¿Yëˈë Diosë kyastiigë?
Ko marsë 2011 nyajxy ja mëk ujx Japón, diˈibë myëkˈäjtënë jäjt 9, ets ko ja mejny kyuyaˈpë mä ja siudad, ta tuˈugë politikë jyënany: “Mëkëts nbaˈˈayoy pënaty të yˈayoˈonbäättë, per nwinmayëts ko yëˈë tembatsu [Diosë kyastiigë]”.
Ko eneerë 2010 nyajxy ja mëk ujx Haití, ja yˈoˈktë jäˈäy 220,000. Ta tuˈugë jäˈäy diˈib predikaräjtp mä telebisionk jyënany ko pääty duˈun jyäjt kyëbajttë yëˈko Haití jäˈäyëty “të nety kyajpxytyundë mëdë Mëjkuˈu” ets ko tsojkëbë nety “tnijëmbittëdë Dios”.
Ko 79 jäˈäy yˈoˈktë Manila (Filipinas) mët ko yajnidaˈan yajtuktaˈandë mä nety amëjää jyantsy kyaˈaktë, ta tuˈugë teety jyënany: “Dios yëˈë tsyejpy ets ndukwij ndukajëm mët ko juun nmëdäjtëmë jot winmäˈäny”. Tuˈugë perioodikë diˈib Filipinas, jyënany ko “mä tuk mëgoˈpxpë jäˈäy, 20 tmëbëktë ko Dios yëˈë yajjaˈäjtypyë urakan, dyajjäˈäyë nax, ets dyajjaˈˈatyë wiinkpë ayoˈon” diˈib janääm jatsojk yajwindëgoobyë tyäˈädë paˈis.
DUˈUNYËMË jäˈäy tmëbëktë ko Dios yëˈë yajjaˈäjtypyë ayoˈon parë xymyoˈoyëmë kastiigë. Extëm mä jëmëjt 1755, jap Lisboa (Portugal) ojts nyaxy tuˈugë mëk ujx, tyoybyejky ja käjpn ets kyuyaˈpë ja mejny, ja yˈoˈktë jäˈäy 60,000. Ta Voltaire, tuˈugë ëxpekyjyaˈay jyënany: “¿Waˈandaa Lisboa, ja siudad diˈib të kyutëgoy, tmëdaty mas niˈigyë bisië mä ttukxondäˈäktë axëkˈäjtën ets kyaj dyuˈunëtyë Londres etsë París?”. Miyonkˈamë jäˈäy nyayajtëwëdë pën yëˈë Dios tyëytyuumbyë jäˈäy ko tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky. Ets mä mayë paˈis, jyënäˈändë ko “Dios duˈun adëtsp”.
Extëm të nˈijxëm, oy ko net nnijäˈäjëm pën yëˈë Dios yajjaˈäjtypyë ayoˈon parë ttëytyunyë jäˈäy, ets pën yëˈë të tkexyë ayoˈon diˈib näämnëmë naxwinyëdë jäˈäy të tpäättë.
Ta pënaty pyokyˈijxtëbë Dios. Jyënäˈändë ko Biiblyë nyigajpxypy ko Dios ojts tijaty dyaˈˈayoˈonbëjtaˈaky parë dyajkutëgooyë jäˈäy (Génesis 7:17-22; 18:20; 19:24, 25; Números 16:31-35). Ko ngäjpxëmë tyäˈädë tekstë, ta tëgëk peky xytyuknijäˈäjëm ti Dios tyuun ko tkejxy ja ayoˈon. Myëduˈuk, ojts jawyiin tˈawanë ja jäˈäy. Myëmajtsk, kyaj dyajkutëgooyë oyjyaˈay mëdë axëkjäˈäy, extëm tyuny jyatyëty ko tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky. Yëˈëyë yajkutëgooyë axëkjäˈäy diˈib kyaj jyodëmbijttë. Ets myëdëgëëk, Dios ojts dyajtsoˈogyë oyjyaˈay (Génesis 7:1, 23; 19:15-17; Números 16:23-27).
Nitii xykyatukˈijxëm ko Dios yëˈë yajjaˈäjtypyë ayoˈon mä tyäˈädë tiempë, diˈib miyonkˈamë jäˈäy yaˈoˈkypy. Per ¿waˈandaa näˈä jyäˈtëdë tiempë mä kyaj tijaty nyekyˈayoˈonbëjtäˈägët? ¿Wiˈix mbäät nwinguwäˈkëm ko ti ayoˈon myinët, ets tijaty mbäät nduˈunëm? Mä artikulo diˈib ak miimp jap nnijawëyäˈänëm.