. Extëm tkujäˈäyë Jeffrey B. Russell, mä ja lyiibrë El Príncipe de las Tinieblas, ko Martín Lutero diˈib yajtëgäjtsë myëbëjkën ojts tnimaytyaˈaky ko Mëjkuˈu, duˈun extëm “tuˈugë tuumbajn diˈib yajtuktäj yajtukjaˈp ets ko yëˈë Dios yajtunaampy mä kyojy pyëjtaˈaky”. Russell ta yˈakjënäˈäny ko tadë “tuumbajn yëˈë yajkutëgooytyaaybyë axëk ujts”, ets ko yëˈë Dios kyëˈamˈäjtypy parë ttuktuny ja tsyojkën. Santya̱ˈa̱gʉ 1:13). Päätyë net mayë jäˈäy kyaj tmëbëktë Dios ets nan kyaj tmëbëktë Mëjkuˈu, mët ko duˈun yajtukniˈˈixëdë ets mët ko tˈixtë axëkˈäjtën diˈib yajtukjukyˈäjt mä siiglë 20.
Nanduˈun ojts tyukniˈˈixë tuˈugë ëxpekyjyaˈay diˈib tsoˈomp Francia, Juan Calvino, per axëëk ojts dyajnayjawëty ja mëbëjkpëtëjk, yëˈë ko yˈijxtëbë nety ko Dios tëyˈäjtën mëët tijaty ttuny. Ets pën tsiptakxëdëbë nety tjaygyukëdët ko Dios diˈib tsojkp nyasˈijxëp ets jyaˈˈatëdë axëkˈäjtën, pes mas tsipë nety tjaygyukëdët ko Dios yëˈë yajjaˈäjtypy (▪ “Mëjkuˈu kyaj jyaˈˈaty, ja axëkˈäjtën yëˈën Mëjkuˈu” Koxyëp jyantsy tyëyˈäjtënëty, tsipxyëp njaygyujkëm wiˈixë Biiblyë tmaytyaˈaky. Min nˈokˈijxëm tuˈugë ijxpajtën diˈib yajpatp mä Job 2:3-6. ¿Pënë nety mëdë Dios myaytyaˈaky? ¿Ti yëˈë nety myëtmaytyakypy ja kyëˈëm axëkˈäjtën o ja axëkˈäjtën diˈib myëdäjtypyë Job? Ets pën të netyë Dios tnigäjpxtäˈäy ja oybyë jyaˈayˈäjtënë Job, ¿tiko net tnasˈixët ets yaˈijxmatsëdë Job? Ko njënäˈänëm ko Dios yëˈë nety mëët myaytyaˈaky ja axëkˈäjtën, duˈunxyëp extëm njënäˈänëm ko Dios axëkjäˈäy, perë Biiblyë jyënaˈany ko Dios “yëˈë tyuumbyë tëyˈäjtën” (Salmo 92:15). Dios kyaj yëˈë tˈaxëktuunyë Job. Ta net nbëjkëmë kuentë ko ja Mëjkuˈu kyaj yëˈëjëty jeˈeyë ja axëkˈäjtën ets nan kyaj yëˈëjëty ja axëëkpë Diosë jyaˈayˈäjtën. Yëˈë duˈun tuˈuk ja anklës diˈib jëmbijt Diosë myëtsip.
¿Pënën yˈaneˈembyë naxwinyëdë jäˈäy?
Tyam, mayë jäˈäy jyënäˈändë ko yëˈëyë mëjjäˈäytyëjk diˈib yˈakmëbëjktëp ko Mëjkuˈu jyaaty. Per ko jyaˈˈatyë axëkˈäjtën, yëˈë xytyukˈijxëm ko jantsy taajën jyukyˈaty. Ets ko mayë jäˈäy kyaj tmëbëktë ko jyaˈˈatyë Mëjkuˈu, ta net tjëjpkudijëdë Dios etsë yˈanaˈamën.
Mä siiglë 19 tkujäˈäyë Charles-Pierre Baudelaire ko “ja Mëkuˈujë yˈanëë diˈib mas kajaa, yëˈë ko xytyukmëbëkäˈänëm ko kyaj jyaˈˈaty”. Ets ko kyaj ja Mëjkuˈu nyayajnigëxeˈegyëty, ta net mayë jäˈäy nyayajtëwëdë pën jantsy jamë Dios. Ets koxyëp kyajaˈˈatyë Satanás, ¿këdii yëˈëxyëbë Dios nyikëjxmˈäjtypy tukëˈëyë axëkˈäjtën? Pes ¡duˈunën ttseky ja Mëjkuˈu ets nmëbëjkëm!
Ets duˈun extëm ja diˈib nyiwintsënˈäjtypyë yajjäˈäyˈoˈkpë kyaj nyayajnigëxeˈegyëty, nanduˈunë Mëjkuˈu tam tiko kyaj nyayajnigëxeˈegyëty. ¿Tiko? Biiblyë duˈun tˈatsoojëmbity: “Ja mëjkuˈu diˈibë yä naxwiiny anaˈamp, yëˈë yajkujuundakëp. Yëˈë kyaj nyaˈixyëty es kyudëˈx kyujäjëdët ja oybyë ayukë jyäjën diˈibë nyimaytyakypy ja myëjˈäjtënë Jesukristë, diˈibë dëˈën tiˈigyë extëmë Dios” (2 Korintʉ 4:4).
Per tam jatuˈugë yajtëˈëwën yˈakweˈemy: ¿Wiˈixë Dios ttunäˈänyë tyäˈädë myëtsip diˈib nëgoo ttimˈyajjaˈäjnë axëkˈäjtën etsë ayoˈon? Min nˈokˈijxëm wiˈix yaˈˈatsoojëmbity mä ja tuˈukpë artikulo.
[Notë diˈib noky ëxˈääy]
^ parr. 6 Parë niˈigyë nnijäˈäjëm tiko Dios kyaj netyë dyajkutëgooyë Mëjkuˈu, ixë liibrë ¿Ti tëyˈäjtën jantsy tukniˈijxëbë Biiblyë?, mä kapitulo 11 diˈib yajpëtsëëmdëbë Jyobaa tyestiigëty.
[Letrë diˈib miimp mä pajina 5]
Mëjkuˈu, ¿jantsy yëˈë myëduumbyë Dios o yëˈë myëtsip?
[Rekuäädrë mëdë dibujë diˈib miimp mä pajina 6]
¿Mbäät tuˈugë wäˈäts jäˈäy jyëmbity pokyjyaˈay?
Niˈamukë Diosë yˈuˈunk yˈënäˈk ojts dyajkojy wäˈäts. Adán wäˈäts jäˈäyë nety, pes të netyë Dios ttuknibëjtäägë mäbäät tijaty tmëmadäˈägët. Extëm nˈokpëjtakëm, axëktunanëbë nety ko tjëˈxëdë tsää, nax etsë kepy. Nan kyaj nety mbäät muum nyayajkunaxyëty ets kyaj tsyayutët o axtë yˈoogët.
Nanduˈun mbäät yˈaxëktunyëty ko tuˈugë wäˈäts jäˈäy o anklës tninaxët ja anaˈamën diˈibë Dios të tpëjtaˈaky mä jukyˈäjtën. Pääty, ko tuˈugë wäˈäts jäˈäy o anklës dyajtunët axëëk ja madakën diˈib të yajmoˈoy parë twinˈixët ti tyunaampy, ta pojënë pyokytyunët (Génesis 1:29; Matewʉ 4:4).